Một suy nghĩ 9 thoughts on “Nguyễn Thị Tiến: Tìm về những linh hồn đồng đội”

1. Chào các bạn,

   Hôm nay có thêm một bài báo Thanh Niên ngày 27/7/2009 về công việc của chị Tiến, với các câu chuyện thật là cảm động với các bà mẹ

   10 năm đi tìm dấu tích liệt sĩ

   Nếu các bạn thấy có việc gì có thể giúp chị Tiến một tay thì alo một tiếng nhé.

   Chúc các bạn một ngày vui. 🙂

   ThíchThích

2. Chao cac ban.
   Ve cong viec cua Chi Tien thi o Viet nam minh rat nhieu nguoi kham phuc va biet den.Minh gioi thieu them de cac ban doc mot bai viet cua nha bao noi tieng Xuan Ba ve chi Tien nhe: “Nguoi co duyen no voi am phanf” dang tren Tien phong ngay 5/7/2008.
   Xin hay danh 1 phut im lang nho den nhung nguoi da chet trong cuoc chien.
   Than men.

   ThíchThích

3. Cac ban than men.
   Khi chien tranh da lui vao di vang,chi co nhung nguoi con hoa than cho To quoc cho nhan dan la mai mai van con,cho du la nhung tam bia lap khuat trong rung sau hay nhung nam mo vo danh noi deo cao heo lanh,cac chi cac anh luon la tam linh cua coi tran gian la an nhan cua cuoc song hoa binh..boi vay dung bao gio chung ta quen ,dung quen 1 ai va dung quen bat cu 1 dieu gi la chien cong cua lich su…chung ta co the quen di nhung phut giay sung suong ,bo qua thu han va loi lam..song chien cong va duc hi sinh thi luon luon trong tam tri cua dan toc.!
   Tim lai ten cho dong doi de dua ve cho me mot hinh hai cua dua con trai..mot viec lam rat cam dong.
   Chuing ta nghi gi va lam gi chung tay voi ca dan toc lam diu bot noi dau thuong cho bao ba me dang kho dau trong cho tin tuc cua phan mo con trai minh???
   Hay giup do va dong vien nguoi lam viec di tim nguoi nga xuong trong cuoc chien!!
   Cam on Dot chuoi Non da gioi thieu de toi biet them 1 nguoi phu nu lam nhieu viec nghia tinh giua thoi binh.Cam on bac Tran Hoanh!

   ThíchThích

4. Chao bac Hoanh ,toi muon gioi thieu voi bac mot bai moi viet ve chi Nguyen Thi Tien dang tren bao : Dang yeu( phu nu thu do) voi tua de: Nguoi duong thoi Nguyen Thi Tien va nhung cau chuyen cam dong tim lai ten anh.Hay lam bac oi.

   ThíchThích

5. Những câu chuyện tìm lại tên anh

   Thứ năm, 26 Tháng bảy 2007

   60 Năm ngày thương binh liệt sĩ

   Trung tá Nguyễn Thị Tiến và những di vật tìm được từ mộ các liệt sĩ. Từ đây, chị tìm manh mối để đưa các anh về với gia đình – Ảnh: M.L.

   Đó là những câu chuyện về con tìm cha, em tìm anh, núm ruột tìm kiếm núm ruột. 32 năm sau cuộc chiến, những cuộc tìm kiếm vẫn chưa ngưng nghỉ. Làm việc ở Bảo tàng Quân khu 4, trung tá Nguyễn Thị Tiến chứng kiến những câu chuyện xúc động.“…Con sẽ ôm ba mãi mãi”

   Một buổi sáng, người thanh niên tên Trần Văn Sơn đến tìm trung tá Nguyễn Thị Tiến, phó giám đốc Bảo tàng Quân khu 4 (Vinh, Nghệ An). Đó là con trai liệt sĩ Trần Văn Bàn (thị trấn Sông Cầu, Phú Yên). Vừa đặt bó huệ lên đài tưởng niệm (phòng trưng bày di vật liệt sĩ), Sơn quì sụp, đập đầu rất mạnh xuống nền đá. Và khóc. Lần đầu tiên chị Tiến thấy một người con trai khóc như thế!

   Cha Sơn tập kết ra Bắc và cưới mẹ. Ở với nhau được một năm thì cha vào Nam chiến đấu. Rồi hi sinh. Mẹ cũng về với cha khi Sơn mới một tuổi… Đứa con côi cút lớn lên với hình ảnh cha và mẹ qua lời kể của dì… Trái tim của người con khiến không thể giữ nổi đôi chân. Sơn quyết tâm đi tìm mộ cha. Khắp miền Nam, ở đâu có nghĩa trang liệt sĩ, ở đó có dấu chân Sơn. Bạn đồng hành của Sơn khắp nẻo đường gian nan là quyển sổ sinh hoạt Đảng đã ố vàng của cha – di vật duy nhất để lại.

