Con đường sự nghiệp của mỗi người bắt đầu từ khi bắt đầu đi làm, thường là sau khi xong đại học. Ai trong chúng ta cũng có một đường sự nghiệp, hoặc rõ ràng hoặc lờ mờ trong đầu. Đường sự nghiệp của ta càng rõ, ta càng tập trung tốt vào cuộc hành trình. Tuy vậy, rất thường xuyên, đường sự nghiệp của ta đổi hướng bất ngờ. Đó là luật tự nhiên của cuộc đời. Đời là một dòng sông quanh co, không phải là một xa lộ thẳng tắp.

Con đường sự nghiệp ta vẽ ra cho ta bắt đầu với công việc ta đang làm hay đang tìm, và tận cùng với đích điểm ta muốn đạt được vào cuối con đường—như là thành một người chủ của một công ty phần mềm do chính mình thiết lập và lãnh đạo.

Giữa điểm khởi hành và điểm đến cuối cùng là các trạm trung chuyển. Đó là các mục tiêu trung hạn của mình—điều gì mình muốn gặt hái trong vòng 5 năm nữa, 10 năm nữa, như là, “5 năm kể từ hôm nay, tôi sẽ thu thập đủ kinh nghiệm để bắt đầu tập trung vào việc thiết lập công ty riêng cho tôi; 10 năm nữa kể từ hôm nay, tôi sẽ có một công ty vi tính với chi nhánh tại 5 thành phố lớn trong nước.” Các mục tiêu trung hạn, 5 hay 10 năm như thế, là các trạm dừng trên đường đến ga cuối cùng, rất quan trọng, vì chúng rất cụ thể để ta tập trung năng lượng vào đó.

Đọc tiếp Con đường sự nghiệp →

Deadline thường được dịch sang tiếng Việt là hạn định, nhưng dịch như thế thì cũng như chuyển cà phê thành nước lã. Deadline dịch từng âm thì đó là “đường chết”, nghe gần như là “tử lộ”, rất chết chóc, rất dữ dội, mà dịch sang tiếng ta là “hạn định” thì… rất xìu.

Sở dĩ các hạn định gọi là deadline vì trong nền kinh tế kỹ nghệ dây chuyền những mốc thời gian đều rất quan trọng, một người không làm kịp deadline có thể ảnh hưởng rất lớn đến một dự án. Ví dụ: Một nhóm kỹ sư được giao thiết kế một cơ phận nào đó cho xe hơi. Một kỹ sư trong nhóm trễ hẹn, làm nhóm bị trễ một tuần. Công ty sản xuất cơ phận do đó có thể phải thêm một tháng, vì đã trễ hẹn thì phải đợi khi mọi người có giờ để làm, không thể nhét ngang vào lịch. Hàng đưa đến công ty lắp ráp xe hơi, lại có thể bị trễ thêm 2 tháng nữa vì lịch của công ty lắp ráp. Tổng cộng là trễ 3 tháng và 1 tuần. Trong nền kinh tế toàn cầu, điều này có thể có nghĩa là lỗ vài mươi triệu đô la, chỉ vì một người làm trễ.
Đọc tiếp Deadline →

Bắt đầu vào ngưỡng cửa đại học chúng ta hỏi “Học nghề gì?” Ra trường rồi, đôi khi ta đã đi làm nhiều năm với đủ thứ nghề rồi, vẫn không cảm thấy thích nghề mình đang làm, và lại hỏi “Làm nghề gì?”

Câu hỏi này, thực ra phức tạp hơn người ta nghĩ, vì có nhiều lý do ta không biết phải học gì, làm gì.

Đôi khi ta thực sự không biết làm nghề gì thì ta sẽ vui.

Đôi khi ta tưởng ta biết ta thích nghề gì, làm một lúc lại không thấy thích.

Đôi khi nghề ta thích không mang lại đủ lợi tức để giải quyết các nhu cầu hàng ngày của ta, nghề ta không thích nhưng có thể làm thì lại mang về nhiều lợi tức. Thông thường thì hai lực đối chỏi nhau—ý thích và nhu cầu tài chính—làm ta chẳng biết đường nào mà chọn.

Đọc tiếp Học nghề gì? Làm nghề gì? →