Chào các bạn,

Những người làm vườn có mẹ Rin trên bốn mươi tuổi người đồng bào sắc tộc Êđê ở buôn Đung, cách nhà mình khoảng bảy cây số. Hoàn cảnh gia đình mẹ Rin khó khăn do trong nhà có người mẹ cao tuổi bị mù, gia đình không có ruộng rãy, các chị đã gọi vào làm vườn để có tiền nuôi gia đình. Ngoài tiền lương, các chị giúp nuôi cơm hai mẹ con, sáng mẹ Rin ra ăn sáng xong mới làm; trưa và chiều mẹ Rin về mang phần cơm của hai mẹ con về; Chúa nhật được nghỉ.

Lúc đầu mình tưởng bà cụ Rin chỉ có một mình mẹ Rin là con, nhưng sau nhiều lần đến nhà thăm mình được bà kể cho biết bà có ba người con, mẹ Rin là con gái lớn lập gia đình có một người con trai, sau đó chồng và con đều đi với ông bà, còn hai người con trai kế cũng đã lập gia đình và theo phong tục tập quán người anh em đồng bào sắc tộc Êđê, hai người con trai sau khi lấy vợ đã về quê vợ ở, một người ở huyện Cư Mgar, một người ở huyện Cư Kiun, vì ở xa nên thỉnh thoảng hai người con trai mới về thăm bà cụ Rin.

Vì buôn Đung gần nhà nên mình thường xuyên vào thăm. Những lần vào thăm gặp những ngày bà cụ Rin mạnh khỏe thì bà cụ Rin mò mẫm, lượm lặt đồ đạc trên sàn nhà để vào một góc cho gọn gàng sạch sẽ. Mặc dầu không nhìn thấy nhưng bà cụ Rin dọn được, có lẽ ngôi nhà này đã rất thân thuộc với bà cụ Rin nên giờ không nhìn thấy, bà cụ Rin vẫn biết vẫn nhớ những ngóc ngách trên sàn nhà. Thời gian đầu mới biết gia đình bà cụ Rin, mỗi lần đến nhìn thấy bà cụ Rin ngồi mò mẫm, lết qua lại trên nhà sàn mình lo bà cụ Rin gặp sự cố nhưng mẹ Rin cho mình biết:

– “Mẹ mình đã ở căn nhà này gần năm mươi năm và mẹ mình mới chỉ mù gần mười năm nên đâu là cầu thang đi lên đi xuống, đâu là sàn nhà trước sàn nhà sau mẹ mình đều biết cả!”

– “Biết là vậy nhưng bây giờ bà cụ Rin đã nhiều tuổi hay quên nên cũng phải cẩn thận.”

Nghe mẹ Rin kể bà cụ Rin mới mù gần mười năm mình hỏi:

– “Tại sao bà cụ Rin bị mù?”

– “Một hai lần đi khám bác sĩ có nói bệnh nhưng mình không nhớ, chỉ nhớ mắt mẹ mình không mù một lần nhưng mù từ từ cho đến bây giờ mù luôn, không còn thấy nữa!”

Một lần vào chiều Chúa nhật mình đến thăm thấy bà cụ Rin nằm trùm mền, còn mẹ Rin đang thu dọn đồ đạc áo quần chung quanh chỗ bà cụ Rin đang nằm. Mình hỏi thì được biết bà cụ Rin sốt từ đêm hôm qua đến giờ! Đến cầm tay bà cụ Rin mình hỏi:

– “Bây giờ bà cụ Rin muốn gì, có thể giúp được mình giúp cho?”

– “Mình không muốn gì, chỉ muốn đi với ông bà để được gặp ông cụ Rin.”

– “Nhiều người sợ đi với ông bà mà bà cụ Rin không sợ sao?”

– “Người ta chỉ sợ đi với ông bà khi người ta sống không tốt, còn mình cả đời không làm điều xấu nên mong được về để gặp ông bà!”

Matta Xuân Lành