   Nhưng sổ ghi rất hạn chế. Gần thất vọng, chị Tiến lần giở trang cuối cùng, ở góc trên trang giấy bị nếp gấp, vuốt ra cho thẳng thì nhìn thấy ba chữ số viết bằng mực màu xanh lá cây: 812. Đó có thể là trung đoàn 812 của sư đoàn 324 thuộc Quân khu 4. Nếu đúng như thế thì có thể tìm ra manh mối rồi!

   Sơn xúc động: “Nếu chuyến đi này con tìm được ba, con sẽ cởi chiếc áo đang mặc, đang có mùi mồ hôi của con, trải rộng ra, con xếp xương cốt ba vào, lấy hai cánh tay áo quàng ôm chặt ba con lại, coi như con ôm ba mãi mãi…”. Chứng kiến cảnh đó, vị nữ trung tá xúc động.

   Chị liên lạc ngay với thiếu tướng Nguyễn Minh Long ở TP.HCM (nguyên trung đoàn trưởng trung đoàn 812). Biết ông đang thăm đồng đội tại Hà Nội, kế hoạch đi Hà Nội được vạch ra ngay.

   Trong đêm đó, khi Sơn đang trên tàu thì ở Hà Nội, các cựu chiến binh trung đoàn 812 đã gọi nhau đến. Họ lần về quá khứ, hồi tưởng những trận đánh, bàn bạc để khoanh vùng khu vực hi sinh của liệt sĩ Trần Văn Bàn. Những thông tin được khớp nối… chắp ghép… Cuối cùng, một địa danh được khẳng định: huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị!

   3g sáng. Tàu đến Hà Nội. Nhưng Sơn không dám đánh thức chủ nhà. Sớm mai. Vừa mở cửa, ông Long đã thấy một thanh niên đang bó gối, thiếp đi. Khuôn mặt nó sao mà giống Bàn quá! Người tướng già ôm lấy đứa con của đồng đội. Một già một trẻ nhìn nhau nghẹn ngào… Chỉ còn những giọt nước mắt.

   Sơn lập tức trở vào Quảng Trị. Hơn 15 năm ròng rã, người con có tấm lòng hiếm có ấy mới tìm được cha, dù chỉ là hình hài trong nấm mộ…

   “Hay là cho tôi một nửa…”

   Trung tá Nguyễn Thị Tiến là người bảo vệ thành công đề tài khoa học “Xác minh lý lịch liệt sĩ chưa biết tên qua di vật nằm cùng phần mộ”. Bằng phương pháp đối chiếu, so sánh tổng hợp, điều tra, xác minh, tìm nhân chứng, giải mã ký hiệu đơn vị, thời gian hoạt động, địa bàn và thông qua hệ thống thông tin đại chúng (có trường hợp phải sử dụng công nghệ giám định gen), lý lịch của hơn 100 liệt sĩ chưa biết tên, quê quán có di vật nằm cùng đã được xác minh.

   Chị Tiến bảo trường hợp một hài cốt liệt sĩ nhưng có nhiều thân nhân đến nhận không phải ít. Nhưng câu chuyện về liệt sĩ Ngô Khổng Minh (hi sinh tại bản Bua La Pha, Khăm Muộn, Lào) là một kỷ niệm đầy xúc cảm. Mấu chốt của câu chuyện bắt nguồn từ chữ viết trên di vật liệt sĩ là Hzo.K Muhx, viết theo phiên âm tiếng Nga, dịch ra tiếng Việt là Ngô K.Minh.Khi mới công bố, một cựu chiến binh tên Ngô Văn Thưởng (Diễn Hoa, Diễn Châu, Nghệ An) đến xin nhận. Ông là cháu ruột của liệt sĩ Ngô Khắc Minh. Nhưng ông Thưởng chỉ giữ được có mỗi chiếc Huân chương chống Mỹ nên không có căn cứ để tìm đơn vị. Cùng lúc đó, một gia đình ở Thanh Chương (Nghệ An) tìm liệt sĩ Ngô Khổng Minh. Họ có đầy đủ giấy tờ liên quan. Nhất là giấy báo tử có tên đơn vị: sư đoàn 968. Chị Tiến vào ngay sư đoàn 968 (Quảng Trị) để xác minh. Đúng là có liệt sĩ Ngô Khổng Minh, hi sinh tại bản Bua La Pha!

   Vậy là bí mật của chữ K. đã được giải mã.

   Trong lúc mọi người chưa biết xử lý như thế nào thì ông Thưởng quệt nước mắt, miệng méo xệch, muốn nói mà môi cứ dính lại. Mãi ông mới thổn thức từng tiếng một: “Hay là các ông các bà cho tôi một nửa…”. Người lính già nấc nghẹn, hai tay ôm lấy mặt. Ông nơm nớp sợ nghe một lời từ chối. Trái tim ông sẽ vỡ vụn mất thôi!

