Chào các bạn,

Em Luih, học trò cũ ở Lưu trú sắc tộc Buôn Ma Thuột, sau khi học được nửa năm lớp Mười thì em Luih xin nghỉ học để về Buôn Làng, cũng là Buôn Làng mình đang ở. Nhiều lần mình muốn tìm em Luih. Mình muốn biết cuộc sống gia đình của em Luih có hạnh phúc không bởi theo lời tâm sự của em Luih khi đến xin mình về:

– “Động lực đưa em Luih đến ở nhà Lưu trú sắc tộc Nk 2010 – 2011 không phải để đi học nhưng vì gia đình bố mẹ cũng như họ hàng đã hứa gả em Luih cho em Xiem người thôn Năm. Em Luih năm đó chưa muốn lấy chồng nên đã xin vào ở nhà Lưu trú sắc tộc để học bổ túc cho hết chương trình THPT.”

Học xong học kỳ I, em Luih thấy không thể theo kịp các bạn cùng lớp vì đã bỏ học ba năm, dù cố gắng em Luih cũng không học nổi nên đến xin về và nói:

– “Mình xin Yăh về vì học không nổi, chứ không phải do nhớ bạn Xiem! Mình với bạn Xiem đã được hai nhà hứa gả nhưng chưa lần nào gặp nhau, chưa biết mặt nhau. Mình chỉ biết bạn Xiem đi làm lò gạch bên Eauy, ăn ngủ bên lò gạch cả tháng mới về nhà bên Buôn Làng một lần.”

Trong thời gian mình có ý muốn tìm em Luih thì một hôm đến thăm mẹ của thầy giáo Yoang đang đau, tình cờ mình gặp em Luih cũng đến thăm bà cụ. Hỏi ra mới biết em Luih đã lập gia đình, có một đứa con gái hai tuổi hiện đang ở thôn Năm và bà cụ, mẹ của thầy giáo Yoang là bà nội của em Luih.

Biết em Luih ở thôn Năm nên mình đã đến. Em Xiem và con gái nhỏ đang chơi trước sân. Nhìn em Xiem có nét giống người sắc tộc Êđê, nếu không được giới thiệu trước mình sẽ lầm. Em Xiem chào, mình hỏi: “Mới đi làm về hể?” Em Xiem gật đầu, sau đó dẫn con gái qua nhà hàng xóm chơi.

Mình vào nhà, em Luih đang cho lúa vào bao và cho biết đang sống chung với bố mẹ. Bố mẹ cho gia đình em Luih ở bên gian nhà được nhà nước làm tặng theo chương trình chính sách 134.

Mình hỏi em Luih về kinh tế cũng như hạnh phúc gia đình, được em Luih cho biết: “Hai vợ chồng em Liuh làm ở lò gạch chú Lâm, tiền lương nhận theo sản phẩm và cũng được bố mẹ hai bên cho hai sào ruộng nước, mỗi năm làm tích lũy được một số tiền, hiện tại đã có đất chuẩn bị làm nhà riêng.”

– “Sao phải làm nhà riêng? Trong khi căn nhà này bố mẹ Luih không ở?”

– “Mình phải làm nhà riêng, vì mỗi lần bố say bố không làm chủ được lời nói, đã chửi chồng mình và mang cả bố mẹ chồng ra chửi. Chồng mình rất nhịn, không bao giờ nói lại. Nhưng họ hàng khuyên mình nên làm nhà riêng vì sợ sức chịu đựng mỗi người có hạn, lỡ xảy ra chuyện gây gỗ tay đôi với bố, sẽ làm gương xấu cho con cũng như cho các em nhỏ trong gia đình! Đã có một lần chồng mình chịu không nổi bỏ đi hai ngày, đi đâu và làm gì trong hai ngày đó mình không biết! Nên mình phải ra riêng, phải giữ hạnh phúc gia đình của mình!”

Matta Xuân Lành