Dạy thêm: Chỗ siết, chỗ buông
Thứ Bảy, 12/04/2014 23:20
NLD – Về cơ bản, học thêm, dạy thêm xuất phát từ nhu cầu của phụ huynh học sinh muốn con mình giỏi hơn. Dĩ nhiên, đã có cầu ắt sẽ có cung
Ngày 7-4, Thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) tỉnh Nghệ An phát hiện cô giáo Bùi Thị Hiền, giáo viên Trường Tiểu học Trung Đô (TP Vinh), dạy thêm cho học sinh tiểu học tại nhà riêng. Tại thời điểm kiểm tra, cô Hiền dạy thêm cho 41 học sinh lớp 5. Lớp học diễn ra từ 19 giờ 30 phút đến 21 giờ 30 phút cùng ngày.

Thà để dạy thêm còn hơn chạy xe ôm…
Chánh Thanh tra Sở GD-ĐT Nghệ An cho biết cô Hiền vi phạm quy định dạy thêm, học thêm tại Thông tư 17 của Bộ GD-ĐT và Quyết định 01 ngày 11-1-2013 của UBND tỉnh Nghệ An. Cô An bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục 10 triệu đồng.
Đây là trường hợp giáo viên bị xử phạt hành chính về việc dạy thêm đầu tiên ở Nghệ An. Sự kiện này thổi bùng cuộc tranh luận có nên cấm dạy thêm một cách triệt để, trong khi nhu cầu học thêm của học sinh là có thật hay cần có những quy định mềm hơn, thực tế hơn để quản lý?
Kết thúc giờ học buổi chiều lúc 16 giờ 30 phút, Lý Thế Vĩnh (học sinh lớp 4 một trường tiểu học ở quận Tân Bình, TP HCM) được cha chở đến một trung tâm bồi dưỡng văn hóa đặt tại Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo (quận 1) để học thêm toán và tiếng Việt. Lớp học thêm ở đây hoạt động từ 18 giờ đến 20 giờ 30 phút, Vĩnh không có thời gian quay về nhà nghỉ ngơi, ăn nhẹ nên phải tranh thủ ăn trên xe, lúc được cha chở đi.
Chị Nguyễn Thị Lương, mẹ của Vĩnh, cho biết con chị học thêm ở trung tâm này 3 buổi/tuần và đã được một năm. “Dù vất vả đưa đón nhưng việc cho con đi học thêm là tốt nhất, giúp nó tiến bộ hơn trong học tập” – chị cho biết.
Lê Văn Hiếu (học lớp 9 Trường THCS Linh Trung, quận Thủ Đức, TP HCM) cũng 3 buổi/tuần được mẹ chở đi học thêm ở nhà thầy cô. Chị Hiền, mẹ Hiếu, cho biết học lực của Hiếu không thật sự tốt, năm nay vào lớp 10 nhưng với sức học này sẽ rất khó đỗ vào trường công lập trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT ở quận Thủ Đức. Cho Hiếu đi học thêm, gia đình yên tâm hơn là để cậu tự học ở nhà.
Đóng góp ý kiến cho việc xây dựng quy định quản lý dạy thêm học thêm tại TP HCM do Sở GD-ĐTtổ chức vừa qua, ở góc độ nhà giáo, bà Nguyễn Thị Thu Cúc, Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định, cho rằng áp lực lớn nhất của học sinh chính là thi cử. Nếu các em tự học thì kết quả trong các kỳ thi thường không cao.
“Ngay như con tôi, khi lên lớp 9, tôi phải cho đi học thêm vì sợ sẽ rớt lớp 10 Trường THPT Gia Định. Đối với kỳ thi tuyển sinh ĐH, đề thi trắc nghiệm thường bao trọn kiến thức THPT nên bắt buộc học sinh phải đi học thêm thì mới làm được. Chỉ những học sinh thật sự giỏi và được học với giáo viên có kinh nghiệm thì không đi học thêm mà vẫn đậu ĐH” – bà Cúc nhìn nhận.
Khẳng định dạy thêm còn là nhu cầu của giáo viên muốn học sinh của mình học giỏi và nhiều khi chuyện này không hề liên quan đến tiền bạc, bà Lê Thị Ngọc Điệp, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận 1), cho biết nhiều giáo viên tổ chức phụ đạo cho học sinh yếu sau giờ học mà không lấy tiền. Thậm chí, có giáo viên còn đem học sinh về nhà tắm gội và cho ăn, sau đó chờ phụ huynh tới rước mà không lấy đồng nào.