   Không ai cầm lòng được trước lời đề nghị quá đột ngột, bất ngờ này. “Tim tôi bị bóp nghẹt! Tôi khóc như một đứa trẻ có lỗi. Trời ơi, giá mà tôi tìm thấy cả hai liệt sĩ… Tôi hiểu ông Thưởng muốn xin một nửa, không phải là chia một nửa hài cốt mang về quê hương. Mà ông muốn trên bia mộ chỉ khắc chữ “Liệt sĩ Ngô K.Minh”. Để đến ngày giỗ liệt sĩ Ngô Khắc Minh thì ông ra mộ này thắp hương. Đến ngày giỗ liệt sĩ Ngô Khổng Minh thì gia đình ở Thanh Chương ra mộ này thăm viếng”, chị Tiến kể lại trong xúc động.

   Gia đình liệt sĩ Ngô Khổng Minh hội ý. Và bất ngờ, cứ ngỡ là giấc mơ: họ đồng ý với đề nghị của ông Thưởng.

   Từ đó, ngôi mộ ở nghĩa trang Ba Dốc (Quảng Bình) vẫn để nguyên chữ khắc trên bia: Ngô K.Minh.

   MY LĂNG

   Việt Báo (Theo_TuoiTre)

   ThíchThích

6. Bác Hoành ơi ngay28/7/20011 có bài đăng trên báo Hà nội mới về bác Tiến đáy a.hi hi em cũng muốn theo bác Tiến đi tìm liệt sĩ mà không biết gặp bác ấy thế nào nhi?tt]ạ đề bài báo là: ” Để các anh không còn là” vô danh”..Ồ Bác Hoành ở xa mà tài quá ha!!

   ThíchThích

7. Thêm thông tin mới về chị Tiến.

   Người đương thời Nguyễn Thị Tiến và cảm động chuyện tìm lại tên cho Anh

   (Phunutoday) – Chị là người lập kỷ lục trong chương trình “Người đương thời” phát sóng trên kênh VTV1 Đài truyền hình Việt Nam khi có tới 3 lần tham gia liên tiếp trong các năm 2000, 2001 và 2002. Lần nào lên sóng, chị cũng gây được sự xúc động sâu sắc khi mang đến cho người xem những thước phim đời thực cảm động xung quanh câu chuyện tìm lại tên cho liệt sỹ vô danh. Với việc làm thầm lặng và cần mẫn ấy, hơn 10 năm qua, đôi chân nhỏ bé của chị đã đặt lên khắp nơi của mọi miền đất nước, sang cả nước Mỹ xa xôi tận bên kia bán cầu. Chị là thượng tá Nguyễn Thị Tiến – Nguyên Phó giám đốc Bảo tàng Quân khu IV.

   Có một sự tình cờ ngẫu nhiên, khi tôi tìm gặp chị Nguyễn Thị Tiến cũng là lúc ở dọc dải đất miền Trung, câu chuyện về những người đi tìm mộ liệt sỹ đang trở nên hoạt náo hơn bao giờ hết. Mặc dù, trước đó, trong những lần tác nghiệp ở một số địa phương của vùng đất Quân khu đóng chân, liên quan đến những câu chuyện tình yêu cảm động đi qua thời hoa lửa, tôi đã được biết đến chị như thể là ân nhân của rất nhiều thân nhân liệt sỹ.

   Trong căn nhà không quá rộng của chị nằm nép bên nách bảo tàng Quân khu (số 68 Cù Chính Lan, khối 7 phường Trung Đô, TP.Vinh, Nghệ An), chị dành hẳn một tầng để lập bàn thờ liệt sỹ và cất giấu những kỷ vật, những cuốn sách và hơn bao giờ hết là hàng ngàn bức thư từ khắp nơi của mọi miền đất nước gửi về.

   Những cánh thư thể hiện lòng biết ơn, tri ân cũng nhiều, nhờ chị tìm mộ liệt sỹ cũng không phải là ít mà đơn thuần chỉ là lòng ngưỡng mộ việc làm thầm lặng của chị cũng nhiều vô kể. Tất thảy đều được chị nâng niu, trân trọng và giữ cất như báu vật cuộc đời.

   Tri ân

   Thượng tá Nguyễn Thị Tiến – sinh năm 1955 ở xã Nghi Trung, huyện Nghi Lộc (Nghệ An). Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội, chị về giảng dạy tại Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt. Năm 1984, chị chuyển về làm cán bộ thuyết minh của Bảo tàng Quân khu IV với nhiệm vụ chính là thuyết minh, thỉnh thoảng đi sưu tầm hiện vật.

   Chị nhiều lần chứng kiến cảnh đưa được các liệt sĩ về tổ quốc nhưng không làm sao biết được tên tuổi, địa chỉ các anh nên ý nghĩ đi tìm di vật và xác định tên tuổi, địa chỉ các liệt sĩ vô danh đã hình thành từ đó. Đồng cảm trước nỗi đau của thân nhân những liệt sĩ chưa tìm được hài cốt của con em mình, chị Tiến xin phép cơ quan đi theo các đội quy tập hài cốt liệt sĩ, sưu tập những di vật, vừa để giáo dục truyền thống, vừa hy vọng qua các di vật còn lại của liệt sĩ có thể tìm lại tên tuổi, quê hương của họ.

