Chào các bạn,

Bài thơ đầy lửa Che Guevara của chị Hoàng Thiên Nga làm mình nhớ đến bài hát Joe Hill của Alfred Hayes do ca sĩ Joan Baez thể hiện. Đây là bài hát đầu tiên mà mình biết đến  Joan Baez.

Hồi đó khi ở mùa đông Vermont và nghe đĩa nhạc  Woodstock 1969, có rất nhiều bài rock and roll đầy lửa, nhưng khi đĩa chuyển sang bài Joe Hill, giọng ca mượt mà sâu lắng của Joan Baez hát Joe Hill làm mình không sao dứt ra được. Sau đó mình cứ nghe đi nghe lại, đang đi trong xe với mấy láng giềng người Mỹ cũng tự nhiên hát, anh lái xe kêu lên, ồ Joe Hill với phong trào  civil union đầu thế kỷ 20 phải không? Về sau khi mình xem Joan Baez trực tiếp ở nhạc hội Newport Folk Music, chị cũng hát Joe Hill và chị nói  “I used to sing this song way lower and way higher” 🙂

Joe Hill (7.10.1879 hay 1882 – 19.11.1915) là một con người có thật. Anh đấu tranh cho quyền lợi của công nhân và là thành viên của Hội Công Nhân Công Nghiệp Thế Giới (The Industrial Workers of the World). Anh di dân từ Thụy Điển sang Mỹ, và thành công dân Mỹ. Gia nhập nghiệp đoàn, hoạt động nghiệp đoàn, viết báo, viết nhạc, và thành một lãnh đạo nghiệp đoàn có uy tín. Vào thời đó hoạt động nghiệp đoàn thường có nhiều kẻ thù từ phía chủ công ty và các thế lực nhà nước mà công ty mua chuộc được.

Ngày 10.1.1914, John G. Morrison và con trai Arling bị giết ở Salt Lake City, tiểu bang Utah, trong tiệm thịt cuả họ bởi hai người đàn ông bịt mặt, mang khăn quàng đỏ. Dù phiên tòa có nhiều nghi vấn, Joe Hill được xem là thủ phạm và bị kết án tử hình. Nhiều người cho rằng Hill bị kết án chỉ vì anh hoạt động cho nghiệp đoàn.

Anh bị xử tử vào ngày 19.11.1915. Trước khi bị đưa ra xử bắn, anh viết cho Bill Haywood, lãnh tụ của Phong Trào Công nhân Thế giới:

“”Goodbye Bill. I die like a true blue rebel. Don’t waste any time in mourning. Organize…”

“Giã biệt, Bill. Tôi chết như là một người nỗi loạn chính tông. Đừng tốn thời giờ khóc lóc. Hãy tổ chức [công đoàn].”

Alfred Hayes đã viết bài thơ “Dreamed I Saw Joe Hill Last Night”, để tưởng nhớ Joe Hill vào khoảng năm 1930. Earl Robinson viết nhạc cho bài thơ thành bài hát vào năm 1936.

Ở đại nhạc hội Woodstock hôm đầu tiên, Joan Baez đã hát bài hát này lúc 1 giờ chiều để giúp cho phong trào chống nhập ngũ đi chiến tranh ở Việt  Nam và ủng hộ cho chồng của chị là David Harris đang bị tù vì không chịu tham gia quân đội. Bài hát này là điểm sáng của ngày đầu tiên ở nhạc hội  Woodstock 1969. Cũng ở nhạc hội này, Joan Baez đã hát bài hát “We shall overcome“, một trong bài hát mạnh mẽ nhất của thế kỷ 20, là quốc ca của các phong trào đấu tranh.

Dưới đây là ba video bài hát Joe Hill, hai bản đầu đều do Joan Baez thể hiện, bản thứ ba do Paul Robeson hát. Sau đó là lời nhạc.

Chúc các bạn một ngày sống động,

Hiển.
.

Joan Baez sings Joe Hill in Woodstock Music Festival 1969

.

Joan Baez – Joe Hill

.

Joe Hill, Paul Robeson. Save the Gardens / Reclaim the Streets protest in New York City, 1998. The people protesting Mayor Rudy Giuliani’s bullying and stinginess as sung by Paul Robeson.

Joe Hill

I dreamed I saw Joe Hill last night,
alive as you and me.
Says I “But Joe, you’re ten years dead”
“I never died” said he,
“I never died” said he.

“The Copper Bosses killed you Joe,
they shot you Joe” says I.
“Takes more than guns to kill a man”
Says Joe “I didn’t die”
Says Joe “I didn’t die”

“In Salt Lake City, Joe,” says I,
Him standing by my bed,
“They framed you on a murder charge,”
Says Joe, “But I ain’t dead,”
Says Joe, “But I ain’t dead.”

And standing there as big as life
and smiling with his eyes.
Says Joe “What they can never kill
went on to organize,
went on to organize”

From San Diego up to Maine,
in every mine and mill,
Where working men defend their rights,
it’s there you’ll find Joe Hill,
it’s there you’ll find Joe Hill!

I dreamed I saw Joe Hill last night,
alive as you and me.
Says I “But Joe, you’re ten years dead”
“I never died” said he,
“I never died” said he.