Chào các bạn,

Cách thực tập một môn học tốt nhất là dạy người khác. Thầy dạy trò để thầy ôn bài của chính mình. Cho nên cách thực tập tư duy tích cực hay nhất là dạy học trò tư duy tích cực.

Học trò đây là học trò trong lớp học của bạn, nếu bạn là giáo chức. Nhưng cũng có thể là nhân viên dưới quyền bạn, em út của bạn, các thành viên trong nhóm bạn quản lý… Nói chung là những người mà các bạn có nhiệm vụ quản lý hay chăm sóc.

Và bất kì ai muốn học từ bạn.

– Điều đầu tiên bạn cần phải dạy là kiên trì và tự tin. Tức là “Đừng bỏ cuộc. Em cứ kiên trì, và em sẽ thành công”. Nâng học trò lên, giúp học trò tự tin (“Em rất thông minh. Em sẽ làm được”), giúp học trò kiên trì (“Đừng bỏ cuộc”). Đây là điều đầu tiên mọi thầy nên dạy học trò để tạo căn bản tự tin và kiên trì cho thành công.

– Điều thứ hai, quan trọng hơn cả điều đầu, nhưng ít người làm. Đó là giúp học trò biết tri ân.

• Em học toán giỏi: hãy tri ân trời đất cho em cái đầu giỏi toán.
• Em hát hay: hãy tri ân trời đất cho em giọng hát hay.
• Em bơi lội giỏi: hãy cảm ơn trời đất cho em bơi giỏi.
• Gia đình em giàu: hãy tri ân trời đất giúp gia đình em khá giả.
• Em gia đình nghèo: Hãy tri ân trời đất cho em cơ hội để khắc phục khó khăn.
…

Nói chung là điều gì ta có, cũng là điều để ta tri ân, vì sự thật là ta chẳng có gì tự ta cả. Tất cả đều là ân huệ của trời, từ cái đầu giỏi toán, đến sắc đẹp, đến khiếu viết văn… Trời cho ta điều gì ta được điều ấy, ta chẳng tự cho ta gì được cả. Cùng lắm là ta chỉ trau dồi cái trời cho thêm một chút.

Nhưng tri ân là điều khó học, vì đa số chúng lấy cái ta có để kiêu căng—kiêu căng vì giỏi toán, kiêu căng vì đẹp, kiêu căng vì có tiền… coi như chính ta tạo nên các thứ đó và quên mất đó chính là trời cho.

Chính vì vậy mà tri ân là điều cần học nhất, vì người không biết tri ân thì e rằng một lúc nào Trời Đất sẽ lấy lại những điều mình có, để giao cho người khác quản lý. Trời cho ta mọi thứ để ta quản lý, để làm tốt cho đời, không phải để ta tự kiêu.

Nhưng, chẳng mấy ai dạy học trò tri ân. Đa số người dạy học trò tự cao và “hãnh diện” về cái trò có, hơn là tri ân trời. Cho nên nền giáo dục của chúng ta (và của thế giới) thường tạo ra các cái đầu nhỏ xíu và kiêu căng.

Tri ân lại là điều rất khó dạy bằng lý thuyết. Thầy phải có lòng khiêm tốn và tri ân thì học trò mới học theo được.

Dạy tri ân là dạy căn bản sâu thẳm nhất của việc làm người.

Tóm lại, nếu các bạn dạy học trò thường xuyên hai điều như thế, thì các bạn cũng tự mình luyện tập hai điều đó cho chính bạn—Tự tin / kiên trì, và Tri ân,

Đây là hai điều rất căn bản để mọi học trò có thể khởi đầu tư duy tích cực và thầy có thể khởi đầu dạy.

Chúc các bạn thành công trong việc dạy.

Mến,

Hoành

© copyright 2014
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com