   Chị lặn lội khắp các chiến trường xưa để lần tìm và xin cất giữ các di vật, để đem về xác minh. Với việc làm thầm lặng ấy, chị đã tìm thấy hàng trăm di vật, từ cái cối giã trầu bằng vỏ đạn, chiếc lược nhôm, cặp tóc, vòng tay đến những tấm ảnh, bút mực… mỗi di vật là một câu chuyện cảm động về con tìm cha, em tìm anh, vợ tìm chồng và cả người yêu tìm người yêu. Mỗi câu chuyện là một nỗi đau riêng, không dễ gì bôi xóa.

   Tất cả được chị tập trung nghiên cứu trong đề tài khoa học mang tên “Góp phần xác định liệt sĩ chưa biết tên và công tác bảo tồn trưng bày di vật”, được giải A cấp quân khu. Hơn 10 năm nay, chị đã góp phần trả lại tên cho hàng trăm liệt sĩ nhờ cách làm ấy và nhờ những di vật ấy.

   Chuyến đi tìm di vật đầu tiên của chị là ngày 13/1/2000, khi ấy, nhận được tin đoàn quy tập Bộ chỉ huy Quân sự Quảng Bình chuyển hài cốt quân tình nguyện Việt Nam từ Khăm Muộn (Lào) về nghĩa trang Ba Dốc. Chị lập tức xin nghỉ bắt xe theo.

   Chị cho tôi xem tấm ảnh được thấy trong hài cốt chỉ có tên là Bùi Danh Hương, đó là một chiếc gương soi cỡ 5×8 cm, mặt sau gương là một tấm kính cả hai ép vào nhau, ở giữa có một chiếc ảnh đen trắng cỡ 3×4 chụp một bà mẹ già khoảng 50 tuổi, đầu chít khăn vấn tròn. Không nhìn rõ mặt vì vết máu khô loang lổ.

   Chị Tiến nhớ lại, khi thấy tấm ảnh trong hài cốt, tất cả đều đoán người trong ảnh là mẹ liệt sĩ. Chị đã phải thuyết phục mãi mới mang được tấm ảnh về để phục dựng lại với tâm niệm, rằng biết đâu tấm ảnh này sẽ đưa anh về với mẹ.
   Sau khi tấm ảnh được đăng trên một số phương tiện truyền thông thì 10 tháng sau, nhận được tin của người nhà liệt sĩ Bùi Danh Hương rằng mẹ Diệp, người trong ảnh là mẫu thân liệt sĩ vẫn còn sống tại xã Thanh Long, tỉnh Hưng Yên. Chuyến đưa hài cốt liệt sĩ Hương về với mẹ là một kỷ niệm suốt đời chị không bao giờ quên.

   Đời thường của chị Nguyễn Thị Tiến.

   Mẹ Diệp đã 94 tuổi, tai điếc nhưng linh cảm về đứa con trai bé bỏng thì còn vẫn còn nguyên. Mẹ cứ ôm bức ảnh của mình lấm lem cùng máu khô của con trai mà không nói nên lời. sau bận ấy, mẹ Diệp đã được phong Mẹ Việt Nam anh hùng. Còn thượng tá Nguyễn Thị Tiến tiếp tục tất tả vào Nam ra Bắc để làm công việc thầm lặng của mình, ấy là trả lại tên cho liệt sỹ vô danh.

   Chị Nguyễn Thị Tiến cùng đồng đội trong một chuyến công tác (Ảnh nhân vật cung cấp).

   Với hàng trăm thân nhân tìm lại được con, em mình, Nguyễn Thị Tiến đã được nhà báo Tạ Bích Loan mời tham gia chương trình “Người đương thời” vào cuối năm 2000. Sau chương trình đầu tiên được phát sóng, sức lan tỏa mạnh mẽ đến độ hai năm tiếp theo sau đó, năm nào chị cũng lên sóng VTV ở chương trình này và cho đến nay, chị là người duy nhất giữ được kỷ lục này của “Người đương thời”.

   Những câu chuyện xúc động

   Trong hàng trăm những câu chuyện, những thân nhân liệt sỹ mà chị Nguyễn Thị Tiến đã gặp, đã chứng kiến, có một câu chuyện vô cùng xúc động về tình cảm gia đình khiến cho chị đến bây giờ vẫn còn nhớ mãi. Ấy là vào một buổi sáng, có người thanh niên tên Trần Văn Sơn đến gặp chị lúc bấy giờ đang là phó giám đốc Bảo tàng Quân khu IV.

   Anh này tự xưng là con trai liệt sĩ Trần Văn Bàn ở thị trấn Sông Cầu, tỉnh Phú Yên. Trong câu chuyện đẫm nước mắt, anh này nức nở kể lại, cha anh tập kết ra Bắc và cưới mẹ. Ở với nhau được một năm thì cha vào Nam chiến đấu rồi hi sinh. Đau xót hơn khi mà một năm sau đó, mẹ anh cũng bỏ anh để theo cha về nơi chín suối. Lớn lên, dầu không biết mặt cha mẹ nhưng với tất cả lòng khâm phục, anh quyết tâm đi tìm mộ cha và suốt mấy chục năm qua, từ Nam chí Bắc, ở đâu có nghĩa trang liệt sĩ, ở đó có dấu chân anh.

