Chào các bạn,

Trong Buôn Làng mình ở có năm thôn, mỗi thôn có một già làng do bà con trong thôn tin tưởng tín nhiệm bầu lên. Gọi là già làng nhưng năm già làng của Buôn Làng cũng chưa già lắm, tuổi từ năm đến sáu mươi. Và là những người có đời sống cá nhân cũng như gia đình gương mẫu, không rượu chè say sưa cũng không mang tai tiếng trong đời sống hôn nhân gia đình. Có lẽ chính vì vậy những già làng mới có uy để hòa giải, nhắc nhở thi hành luật lệ, chấn chỉnh những gì không hợp với phong tục tập quán, bản sắc văn hóa của sắc tộc mình.

Mình ở thôn Năm và già làng của thôn Năm là bố Trai, bố Trai trên năm mươi tuổi là người rất nhiệt tình chuyên chăm với bổn phận của một già làng. Những ngày nghỉ hoặc những buổi chiều sau khi làm xong công việc trên nương rãy của gia đình, mình thấy bố Trai thường xuyên đi bộ rảo qua các nẻo đường trong thôn, đến gặp gỡ động viên khuyên nhủ những gia đình đang có vấn đề. Chính vì vậy cách đây ba tuần, mình nghe Bok giao nhiệm vụ cho bố Trai đến nhắc nhở hai gia đình trẻ trong thôn Năm, đó là gia đình bố mẹ Trinh và gia đình bố mẹ Mương.

Đây là hai gia đình buôn bán nhỏ trong Buôn Làng. Mỗi gia đình có một quán nhỏ ngay trong nhà và quán nhỏ này bán mỗi thứ một ít, nhưng gần như đầy đủ mọi thứ như một cái chợ nhỏ. Và điều mình muốn nói ở đây là hai quán nhỏ này nổi tiếng bán mắc, mắc hơn cả những quán của người Kinh chung quanh.

Khi mình mới về thấy anh em Buôn Làng không mua hàng hai quán này, mình hỏi ra được biết anh em Buôn Làng không thương, không thích mua ở hai quán này vì bán quá mắc. Mình khuyên anh em Buôn Làng nên biết thương yêu đùm bọc, và nâng đỡ đời sống kinh tế của Buôn Làng bằng cách mua hàng cho những quán của anh em mình, có như vậy mới mong Buôn Làng có thể đi lên được, và anh em bà con đã nghe lời mình đến mua hàng của các quán anh em Buôn Làng. Nhờ vậy trong Buôn Làng có thêm ba gia đình mở thêm hàng quán mới và bán giá phải chăng không ăn lời nhiều.

Tuy đã được nhắc, nhưng hai quán của bố mẹ Trinh và bố mẹ Mương vẫn bán đắt hơn giá bình thường từ một đến hai ngàn đồng một túi bột ngọt hoặc một túi đường. Anh em Buôn Làng không vui đã kể lại với Bok và Bok nói với già làng thôn Năm đến gặp hai gia đình, nhắc nhở trong buôn bán phải thật thà, biết thương yêu bà con Buôn Làng ăn lời ít thôi! Làm ăn buôn bán còn phải biết để đức lại cho con cháu sau này.

Một tuần sau khi Bok giao trách nhiệm cho bố Trai, mình tình cờ gặp bố Trai trên đường về. Mình hỏi bố Trai đã nói chuyện buôn bán với hai gia đình trong thôn Năm như Bok dặn chưa?

– “Mình đã nói rồi, gia đình bố mẹ Trinh nghe đã thay đổi cách bán, còn gia đình bố mẹ Mương bình tĩnh nghe mà không nói gì! Nhưng mình có nhiều hy vọng vì bình tĩnh thường là dấu hiệu tốt Yăh hể!”

Matta Xuân Lành