Đêm xa quê hương đầu tiên đêm lạnh trắng phận người
Hơn cả đêm xa xưa em rời lòng mẹ
Đêm xám hoang tương lai, đục mờ quá khứ
Đêm phập phềnh trong nhịp đập con tim
Đêm bập bềnh giữa biên giới trắng – đen
Đêm xô bước người lạc miền hoang tưởng
Em như con ma hỏng chân – chập chờn, nhẹ bổng
Trôi dần khỏi quê hương như bước giữa đất mê
Rồi đi
rồi đi
rồi đi
Xa con mương xanh, bỏ cuộc tình xanh – đi biệt
Mất hút sau lưng ngả đường mòn quen thuộc
Mái tranh ngầu, cánh diều nắng, bụi ớt khan
Mẹ già coi như em đi hoang
Cha già coi như em đã chết
Bạn bè bên khung cửi hững hờ nhắc tên em rồi tiếp tục công việc
Lúc
Trên xa lạ bước đường
Em đi và đi mãi trong cô đơn
Không một lần ngoái nhìn lại xóm thôn
Riêng mang nỗi nhớ lớn lao nơi đáy mắt
Một miền đất giấu mình nơi thẳm sâu kí ức
Tự xưa.
Trong rừng già nhiệt đới Campuchia em gọi quê hương
Giữa xôn xao phố xá
Trên ngọn đồi xứ lạ
Dưới mưa tầm tã miền Pnông-Pênh hay tuyết trắng xứ Laval
Trong bao la dọa nạt của đại dương
Giữa đồng không bát ngát
Dưới mái tranh tồi tàn hay trên cao sang lầu các
Trong đám đông và trong cô đơn
Khi giữa cuộc đi mất hướng hay tìm lại con đường
Khi còn tiếng nói hay cả không còn tiếng nói
Em vẫn gọi
– Quê hương.
Ôi quê hương
Quê hương xa xôi nhưng quê hương rất gần
Quê hương mãi sống trong em dù đêm nay tối mò thời vận
Dù lạc lối giữa rừng hoang không còn hạt cơm, củ sắn
Dù đất phương Tây gió ôn đới lạnh lùng
Dù trong hất hủi chua xanh hay săn đón chín hồng
Dù khi cái chết lù lù trước mặt
Cái chết đến và đi, đứng nhìn trừng em rồi đi khuất
Ôi cái chết nhiệm mầu!
Cái chết đắng cay, cái chết ngọt ngào
Cái chết thoắt đánh mất em, cái chết chợt đưa em vào cuộc tình huyền diệu
Đưa em đến đỉnh cao tuyệt diệu
Của con đường
Đưa em về gần gũi quê hương.
Quê hương
Quê hương xa nhưng quê hương gần hơn bao giờ
Quê hương có mẹ, có cha, có hàng xóm, bạn bè
Quê hương có những vú đồi khô khốc
Quê hương không có cụm mây che mát trẻ em đầu húi trọc
Không có giọt mưa cho khát lũ trâu gầy
Quê hương ôm sầu to lớn khôn khuây
Quê hương đợi em về mang theo niềm vui nho nhỏ
Ôi ! Phải chăng chỉ kẻ bỏ xa quê hương quê hương mới ban cho nỗi nhớ
Nỗi nhớ quê hương?

Inrasara