Chào các bạn,

Tiếng Anh có từ work ethic, dịch từng chữ thì nó là “đạo đức công việc”, nhưng thực ra nghĩa đúng nhất là “tinh thần làm việc”. Người có work ethic tốt (good work ethic) là người siêng năng làm việc, làm việc chân thật, chất lượng cao. Good work ethic là một cum từ thường thấy trong các quảng cáo tìm nhân viên.

Work ethic đương nhiên là một thói quen. Nhưng bên sau đó, thường là cả một tư duy triết lý.

• Làm việc, dù là việc gì, cũng là cách duy nhất để định nghĩa con người sống của ta. Không làm việc, nằm ngủ chẳng hạn, chẳng định nghĩa được ta một chút nào—mọi người đều ngủ như nhau. Nhưng làm việc thì mỗi người—ca sĩ Anh Đào hay bác sĩ Nguyên Văn Quý—có cách làm việc riêng của mình để xác định bản thân mình với thế giới.

Làm việc với chất lượng cao nhất ta có thể đạt được, chính là cách rèn luyện và thể hiện con người của ta ở mức độ cao nhất ta có thể đạt được.

Làm việc với chất lượng cao nhất cũng là cách cao nhất để ta cải tiến chính ta, gia đình của ta, đất nước của ta, và thế giới của ta.

• Trong truyền thống Âu Mỹ Thiên Chúa Giáo, làm việc là phục vụ Chúa. Đời sống của người Thiên Chúa Giáo, từ tư tưởng đến hành động, đều là để vinh danh Chúa và phục vụ Chúa. Cho nên, mọi tư tưởng ta có ta đều tư duy theo cung cách “Chúa ở trong ta”, và mọi hành động ta làm cũng đều được thực hiện với tư duy “làm đẹp lòng Chúa” và thể hiện “Chúa ở trong ta.” Cũng như thế, những thành công do làm việc đưa đến chính là phần thưởng của Chúa cho ta, để vinh danh Chúa.

(Vinh danh Chúa không phải là để Chúa thêm nổi tiếng, vì Chúa không cần nổi tiếng, nhưng là để cho con người chúng ta thêm lòng tin vào Chúa, tôn kính Chúa, và vâng lời Chúa, vì Chúa yêu tất cả loài người và muốn con người đi đường công chính).

Trong Deutoronomy 8:17-18, khoảng 1300 năm trước công nguyên, Moses nói: “Anh chị em đừng tự bảo: ‘Chính năng lực của tôi và sức mạnh bàn tay tôi đã tạo ra cho tôi sự giàu có này.’ Anh chị em hãy nhớ Đức Chúa, Thiên Chúa của anh chị em, vì Người ban cho anh chị em năng lực tạo ra sự giàu có, để Người giữ vững giao ước đã thề với cha ông của anh chị em, như anh chị em thấy hôm nay”.

Sách Châm Ngôn của Cựu Ước viết: “Linh hồn của người lười biếng thèm muốn nhưng chẳng được gì, trong khi linh hồn của người chuyên cần được cung cấp phong phú”. (Proverbs 13:4). “Người cần mẫn sẽ nắm quyền thống trị, kẻ biếng lười thì bị bắt làm phu”. (Proverbs 12:24).

Và 1300 năm sau Moses, Thánh Phaolô (Saint Paul) nói:

– “Cho nên, dù anh chị em ăn hay uống, hay bất kì điều gì anh chị em làm, hãy làm mọi sự để vinh danh Chúa.” (1 Corinthians 10:31)

Cho nên làm việc, lao động, kinh doanh, đều là những hoạt động linh thánh của đời sống linh thánh.

• Trong truyền thống Thiền, trong loạt bài “101 Truyện Thiền” từ Nhật Bản, chúng ta thấy có truyện “Không làm, không ăn”, trong đó Hyakujo, thiền sư người Trung quốc, thường làm việc lao động với các học trò ngay cả khi cả đã tám mươi, dọn vườn, cắt cỏ, tỉa cây. Đây cũng chính là quan niệm “Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ” của người Việt ta.

Truyện “Lư hương”, “Thiền của người kể truyện”, “Tỉ lệ chính xác”, hay “Mùi vị của thanh kiếm của Banzo” cho chúng ta thấy tinh thần cầu toàn, cố gắng hoàn thành công việc với phẩm chất cao nhất, trong tất cả mọi công việc, mọi nghề nghiệp, mọi nghệ thuật, dù đó là làm lư hương, kể truyện, treo lẳng hoa, hay sử dụng kiếm.

• Các bạn, lao động, làm việc, kinh doanh là điều từ xưa đến nay đã được các truyền thống tâm linh xem như là các hoạt động tâm linh trong đời sống con người, một loại hoạt động tâm linh có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống tâm linh cũng như đời sống vật chất của chúng ta. Và những truyền thống như vậy, từ Âu Mỹ đến Nhật Bản, đều tạo nên được những nền kinh tế hùng mạnh của thế giới ngày nay.

Ở nước ta, ngày nay chúng ta nghe thường xuyên câu “Lao động là vinh quang”. Tuy vậy, chúng ta có quá nhiều các hoạt động lao động hay kinh doanh kiểu dối trá, nhũng lạm, gian dối, rượu chè và chân dài, là những hoạt động hoàn toàn thiếu văn hóa, thiếu giáo dục, thiếu thành tín, và đương nhiên là sẽ giữ nước ta ở dưới đáy thế giới vĩnh viễn, nếu ta không tìm cách trừ khử chúng. Nền kinh tế của chúng ta hiện nay có quá nhiều gian dối và chất lượng thấp để có thể trở thành cường thịnh.

Vì vậy tất cả chúng ta cầm nắm vững và thực hành hàng ngày các nguyên tắc chân thật về lao động, làm việc, và kinh doanh mà các đại cường của thế giới đã sử dụng hàng trăm năm nay.

Đó là con đường cho ta cường thịnh–cho chính bản thân ta, gia đình ta, và tổ quốc của ta.

Việt Nam đang chuyển mình để trở thành trong sạch và nghiêm chỉnh từ từ, vì thế giới đang đứng chờ ta ngay ngoài cửa. Những cách làm việc và kinh doanh rẻ tiền và ma đạo sẽ biến mất, và áp lực cạnh tranh toàn cầu đòi hỏi những cách làm việc và kinh doanh chuyên nghiệp.

Chúc các bạn một ngày lao động tốt.

Mến,

Hoành

© copyright 2012
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com