Chào các bạn,

Cuộc cách mạng tin học, cho đến giờ này mang lại nhiều điều tốt và nhiều điều xấu cho thế giới. Nhưng điều tốt thì hầu như mọi người đã chờ đợi ngay từ đầu, khoảng đầu thập niên 1990s. Nhưng điều xấu thì hầu như chẳng ai thời đó thấy và đó là vấn đề. Đến lúc này thì chúng ta có thể thấy những điều xấu lớn sau đây:

– Chiến tranh với máy bay không người lái: Các pilot thật của máy bay không người lái ngồi cách xa máy bay nghìn dặm, chỉ cần nhìn hình ảnh máy bay gửi về, và ấn nút bắn. Điều này làm cho việc giết chóc hằng loạt trở thành dễ dàng và thoải mái. Ấn nút xong có thể ra ngoài ngồi uống cà phê hút thuốc và chat, coi như ấn nút chỉ là ấn nút xóa một chữ trên một lá thư. Chiến tranh, giết người và tội ác trở thành quá dễ dàng và thoải mái.

– Thông tin giả tràn ngập Internet và người đọc bị lâm hoàn toàn vào ma trận. Kiến thức giả và tuyên truyền (của các nước hay các thế lực chính trị hoặc vũ trang) tràn ngập. Rất nhiều người đọc và hoàn toàn hiểu sai về rất nhiều sự thật. Điều này cũng làm rất nhiều người hoang mang về thông tin, chẳng biết đâu là sự thật để tin.

– Vì mỗi người có chỗ nói tự do trên Internet, đa số người dùng Internet để nói về chính mình và vinh danh chính mình, tạo ra một văn hóa tập trung vào “tôi” vĩ đại trên thế giới.

– Rất nhiều thông tin về “tôi” lại là thông tin giả, chỉ nhằm đánh bóng tôi một cách dối trá, làm cho rất nhiều người, đặc biệt là các em vị thành niên bị trầm cảm vì cảm thấy mình quá tồi, quá thấp, so với thiên hạ.

– Tội ác đường xa gia tăng qua Intenet, từ hacking để đánh cắp thông tin và tài sản cá nhân đến những trò mua bán lường gạt qua mạng.

– Mọi quốc gia đều có thể bị tấn công qua mạng (tấn công mọi hệ thống điện tử từ ngân hàng đến phi trường và hải cảng, lưới điện quốc gia, hệ thống giao thông, và những databases chứa thông tin an ninh và quốc phòng).

– Văn hóa chuyển đổi quá nhanh tạo ra nhiều đường nứt lớn trong văn hóa nhiều quốc gia. Những vấn đề như hôn nhân đồng tính và các vấn đề giới tính khác được Internet đẩy chuyển đổi quá nhanh làm cho đa số người dân tư duy kiểu truyền thống không theo kịp, tạo ra một khoảng cách văn hóa mới và cũ (thay đổi và truyền thống) rất lớn trong nhiều quốc gia cũng như giữa các quốc gia với nhau, tạo nên nhiều bất ổn chính trị.

– Đó là chưa nói những lý thuyết mới về giới tính và gia đình làm nhiều trẻ em hoàn toàn lộn xộn trong đầu về các khái niệm gia đình, bố, mẹ, hôn nhân, và giới tính. Những hiểu biết căn bản nhất về con người và gia đình trở thành cực kỳ rối rắm. Điều này đương nhiên là ảnh hưởng đến khái niệm “gia đình” – nền tảng cho xã hội cả nhiều nghìn năm nay. Xã hội, do đó, cũng chao đảo và mất phương hướng.

– Khác biệt văn hóa làm cho các giá trị truyền thống của nhiều quốc gia bị lung lay. Nhưng các giá trị văn hóa mới thì vẫn còn quá mới để có sức mạnh lãnh đạo. Do đó tạo ra mất phương hướng văn hóa trong nhiều quốc gia, đưa đến mất phương hướng chính trị, kinh tế, xã hội.

– Đồng thời cũng có khoảng cách lớn giữa thế hệ trẻ (quen thuộc với IT) và thế hệ lớn (ít quen thuộc với IT) hơn, và đó cũng là một vấn đề xã hội lớn tại nhiều nước.

Đại khái đó là những điểm chính mình thấy. Chúng ta cần thấy những điều này để giữ cho xã hội của ta bình ổn và vững chắc, không lung lay.

Cách nào?

Trước hết, chúng ta phải nắm vững văn hóa truyền thống đã mấy ngàn năm để giữ vững truyền thống. Giới trẻ cần được giáo dục nhiều hơn về lịch sử và văn hóa dân tộc. Hiểu rõ văn hóa dân tộc cũng giúp cho chúng ta hiểu các nên văn hóa khác dễ dàng hơn.

Thứ hai, mọi người cần tiếp xúc với những văn hóa mới từ từ. Cũng như mọi chương trình computer mới thường có nhiều bugs, đợi một lúc để chương trình hết bugs rồi mua cũng chẳng muộn. Văn hóa lại còn khó thấy hơn, phải một thời gian khá dài mới thấy những cái hại và lợi thật của văn hóa. Cho nên, thấy văn hóa mới của người cũng nên học từ từ, suy nghĩ cẩn thận để có thể thấy tốt xấu phần nào ngay từ đầu, để có thể chọn lựa tốt. Không nên thấy gì mới cũng cứ lao đầu vào như thiêu thân.

Thứ ba, Việt Nam đã có một nền văn hóa lâu đời, đặc biệt là Phật triết, rất sâu sắc, tích cực và hòa bình. Văn hóa thế giới hiện nay rất hỗn loạn. Những nền văn hóa lâu đời vài ngàn năm như Việt Nam có thể có nhiều điều để hỗ trợ văn hóa thế giới bình ổn. Chúng ta cần mang văn hóa Việt Nam ra chuyển giao đến Âu Mỹ và những nền văn hóa khác, để giúp đưa thêm hòa bình và bình ổn đến các nền văn hóa đó và cho thế giới.

Chúng ta nên học khoa học kỹ thuật nhanh để theo kịp thế giới. Nhưng văn hóa mới thì học chậm lại một chút, đồng thời cũng nên quan tâm đến mang văn hóa truyền thống của ta, nhất là Phật học, ra thế giới để giúp thế giới bình ổn trở lại.

Chúc mọi chúng ta hiểu sâu sắc văn hóa Việt và văn hóa thế giới.

Mến,

Hoành

© copyright 2023
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com