Chào các bạn,

Các quý vị có một tôn giáo thường có thói quen phân biệt đạo với đời.

Vào nhà thờ, nhà chùa, thì nói chuyện đạo đức, ra khỏi nhà thờ nhà chùa để buôn bán thì gian dối và chụp giật, ganh tị, nói hành nói tỏi người khác…

Hoặc, tôi muốn đạo đức nên phải lìa bỏ cuộc đời, lên chùa trên núi để lánh đời, tu trì tụng niệm.

Nói chung, chùa, nhà thờ, đền thờ là nơi thờ tự, ta nói năng tử tế, về chợ là ta phải đấu đá, chụp giật, côn đồ để sống ở chợ.

Các bạn, mình chẳng hiểu tư duy đời và đạo là hai thế giới tách biệt như vậy đến từ đâu, nhưng nó rất ngớ ngẩn và không thực tế.

Những điều đạo dạy – nhẫn nhục, thành thật, yêu người, khiêm tốn – không phải là để cho bạn sống đạo một mình trên núi hay trong đền thờ. Nếu bạn sống một mình, bạn tha hồ kiêu căng, nói dối (với chính bạn), căm thù thiên hạ trong lòng, giận dữ (với chính bạn) thường xuyên, thì cũng chẳng thiệt hại đến ai trên đời cả. Có thể bạn làm cho chính bạn bị thiệt hại, nhưng dù bạn có bị thiệt hại hay không thì cũng chẳng ăn nhập gì với thế giới bên ngoài. Chẳng ai phiền hà gì về bất kì tác phong và thái độ quái gở nào của bạn. Bạn tự do sống bất kì kiểu gì bạn muốn.

Những điều đạo dạy – nhẫn nhục, thành thật, yêu người, khiêm tốn – là để bạn sống với mọi người quanh bạn trong đời, trong xã hội. Đạo thực sự không phải là để bạn ở một mình mà là để bạn sống trong đời sống với rất nhiều người quanh bạn.

Nghĩa là đạo với đời là một. Đạo là cách sống tử tế với đời và với người. Vô đạo là cách sống côn đồ với đời và với người.

Cho nên bạn không thể giam đạo trong nhà thờ nhà chùa, và sống vô đạo ở chợ. Đạo là để bạn sống với mọi người, trong đời, trong chợ.

Không có tách biệt gì giữa đạo và đời. Cả hai là một.

Hoặc là bạn sống đạo hoặc bạn sống vô đạo. Đạo hay vô đạo thì cũng là sống với đời và trong đời.

Chúc các bạn luôn sống đạo.

Mến,

Hoành

© copyright 2023
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com