   Di vật duy nhất mà cha anh để lại là cuốn sổ đảng viên đã úa vàng. Cảm phục trước tấm lòng có hiếu của Trần Văn Sơn, chị Nguyễn Thị Tiến đã nhận tìm giúp mộ cho cha anh nhưng thông tin cũng rất mờ mịt khi mà trên cuốn sổ ấy, chỉ chỉ thấy hy vọng duy nhất ở con số 812 ghi ở trang cuối. Quá trình tìm hiểu, chị biết được đó là ký hiệu của trung đoàn 812. Mừng rỡ, chị tìm cách liên lạc và may mắn thay đã gặp được thiếu tướng Nguyễn Minh Long, nguyên trung đoàn trưởng trung đoàn 812. Biết được tâm nguyện của chị, các cựu chiến binh trung đoàn 812 đã ngay lập tức hội ngộ và sau hàng loạt ký ức vụn được chắp vá, cuối cùng, địa danh huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị đã được khẳng định.

   Lại ngược trở lại vào Nam, chị cùng đồng đội tìm về Hải Lăng, sau rất nhiều ngày lần tìm manh mối, may mắn chị đã gặp được những người đã từng chôn cất và chăm sóc liệt sỹ Trần Văn Bàn. Vậy là, hơn 15 năm ròng rã, người con có tấm lòng hiếm có ấy đã tìm được người cha đáng kính của mình. Nhìn hình ảnh anh Trần Văn Sơn cởi chiếc áo đang mặc, trải rộng ra rồi xếp hài cốt cha vào như thể đang dang rộng vòng tay ôm ông mãi khiến ai cũng lặng người đi vì xúc động.

   Người đương thời Nguyễn Thị Tiến (Ảnh nhân vật cung cấp)

   Một câu chuyện khác, đó là trường hợp một hài cốt liệt sỹ nhưng có nhiều gia đình đến nhận, và trong nỗi đau, sự hy vọng lẫn thất vọng đan xen, những con người ấy đã san sẻ cho nhau, cùng chung nhau nhận một ngôi mộ làm cho ai chứng kiến cũng không cầm được nước mắt xúc động. Câu chuyện về liệt sĩ Ngô Khổng Minh (hi sinh tại bản Bua La Pha, Khăm Muộn, Lào) là một kỷ niệm đầy xúc cảm như thế.

   Mấu chốt của câu chuyện bắt nguồn từ chữ viết trên di vật liệt sĩ là Hzo.K Muhx, viết theo phiên âm tiếng Nga, dịch ra tiếng Việt là Ngô K.Minh. Khi mới công bố, một cựu chiến binh tên Ngô Văn Thưởng (Diễn Châu) đến xin nhận.

   Ông là cháu ruột của liệt sĩ Ngô Khắc Minh. Nhưng ông Thưởng chỉ giữ được có mỗi chiếc Huân chương chống Mỹ nên không có căn cứ để tìm đơn vị. Một gia đình ở Thanh Chương tìm liệt sĩ Ngô Khổng Minh, có đầy đủ giấy tờ, nhất là giấy báo tử có tên đơn vị sư đoàn 968 cũng tìm đến.

   Cầm tờ giấy báo tử này, Chị Tiến vào ngay sư đoàn 968 (Quảng Trị) để xác minh và đúng là có liệt sĩ Ngô Khổng Minh, hi sinh tại bản Bua La Pha! Trong lúc mọi người chưa kịp bàn giao hài cốt liệt sỹ cho gia đình Ngô Khổng Minh thì bất ngờ, ông Ngô Văn Thưởng ở Diễn Châu tiến vào nấc nghẹn, hai tay ôm lấy mặt quệt nước mắt thổn thức: “Hay là các ông các bà cho tôi một nửa…”. Không ai cầm lòng được trước lời đề nghị quá đột ngột, bất ngờ này. Mãi sau mọi người hiểu, “một nửa” mà ông Thưởng muốn xin là ông muốn trên bia mộ chỉ khắc chữ “Liệt sĩ Ngô K. Minh”. Để đến ngày giỗ liệt sĩ Ngô Khắc Minh thì ông ra mộ này thắp hương, thăm viếng. Thêm một bất ngờ nữa là gia đình liệt sĩ Ngô Khổng Minh đã đồng ý với đề nghị của người cựu binh đau đáu nỗi niềm với người đã khuất nọ.

   Mới đây nhất là việc chị Nguyễn Thị Tiến đã giúp ông Nguyễn Phi Long 98 tuổi ở Yên Bái vào tìm em trai là liệt sỹ Nguyễn Văn Khá, hy sinh năm 1955 ở miền Tây xứ Nghệ, nếu tính ngày sinh thì năm nay đã 86 tuổi. Với những thông tin ít ỏi ghi trong giấy báo tử là trung đoàn 80 thượng Lào, chị đã tìm đến hậu cứ trung đoàn này đóng ở Nghĩa Đàn và qua lần tìm nhân chứng, phần mộ của liệt sỹ Nguyễn Văn Khá đã được tìm thấy.

