Chào các bạn,

Tất cả mọi trường phái tâm linh đều nói đến quả tim tinh khiết như là cách sống rốt ráo nhất. Kinh Pháp Cú, kinh quan trọng nhất trong Phật giáo nguyên thủy mà các tăng ni vẫn phải tụng hàng ngày, có tóm tắt điều quan trọng nhất trong Phật pháp: “Làm điều lành, tránh điều dữ, giữ tâm tinh khiết, đó là điều Phật dạy.” Trong Thiền tông của đại thừa tâm tinh khiết là bản lại diện mục (mặt mũi nguyên thủy) của ta, tìm lại được tâm tinh khiết là ngộ. Trong Thiên chúa gia thì “Phúc cho người tinh khiết trong tim vì họ sẽ thấy được Thượng đế.”

Trong đời sống hàng ngày, một quả tim tinh khiết, không có thành kiến, luôn luôn sáng suốt hơn quả tim có tì vết, trong mọi vấn đề. Ví dụ thời sự, trong vấn đề Biển Đông, người Việt có cái nhìn của người Việt, người Trung quốc có cái nhìn của Trung quốc. Nói chung là ta có thể “khách quan” mà kết luận là “Ta đúng, hắn sai”. Nhưng một quốc gia thứ ba không can dự, có thể có cái nhìn khách quan và chính xác hơn cả hai bên trong cuộc rất nhiều.

Nhưng làm sao có được tâm tinh khiết?

Tất cả mọi kinh sách, pháp môn, lễ nghi, cầu nguyện, đã viết thành cả bao nhiêu núi sách rồi, cũng chỉ nhằm mục đích giúp ta đạt được tâm tinh khiết. Có nói gì thêm thì cũng bằng thừa.

Hôm nay chúng ta chỉ muốn nói một tí về nhận thức được sự không tinh khiết của tâm ta, ở nhiều cấp độ khác nhau. Vì thường khi rất khó để nhận ra sự không tinh khiết trong tâm mình.

1. Nếu ta muốn ăn trộm gì đó, hay nói một câu gì đó để ta nổi bật lên như là người thông thái, thì đương nhiên đấy là không tinh khiết rất dễ thấy.

2. Ta thực sự yêu người nghèo, làm việc tận lực để giúp người nghèo, và muốn mọi người biết rằng ta yêu người nghèo. Sự không tinh khiết này đã bắt đầu khó thấy.

Nhưng, nếu ta muốn mọi người biết rằng ta yêu người nghèo để họ có thể bắt chước ta mà giúp người nghèo, thì đó lại là tâm tinh khiết.

Nhưng ta yêu người nghèo và hằng mong nhiều người nghèo yêu ta lại thì đó lại là không tinh khiết.

3. Ta giúp người nghèo vì muốn làm phúc, hay để lên thiên đàng, thì đó là không tinh khiết. Ta giúp người nghèo vì ta yêu người nghèo như mẹ yêu con thì đó là tâm tinh khiết.

4. Ta yêu người nghèo nên khuyến khích mọi người đóng tiền giúp người nghèo, đó là tâm tinh khiết. Ta sỉ vả những người keo kiết thì đó là không tinh khiết.

5. Người nghèo bị quan chức quy hoạch mất đất đai, ta đứng ra bảo vệ người nghèo bằng kiến nghị hay các hình thức pháp l‎ý, đó là tâm tinh khiết. Nhưng nếu trong lòng ta căm thù các quan chức đó, đó là không tinh khiết.

6. Ta tôn kính Phật Chúa, đó là tâm kinh khiết. Ta cho rằng chỉ có người Phật giáo hay Thiên chúa giáo mới đi đúng đường, đó là không tinh khiết.

7. Ta làm đúng các thể thức nhà thờ nhà chùa dạy làm, đây có thể là tinh khiết. Nhưng nếu ta chê trách những người không làm thế, thì đó là không tinh khiết.

8. Ta nuôi thù hận với bất kì ai trong lòng, kể cả người đại ác trong thiên hạ, đó là không tinh khiết. Ta thương người đại ác đã lầm đường và cầu nguyện cho họ biết được đường ngay lẽ phải, đó là tâm tinh khiết.

Các bạn, chúng ta không thể mang hết triệu triệu ví dụ ra viết ở đây được. Điều cốt yếu chúng ta muốn nói ở đây là quả tim tinh khiết là một vấn đề cực kỳ tế nhị trong tư duy. Chỉ có ta biết tâm ta. Tâm tinh khiết chỉ biết đến từ tâm vô lượng, yêu người vô điều kiện. Mỗi người chúng ta phải tự quản tâm mình.

Duy có một điều chắc chắn đúng là nếu ta nghĩ là tâm ta tinh khiết thì tâm ta không tinh khiết, vì một con tim thật tinh khiết chẳng còn nghĩ đến mình tinh khiết hay không. Có câu hỏi “mình có tinh khiết không ?” hay một đánh giá “mình tinh khiết/mình chưa tinh khiết”, thì câu hỏi đó hay sự đánh giá đó đã là một vết tì trong tâm.

Một quả tim tinh khiết chỉ làm công việc rất tự nhiên của nó cho sự sống—đập đều đặn—mà chẳng bận rộn với điều gì khác trong tim.

Nhưng, dù là chưa được tinh khiết hoàn toàn, chúng ta vẫn có thể cố gắng để tinh khiết thêm mỗi ngày. Đó là việc ta có thể làm được, và nên làm.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

t