Buổi trưa trời nắng chang chang, chú bé học sinh lớp 11 nhìn dáng thư sinh đến gặp tôi để lấy tiền mà tôi đã mua hàng của mẹ chú để bán lại. Được trước đó vài giờ người mẹ điện thoại đến gặp tôi và nói số tiền hàng còn mà tôi phải trả bà đã ủy quyền cho chú bé nhận thay mình. Vậy mà chú bé đã để lại cho tôi một ấn tượng khó quên.

– “Cháu chào cô!”

– “Cô chào cháu!”

– “Cô ơi, mẹ cháu nói là…”

– “Cô mời cháu ngồi, cô biết rồi.”

– “Dạ, vâng!”

Tôi đưa cọc tiền lẻ mười triệu mà tôi đã đếm kỹ lưỡng hẳn hoi cho chú bé. Rồi chú bé bắt đầu ngồi kiểm tra đếm lại từng tờ, rồi từng trăm ngàn mà tôi đã kẹp sẵn, cứ 5 tờ mệnh giá 20.000 d thành 100 ngàn đồng.

Lúc chú bé đang ngồi kiểm tra tiền thì tôi bỏ ra ngoài quán ngồi, vì tôi rất tự tin. Khi đếm được một vài trăm đầu thì tôi đã nghe chú gọi là: “Cô ơi, trăm nghìn này dư một tờ, trăm này dư hai tờ nè cô…” Vậy chú bé đã trả lại cho tôi số tiền dư đó.

Tôi ngồi chờ một lúc sau thì chú bé đã đếm xong rất kỹ lưỡng hơn tôi đếm số tiền đó.

– “Cô ơi, cháu đếm xong rồi ạ! Và còn dư ra là bảy tờ nữa, cháu xin trả lại cho cô ạ!”

– “Cô rất cảm ơn cháu, và cháu là một đứa học trò rất thật thà. Thật xứng đáng là đứa con ngoan trò giỏi.”

– “Cháu rất cảm ơn những lời khen của cô, nhưng cháu chưa dám nhận đâu cô. Vì chúng cháu đến trường trước hết là phải học: Tiên hoc lễ – Hậu học văn mà cô, nên phải thật thà chứ cô.”

– “Đúng rồi, những lời cháu nói ra cô rất hiểu: ‘Tiên học lễ’ nghĩa là: Điều trước tiên phải hoc đức tính lễ phép với Ông bà, cha mẹ… mọi người rồi mới học văn… Trong đó có cả thật thà, không được tham lam của người khác.”

Chú bé tươi cười lặng lẽ nhìn tôi một lúc rồi nói:

– “Vâng, cháu cảm ơn cô đã hiểu và giải thích cho cháu ạ!”

Tôi thầm nghĩ: Hằng ngày trong cuộc sống chúng ta không thể tránh khỏi sự nhầm lẫn để rồi có lúc phải thừa, đôi khi phải thiếu như tôi nói trên, mặc dù tôi đã đinh ninh mình đã chuẩn bị kỹ lưỡng. Nhưng bên cạnh đó có những đức tính tốt đep thật thà và lễ phép như chú bé và tôi tin rằng: Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai sẽ tô thắm để làm đẹp cho cuộc đời này.

Cao Thị Lai