Chào các bạn,

Anh em Buôn Làng ngay từ nhỏ đã sống gần gũi với thiên nhiên, vì vậy đối với người lớn cũng như các em nhỏ, những con vật kể cả thú rừng cũng như những loài côn trùng, không làm cho anh em Buôn Làng mình sợ. Vậy mà trong giờ lao động chiều thứ Sáu của nhà Lưu trú, em Phương học sinh lớp Mười đã làm mình ngạc nhiên và thắc mắc.

Vào mỗi chiều thứ Sáu, các em học sinh hai khối Mười một và Mười hai đến trường học thêm, nhà Lưu trú chỉ còn các em học sinh khối Mười. Sau giờ học bài, các em khối Mười ra lao động. Chiều hôm đó mình cho các em chuyển một ít cây củi khô phía sau vào các ô đựng củi trong nhà bếp để dành nấu bếp. Vì Tây nguyên đang mùa mưa bão nên cây củi hơi khô là tranh thủ cho các em mang vào nhà.

Vừa mới im lặng học bài nên đến giờ lao động, các em vừa làm vừa nói cười vui vẻ, thoải mái. Chợt nghe tiếng hét to, vừa hét vừa chạy.  Mình ra xem đã xảy ra chuyện gì? Thấy em Phương mặt mày hớt hãi, vừa hét vừa chạy vào phòng học, trong khi đó các em khác đang đứng ngoài đống củi khô di di như giết một con gì! Mình đến bên em Thần Thoại hỏi:

– “Đã xảy ra chuyện gì?”

Em Thần Thoại chỉ con bọ cạp đã bị các em giết nói:

– “Con cá khô gặp thấy con này đã sợ quá hét lên và bỏ chạy!”

Mình ngạc nhiên khi nghe từ “Con cá khô” nên hỏi:

– “Em Thần Thoại mới nói ‘Con cá khô’ nghĩa là sao vậy?”

Lúc này các em cúi xuống cười và em Chi đang đứng gần mình nói:

– “Bạn Phương quá gầy, người nhỏ xíu và khô đét nên các bạn mình không gọi tên Phương, nhưng gọi là Con cá khô.”

Em Chi nói xong các em cùng cúi xuống cười, mình cũng mắc cười vì sự dí dỏm rất dễ thương của các em.

Mình hỏi:

– “Em Chi ở cùng xóm Đào gần nhà em Phương, vậy em Chi có biết tại sao em Phương lại sợ con bọ cạp đến như vậy không?”

Em Chi cười nói:

– “Tháng nghỉ hè năm học lớp Tám, một nhóm gồm có: Mình, Con cá khô cùng với bốn bạn khác cùng ở xóm Đào đi mót bắp khô về đổi bánh kẹo ăn. Con cá khô lúc nào cũng làm việc này rất giỏi, rất nhanh, mình với các bạn còn ở tận phía dưới xa, một mình Con cá khô đã mót tận lên phía trên. Đang lục lọi tìm mót những trái bắp sót lại, nhóm mình nghe Con cá khô khóc thét lên, cánh tay cũng như toàn thân Con cá khô rũ xuống đất như người đã chết rồi!

Con cá khô bị đau dữ dội, nhưng nhóm mình không bạn nào muốn cõng vì giận, tức, Con cá khô lúc nào đi mót bắp cũng chạy nhanh lên trước dành mót những trái bắp ngon, nên nhóm mình cứ đứng nhìn Con cá khô nằm rũ ra khóc. Vừa lúc đó các mẹ đi ngang qua, mẹ Nê đã cõng Con cá khô về, các mẹ kia la nhóm mình một trận dữ dội!”

– “Các mẹ la nhóm em Chi về tội gì còn nhớ không?”

– “Các mẹ la tội không biết giúp bạn, còn nhỏ mà đã để ích kỷ làm cho hư mất linh hồn rồi!”

Matta Xuân Lành