Nói đến bình đẳng là chúng ta thường nghĩ đến chính trị và luật pháp—bình đẳng trước luật pháp, mỗi người một lá phiếu, cạnh tranh bình đẳng, tự do kinh doanh, tự do bầu cử và ứng cử… Chẳng mấy ai nghĩ đến bình đẳng trong thi ca. Và thực sự là xưa nay chẳng hề có bình đẳng thi ca.
Trong xã hội luôn luôn có một guồng máy định giá thi ca vĩ đại, gồm các biên tập viên thi ca tại các tờ báo, các nhà phê bình thi ca cũng là những người có tiếng nói lớn và, đôi khi, quyền quyết định tại các tờ báo, các thi sĩ đã có thơ đăng thường xuyên ở các tờ báo và đã xuất bản một hai tập thơ, các hội lớn của văn sĩ và thi sĩ, Bộ Giáo Dục và Đào Tạo và các thầy cô dạy văn ở trường… Guồng máy vĩ đại bao trùm cả nước này sẽ định giá bài thơ nào hay, bài nào nên được đăng ở đâu, bài nào nên được vào các tuyển tập thi ca, bài nào nên được học..
Đương nhiên là chẳng có gì sai với guồng máy tuyển chọn như thế. Dù là lâu lâu các vị có danh tiếng cũng bất đồng ý về thơ hay thơ dở, nhà thơ nào là thi sĩ nhà thơ nào là thợ thơ, hoặc đôi khi chính guồng máy tuyền chọn bị chỉ trích là phe đảng hoặc bị chính trị hóa quá đáng, thì các bất đồng ý và các chỉ trích đó không làm cho guồng máy tuyển chọn trở thành vô ích. Cái gì trừu tượng và sâu sắc như thi ca thì thường đòi hỏi có người hướng dẫn quần chúng hiểu biết và thưởng thức.
Tuy nhiên trong thời đại bình đẳng về truyền thông ngày nay, với Internet và blogging, mỗi người đều có thể tự xuất bản thơ của mình cho mọi người khác cùng đọc, thì vai trò của guồng máy tuyển chọn truyền thống không còn tính cách quyết định như xưa, và số lượng thơ được đăng ra cho quần chúng, từ báo chí đến các trang mạng và blogs, nhiều hơn bao giờ hết.
Ai làm công việc lượm lặt một ít đá quý trong kho tàng thi ca vĩ đại đó để giới thiệu đến những người yêu thi ca?
Cặp uyên ương Nguyễn Nguyên Bảy và Lý Phương Liên đã làm công việc lượm lặt đó.
Người yêu thơ tìm lượm lặt thơ là chuyện chẳng có gì đáng nói. Nhưng lượm lặt chỉ vì mình thấy đó là đá quý, mà không theo một định hướng có sẵn—như là, đá đỏ thì được, đá xanh thì bỏ–thì đó là một cách mạng lớn trong thi ca, vì như thế là tự nhiên gạt ngang guồng máy tuyển chọn truyền thống, gạt ngang cách lựa chọn truyền thống chỉ chọn người đã có tiếng, và đưa vào thi ca một ý niệm bình đẳng mà có lẽ ta chỉ có được nhờ cuộc cách mạng công nghệ thông tin với những người dùng công nghệ thông tin.
Và đây là một cuộc cách mạng đòi hỏi nhiều can đảm và tự tin, vì đưa các tác giả vô danh tiểu tốt (như chính chúng tôi) vào đứng trong cùng một tuyển tập thi ca với các thi sĩ lớn, thì chẳng khác nào nhà nhiếp ảnh đưa lính tò te vào đứng chung với các tướng lãnh để chụp hình.
Tấm ảnh có thể nổi tiếng hay bị dìm? Sự nghiệp của nhiếp ảnh gia sẽ được ủng hộ hay trù ếm?
Dù sao thì đây là một tấm ảnh được hai tác giả rất trân quý. Cuốn Thơ Bạn Thơ do hai nhà thơ Nguyễn Nguyên Bảy và Lý Phương Liên chủ biên, và nhà xuất bản Văn Học ấn hành (mùa hè 2012) là một cuốn sách quý về hình thức: bìa cứng, giấy trắng, bìa trang nhã, bên trong 300 trang sách trình bày sáng sủa.
Hình thức đẹp đó chuyên chở 99 câu thơ hay từ cổ đại đến cận đại, thơ của 10 nhà thơ vừa mất trong những năm gần đây, và phần “Thơ người thơ đương thời” gồm các tên tuổi lớn nhỏ trong thi ca hiện đại và một số các tên tuổi chẳng ai biết.
Chính các tên tuổi nhỏ và tên tuổi chẳng ai biết này là vật liệu cho cuộc cách mạng bình đẳng thi ca của hai vị chủ biên.