   Chưa dừng lại ở đó, thượng tá Nguyễn Thị Tiến còn can thiệp đến tỉnh đội Vĩnh Phúc, Quân khu II và Cục Chính sách Bộ Quốc phòng để làm chế độ công nhận liệt sỹ đã ngã xuống sau gần 50 năm vì tổ quốc này. Thượng tá Nguyễn Thị Tiến chia sẻ, với chị, việc trả lại tên cho liệt sỹ vô danh xuất phát từ tâm, và mặc dù không còn công tác ở Quân khu nữa nhưng ngày ngày chị vẫn lặng thầm, cần mẫn đi tìm tên cho đồng đội như thể, với chỉ đó là mệnh lệnh duy nhất của trái tim.

   Tĩnh Nhi

   Để các anh không còn “vô danh”

   

   (HNM) – Thượng tá Nguyễn Thị Tiến (nguyên Phó Giám đốc Bảo tàng Quân khu IV) đã ba lần là khách mời của chương trình “Người đương thời” phát sóng trên Đài Truyền hình Việt Nam. Lần nào cũng vậy, trước giờ “lên sóng”, chị tự nhủ là không được khóc, vậy mà cả ba lần, câu chuyện đi tìm đồng đội của chị luôn thấm đẫm nước mắt.

   Facebook Để các anh không còn “vô danh”Twitter 0 bình chọn Viết bình luận Lưu bài này

   Thượng tá Nguyễn Thị Tiến vẫn trăn trở với bao di vật của đồng đội.

   Nước mắt ngày đoàn tụ

   Thượng tá Nguyễn Thị Tiến – sinh năm 1955 trên mảnh đất nắng gió miền Trung (Nghi Lộc – Nghệ An). Tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội, chị về giảng dạy tại Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt, Đồng Tháp. Năm 1984, chị chuyển về làm cán bộ thuyết minh của Bảo tàng Quân khu IV và nghỉ hưu với chức vụ Phó Giám đốc bảo tàng. Nhiều năm gắn bó với nghề hiểu và đồng cảm trước nỗi đau của thân nhân liệt sĩ chưa tìm được hài cốt của con em mình, chị Tiến xin phép cơ quan đi theo các đội quy tập hài cốt liệt sĩ, vừa sưu tập những di vật phục vụ công tác giáo dục truyền thống, vừa hy vọng qua các di vật ấy có thể tìm lại tên tuổi, quê hương của họ. Chị lặn lội khắp các chiến trường xưa, theo chân hàng trăm đoàn quy tập mộ liệt sĩ trên mọi miền Tổ quốc. Mỗi lần như vậy, tranh thủ lúc anh em trong đội nghỉ giải lao, chị lụi cụi thắp hương, lần tìm và xin cất giữ các di vật, để đem về xác minh.

   Lặng lẽ như vậy, chị Nguyễn Thị Tiến đã tìm thấy hàng trăm di vật, từ cái cối giã trầu bằng vỏ đạn, chiếc lược nhôm, cặp tóc, vòng tay đến những tấm ảnh, bút máy Hồng Hà… Những di vật đã nói hộ cho những linh hồn tưởng như đã vĩnh viễn chôn chặt dưới lòng đất cùng phần mộ liệt sĩ vô danh, được nâng niu, cất giữ. Mỗi di vật là một câu chuyện cảm động, một nỗi đau riêng… đã được chị tập trung nghiên cứu trong đề tài khoa học mang tên “Góp phần xác định liệt sĩ chưa biết tên và công tác bảo tồn trưng bày di vật”, được giải A cấp quân khu. Và với đề tài khoa học này, chị đã góp phần trả lại tên cho hàng trăm liệt sĩ.

   Lần đầu tiên lên sóng truyền hình trong chương trình “Người đương thời” cách đây hơn chục năm (năm 2000), Thượng tá Nguyễn Thị Tiến đã chuẩn bị sẵn những câu chuyện liên quan đến hành trang đi tìm đồng đội của mình, nhưng không hiểu sao đến lúc đó, trước hàng triệu khán giả chị chỉ trực bật khóc. Những câu chuyện đi tìm đồng đội trong rừng sâu núi thẳm, những kỷ vật của người chiến sỹ đã ngã xuống vì quê hương mà chị đang còn gìn giữ… qua những câu chuyện ngắt quãng vì xúc động của Thượng tá Nguyễn Thị Tiến đã khiến nhiều khán giả truyền hình bật khóc theo.

