Chào các bạn,

Điều gì làm cho một gia đình cường thịnh? Con người. Nếu mọi đứa con trong gia đình đều chăm học, làm việc tốt và hỗ trợ lẫn nhau, thì gia đình đó sẽ giàu mạnh. Con nếu những đứa con đều lêu lổng, ăn rồi chỉ biết phá làng phá xóm, anh chị em ẩu đả chửi nhau thường xuyên, thì nhà đó mạt. Yếu tố con người quyết định vận mạng của một gia đình.

Và, cũng như thế, yếu tố con người quyết định vận mạng của một quốc gia.

Chúng ta thường nói con người là yếu tố quyết định trong phát triển quốc gia. Nhưng hình như chúng ta vẫn chưa nói rõ “con người” thế nào. Nói chung là khi nói về con người, quý vị nói về trường học và các môn học trong trường, và thế là hết chuyện. Nhưng con người chẳng phải là các môn học.

Các môn học về kiến thức chỉ là một phần nhỏ xíu của con người. Con người có văn hóa hoặc thiếu văn hóa, có đức hạnh hoặc vô đức hạnh, thành thật hay dối trá, quan tâm đến cộng đồng hay chỉ biết đến mình, thân thiện hay thích gây gổ, tử tế hay côn đồ… Nói chung là tích cực hay tiêu cực. Những điều này, tạm gọi chúng là “đức tính”. Đức tính của con người quan trọng hơn các môn học khoa học rất nhiều. Ngày xưa chúng ta nói “Tiên học lễ, hậu học văn.” Ngày nay hình như chẳng có học lễ nghĩa gì cả, chỉ chăm chăm học văn. Nếu các bạn thấy các quý vị tham nhũng tầm cỡ toàn là những người có học vị rất cao, thì các bạn sẽ thấy một người như các vị đó làm hại đất nước bằng ít nhất là 10 nghìn tên ăn trộm vặt ở bến xe không biết chữ. Cho nên học văn phải hoàn toàn đi sau học lễ.

Nói tóm lại, để đất nước phát triển chúng ta phải lấy con người làm chính – không phải là các mỏ dầu, hay sông biển, hầm mỏ, mà là con người là chính. Và con người có nghĩa là có đức và có tài – đức đi trước, tài theo sau.

Đức thì có nhiều thứ, nhưng nếu ta chỉ tập trung vào 3 thứ – khiêm tốn, thành thật, và yêu người – có cũng đã đủ lắm rồi. Nếu thấy 3 còn nhiều thì hạ xuống một – thành thật. Nếu cả nước chỉ nói thật với nhau thì đất nước cũng đủ để phát triển mạnh nhất thế giới. Nếu bạn ra chợ mua hàng thường bị lừa, ai buôn bán nói gì bạn cũng chẳng dám tin, bạn bè nói chuyện thường ngày cũng chuyên nói xạo với nhau, quan nói dân không dám tin, dân nói quan không thèm tin, công ty chuyên trốn thuế, nhân viên và lãnh đạo không thật thà với nhau… Một đất nước như thế cực kì khó để phát triển mạnh.

Nếu bạn làm kinh doanh, bạn sẽ thấy tìm được nhân viên thành thật, làm việc chăm chỉ, thì đó là quý như vàng. Nhân viên lười, nói dối, và trộm cắp đồ của công ty khi có dịp thì rất nhiều.

Cho nên, nói đến con người, hãy nói đến “đức tính” của con người trước. Và chúng ta cần phải thường xuyên dạy dỗ con cái, học trò và mọi người lo chỉnh sửa và tu tập đức tính của mình. Tập trung vào thành thật trước tiên, sau đó thêm khiêm tốn và yêu người. Đó chính là tâm linh tích cực.

Các bạn, con người chúng ta phải khá về đức tính thì đất nước mới phát triển được. Một người chỉ xong lớp 12 nhưng đức tính tốt thì có lợi cho đất nước hơn là một người có tiến sĩ, chức vụ cao, và dùng chức vụ đó để dối trá và rút tiền nhà nước của dân.

Tập trung vào đức tính của mình, trước khi quan tâm đến các môn khoa học như y, luật, kinh tế, IT…

“Tiên học lễ, hậu học văn.” Đây là công thức căn bản nhất trong phát triển đất nước.

Chúc các bạn luôn nhiều đức tính tốt.

Mến,

Hoành

© copyright 2022
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com