Thu Hà Nội giờ đã rất rõ rệt.
Không còn là những hình dung như khi vừa mới chớm. Gió hanh hanh, nắng vàng rượi. Hẳn trong số chúng ta, những người con Hà Nội, đang tự nhắc mình một nỗi nhớ thầm, bây giờ là mùa cốm-mùa cốm làng Vòng. Không biết tự bao giờ cốm làng Vòng đã hoà quyện với sắc Thu Hà Nội, để trở thành nỗi nhớ của người đi xa.
Làng Vòng thuộc địa phận quận Cầu Giấy. Người làng Vòng luôn tự hào về đặc sản của làng mình. Cốm Vòng xanh mịn, mảnh và hạt cốm còn lấm tấm chất cám. Thơm hương thơm của lúa nếp còn ngậm sữa. Những hạt cốm thơm dẻo khi thưởng thức cùng với những quả hồng đỏ mọng hay chuối tiêu trứng cuốc mới tuyệt vời làm sao, mới làm tâm hồn ta say đắm làm sao. Một thứ ngọt thanh, một thứ ngọt sắc, hai vị ngọt hoà quyện, như nâng đỡ nhau cho cuộc nhân duyên thêm phần ý nhị. Từ những hạt cốm mỏng manh, người nghệ nhân còn làm nên thứ bánh cốm lừng danh đất Hà Thành. Thứ bánh đặc trưng của mùa cưới hỏi, thứ bánh được gửi thay cho những cánh thiệp hồng báo hỷ. Mình bánh làm từ cốm Vòng xào với đường và mỡ, thêm nhân đậu xanh giã nhuyễn trộn với đường và một ít sợi dừa trắng, gói hình vuông, bọc lá chuối xanh, buộc dây lạt đỏ thắm. Màu lạt như những sợi tơ hồng vấn vít xe duyên.
Không biết đích xác nghề làm cốm làng Vòng có từ bao giờ, chỉ nghe các cụ truyền lại rằng:
Vào một mùa Thu cách đây hàng ngàn năm, khi lúa mới bắt đầu uốn câu thì bỗng trời đổ mưa to, gió lớn. Đê vỡ nước ngập vào đồng ruộng, nhấn chìm những ruộng lúa đang thì. Người làng Vòng đành mò mẫm cắt những bông lúa còn non ấy đem về rang khô, ăn chống đói. Không ngờ cái sản phẩm chống đói ấy lại có hương vị rất riêng, rất hấp dẫn, khiến người làng Vòng thường làm ăn chơi mỗi khi Thu về. Càng làm hạt cốm càng đạt đến sự hoàn hảo. Hạt cốm ngày càng xanh, càng mỏng, càng dẻo càng thơm…
Và ngày nay, cốm làng Vòng đã vượt khỏi luỹ tre làng, trở thành món ăn tao nhã nổi tiếng của người Tràng An.
Cốm là một thứ quà đặc biệt nhất trong mọi thứ quà Hà Nội. Nhiều người thích ăn cốm nhưng có mấy ai biết để làm ra được những hạt cốm thơm ngon, phải trải qua cả một quá trình với những công đoạn công phu, tỉ mỉ và với những quy tắc không thể nào nhiêu khê hơn thế. Đầu tiên, phải định được ngày cắt lúa để sao cho thu hoạch được thứ lúa nếp vẫn còn non, còn ngậm sữa. Rồi tiếp đến là công đoạn làm sạch lúa. Công phu và quan trọng nhất là quá trình rang cốm. Không có một công thức chung nào cho việc đó, vì mỗi gia đình ở làng Vòng đều có một bí quyết làm cốm riêng. Người làm cốm phải dựa vào kinh nghiệm và sự nhạy cảm của mình để biết thế nào là rang cốm vừa tầm. Rang non thì cốm bị nát, già cốm sẽ không dẻo và có khi bị vỡ vì khô. Đó quả là cả một nghệ thuật. Khi thành sản phẩm, cốm được gói bằng lá sen cũng xanh mướt như màu cốm, chỉ buộc bằng vài sợi rơm tươi rồi rong ruổi khắp phố phường Hà Nội. Rất giản dị, nhưng không kém phần duyên dáng.
Mùa Thu, hồng thì đỏ hây hây đôi má, chuối tiêu đã ngọt hơn so với tiết Hè. Lá sen xanh, hồng đỏ như má ai, chuối tiêu lấm tấm vàng trứng cuốc.. Thật đẹp, thật hài hoà, thật ngon mắt. Còn đây nữa, những hạt cốm mỏng manh, xinh xắn cứ ánh lên một màu xanh ngọc mịn màng, cứ thoang thoảng hương thơm vị sữa của lúa non khiến chẳng mấy ai trong chúng ta cưỡng lại được sự mời gọi rất đỗi dịu dàng ấy. Mùa Thu càng làm cho những người con Hà Nội ở phương xa nhớ về Hà Nội nhiều hơn. Trào dâng tình yêu Hà Nội khi vô tình nghe một bài hát, vô tình bắt gặp hương hoa sữa thoảng bay trong gió. Còn những người đang sống trên mảnh đất mình yêu thương thì lòng thấy tự hào và tự nhủ phải yêu Hà Nội nhiều hơn nữa.
NGUYỄN THANH MAI
leo_pretty
Hà Nội Mùa Thu
Nhạc sĩ: Trịnh Công Sơn
Biểu diễn: Khánh Ly -Hồng Nhung
Hà Nội Mùa Thu
Ca sĩ: Hồng Nhung
Hà Nội Mùa Thu
Nhạc sĩ: Trịnh Công Sơn
Biểu diễn guitar: Võ Tá Hân
Hi chị Mai,
Chị làm em nhớ cốm xanh quá hic hic. Em rất thích nhìn các bà già gánh hàng rong bán cốm dọc phố những ngày vào thu này, mà nhanh lắm, khoảng 2 tuần gì đó thôi là hết mùa. Cốm xanh gói lá sen xanh chu choa, nhiều khi chỉ muốn mua thật nhiều giúp họ bán cho nhanh, đôi khi cũng trả giá theo thói quen chứ em thấy mất nhiều công sức mà chẳng biết lời lãi được bao nhiêu.
Một nét văn hóa Hà nội hi vọng không bao giờ phai chị nhỉ.
Chúc chị Mai enjoy thu Hà nội thật sâu lắng nhé 🙂
E Hòa
ThíchThích
Hi Thanh Mai,
Đọc bài này chỉ muốn ra Hà Nội, để được ăn đúng món cốm của làng Vòng gói lá sen, với hồng và chuối tiêu lốm đốm trứng cuốc. Thanh Mai tả mấy món ăn dân giả mà sao thấy nên thơ, hấp dẫn quá đi.
Chúc T. Mai luôn bình an với thu Hà Nội
ThíchThích
Chị Thanh Mai viết về Hà Nội hay quá, giàu cảm xúc quá, cái tinh tế thật đáng quí của những hạt bụi vàng đất Kinh kì!
Cảm ơn bài viết!
ThíchThích
Tác giả của những bài về Hà Nội lo mà gửi thêm sấu, hoa sữa, thương nhớ 12,…. và cả gió thu vào cho những ngày nắng nóng Cao Nguyên, những sáng nắng chiều mưa của miền Nam, vả Trung bộ, không biết chớm thu, hay heo may là gì.
Đã có mấy người kêu lên như chị đọc những bài của em mới thấy à lâu nay ta chẳng biết thu, nhất là thu Hà Nội.
Em viết thực nhẹ nhàng mà sâu lắng.
Chờ đọc bài mới của em để phát hiện một thoáng cung trầm của hồi ức em à.
😀 😛
ThíchThích
Thanh Mai mang cái đẹp và cái hay ra rất nhẹ nhàng, rất tự nhiên, nhưng lại rất là mãnh liệt. Thật là có văn tài.
Nếu Mai sau Thanh Mai trở thành nhà văn nổi tiếng đất Việt, thì làm ơn cho anh dựa hơi một tí, nói rằng lúc tôi bắt đầu viết ở ĐCN có anh Hoành ủng hộ hết mình (Dĩ nhiên là chị Huệ và các bạn ĐCN khác nữa, tuy nhiên anh chỉ chắc là anh muốn dựa hơi, các bạn khác thì anh không biết). Anh viết đây để lúc đó Thanh Mai mà quên thì anh có thể lôi ra nhắc. 🙂
Trong thời gian chờ đợi em cứ viết nhiều cho ĐCN để thực tập. Viết gì cũng được. Mai sau mà em không nổi tiếng thì anh sẽ rất ức.
ThíchThích
Cô Thanh Mai ơi,đọc bài này của cô tự nhiên lại thèm ăn cốm.Nhớ hồi lâu học bài viết về Cốm của Thạch Lam.Lúc đó,cháu đang đói bụng,nghe qua lời văn của Thạch Lam mà thèm.Giờ thì cô lại gợi cho cháu đến mùi vị của cốm.Thật là thèm :p.Cháu cũng cảm ơn cô nhiều lắm về những bào hát về Hà Nội,thật dịu dàng,nhẹ nhàng,và dễ chịu.Hy vọng là một ngày không xa cháu sẽ được ra Hà Nội,được đến lăng Bác,được đi dạo quanh hồ Tây.Cảm ơn cô đã mang đến cao nguyên một không khí Hà Nội. :d.
ThíchThích
Em chào các anh chị! Mọi người khen nhiều quá làm em đỏ mặt rồi ạ.
@hoangkhanhhoa: mình cũng hy vọng nét văn hoá đặc trưng đó của Hà Nôi sẽ không bao giờ bị phai nhạt. Cám ơn bạn.
Chị Dala ạ, bản chất của cốm Vòng vốn dĩ tự nó cũng đã nên thơ và hấp dẫn rồi chị. Em chỉ viết lại những cảm nhận của em về nó mà thôi, câu chữ còn tệ lắm ạ. Được chị khen em thất rất tự tin. Em cám ơn chị.
Anh Tấn Ái ơi, em chỉ là một đứa em của gia đình DCN mình thôi. Em viết còn dở lắm ạ, cám ơn anh đã động viên.
Chị Huệ kính mến : em rất muốn có cách nào đó để có thể gửi vào được mùa thu Hà Nội nhưng quả thực là không có cách nào nên đành gửi gắm những cảm nhận của mình vào những dòng văn ngô nghê với hy vọng sẽ chia sẻ được với mọi người một chút thu Hà Nội của em. Em cám ơn chị đã giúp em có cơ hội giới thiệu mình với mọi người.
Anh Hoành ơi, em không dám mơ lớn như thế đâu, anh nói vậy em ngượng quá, xấu hổ đỏ mặt rồi ạ. Em cám ơn anh đã nhắc nhở em. Một cơ duyên may mắn đã giúp em gặp được chị Huệ, để rồi từ đó em được chị mở cho một lối đi tươi sáng, được đến với ngôi nhà DCN, nơi mà tình yêu thương. sự đồng cảm giữa tâm hồn với tâm hồn luôn tràn đầy. Trước em mất niềm tin vào cuộc sống, nhìn nó bằng đôi mắt bi quan nhưng giờ đây, nhờ có sự quan tâm, động viên, ủng hộ của các anh chị, nhờ có mái nhà DCN thân yêu, nhờ có chị Huệ kính mến của em, em đang dần lấy lại được sự tự tin của chính mình. Em thấy hạnh phúc hơn, thấy lạc quan hơn, yêu đời hơn. Thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn. Thấy bắt đầu có niềm tin vào cuộc đời. Từ tận đáy lòng mình em rất biết ơn chị Huệ, biết ơn DCN đã khiến em thay đổi.
Anh ạ, em không dám mơ một ngày nào đó mình sẽ trở nên nổi tiếng như điều anh nói, nhưng em hứa sẽ cố gắng viết nhiều hơn nữa. Cám ơn anh đã động viên, khích lệ em.
@bun’ :hy vọng một ngày nào đó Hà Nội của tớ sẽ được đón bạn.
ThíchThích
Cốm làng vòng thơm mùa đặc trưng mà mọi thức khác đều không thể có , và nhất là thưởng thức cốm làng Vòng tại SG ^^ , có lẽ đó là lần duy nhất em được thức mùa thu HN gần đến vậy .
Cảm ơn chị nhiều , bài viết nhẹ nhàng nhưng sâu lắng . Hy vọng ngày nào đó có thể đem cái nóng của SG đánh đổi lấy chút hương hồng , chuối tiêu và hoa sữa thơm của HN .
“sẽ có một ngày trời thu HN trả lời cho tôi ^^ “
ThíchThích