“Trong vùng Tam Đảo thuộc tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc có ba làng người Việt, gọi là Jing (Kinh). Tài liệu tại địa phương cho biết họ đã rời Việt Nam và định cự tại đây khoảng 500 năm. Tuy nhiên, đồng bào Việt vẫn giữ gần như hầu hết các nét đặc thù của dân tộc Việt mặc dù áp lực đồng hóa thường trực của văn hóa Trung Hoa.

Bác sĩ Lê Văn Lân đã đi thăm tận nơi 3 làng Việt bên Tầu vẫn được sống như tự trị ở vùng duyên hải Quảng Tây. Tên ba làng đó là Ô Vĩ, Vu Đầu, Sơn Tâm, thuộc huyện Giang Bình, quen gọi là Kinh Tộc tam đảo. Dân trong ba làng vẫn giữ tiếng nói, kiểu ăn mặc, phong tục Việt, vẫn ăn tết, hát dân ca cổ truyền, dùng đàn bầu, đàn nhị, sáo, trống, cồng. Đồ ăn của họ thì cơm vẫn là chính, dùng nước mắm, lại có xôi chè, bánh tráng nướng, bún riêu, bún ốc. Họ vẫn dùng chữ Nôm, và dĩ nhiên cũng nói tiếng Tầu địa phương.

Mỗi thôn làng có một ông thôn đứng đầu, và ông kiểm phụ trách. Nghĩa là họ còn giữ phong tục và chữ viết kỹ hơn cả người Việt mình bây giờ. Sách Dân Tộc Từ Điển của Thượng Hải xuất bản năm 1987 cho biết đây là nhóm thiểu số người Kinh, trước gọi là Việt giống Lạc Việt. Thế kỷ 16 họ di cư từ vùng Đồ Sơn (Hải Phòng) đến đây.

Tại sao họ đã đến đây thì không được rõ. Có thể vì vua Lê Tương Dực (1510-1516) bê tha, loạn lạc đói khổ khắp nơi, nên họ phải đi tìm chỗ sống. Nếu vậy thì họ là lớp thuyền nhân thứ hai trong lịch sử Việt Nam. Đợt thuyền nhân thứ nhất là tôn thất nhà Lý tên là Lý Long Tường do việc nhổ cỏ tiệt gốc của Trần thủ Độ mà phải tỵ nạn sang Triều Tiên, và đã trở thành một tướng giỏi được Triều Tiên xây tượng tôn kính. Dân Việt con cháu nhà Lý tại Triều Tiên vẫn còn đền thờ tổ tiên và giữ nghi thức hành lễ bằng ba hồi chiêng trống tưởng nhớ quê hương.”

Câu chuyện mình sưu tầm được quả thật rất thú vị vì nó chứng tỏ bản sắc văn hóa Việt rất mãnh liệt. Nhất là sống trong lòng đất nước Trung Hoa mà không bị đồng hóa (vì người Tàu vốn …vô địch về môn này)

Mặc dù chỉ còn phát âm tiếng Việt với giọng…lơ lớ, nhưng họ vẫn cố gắng hát những bài dân ca Việt với cây đàn Bầu của dân tộc.

Các bạn nghe 02 clip của người Jing (Kinh) ở Trung Hoa, rất cảm động: