Chào các bạn,

Hàng ngày chúng ta thường phải thuyết phục mọi người về nhiều việc lớn nhỏ, trong đối thoại với bạn bè, trong đàm luận về công việc, trong vận động cho một dự án… Thuyết phục là một phần hàng ngày của cuộc sống, dù đó là rủ bạn bè vào quán cà phê ta thích hay khuyến khích họ bỏ phiếu cho ứng cử viên ta ủng hộ.

Vậy yếu tố chính của thuyêt phục là gì?

1. Yếu tố quan trọng nhất là đồng cảm. Ta phải biết người kia cảm gì, thích gì, và nói với ngôn ngữ của cảm xúc đó, ý thích đó.

Ví dụ: Nói chuyện với nông dân: “Ứng cử viên A xuất thân từ nông dân, lúc nhỏ ông ấy chăn bò, và bây giờ ông hứa sẽ tranh đấu giúp nông dân bảo vệ đất đai”.

Hay nói với bạn: “Có quán cà phê mới này, yên tĩnh, sáng sủa, để nhạc cổ điện nhẹ, tớ nghĩ là rất thích hợp với cậu.”

Không thể bắt đầu bằng bất đồng ý. “Ôi, quán phở cậu hay vào ăn rất tồi. Để tớ đưa cậu đến quán này rất hay.”

2. Mà đồng cảm thì đòi hỏi ta phải biết lắng nghe. Nghe bằng con tim để có thể hiểu được cảm xúc bên sau lời nói của người kia.

3. Nói đến cái lợi cho chính người nghe, hay cái lợi cho những gì người nghe quan tâm.

Ví dụ: “Em nghĩ là chị nên thử tiệm áo dài này. Mốt may của họ có vẻ rất hợp với dạng người của chị. Chị mặc vào sẽ rất sang.”

Hay, “Chúng ta thường nói chuyện với nhau về quan tâm cho các em, góp một tí tiền cho hội khuyến học này cũng là cách rất tiện nghi cho mình để giúp các em.”

4. Nói đến cái lợi đủ rồi, không cần nói đến chống cái hại, vì thông thường thì cái hại là tiêu cực, mà cái tiêu cực, dù là nói cách nào, cũng không thu hút.

Ví dụ: “Đóng tiền vào quỹ khuyến học chứ không nên đóng vào các nơi khác, chúng nó ăn hết.” Tiêu cực năng lượng luôn luôn phá mình.

Hay, “Con đường này có nhiều ổ gà quá, đóng tiền lấp ổ gà” thì không tích cực bằng “Phường mình cần một con đường sạch sẽ khô ráo. Con đường này hiện nay lầy lội ổ gà nhiều quá. Hãy góp tiền tạo con đường mới.”

Không nên nói: “Ông B rất tồi, đừng bỏ phiếu cho ông ta.” Chỉ nên dồn hết năng lực vào: “Ông A. này sẽ làm được XYZ cho phường mình. Hãy dồn phiếu cho ông ấy.”

(Chú ý ‎: Cách tranh cử bằng “tấn công đối thủ” gọi là “negative campaign” (tranh cử tiêu cực), thường làm cho cuộc tranh cử trở thành xáo trộn, mọi người cứ đổ rác lên đầu nhau, và cử tri đâm ra coi thường tất cả. Negative campaign thường làm cho mình bị thua vì bị cử tri coi thường. Thái độ của cử tri thường là: “Tôi không cần ông cho tôi biết ông kia tồi thế nào. Tôi chỉ cần ông cho tôi biết ông tốt thế nào.”

5. Nói bằng cách đưa ra dữ kiện và câu hỏi, nhiều hơn là kết luận.

Vi dụ: “Ông ấy nói làm việc cho dân mà lấy đất của dân thì lấy thẳng thừng, không bồi thường thỏa đáng, dân biểu tình thì bắt bớ đánh đập. Vậy nghĩa là sao?”

Hay, “Nếu mọi người cứ đốn cây phá rừng, mưa lũ đến không có cây và rừng để thấm nước và cản nước, chúng ta sống dưới chân núi, có lũ quét đến thì chuyện gì xảy ra? Chúng ta có nên làm gì để chặn việc phá rừng không?”

6. Đến lúc được người hỏi kết luận của ta, thì nên càng rõ ràng càng tốt, đừng chập chà chập chờn, nhưng nên trình bày theo dạng chia sẻ hay đề nghị (thay vì ra lệnh).

Ví dụ: “Vậy theo ý anh thì mình phải làm gì?” “Tôi nghĩ là mình nên tụ lại, yêu cầu tĩnh có quyết định ngưng ngay việc phá rừng. Nhưng việc đầu tiên tôi nghĩ là mình nên hợp lực lại để làm việc đồng nhất, rồi sẽ tìm thêm chuyên gia giúp mình”.

7. Đừng cố thuyết phục tất cả mọi người. Nói một lần rồi thôi, ai đồng ý thì đồng ý, ai không đồng ý thì thôi, đừng lải nhải làm phiền người ta. Một vài người đồng cảm mạnh nhất với mình sẽ làm việc với mình, và nhiều người khác sau đó sẽ đồng ‎ý theo mình từ từ. Hãy để công việc của ta thuyết phục mọi người dần dần theo thời gian.

Có những người, vì lý do gì đó, ta sẽ không bao giờ thuyết phục được cả đời. Cho nên đừng tốn thời giờ vào việc không nên tốn thời giờ.

8. Dù thuyết phục được ai, hay không thuyết phục được ai, đừng nghĩ xấu về những người mình không thuyết phục được. Không phải ai không ưa món phở “tuyệt hảo” mình nấu cũng là người tồi.

Chúc các bạn một ngày thuyết phục.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com