Nếu như anh không đến
Hôm nay trong vườn nhà
Sẽ đầy hối tiếc
Bởi vì xa trục thảo
Sẽ phí cả ngày hoa
Yakamôchi

Từ một thị trấn xinh xắn giữa lòng Châu Âu, mà cái tên lạ lẫm của nó tôi thường không thể nhớ, cô bạn nhỏ gọi điện về cho tôi giữa đêm chỉ để chia sẻ một nỗi thất vọng: “Em vừa đọc được trên mạng, ở Alaska có một ông Edward Martin nào đó tìm được tổng cộng 160.000 nhánh lá xa trục thảo 4 cánh. Trời ơi! Em tìm được có một lá mà đã khoe tùm lum. Đúng là vớ vẩn”

Suýt nữa thì tôi bật cười nhưng rồi kịp kìm lại. Có bao nhiêu người trên thế giới này tìm kiếm suốt đời mình một nhánh xa trục thảo 4 cánh mà không thể nào tìm thấy? Tôi chợt hiểu vì sao thông tin đó khiến em thất vọng. Nếu người ta có thể tìm được 160.000 nhánh cỏ 4 cánh, thì niềm vui khi tìm thấy duy nhất một nhánh cỏ bốn cánh của em trở nên…lãng xẹt. Cứ như ai dội một ca nước vào mặt khi ta đang chìm trong giấc mộng đẹp ban chiều.

Chỉ hai tháng trước, trong một lần dạo chơi trên ngọn đồi nhỏ sau trường, cậu bạn của em nói họ đang bước đi trên một vạt xa trục thảo(clover – cỏ ba lá), em nhìn xuống chân mình và bắt gặp, ngay cái nhìn đầu tiên, một nhành xa trục thảo 4 cánh xanh ngắt. Đám bạn học của em hét toáng lên. Có đứa đã từng quần nát vạt cỏ ấy trong suốt hai tuần, mà không tìm thấy nhánh cỏ nào có 4 cánh. Em ép nhánh cỏ vào khung kính và để trên bàn học, sung sướng ngắm nó nhiều lần mỗi ngày. Người ta nói ai tìm được nhánh cỏ xa trục thảo 4 cánh thì sẽ gặp được may mắn và hạnh phúc.

Một cánh là niềm tin

Hai cánh là hy vọng

Ba cánh là tình yêu

Bốn cánh là may mắn.

“Chẳng lẽ ông Martin đó có được đến 160.000 lần may mắn trong đời mình?” – em hỏi.

Nếu em biết người ta thậm chí đã tạo đột biến gen để trồng được những chậu xa trục thảo có tới 30% số lá là bốn cánh thì nỗi thất vọng của em chắc còn lớn hơn nữa. Và lúc đó, hẳn em sẽ đồng ý với tác giả của cuốn sách best seller “Bí mật của sự may mắn”. Ông này cho rằng sự may mắn thực sự là do con người tạo ra. Cũng như người ta đang bán đầy những mặt dây chuyền có ép lá xa trục thảo bốn cánh “trồng được” thay vì “bắt được”.

Tôi nói em nghe, tôi không nghĩ vậy. Đối với tôi, bản chất của sự may mắn mãi mãi là tình cờ và không thể đoán trước. Bí mật của sự may mắn sẽ không bao giờ tỏ lộ. Vận may, cũng như cái gọi là duyên số, xảy đến hoàn toàn ngẫu nhiên, như tại sao em yêu người này mà không yêu người khác. Tại sao em gặp người này ở đó mà không phải ở nơi khác.

Em không thể đạt được sự may mắn. Em không thể tạo ra vận may. Điều đó cũng giống như em không thể sắp đặt trước một cuộc hẹn mà ở đó em sẽ gặp tiếng sét ái tình.

Tôi cho rằng tác giả cuốn sách đã nhầm lẫn giữa “vận may” và “thành quả”. Con người không thể tạo ra sự may mắn nhưng có thể nỗ lực để tạo ra những thành quả. Đừng gọi thành quả của mình là sự may mắn, vì như vậy là vứt bỏ ý chí và nỗ lực của bản thân. Cũng đừng xem sự may mắn là thành quả, vì như thế là từ chối vẻ đẹp bí ẩn và đầy bất ngờ của cuộc sống.

Năm ngoái, Shigeo Obara, một nông dân ở Nhật đang giữ kỷ lục thế giới về lá xa trục thảo nhiều cánh nhất, đã tìm thấy một chiếc lá xa trục thảo 21 cánh trong vườn nhà mình. Đó không phải là sự may mắn. Năm 1951, khi còn là một đứa trẻ, ông tìm thấy chiếc lá xa trục thảo 4 cánh đầu tiên. Sau đó, Obara đã bỏ rất nhiều công sức tiến hành lai tạo và nghiên cứu sự đột biến gen cũng như tác động môi trường liên quan đến số cánh, màu, kích cỡ của lá xa trục thảo. Ông đã tìm thấy rất nhiều lá xa trục thảo có 5,6,7…thậm chí 18 cánh, và giờ là 21 cánh…hoàn toàn không phải tình cờ.

