Người kể khan

Chào các bạn,
Edekekhan
Dưới đây là một bài thơ song ngữ, thành tích lao động của the DED gang (Băng Thảo Luận Anh Ngữ Hàng Ngày).

Bài thơ này do H’Triem Knul, một cô giáo trẻ người Êđê, viết. Chị Linh Nga Niê kdam phổ biến. Quan Jun và mình làm việc để dịch sang Anh Văn.

Khan là sử thi của người Êđê, ở Tây Nguyên. Kể khan là đọc sử thi. Các bạn có thể tìm hiểu thêm về khan trong các bài báo đăng lại trong bài DED hôm qua

Bài này sẽ là quà tặng cho tác giả. (Nhưng hiện thời chưa chuyển đến tác giả, để chờ vài bữa xem có cần thêm thắt thay đổi bản dịch không). Post ở đây để chia sẻ với các bạn, mới ra lò, vừa đọc vừa thổi.

Mến,

Hoành

.

Người kể khan

Già đang khan
Già say lời kể
Người nghe say lời già
Già kể từ ngày trước
Ngày sau chưa hết lời
Trẻ em đến lúc buồn ngủ
Người lớn đến lúc mỏi lưng
Chỉ có già đau
Khi anh hùng của bài khan ngủ quên
edegirl. không bảo vệ nhà sàn của anh
Già bật tiếng khóc
Khi dân làng của người anh hùng bị bắt làm nô lệ
Giọng già như gió cuốn bụi bay
Giọng già như hổ gầm buổi tối
Giọng già như suối chảy đầu hôm
Già cao giọng giữa nhà
Trẻ em đến phải ngủ dậy mà nghe
Người lớn đến phải thẳng lưng mà nghe
Lời kể trở thành bài ca
Lời kể như hoa ban sớm
Người anh hùng của bài khan như vẫn còn sống
Người anh hùng của bài khan như chưa hề lầm lỗi
Con cháu của người luyến tiếc người không hết
Con cháu của người không trách người một lời
Giọng già kể không bớt bồi hồi
Giọng già kể càng lúc càng say
Chưa đến mùa rượu cần
Đã nghe nồng mùi men
Những anh hùng
Bởi già khan
Bất tử

H’Triem Knul

.

Gia telling khan

Gia is telling khan
Intoxicated by the khan’s verses
The audience intoxicated with Gia’s voicesedegirl
One day to the next
Gia’s words haven’t stopped
The kids have fallen asleep
The adults have felt backache
Only Gia is hurt
When the khan hero overslept
and failed to protect his nhà sàn
Gia bursts into tears
When the villagers were captured into bondage
Gia’s voice–the wind’s rolling the flying dust
Gia’s voice–the tiger’s roar in the night
Gia’s voice–the stream’s flow in the sunset
Gia lifts up his voice in the mid of the house
So high that the kids have to wake up and listen
That the adults have to straighten up and listen
The words become a chant
Words like flowers in the dawn
The khan hero seems alive still
The khan hero seems to have made no mistake
His descendants miss him till no end
His descendants have no blame for him
Gia’s voice unceasingly moving
Gia’s voice becomes more intoxicating by the time
The wine season is not yet here
But the fermentation is already felt
Heroes
By Gia’s khan
Never die

TDH & Quan Jun translated

One thought on “Người kể khan”

  1. Ôi, cảm ơn chú nhiều lắm, chú biêt không sáng qua cháu vào DCN, thấy bài thơ hay quá nên dịch luôn, nhưng đến lúc up bản dịch lên thì máy cháu bị virus (hikhik), truy cập vào DCN không được, thế là cháu chạy ngay xuống nhà Mx Huệ đểv gửi bài cho kịp.
    Cháu nghĩ cô Linh Nga sẽ thích bản dịch này lắm :), bài thơ của cô hay chú nhỉ!
    ————
    Mx Huệ à, em cảm ơn nhiều nhé, anh sửa lap lấy giá hữu nghị lắm 🙂
    ————
    à, cháu muốn up thêm 1 tí 🙂
    Gìa Làng: Village Chief in English or Kuay in local language.
    Ngày nay, trong các văn bản tiếng Anh hay Việt, Gìa hay Gìa Làng được dùng chính thống như 1 tên gọi riêng ( như là Phở, Áo Dài, Nem, Rượu cần… ) và người đọc vẫn hiểu được ý nghĩa của từ này qua lời chú thích tiếng Anh. Trên các trang web song ngữ, Gìa Làng vẫn được ưa chuộng hơn là Village Chief, nên trong bản dịch này cháu vẫn để nguyên từ gốc của Gìa Làng.
    Kể Khan là một loại hình nghệ thuật độc đáo của người đồng bào thiểu số Tây Nguyên. Khan thường được các già làng kể vào buổi tối khi dân bản trong bản tụ tập bên bếp lửa hồng, cùng nghe lời Khan của Gìa Làng. Hiện tại, không chỉ các loại hình nghệ thuật truyền miệng của người đồng bào như hát Aray, kể Khan, sử thi trường ca… mà còn các lễ hội, hoạt động tín ngưỡng cộng đồng khác đang được cơ quan văn hóa trong và ngoài nước bảo tồn phát huy, để thế hệ sau có thể cảm nhận được cái hay, cái đẹp, tinh hoa vốn có của người thiểu số Tây Nguyên cũng như ở Việt Nam.

    Like

Leave a comment