Chào các bạn,

Bảy giờ tối đêm mồng mười tháng Hai dương lịch là những ngày cận Tết Nguyên Đán năm 2018, nhà Lưu trú sắc tộc Buôn Ma Thuột nơi mình đã ở trước đây tổ chức buổi tối giao lưu cuối năm giữa các em học sinh đang học, với những em cựu học sinh Lưu trú ra trường đang tiếp tục học, cũng như đã lập gia đình về sống ở thôn buôn.

Mình cũng như các chị đã ở nhà Lưu trú sắc tộc Buôn Ma Thuột những năm trước cũng được mời. Những ngày đó trời lạnh và gió, gió mạnh đến độ đánh rách tấm dù lớn được giăng làm lều. Mặc dầu vậy buổi giao lưu vẫn được tổ chức ngoài trời vẫn được đốt lửa trại, và các em cựu học sinh Lưu trú về cũng rất đông. Đặc biệt các em người đồng bào sắc tộc H’Mông sinh sống ở thôn Giang Thịnh huyện Krông Năng tỉnh Đăklăk, về tham dự gần như đông nhất đầy đủ nhất.

Sau nghi thức đốt lửa trại và đánh cồng chiêng cho tập thể múa xoan, là một số tiết mục văn nghệ giao lưu và cuối cùng là những chia sẻ của các em cựu học sinh đã ra trường, đây là điểm nhấn của đêm giao lưu.

Trong bầu khí đêm khuya ấm áp được tỏa ra từ hơi ấm của đống lửa trại, các em rất cởi mở rất tự nhiên chia sẻ những cảm nhận, những trải nghiệm các em đã gặp đã sống từ cuộc sống sau khi các em ra trường, và những chia sẻ của các em mình ấn tượng nhất là những chia sẻ của em Phong Lan, học sinh mới ra trường sau kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2017.

Em Phong Lan người sắc tộc H’Mông ở thôn Giang Thịnh huyện Krông Năng tỉnh Đăklăk, gia đình em Phong Lan có hoàn cảnh rất đặc biệt, nên mình đã nhận em Phong Lan vào ở nhà Lưu trú từ năm em Phong Lan học lớp Hai. Nguyên nhân mẹ em Phong Lan đi với ông bà khi gia đình bố mẹ em Phong Lan mới có hai người con gái, chị em Phong Lan ba tuổi còn em Phong Lan hơn một tuổi.

Lần đầu đến thôn mình được người trong thôn cho biết gia cảnh của gia đình em Phong Lan, và mình đến nhà. Năm đó em Phong Lan đang chuẩn bị vào lớp Hai và bố em Phong Lan vẫn chưa lấy vợ mới, một mình vất vả làm thuê nuôi hai con, và mình đã nhận để giúp em Phong Lan tiếp tục học.

Tuy người đồng bào sắc tộc học chung với người Kinh, nhưng suốt những năm học cấp I em Phong Lan là học sinh giỏi, giỏi nhất là môn văn, đến năm cấp II và cấp III thì có học kỳ là học sinh giỏi, có học kỳ là học sinh tiên tiến. Nhưng đến kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2017, trong số mười lăm em thi tốt nghiệp THPT có một em rớt, và em rớt đó lại là em Phong Lan. Vì vậy hiện tại em Phong Lan không học trung cấp nhưng được các chị gởi học nghề ở Hố Nai, và trong đêm giao lưu em Phong Lan đã chia sẻ như một lời nhắn nhủ các em đang học ở nhà Lưu trú:

– “…Hãy trân quí những gì các em đang có và cũng đừng chủ quan quá, bởi chủ quan quá sẽ khiến mình thành người thiếu tỉnh thức như chị!”

Matta Xuân Lành