“Khi đã chọn nghề giáo, không thầy cô nào có tham vọng mình sẽ có một cuộc sống giàu sang nhưng cũng chẳng ai chỉ uống nước lã mà có thể sống được” – bà Dương Thị Trúc Bạch, nguyên Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3), tâm tư.
Từ thực tế, bà Điệp thừa nhận: “Tôi không cấm giáo viên dạy thêm bởi không thể nào bảo đảm đời sống cho các thầy cô. Tôi chỉ nói với họ là nếu để xảy ra phản ánh của phụ huynh thì giáo viên không những không được dạy thêm mà còn không được đứng lớp nữa”.
Ông Nguyễn Hoài Chương, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM, cho rằng bản thân học sinh vì muốn hơn bạn bè nên mới đi học thêm. “Với vai trò là nhà quản lý, tôi thà để giáo viên dạy thêm còn hơn là làm nghề khác như buôn bán, chạy xe ôm” – ông Chương chia sẻ.
Chưa thể xử phạt
Dù việc dạy thêm, học thêm là nhu cầu và phụ huynh muốn con mình học giỏi hơn bạn bè nhưng nhiều ý kiến ở TP HCM cho rằng ngoài giờ học trên lớp, việc học thêm sẽ làm cho trẻ mất đi khả năng tự học, tư duy.
Ông Đinh Thiện Căn, Trưởng Phòng GD-ĐT quận 1, cho biết phụ huynh ở TP HCM đặt yêu cầu rất cao đối với con em mình, trong khi khả năng thực sự của nhiều em không tới. Để thực hiện ước muốn con mình phải giỏi hơn con người khác, nhiều phụ huynh đưa trẻ đi học hết ở nhóm lớp này đến trung tâm khác mà không biết chúng tiếp thu được gì.
Theo bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Phó Phòng GD-ĐT quận 3, nếu cho học trước khi vào lớp 1, học sinh sẽ có tình trạng vì biết rồi, học rồi nên lơ là, bỏ qua, không chú ý. Đó là chưa kể nhiều phụ huynh thuê gia sư bát nháo, dạy trẻ không đúng phương pháp nên khi học sinh vào lớp 1 sẽ rất khó thích nghi với cách dạy ở trường.
Bà Võ Ngọc Thu, Trưởng Phòng GD-ĐT quận 5, cho rằng bác sĩ sau giờ làm việc có quyền làm thêm ở phòng mạch thì giáo viên sau khi hết thời gian ở trường cũng phải có quyền dạy thêm, kiếm thêm bằng chính sức lao động của mình. Nếu muốn hạn chế tiêu cực của dạy thêm, chỉ còn cách đổi mới đồng bộ việc thi cử, sách giáo khoa.
Ông Nguyễn Hoài Chương đánh giá việc học sinh bị ép học thêm nhiều quá làm giảm khả năng sáng tạo. Thực tế cho thấy nhiều thí sinh đỗ thủ khoa vào những trường ĐH lớn đều ở các vùng quê khó khăn, không có điều kiện học thêm.
Khi Thông tư 17 ra đời, Sở GD-ĐT TP HCM đã có hướng dẫn thực hiện nhưng lãnh đạo Thành ủy TP cho rằng việc này sẽ ảnh hưởng đến tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của giáo viên các cấp. Vì vậy, sở phải lấy ý kiến các sở – ngành liên quan và lãnh đạo 24 quận – huyện…, sau đó tập hợp lại và xin ý kiến một lần nữa. Sau khi hoàn thiện quy định, sở mới trình UBND TP để ban hành quyết định.
Sở GD-ĐT TP HCM đã lấy ý kiến các nhà giáo, chuyên gia và đã chuyển qua Sở Tư pháp thẩm định, sau đó mới trình UBND TP. Đại diện Sở GD-ĐT cho biết một số nội dung bất cập trong Thông tư 17 về quản lý dạy thêm được TP HCM điều chỉnh để phù hợp với tình hình của TP. Ví dụ, giáo viên mở nhóm dạy ở nhà mà không dạy cho học sinh của mình thì chỉ cần có ý kiến đồng ý của hiệu trưởng và báo cho UBND cấp phường về địa điểm là được, không cần phải giám đốc Sở GD-ĐT ban hành quyết định.