   Lần tìm trong những món đồ vô giá của đồng đội để lại, Thượng tá Nguyễn Thị Tiến chỉ cho tôi di vật được tìm thấy trong hài cốt có tên là Hương, đó là một chiếc gương soi cỡ 5×8, mặt sau gương có một chiếc ảnh đen trắng cỡ 3×4 chụp một bà mẹ già khoảng 50 tuổi, đầu chít khăn vấn tròn. Qua một quãng thời gian chôn sâu trong lòng đất, tấm ảnh không thể nhìn rõ mặt vì vết máu khô loang lổ. Chị Tiến nhớ lại, khi thấy tấm ảnh trong hài cốt, tất cả những người có mặt trong đoàn quy tập đều đoán người trong ảnh là mẹ liệt sĩ. Biết tôi có ý muốn giữ lại, một anh lính trẻ thủ thỉ: “Cô ơi, hành trang của anh ấy chỉ có thế thôi. Mẹ đã theo anh khắp chiến trường thì cứ để mẹ nằm với anh trong mộ, cô đừng lấy đi kẻo tội anh ấy lắm!.” Nhưng với linh cảm của người phụ nữ, rằng biết đâu từ tấm ảnh này sẽ đưa người chiến sĩ đó về với mẹ, chị Tiến đã thuyết phục được mọi người giữ lại tấm ảnh người mẹ đã phai màu năm tháng.

   Câu chuyện cảm động này về sau đăng tải trên một số ấn phẩm báo chí cùng với tấm ảnh được chị Tiến xin giữ lại bằng cả lòng trắc ẩn. Phải đến 10 tháng sau, trong khi đang tất bật chuẩn bị cho một chuyến đi tìm đồng đội, thật vui mừng, chị Tiến nhận được tin của người nhà liệt sĩ Hương rằng mẹ Diệp, người trong ảnh vẫn còn sống tại Hưng Yên. Liệt sĩ tên Hương cũng được xác định tên đầy đủ là Bùi Danh Hương. Chuyến đưa hài cốt liệt sĩ Bùi Danh Hương về với mẹ mãi mãi hằn sâu trong tâm trí chị Tiến. Mẹ Diệp khi đón anh Hương về đã 94 tuổi, tai không nghe được nhưng linh cảm về giọt máu đào thì vẫn vẹn nguyên. Nước mắt dường như đã cạn khô, mẹ cứ ôm bức ảnh chính mình lấm lem cùng máu khô của con trai mà khắc khoải: “Nó đâu rồi, nó đâu rồi!”. Dù đã chứng kiến nhiều cảnh đoàn tụ cảm động nhưng bữa đó không chỉ riêng chị Tiến mà mọi người trong đoàn không ai cầm được nước mắt.

   Đưa các anh về…

   Đến giờ, dù đã về hưu, nhưng chị Tiến chưa một ngày ngơi nghỉ. Chị vẫn âm thầm làm công việc phân loại những di vật liệt sĩ còn chưa tìm về được quê hương. Hành trang người lính thời bình vẫn vẹn nguyên ba lô con cóc để sẵn sàng lên đường bất kỳ lúc nào khi những thông tin về người đồng đội nằm xuống khớp nối với một trong những kỷ vật chị đang gìn giữ hoặc biết đến. Cầm từng di vật của liệt sĩ: chiếc bút, chiếc kính gãy gọng, chiếc khăn tay… chị khẽ khàng nói với chúng tôi: “Rồi thời gian vụt qua đi, những di vật này ngày lại lặng im nằm đó, cũng như biết bao di vật đang âm thầm cô đơn nơi hoang vắng. Để rồi bao nấm mộ mãi mãi bị đè nặng bởi tấm bia đá lạnh lùng trong tên gọi: Vô danh!”.

   Trong một gian trưng bày ở Bảo tàng quân khu IV, có những hòn đá núi, hòn đá cuội, mảnh cây, cây bút khắc tên và đương nhiên cả tấm bia nữa… những cái tên như: Đ-H-Lượng; Trần Văn Lợi; Nguyễn Văn Sông… Khiến chị bao đêm mất ngủ. Họ quê ở đâu? đơn vị nào?

   Chị Tiến nghẹn ngào kể: “Tôi còn nợ liệt sĩ Bùi Ngọc Thuần một lời hứa trước khi chuyển hòn đá có khắc tên anh về bảo tàng. Một dòng tên khắc vào hòn đá núi: TK.B4. Bùi Ngọc Thuần. 12/12/66, phần mộ của anh đã được đưa về nghĩa trang đường 9, mộ số 300. Nhưng quê anh ở đâu? Ai là thân nhân? TK.B4 là đơn vị nào? Nhiều năm rồi tôi hỏi khắp nơi mà chưa thấy có hồi âm”. Chị ao ước: “Tôi ước chi tìm được mẹ cho anh để đưa anh về với mẹ”.

