Chào các bạn,

Con đường ngang trước nhà mình luôn có nhiều người qua lại. Bởi con đường dẫn ra quán bà Tiến người Kinh, một trong những quán lớn bán đầy đủ mọi thứ từ bánh kẹo giày dép, cá khô rau nước mắm dầu đường cho đến xăng dầu bia rượu và cả card điện thoại. Thêm vào đó bà Tiến còn có máy xay lúa. Người đi trên con đường này không đi mua hàng thì đi xay lúa, không đi xay lúa thì đi bán hoặc đổi nông sản lấy cá, lấy thuốc lá, lấy bánh kẹo. Do vậy mình không cần đi đâu xa, chỉ cần ra đứng ở hàng rào một lúc là biết được giá của nhiều mặt hàng, giá nông sản anh em Buôn Làng mình bán ra đắt rẻ nhiều ít so với các đại lý mua bán nông sản khác.

Và cũng chính trên con đường này mình biết được hoàn cảnh của nhiều em nhỏ, khi em vô tình đi ngang qua gặp mình đang làm gì đó trong sân, em chào và mình hỏi chuyện. Điển hình chuyện của em Tuyết học sinh lớp Mười của mình.

Thật tình cờ, một buổi chiều trong tháng Bảy khi trời đã tắt nắng, âm u gió nhẹ như trời chiều tháng Mười một. Mình đang đứng ở bồn hoa giấy gần hàng rào, một em gái khoảng mười bốn mười lăm tuổi đi ngang qua. Nhìn thấy mình em chào, mình chào lại. Và thường gặp các em nhỏ, câu đầu tiên mình hỏi là học lớp mấy. Khi được mình hỏi học lớp mấy em gái trả lời:

– “Mình học lớp Chín.”

Và không đợi mình nói hoặc hỏi thêm, em hồn nhiên nói tiếp:

– “Nhưng năm tới đây mình không đi học nữa!”

Giờ thì mình ngạc nhiên và thắc mắc sao em lại không đi học khi tuổi còn quá nhỏ, mình hỏi em tên gì. Em vẫn vui vẻ cởi mở vừa trả lời vừa hỏi lại mình:

– “Mình tên Tuyết. Yăh không biết mình hể? Nhà mình ở gần đây. Mình là con của mẹ Páo.”

Trong Buôn Làng mình biết rất nhiều các bố mẹ, các em lớn và các em nhỏ. Còn các em nhỡ học cấp II mình ít biết. Bởi các em ở độ tuổi này khi mình đến nhà thường các em đi chăn bò hoặc đi chơi, ít ở nhà. Mình ít thấy nên ít biết. Nghe em Tuyết nói đến mẹ Páo, mình biết nên hỏi:

– “Năm học tới lên lớp Mười tại sao em Tuyết không đi học nữa?”

– “Mình rất muốn đi học nhưng mẹ Páo mình không cho đi học, vì mẹ Páo không lo nổi cho mình đi học bởi bố Páo mình không còn.”

Nói đến đây em Tuyết chào mình để đi tiếp vì trời gần mưa. Và mình nói vọng ra với em Tuyết đang đi trên đường: Chiều mai mình đến nhà. Lần này đã hẹn trước nên mình đến nhà gặp cả mẹ Páo và em Tuyết, với mục đích giúp em Tuyết tiếp tục học hết cấp III.

Đến hôm nay đã tròn một năm học, mình rất hài lòng với việc học của em Tuyết, bởi em Tuyết thông minh lanh lợi học khá. Và chiều nay khi mình đứng bên trong hàng rào, em Tuyết đi trên con đường dừng lại chính nơi em Tuyết đã đứng năm ngoái, đưa qua hàng rào cho mình một con gà. Mình hỏi em Tuyết sao không vào nhà, em Tuyết cười nói:

– “Mình muốn đứng nơi Chúa định.” 🙂

Matta Xuân Lành