Hiện TP HCM chưa có quy định về xử lý giáo viên dạy thêm sai quy định nên chưa thể xử phạt được.
Nghệ An vẫn mạnh tay
Ông Trần Hữu Hy, Chánh Thanh tra Sở GD-ĐT tỉnh Nghệ An, cho biết sở đã thành lập các đoàn kiểm tra và xử lý tình trạng dạy thêm trên toàn tỉnh.
Liên quan đến việc tổ chức dạy thêm tại TP Vinh, Phòng GD-ĐT đã thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở giáo viên các trường không được làm trái quy định. Tuy nhiên, tình trạng dạy thêm vẫn diễn ra ở khá nhiều nơi. Phòng GD-ĐT đã xử lý một số trường hợp giáo viên tổ chức dạy thêm trái quy định với các hình thức phê bình, nhắc nhở.
“Thời gian tới, giáo viên nào vi phạm thì ngoài việc phê bình, kiểm điểm, sở sẽ áp dụng hình thức kỷ luật luân chuyển đến đơn vị xa, khó khăn, ít có nhu cầu học thêm hơn” – ông Thái Khắc Tân, Trưởng Phòng GD-ĐT TP Vinh, khẳng định. Đ.Ngọc
Tăng cường thanh tra, kiểm tra
TP Hà Nội tỏ ra rất kiên quyết trong việc dạy thêm, học thêm. Ngay từ đầu năm học, Sở GD-ĐT đã yêu cầu các phòng GD-ĐT chỉ đạo các trường yêu cầu giáo viên ký cam kết không vi phạm quy định về dạy thêm, nếu cố tình vi phạm sẽ phải chịu kỷ luật nghiêm khắc. Sở GD-ĐT còn tổ chức hàng chục đoàn kiểm tra đột xuất các trường học nhằm chấn chỉnh hoạt động dạy thêm, học thêm trái quy định.
Theo ông Hoàng Cơ Chính, Chánh Thanh tra Sở GD-ĐT TP Hà Nội, việc tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra vừa giúp cơ quan quản lý nắm bắt tình hình thực tế vừa có tác dụng ngăn ngừa những tồn tại trong quản lý dạy thêm và tình trạng lạm thu tiền trường. Tuy nhiên, trên thực tế, việc dạy thêm vẫn diễn ra bởi nhu cầu học thêm là có thật.
Không chỉ học sinh THCS và THPT, cả học sinh tiểu học cũng có nhu cầu học thêm dù Bộ GD-ĐT đã cấm dạy thêm ở cấp này. Tại Hà Nội, rất nhiều phụ huynh phản ánh không có điều kiện về đúng giờ để đón con sau khi kết thúc buổi học, vì thế muốn gửi lại con ở trường. Nhiều trường tiểu học do cơ sở vật chất chật hẹp nên chỉ dạy 1 buổi/ngày, buổi còn lại cha mẹ phải nhờ giáo viên trông giúp. Chính Sở GD-ĐT cũng nhận thấy nhu cầu có thật này nên đã phải ban hành hướng dẫn quản lý, tổ chức trông giữ ngoài giờ đối với học sinh tiểu học.
Trả lời những băn khoăn của cử tri mới đây, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận cho hay đã chỉ đạo quyết liệt các địa phương chống dạy thêm, học thêm. Chính Bộ GD-ĐT cũng tổ chức thanh tra, kiểm tra một số địa phương để kịp thời xử lý, chấn chỉnh tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan. Tuy nhiên, để xử lý triệt để tình trạng này, Bộ GD-ĐT sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng tinh giảm, bảo đảm chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình, tập trung đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá, công tác thi theo hướng gắn với thực tiễn, không yêu cầu học sinh “học vẹt”, ghi nhớ máy móc. Tăng cường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày để học sinh được tăng thời lượng tự học có hướng dẫn.