   “Tôi không muốn ly kỳ hóa công việc tìm kiếm hài cốt, trả lại tên cho các liệt sĩ nhưng trong quá trình đi tìm các anh cũng có những sự ngẫu nhiên đến lạ lùng”. – Đôi mắt chị Tiến chợt xa xăm. Đó là câu chuyện xảy ra từ ngày 14-1 đến 26-1-2000, sau khi chị có chuyến công tác dài qua sáu tỉnh, sang cả nước bạn Lào theo các đội quy tập đưa hài cốt liệt sĩ về. Bữa về đến nhà, trời đã gần sáng, chị cố ngủ cho lại sức để chuẩn bị đi tiếp vào Hà Tĩnh đón đoàn quy tập từ BuLiKhămXây (Lào) về. Mới thiếp đi một lát, chị chợt thấy có anh bộ đội hiện về trong giấc mơ và nói: “Này O, O mà ngủ bây giờ là ốm đấy. O vào đón em về đi. Lần này nhiều di vật lắm”. Chị giật mình tỉnh giấc và nhớ rằng còn phải đi Hà Tĩnh, thế là lại sốc ba lô lên đường. Và trong 42 bộ hài cốt lần đó, chị tìm được một lọ đựng mảnh giấy đã mờ, sau khi dùng kính lúp thì luận ra được tên anh: Trương Xuân Đình, E271, quê ở Bản Ngọc, Quỳ Hợp, Nghệ An. “Tôi tin đó chính là anh bộ đội đã gặp trong giấc chiêm bao và đến giờ vẫn nhớ như in khuôn mặt của anh với chiếc răng khểnh trông rất duyên”. 10 năm rồi chị Tiến vẫn ước ao giá mà đến được quê anh, có được tấm hình để xem có giống người trong mơ hay không.

   Bên cạnh Bảo tàng Quân khu IV, căn nhà số 68 Cù Chính Lan, khối 7 phường Trung Đô, TP Vinh, Nghệ An vẫn được Thượng tá Nguyễn Thị Tiến dành hẳn một tầng để lập bàn thờ liệt sĩ và lưu giữ những kỷ vật, những cuốn sách cùng hàng ngàn bức thư từ mọi miền đất nước gửi về. Số điện thoại tổng đài 1080 của Hà Nội đã lưu số điện thoại của Thượng tá Nguyễn Thị Tiến để cung cấp cho thân nhân liệt sĩ. Còn chị Tiến, lại tiếp tục với những chuyến đi không mệt mỏi. Chị luôn tâm niệm, có biết bao người con đã hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc, các anh đang nằm lại đâu đó ở lưng đèo, cuối dốc, hay những cánh rừng xa ngái… Và chị, sẽ cố hết sức mình để đưa các anh trở về quê hương…

   ThíchThích

8. Cho cháu hỏi về thông tin về liệt sỹ
   Thông tin liên hệ
   Họ và Tên : Hoàng đình chức
   Điện thoại: 0975.756.598
   Địa chỉ Email: hoangchucdl11@gmail.com
   Địa chỉ liên hệ: Xóm 1- Cù tu- Xuân trúc- Ân Thi- Hưng Yên

   Thông tin về liệt sỹ:
   Họ Và Tên: Hoàng Đình Chiên
   Bí Danh: Hoàng Đình Chiên
   Đơn vị: KH
   Ngày Nhập Ngũ: 04/1966
   Cấp Bậc: Hạ Sỹ
   Chức Vụ: Chiến Sỹ
   Ngày Sinh: 02/07/1944
   Nơi Sinh: Thôn Cù tu- Xã Quang Trung – Ân Thi- Hải Hưng
   Quê Quán: Thôn Cù tu- Xã Quang Trung – Ân Thi- Hải Hưng
   Thuộc Tỉnh Thành Phố: Hải Hưng ( Nay là Hưng Yên )
   Ngày Hi Sinh: 13/10/1967
   Nơi Mất: Mặt Trận Phía Nam
   Cháu hỏi đc thông tin là mai táng ở huyện phú vang hay gi đó ạ (vì có cựu chiến binh đã noi vay a)
   Trước khoảng thời gian đó. Ông cháu có tham gia chiến đấu ở quân khu 4 vậy các bác các cô các chú từng đóng quân hoặc chiến đấu ở đó có thông tin gi về ông cháu thi cho cháu đc bit ạ cháu xin xhan thành cảm ơn

   ThíchThích

9. Chào Hoàng Chức,

   Chị Tiến trả lời thư anh như sau:

   Chào anh Hoành!
   …
   Còn về liệt sỹ em tham mưu như sau:

   KH là ký hiệu địa bàn quân khu 4( trong chiến tranh).
   Còn bây giờ liệt sỹ thuộc tỉnh nào quản lý thì gia đình cầm giấy báo tử lên gặp ban chính sách tỉnh đó để lấy thông tin nơi hy sinh của liệt sỹ ạ. (gặp bộ chỉ huy quân sự) tỉnh, ở đó sẽ cung cấp đầy đủ.

   Chúc anh Hoành sức khỏe và hạnh phúc!

   Thân mến.Tiến Nguyễn.

   Phú Vang là một huyện của tỉnh Thừa Thiên – Huế. Vậy có lẽ gia đình nên liên lạc với bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên.

   Chúc em thành công.

   ThíchThích

Trả lời

Nhập bình luận ở đây...

Điền thông tin vào ô dưới đây hoặc nhấn vào một biểu tượng để đăng nhập:

Email (bắt buộc) (Địa chỉ của bạn được giấu kín)

Tên (bắt buộc)

Trang web

Bạn đang bình luận bằng tài khoản WordPress.com ( Đăng xuất /  Thay đổi )

Bạn đang bình luận bằng tài khoản Facebook ( Đăng xuất /  Thay đổi )

Hủy bỏ

Connecting to %s

Nhắc email khi có bình luận mới.

Nhắc email khi có bài viết mới.

Δ