Chào các bạn,

Trước kia mình nghe nói trâu bò bị dịch bệnh lở mồm long móng nhưng mình không mường tượng cũng như không xác định được thời gian nào trâu bò bị dịch bệnh này. Nhưng bây giờ mình đã biết cũng như xác định được bệnh lở mồm long móng thường bùng phát vào cuối tháng Sáu dương lịch, và kéo dài đến đầu tháng Tám.

Cách đây khoảng bốn năm, trâu bò mắc bệnh này thường chết và gây lo lắng thiệt hại cho anh em Buôn Làng rất nhiều, vì lúc đó anh em Buôn Làng chưa biết cách chữa trị khi trâu bò bị dịch bệnh. Còn bây giờ gần như anh em Buôn Làng ai cũng biết cách chữa trị, nên trâu bò mắc dịch bệnh không còn gây lo lằng nhiều vì được chữa khỏi không còn chết nữa!

Chính vì chữa trị dịch bệnh lở mồm long móng cho trâu bò, mình mới phát hiện ra trong Buôn Làng những hàng quán của người Kinh cũng như của người sắc tộc, buôn bán ăn lời cắt cổ quá sức rất tội cho anh em Buôn Làng.

Mỗi thứ Bảy mình ở ngoài nhà Lưu trú về Buôn Làng, thường mua một số thực phẩm từ chợ Buôn Nia đem về. Những người bán ở chợ quán Buôn Làng cũng lấy hàng từ chợ Buôn Nia. Hôm nay mình mua hai kí chanh khoảng năm mươi trái, mười lăm ngàn đồng.

Mình về nhà được một lúc mẹ Hreng đến,. Nhìn mẹ Hreng mình ngạc nhiên vì người gầy, hai mắt lõm sâu của người không ngủ được. Mình hỏi và mẹ Hreng nói;

– “Con bò Yăh cho mình nuôi ba ngày nay nó bị bệnh lở mồm long móng, ba đêm mình lo quá không ngủ được, đợi hôm nay Yăh ở ngoài kia về mình đến nói cho Yăh biết. Mình cũng đã chữa cho nó nhưng chưa bớt, nó còn đau miệng nhiều không ăn được. Móng chân nó lở, mình đã xúc hết phân trong chuồng và bỏ vào đó nhiều rơm khô cho chân con bò không bị ướt. Nếu bò của mình, mình không lo nhiều nhưng bò của Yăh cho bị bệnh mình lo lắm!”

Thấy mẹ Hreng lo không ngủ được mình thấy thương đưa cho mẹ Hreng một số thuốc rửa chân, sát khuẩn vết thương cùng với dầu mù u và chỉ cách làm. Còn miệng bò mình nói mẹ Hreng vắt chanh và khế pha với nước muối xịt vào miệng cho nó. Mẹ Hreng nói:

– “Mình cũng pha nước muối, chanh, khế xịt vào miệng cho nó mỗi ngày ba lần.”

Nhắc đến chanh mình hỏi mẹ Hreng có chanh không?

– “Mình mua năm ngàn đồng bốn trái chanh đã làm hết!”

Nghe mẹ Hreng nói mua năm ngàn đồng bốn trái chanh mình giật mình, lấy hai kí chanh mình mới mua trong tủ lạnh ra hỏi;

– “Chanh như vậy hay lớn hơn?”

– “Cũng giống như chanh này đó Yăh.”

Mình lấy cho mẹ Hreng mười trái dặn khi nào hết qua mình đưa tiếp, và hỏi mẹ Hreng mua chanh ở quán nào?

– “ Mình mua quán mẹ Trinh.”

Chiều mình qua quán mẹ Trinh hỏi sao bán chanh cho anh em Buôn Làng mình đắt quá như vậy?

– “Chanh mua cân kí mình không biết tính nên bán theo quán bà Tiến. Yăh tính cho mình mình sẽ bán theo Yăh.”

Mình nói mẹ Trinh bán một ngàn đồng ba trái chanh thay vì bán năm ngàn đồng bốn trái chanh, và mẹ Trinh đã bán như vậy.

Matta Xuân Lành