Bộ GD-ĐT cũng yêu cầu các địa phương tăng cường quản lý giáo viên trong việc thực hiện chương trình dạy học, nghiêm cấm cắt xén chương trình để đưa vào dạy thêm hoặc ép buộc học sinh học thêm dưới bất kỳ hình thức nào. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá việc chuẩn bị bài và giảng dạy của giáo viên trong giờ chính khóa và dạy thêm, kiên quyết xử lý giáo viên vi phạm quy định…Yến Anh
Huy Lân – Đặng Trinh
******
Nhà giáo hay tội phạm?
Chủ Nhật, 13/04/2014 22:33
NLD – LTS: Sau khi Báo Người Lao Động số ra ngày 13-4 đăng bài “Dạy thêm: Chỗ siết, chỗ buông” phản ánh nhiều địa phương ráo riết xử phạt giáo viên dạy thêm, chúng tôi đã nhận được rất nhiều ý kiến bức xúc lẫn xót xa về vấn đề trên và xin giới thiệu bài viết của một nhà giáo
Cung cầu là quy luật tất yếu của xã hội, ngành y có phòng mạch tư, ngành luật có công chứng tư, ngành giáo dục có dạy tư… Nền giáo dục tiên tiến như nước Mỹ cũng có dạy thêm, học thêm. Bằng chứng rất nhiều sinh viên Việt Nam kiếm thêm tiền để chi phí cho sinh hoạt bằng việc dạy thêm…
Đẩy nhà giáo vào sự gian dối
Trong việc tiếp nhận kiến thức có người nhanh, người chậm, người mạnh về mặt này nhưng lại yếu về mặt kia, tất yếu nảy sinh nhu cầu “bồi dưỡng, phụ đạo”. Đó là chưa kể đến tâm lý phong trào thấy người học, mình cũng phải theo, tâm lý cạnh tranh muốn hơn người, muốn đi trước biết trước, muốn khoán trắng cho thầy cô 24/24. Rồi còn cả một nền giáo dục như bấy lâu nay kéo theo muôn vàn hệ lụy. Cho nên học thêm, dạy thêm vẫn là chuyện dài nhiều tập và chắc chắn không thể bỏ. Vấn đề là việc dạy thêm, học thêm nên tồn tại như thế nào mà thôi.

Bản chất của việc dạy thêm không xấu. Cho học trò tiếp nhận thêm kiến thức mà lại bị phạt. Hành động đó mới là xấu, là hành vi phản cảm. Chính những người trong ngành đang tự bôi tro trát trấu vào mặt mình, bôi nhọ, hạ nhục hình ảnh của người thầy. Vì việc dạy thêm của người thầy được đặt ngang thậm chí nặng hơn so với hành động trộm cắp, tham nhũng, ma túy (điều 30 Bộ Luật Hình sự quy định phạt tiền được áp dụng là hình phạt được bổ sung đối với những người phạm các tội tham nhũng, ma túy…). Đó là điều không thể chấp nhận.
Trong thực tế ở nhưng nơi cấm dạy thêm thì con em của nhiều gia đình, trong đó có những người có chức sắc, vẫn cứ mời thầy cô đến nhà “bồi dưỡng thêm” cho con em mình. Và những chuyện trá hình được mọc lên đẩy người giáo viên phải gian dối. Một cô giáo ở TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh đã thốt lên rằng: “Có lâm tặc, hải tặc giờ có thêm giáo tặc”. Thật là đau xót cho nghề giáo.
Bóp chẹt đường sống
Hãy cho giáo viên đồng lương đủ sống trước khi bóp chẹt con đường sống của họ. Một giáo viên mới ra trường hiện nay tổng lương chưa tới 3 triệu đồng/tháng. Với đồng lương như vậy, một thân một mình đã khó sống; còn vợ, con, cha mẹ, hiếu hỷ, nhà cửa… Không cho dạy thêm, giáo viên làm gì? Đi buôn: Vốn đâu và liệu có làm được không? Đi làm thuê: Làm gì đây, rửa chén bát cho các nhà hàng hay làm nhân viên vệ sinh ngoài giờ? Chỉ có những công việc đó mới có sẵn và dễ xin, còn những việc khác còn lâu mới tới lượt… Đó là ở thành thị, chứ nông thôn liệu có việc gì để các nhà giáo làm đây?
Những thầy cô dạy thêm ở nhà đại đa số là nhỏ lẻ, không có khả năng biến lớp học của mình thành các trung tâm. Rốt cuộc, cấm dạy thêm chỉ đánh vào những giáo nghèo như cấm bán hàng rong vậy.