Và dù mỗi người chúng ta thích một số bài thơ nào đó và không thích một số bài thơ nào đó, tất cả chúng ta đều yêu mến tính cá nhân, tính tự do, và tính bình đẳng của thi ca: Thi ca là phương tiện để diễn tả cảm xúc riêng của mình và để chia sẻ với những ai đồng cảm với mình. Đối với tác giả thì, tôi trân quý tự do biến cảm xúc riêng của tôi thành chất xúc tác cho cảm xúc của độc giả của tôi. Đối với độc giả thì, tôi trân quý tự do dùng một bài thơ của ai đó để làm chất xúc tác cho cảm xúc của riêng tôi.
Trong tinh thần cá nhân, tự do, và bình đẳng đó, mọi người sẽ tiếp tục hân hoan đón nhận Thơ Bạn Thơ cũng như những tuyển tập tương tự sau này.
Và tất cả chúng ta nên cảm ơn anh chị Nguyễn Nguyên Bảy Lý Phương Liên đã khởi đầu cuộc cách mạng bình đẳng thi ca.
Trần Đình Hoành
Washington, USA
21.8.2013
Nguồn: blog nguyennguyenbay
Hi anh Hoành,
Lời giới thiệu của anh rất cuốn hút. Anh có thể cho em được đọc một bài thơ của anh mà đã làm nên “cuộc cách mạng bình đẳng thi ca” được không ạ? 😀
Em cám ơn anh. 🙂
ThíchĐã thích bởi 1 người
Hi Thu Hương,
Cám ơn em. Anh có 3 bài trong cuốn Thơ Bạn Thơ in theo thứ tự dưới đây. Cả 3 bài đều viết cho chị Phượng.
Giáng Sinh Đầu
Giáng Sinh đầu trên đất lạ
Tay nách con tay xách giỏ
Phố nhỏ lạnh vắng
Tuyết trắng cả trời đêm
Em vượt nghìn dặm tìm
Về anh
Mùa thánh
Mắt em sao trời
Long lanh
Chuyến xe khuya lẻ loi
Mang nỗi mừng hội tụ
Đôi mái đầu xanh
Ngờ ngệch
Yêu nhau nồng nhiệt cả trời đông
Lạc lỏng
Giửa ngả tư đời mờ mịt
***
Hơn 30 năm đã trôi qua
Giáng Sinh lại đã trở về
Ngồi ôn chuyện củ
Mang mang tấc dạ
Thật là huyền diệu
Làm sao hai đứa khờ
Lại có thể vượt qua nghìn bão tố
***
Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời
Bình an dưới thế cho người yêu nhau
TDH
Lake of The Woods
VA, USA
4:16 PM, Thursday Dec. 24, 2009
Những hoàng hôn ta đã đi qua
Con đường tình ta đi (*)
Quanh co
Qua những hàng cây rợp lá
Những cánh đồng xanh cỏ mạ
Những đàn bò sữa
Nhẩn nhơ
Nắng hong vàng
Những hành trình bình an
Thân ái
Chỉ hai đứa
Một chiếc xe
Một con đường
Và bầu trời mênh mang
Những mảng hoàng hôn vàng tím
Lòng ta thấm ngập
Mênh mông sắc màu
Từ những hoàng hôn ta đã đi qua.
TĐH
(*) Tên một con đường ở Virginia, USA
Lake of the Woods
Virginia, USA
5:40 pm, Tuesday, August 16, 2011
Em
Em đã vào đời
Như cánh mây trôi trên gió thoảng
Từ trời
Mang đến tôi
Hơi thở nồng nàn của Tạo Hóa
Để quả tim tôi tuôn chảy mạch sống không cùng
Để tôi biết được
Có một điều kỳ diệu
Goi là Tình Yêu
Gọi là Nhịp Đập
Gọi là Sự Sống
Cầm tay dẫn tôi đi trong bóng tối
Đỡ chân tôi bên bờ vực thẳm
Mang tôi lên đôi cánh bằng lướt gió
Để tôi có thể
Đến tận đỉnh non cao
Nhìn xuống cuộc đời
Với những đồng cỏ xanh tươi
Những dòng sông lặng lờ uốn khúc
Những đàn nai chạy dài trên những sườn đồi
Những cánh hải âu chơi vơi trên mặt sóng
Để tôi quên những mũi gai đã đạp
Những sướt rách vừa đến trong cánh rừng hoang
Để những sa mạc đẹp màu hoang dã
Và những rừng già âm u lập lòe đóm sáng
Của những linh hồn vẫn vui trong cõi chết
Và những đáy đại dương sâu thẳm
Tối đen
Vẫn có những chàng cá dài không mắt
Luôn mang giấc mơ trở thành thần điểu
Và tất cả mọi điều
Không thể
Đều như hoa tuyết
Rơi vào biển lửa
Tan biến
Khỏi trái tim nhân loại
Vì
Tôi có Em
Vì tôi có
Một điều kỳ diệu đến
Từ Tạo Hóa
Gọi là Tình Yêu
Gọi là
Em.