Cũng vậy, tôi tin rằng chỉ có chiếc lá bốn cánh đầu tiên mà Edward Martin tìm thấy mới là vận may, nó khởi đầu cho một cuộc săn tìm dài hơn nửa thế kỷ, còn 159.999 chiếc lá sau đó là thành quả của những năm tháng bỏ công sưu tầm.

Hãy cứ tin vào sự may mắn, rằng đôi lúc nó rơi xuống cuộc đời ai đó như một món quà. Hãy giữ lấy những chiếc lá xa trục thảo bốn cánh như một biểu tượng của mơ ước, cũng là lời thú nhận về sự bé nhỏ của phận người trước tạo hóa. Rằng, có những điều vượt ngoài sự chi phối của con người. Tuy nhiên, như một câu ngạn ngữ xưa đã nói “sự may mắn chẳng tặng không ai cái gì bao giờ, nó chỉ cho vay mà thôi”. Vì vậy, đừng tìm kiếm nó, đừng trông chờ hay thậm chí đổ lỗi cho nó…Và hãy nhớ rằng mọi vận may chỉ là khởi đầu.

Dù sao thì tôi cũng tin rằng, chiếc lá xa trục thảo bốn cánh đầu tiên mà em gặp được là một vận may. Nó khởi đầu cho cái gì thì tuỳ thuộc ở em. Vấn đề là em sẽ giữ lấy chiếc lá ấy như một niềm hứng khởi ngây thơ với một niềm tin cổ tích, hay em sẽ vứt bỏ nó như một chiếc lá tầm thường chứa đựng huyền thoại vớ vẩn.

Em biết đó, người ta có thể đạt được những thành quả vĩ đại chỉ với khởi đầu là một niềm hứng khởi ngây thơ. Tôi mong rằng em sẽ luôn giữ lấy trong tim mình nhành xa trục thảo đầu tiên ấy, bởi như Walt Whitman đã viết “một lá cỏ cũng không nhỏ nhoi hơn hành trình của những vì sao”…

Phạm Lữ Ân

Chào các bạn,

Chúng ta biết là mọi hiện tượng trên đời chỉ là hiện tượng, hoàn toàn trung tính. Hiện tượng không có ý nghĩa nào tự chúng nó. Ý nghĩa của các hiện tượng là do chính chúng ta cho. Các ý nghĩa ta cho hiện tượng có thể chia ra thành 3 nhóm–tích cực, tiêu cực và trung tính.

Ví du: Mưa.

Nhìn mưa chúng ta có thể thấy lòng phơi phới, như:

Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy
Hội chèo làng Ðặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo: “Thôn Ðoài hát tối nay”
(Nguyễn Bính—Mưa xuân)

hay sầu buồn, như:

Mưa buồn..buồn lắm..mưa ơi..
Mịt mù cuối đất cùng trời Biển Đông.
(Nguyễn Khuyến—Mưa buồn)

Hay trung tính, chẳng vui chẳng buồn, như:

Sau mưa, khe và núi sạch sẽ
Rừng phong, một giấc mơ ngắn.
Nhìn lại cõi đời bụi bặm,
Mở mắt, say mang mang.
(Thiền sư Huyền Quang-Ngủ trưa)

Cái nhìn trung tính đối với mọi hiện tượng là cái nhìn của các thiền sư. Nếu được vậy thì rất tốt. Tuy nhiên, trong đời sống thường nhật tất bật này, có được tâm hoàn toàn tĩnh lặng và trung tính như thiền sư rất khó. Cách dễ nhất cho chúng ta là chọn giữa tích cực và tiêu cực. Đây chỉ là vấn đề lựa chọn. Nếu ta chọn tư duy tích cực thì cuộc đời và thế giới của ta tích cực vui tươi. Nếu ta chọn, tiêu cực thì cả thế giới là màu đen. Và cái nhìn nào cũng đều có khả năng dẫn ta đi theo hướng của nó. Đây là điều mà các triết gia hay nói: Ta tạo thế giới của chính mình.

Đó là căn bản của tư duy tích cực, chẳng có gì là khó hiều cả. Tuy nhiên, vấn đề là thế giới có hai luồng tư duy–tích cực và tiêu cực. Và hai luồng tư tưởng này có đầy dẫy quanh ta, vô hình vô tướng. Nếu chúng ta không nhậy cảm, chúng ta hít cả hai luồng vào cùng một lúc. Chỉ cần một tí tiêu cực mà ta không biết là có thể làm hỏng luồng tư duy tích cực của ta. Một luồng không khí trong lành, chỉ cần một tí khí độc là thành xấu.