Phạt dạy thêm là chỉ làm đầu ngọn mà không làm ở gốc. Dạy thêm, học thêm còn phụ thuộc vào thi cử, sách giáo khoa, cơ chế, tiền lương… Giải quyết được những điều đó tự khắc vấn đề dạy thêm đi vào quy củ và đúng mực.
Cần phải có cái nhìn cảm thông với hoàn cảnh của thầy cô giáo hiện nay. Hiện ở các thành phố lớn, vấn đề dạy thêm được giải quyết rất nhẹ nhàng, còn ở những thành phố nhỏ và tỉnh lẻ quá cực đoan. Hãy có thái độ trân trọng đúng mực với đồng nghiệp của mình, đừng đối xử với thầy cô giáo dạy thêm như truy lùng tội phạm .
Bất công với giáo viên
Nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng đừng nghĩ đến chuyện cấm dạy thêm, học thêm mà chỉ nên bàn cách làm sao hạn chế những tiêu cực bởi trong thực tế, dù Thông tư 17 ra đời khá lâu nhưng dạy thêm, học thêm chẳng những không giảm mà còn diễn ra ở nhiều hình thức, cả lén lút lẫn công khai.
Hiệu trưởng một trường tiểu học tại quận 4,
TP HCM thừa nhận nếu đối chiếu những quy định của Thông tư 17 về cấm dạy thêm đối với học sinh học 2 buổi/ngày thì giáo viên sai hết. Vì có khoảng 50 giáo viên trong trường tổ chức dạy thêm. Nhà trường chỉ quản lý bằng cách đầu năm để các giáo viên tự đăng ký địa điểm dạy, số lượng, học phí, đơn đề nghị được học thêm của phụ huynh…
Ở bậc tiểu học, giáo viên tuyệt đối không cho bài tập về nhà nhưng ở lứa tuổi còn nhỏ, nếu không có bài tập về nhà, học sinh cũng không biết tự giác mà lấy bài vở ra ôn lại nên đành tìm đến tivi, máy tính trong khi phụ huynh không thể tối nào cũng đưa con đi chơi hay kèm con học. Chính vì thế, nhu cầu học thêm ở bậc tiểu học không chỉ là học thêm mà phụ huynh còn nhờ các cô trông giùm con cho mình. Như thế, các cô làm thêm bằng sức lao động của mình là chính đáng. “Trong khi ở bậc THCS, THPT, giáo viên đàng hoàng dạy thêm ở các cơ sở bồi dưỡng văn hóa, các trung tâm thì ở bậc tiểu học lại phải lén lút. Như thế quá bất công với giáo viên tiểu học” – vị hiệu trưởng này nhìn nhận. Đ.Trinh
Nhà nước sợ các em học thêm sẽ không phát triển tư duy. Nhưng những giờ không đi học thêm trong khi phụ huynh quá bận rộn và nỗi lo nhất của các bậc phụ huynh đó là
” Không học thêm con rảnh chơi Games
Games bạo lực, games gì cũng có
Sau 1 tháng không đi học thêm
Con đột nhiên thành con mọt games
Giờ đến trường giống như Robot
Không giao lưu, không thân thiện bạn bè”
Nếu không đi học thêm trẻ nhanh chóng thành con mọt games
Tôi – 1 phụ huynh bận rộn nhưng quá thất vọng vì cái QĐ…. và xót thương cho những Nhà giáo tài năng lại bị cấm hãm …Chỉ những giáo viên tâm huyết và có chuyên môn thì PH mới muốn cho con học thêm. Vậy mà …..
LikeLike
Tại sao vấn đề dạy thêm, các quý vị loay hoay mãi vậy?
Mình có cảm tưởng vấn đề đâu quá khó để giải quyết. Vấn để chính là conflict of interest: nếu giáo viên dạy thêm cho các em học sinh trong lớp chính của mình ở trường , thì đó là conflict of interest vì giáo viên có thể dùng áp lực trong lớp chính để ép các em học thêm.
vậy thì hãy có luật cấm conflict of interest.
Ngoài ra thì giáo viên có quyền dạy thêm, các em có quyền học thêm. Tốt cho tất cả mọi người. Sao nhà nước lại cấm?
LikeLike