TĐH
LOW, 9:18 pm Saturday, March 06, 2010
Dưới đây là anh Nguyễn Nguyên Bảy đọc trên Youtube cả 3 bài thơ, với cách ngắt quãng riêng của anh Bảy.
ThíchĐã thích bởi 1 người
Ôi chao, anh chị lãng mạn quá!
Em mà được tỏ tình thế này chắc là chết đứ đừ đừ. 😀
ThíchĐã thích bởi 1 người
Được tỏ tình thế ai mà chả “chết đứ đừ đừ” hả Hương! Chị Phượng đã “chết đứ đừ đừ” vì anh Hoành mấy chục năm qua rồi đấy thôi 😀
ThíchĐã thích bởi 1 người
Chị chào 3 anh em,
@ TĐH… Cám ơn anh đã cho em đọc lại 3 bài thơ lúc nào cũng làm em xúc động.
@ Thu Hương… Thơ của anh làm cho chị đối với chị bao giờ cũng vô cùng sacred vì những cảm xúc rất thật của anh có liên quan đến những chuyện thật về anh chị. Chị mà không bị “chết đứ đừ đừ” vì anh thì mới là chuyện lạ phải không? 🙂
@ Thiện Châu… Chị chẳng những đã “chết đứ đừ đừ” mấy chục năm qua mà chắc chị sẽ còn “chết đứ đừ đừ” dài dài từ giờ cho đến ngày chị hết còn thở được vì anh quá Châu ơi. 🙂
Chị cám ơn TH và TC đã chia sẻ cùng anh chị.
Chị chúc tất cả sức khỏe và an lạc.
ThíchThích
Dear Anh Chị Hai
Hi Thu Hương và Thiện Châu
Ôi! Hai tuần nay em bị công việc mục vụ cũng như các em lưu trú nhập học đè bẹp dí kể cả từ sáng đến giờ…
Trong khi thư giãn một chút mở comment ra xem thấy thơ Anh Hai tặng chị Hai trải dài ướt át lãng mạn và quá trữ tình 😛
Comment của Thu Hương, Thiện Châu và chị Hai vui quá nên em cũng hóng hớt một chút…
Em thấy tình yêu đúng và tuyệt diệu, cầu chúc cho cả nhà mình đặc biệt là Thu Hương với Thiện Châu luôn “chết đứ đừ đừ” vì người yêu như chị Hai hể 😀
Em M Lành
ThíchĐã thích bởi 1 người
Dear Lành,
Em bị công việc dí đến vậy mà vẫn dành thì giờ chia sẻ với anh chị làm anh chị thật vui.
Chúa luôn ở cùng em Lành nghe. 🙂
ThíchThích
Soeur Lành cũng “chết đứ đừ đừ” vì Chúa, vì trẻ em nghèo đó hể 🙂 ! Tình yêu đó không trữ tình, lãng mạn nhưng rộng lớn cao sâu quá chừng chừng! Chúc soeur luôn an vui trong tình yêu lớn đó nhé!
ThíchĐã thích bởi 1 người
Hi Thiện Châu
Rất cảm ơn lời cầu chúc thật tốt đẹp của Thiện Châu hể 😛
Chính vì tình yêu của mình không trữ tình, lãng mạn nên có nhiều người bảo rằng mình điên đó Thiện Châu à!
Nhưng mình thấy nếu mình điên được vì tình yêu Đức Kitô thì điều điên rồ đó thật hạnh phúc đối với mình 😛
Matta Xuân Lành
ThíchĐã thích bởi 1 người
Chị muốn được điên rồ vì tình yêu Đức Kitô y như em mà có được đâu Lành à. Là em được ơn Chúa gọi đấy. Chị nguyện xin em luôn hạnh phúc bên tình yêu to lớn này (đúng như TC đã nói).
Bình an của Thiên Chúa luôn ở cùng các em và gia đình. 🙂
ThíchThích
Dear Chị Hai
Em cảm ơn Chị Hai đã động viên và cầu phúc cho em trong cuộc sống em đã chọn lựa.
Chị Hai à! Em rất vui khi thấy love của Anh Chị Hai thật teen đó hể 😛
Em M Lành
ThíchĐã thích bởi 1 người
@ mattaxuanlanh… 🙂 🙂 🙂 ❤ XO
ThíchThích