Chào các bạn,

Các em học sinh sắc tộc thiểu số ở vùng miền nào cũng có đặc điểm giống nhau là ít muốn đi học, vì ít muốn đi học nên thường các em nghỉ học sớm, nhiều em không đợi đến hết năm học nhưng thường nghỉ sau những kỳ nghỉ dài ngày như nghỉ Tết hoặc hè. Chính vì vậy trong khi chuẩn bị vào năm học mới NK. 2017 – 2018 sau khi về gia đình nghỉ hè một tháng, mình gọi em Ninh và em Hạnh là hai em học sinh lớp Sáu ở sóc Bù Klôn, trong năm học vừa qua kết quả cuối năm là học sinh yếu, đến nhà Lưu trú ôn tập và học thêm hy vọng năm học lớp Bảy hai em sẽ học khá hơn. Nhưng chỉ có một mình em Hạnh đến em Ninh không đến. Mình hỏi thì được em Hạnh cho biết em Ninh muốn nghỉ học đã xin bố mẹ Giang nên giờ không đến nữa!

Gia đình em Hạnh và em Ninh nhà ở sát vách nhau cùng chung một cái sân, hai em là con chú con bác ruột. Cùng tuổi cùng lớp và rất hợp nhau, nên thường xuyên chơi với nhau và em Ninh đã kể cho em Hạnh biết về chuyện đã xin mẹ Giang nghỉ học, mặc dầu mẹ Giang không cho nhưng em Ninh cũng sẽ tự quyết định năm học mới sẽ không đi học. Do vậy mùa hè được mình gọi lên nhà Lưu trú ôn tập nhưng em Ninh không đến.

Được em Hạnh đến nhà Lưu trú học thêm cho biết nguyên nhân em Ninh không đến học, mình đã đến sóc Bù Klôn, vào nhà gặp mẹ Giang và em Ninh cùng hai em nhỏ của em Ninh ở nhà chơi, chỉ có bố Giang lên rãy điều, bởi mùa này mùa mưa cũng không có nhiều việc làm trên rãy điều. Vừa nhìn thấy mình mẹ Giang hiểu ngay mình đến vì chuyện gì nên sau khi mời vào nhà và không đợi mình hỏi, mẹ Giang nói:

– “Mấy ngày trước Pi gọi em Ninh lên nhà Lưu trú ôn học, mình nói em Ninh đi nhưng em Ninh không chịu đi bởi em Ninh đòi năm nay nghỉ học.”

Trong khi đó em Ninh mang nước ra mời, nhìn em Ninh mình thấy thời gian qua thật nhanh mới đó em Ninh đã ở với mình hết một năm lớp Sáu. Tuy em Ninh nhỏ tuổi và nhỏ luôn cả vóc dáng nhưng làm việc chân tay như đi lượm điều, gần như cả nhà không ai làm nhanh hơn em Ninh được. Còn nữa, tuy học yếu môn toán ở trường lớp nhưng ở nhà em Ninh tính tiền rất nhanh, và cũng có duyên ăn nói. Đợi em Ninh đặt ly nước xuống, mình nói em Ninh ngồi lại và hỏi lý do tại sao muốn nghỉ học?:

– “Mình không học toán và học văn được! Kết quả cuối năm học hai môn toán và văn mình bị điểm yếu, làm cho kết quả năm học bị yếu nên mình nghỉ học để giúp mẹ Giang bán quán, nhưng mẹ Giang không muốn!”

– “Mẹ Giang không muốn thì em Ninh có nghỉ học nữa không?”

Rất thật thà và rất mắc cười em Ninh nói:

– “Mình không muốn nghe lời mẹ Giang, nhưng giờ Pi đến mình sợ Pi nên sẽ nghe lời mẹ Giang học xong lớp Chín, lúc đó mình sẽ giúp mẹ Giang thu mua điều và buôn bán lớn như mẹ Giang mơ ước lâu nay!”  

Matta Xuân Lành