Chào các bạn,

Rất nhiều khi các bạn đọc một đoạn kinh sách hay nghe một thầy nào đó dạy một điều gì đó có vẻ khó khăn (kiểu như, yêu tất cả mọi người), các bạn tự nhiên có một phản ứng chống lại, hoặc là ý thức hoặc là vô thức, rằng “nói vậy thôi”, “đây là điều không tưởng”, “đây là điều chỉ có vài vị thánh muốn làm và làm được”, “không thực tế một chút nào”… Nói chung là những lời dạy tâm linh thực sự luôn tạo nhiều chống đối âm thầm.

Mình nhớ hồi nhỏ, mỗi lần nghe lời kinh “Yêu mọi người”, mình thường nói: “Chỉ có Chúa làm được. Mấy thằng côn đồ tối ngày kiếm chuyện bắt nạt mình, thì chỉ có cách đấm chúng nó sặc máu mũi mới làm cho chúng nó sợ và để mình yên.”

(Mình tuổi thơ chuyên bị bắt nạt, vì ba mình di chuyển thường xuyên từ tỉnh này sang tỉnh kia. Mỗi lần đến một nơi mới là có một băng ma cũ bắt nạt ma mới. Mình lại có nhiều em, và không muốn em mình sợ hãi và bị bắt nạt, nên mình luôn phải chiến đấu – một chống 3, 4 côn đồ một lúc là thường – vừa đánh vừa chạy. Nhưng ít nhất là chúng kiếm chuyện với mình nhưng thường chừa các em mình ra, vì bắt nạt mình thì đôi khi mình nhịn, bắt nạt các em minh thì mình nhất định ăn thua đủ. Thế cho nên sau một thời gian mình bắt đầu di học võ.)

Tuy vậy, vài thập niên sau, nhìn con người và cuộc đời, mình từ từ hiểu ra là nhân loại đáng thương, đáng tội nghiệp vì, dùng từ nhà Phật, con người luôn si mê. Nhân loại tội lỗi vì ngu dốt, không phải vì thực sự muốn tội lỗi, và Chúa Phật đến với loài người chẳng vì loài người tồi tệ và đáng ghét, mà là vì loài người si mê, đáng tội nghiệp và, do đó, nên được cứu vớt. Kiểu như bạn vào nhà thương điên, thấy người điên làm nhiều chuyện điên rồ, bạn sẽ thương xót họ và nhức nhối trong lòng bạn, chứ bạn chẳng có lòng dạ nào mà kết tội họ.

Anyway, điều mình muốn nói là đa số chúng ta đều muốn nghe những lời dạy “thực tế” và tự nhiên chống đối những lời “thiếu thực tế.” Nhưng “thực tế” là gì? Và “thực tế” nào?

Đương nhiên là cuộc đời tràn ngập tham sân si và con người tràn ngập tham sân si. Tham sân si là thực tế của cuộc đời và con người. Nếu lấy thực tế tham sân si làm gốc, thì mọi lời dạy đều phải nghe bùi tai và lọt tai tham sân si của loài người. Nếu thế thì các lời dạy cũng chỉ là tham sân si. Dạy được gì và học được gì? Cùng lắm là chỉ như dạy chuyên gia ăn trộm: “Ăn trộm ít thôi.” Dạy thế thì được gì? “Dạ vâng, thay vì ăn trộm 7 ngày một tuần, em sẽ cố gắng giảm xuống còn 6 ngày thôi.” Amen.

– Nhưng còn một thực tế khác mà người ta không thấy. Đó là thực tế của vô thường. Cuộc đời vô thường, hay thay đổi. Ai cũng biết điều đó. Nghĩa là con người có thể thay đổi được từ si mê thành thánh thiện. Chỉ là tốn công chút thôi.

Nếu chúng ta tập trung vào sống thánh thiện, thì ta sẽ thay đổi từ si mê thành thánh thiện, và ta có thể dạy người khác thay đổi từ si mê sang thánh thiện. Đó là một thực tế khác của cuộc đời. Cuộc đời tham sân si không nhất thiết cứ phải tham sân si như thế. Nếu ta không đủ thời gian làm cuộc đời hoàn toàn tinh khiết thì ta vẫn có thể làm cuộc đời khá hơn một chút bằng cách giúp chính ta và một số người bớt si mê.

– Và một thực tế khác nữa của cuộc đời: Đó là thánh thiện hấp dẫn thánh thiện, tội ác hấp dẫn tội ác. Nếu chúng ta thánh thiện chúng ta hấp dẫn thêm thánh thiện vào với đời và với người.

– Thêm một thực tế nữa: Có một thế giới tâm linh song song với thế giới ta bà, ở đó chư Phật, chư Bồ tát, chư Thánh chỉ có một việc để làm: Đó là hỗ trợ con người và mọi sinh linh trong những thế giới nhiều khó khăn và đau khổ trở thành linh thánh. Chúng ta chẳng bao giờ đi một mình.

Các bạn, có nhiều tầng lớp thực tế khác nhau, kiểu như người tiền sử chẳng tin vào có một thế giới của những vi khuẩn mắt ta không thể thấy nhưng vẫn có thể giết ta hằng loạt.

Tùy theo bạn muốn chấp nhận thực tế nào để sống với nó, bạn sẽ đứng tại đâu trên địa lý tâm linh – trên đỉnh hay dưới đáy. Đứng tại đâu, bạn sẽ thấy thực tế từ điểm đó.

Và có rất nhiều điểm cao thấp khác nhau để bạn có thể nhìn địa hình tâm linh của thế giới.

Chúc các bạn luôn thông thái và thánh thiện.

Mến,

Hoành

© copyright 2022
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com