Một đội bóng 12 người, cần mấy người tồi để đội bóng thua cuộc, các bạn? Một nữa, 6 người? 7 người? Thưa, 1 người. Chỉ cần một người phá bóng là cả đội thua.

Xây nhà cũng thế. Căn nhà có bốn góc, chỉ một góc nền sụp đổ là sụp đổ cả căn nhà, không cần phải đợi đến 2 hay 3 góc sụp.

Bản chất của xây dựng là thế. Ta có 12 người xây căn nhà trong một năm, chỉ cần một người đốt nhà trong 15 phút.

Tư duy tích cực là một tiến tình xây dựng. Bạn xây dựng cả hàng chục năm. Chỉ cần làm việc chung với một đám tham nhũng vài tuần và bạn, vì l‎ý do này hay khác, đồng ý với đường làm ăn ma đạo của họ, thì công trình cả bao nhiêu năm luyện tập của bạn đã bị thương tổn rất lớn. Và nếu sau đó bạn lại hành động theo kiểu “tay đã lỡ nhúng chàm,” thì toàn công phu tu tập có thể tan rã.

Vì vậy chúng ta cần nhậy cảm để nhận ra thế nào là tích cực, thế nào là tiêu cực trong đời sống hàng ngày. Và đôi khi ta cần tỏ thái độ với mọi người, như thế là sai, là không được. Nhưng đây lại là vấn đề rắc rối. Chúng ta làm việc và sống chung với mọi người, cần giữ hòa khí và tình anh chị em. Vấn đề này, mỗi người chúng ta biết là nên làm gì trong những tình huống thực tế ta gặp. Không có công thức chính xác. Tuy nhiên, chúng ta có thể tham khảo một số đề nghị chung chung sau đây:

Trước hết, nói chung là chúng ta nên tránh những người thầy tiêu cực. Tiêu cực một tí thì không sao, những người tiêu cực hạng thầy thường làm cho ta rất mất năng lượng. Nghe họ nói một hồi là ta sẽ bực mình, trầm cảm, hay rất xuống tinh thần. Không nên mất năng lượng ngồi nghe họ. Có hại cho chính mình.

Gặp những trường hợp làm việc trong một công ty ma đạo và mình sẽ phải đi theo họ, như là làm kế toán viên và phải giả mù để giấy tờ giả thông qua, thì tốt hơn là nên tìm công ty khác làm việc.

Ngồi nói chuyện với một vài bạn, cứ mang người không có mặt ra nói xấu, thì ta nên nhắc các bạn không nên nói về người vắng mặt và nên đổi chủ đề nói chuyện.

Ngồi với một số bạn làm chung mà cứ nói xấu công ty của mình, thì ta nên nói với các bạn bàn cách giải quyết vấn đề–hoặc là tự giải quyết nếu có thể được, hoặc là báo cho cấp trên, và không nên tiếp tục phàn nàn mà không chịu tìm cách giải quyết.

Và khi ta nghe một luồng tư duy tíêu cực, đừng gật đầu đồng ý theo chỉ vì lịch sự. Nếu thấy không nên nói gì, thì không nên nói gì, đừng gật đầu hùa theo chỉ vì lịch sự.

Và khi bạn nói chuyện tích cực, nếu có người cho rằng bạn ngây thơ, không hiểu đời, hay đạo dức giả, thì mỉm cười, nhưng đừng để các ‘thức giả” lung lạc.

Nói chung là, nếu ta ngồi trước cửa nhà mà thấy người thả khí độc lên trời thì phải làm gì đó. Đừng ngồi đó hoan hô. Ngay cả, đừng ngồi yên đó nhìn.

Tư duy tích cực là tích cực xây dựng tư duy trong tâm mình cũng như môi trường tư duy tích cực quanh mình. Ta không thể tư duy tích cực nếu ta tiêu cực trước những luồng sóng tiêu cực trong xã hội. Làm gì thì tùy bạn. Nhưng “do something”!

Sau cùng, tại sao phá hoại dễ hơn xây dựng cả trăm lần, mà xã hội lại chưa diệt vong, các bạn? Đáng l‎ý ra thì xã hội loài người đã tan rã mất tiêu rồi chứ?

Thưa, hiện tượng xã hội loài người càng ngày càng tiến triển, dù phá hoại thì dễ hơn xây dựng rất nhiều, là bằng chứng hùng hồn rằng số người phá hoại rất ít so với số người xây dựng. Đó là chứng mình rất rõ “nhân chi sơ tính bản thiện.”

Vì vậy, nếu bạn là người tư duy tích cực, bạn có nhiều đồng minh hơn bạn tưởng.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright TDH, 2009
www.dotchuoinnon.com
Permission for non-commercial use