Chào các bạn,
Trong khi sống với các em học sinh Lưu Trú sắc tộc, có những chuyện đôi khi các em làm cho mình phải dở khóc dở cười, nguyên nhân do những khác biệt về bản sắc văn hóa, về phong tục tập quán… Nhiều lúc vì quá chủ quan nên khi nhờ các em làm một việc gì, mình đã không nói cho rõ ràng hoặc không chỉ cặn kẽ, vì nghĩ các em như người Kinh, có những việc chỉ cần nói sơ sơ là các em có thể hiểu hoặc có thể suy ra được!
Vì thế, có một lần khi mình còn ở Lưu Trú sắc tộc Buôn Ma Thuột, mình có mấy người bạn ở Sài Gòn đến thăm, họ đến vào giữa tháng năm là tháng thu hoạch củ mì. Ngoài củ mì ra không có trái gì, vì thời tiết Tây nguyên tháng Năm trời mới bắt đầu vào mùa mưa, không như tháng Bảy là tháng có nhiều trái cây. Trong vườn nhà Lưu Trú, nếu khách đến thăm vào tháng Bảy sẽ được thưởng thức hoa trái trong vườn như: Sầu riêng, chôm chôm, mận và mít… nhưng vào tháng Năm chỉ có củ mì. Vì vậy mình đã làm món củ mì hấp nước cốt dừa để đãi khách. Và củ mì cũng không phải mua, đất nhà Lưu Trú sắc tộc rộng trồng được một số mì ăn củ, thỉnh thoảng cho các em luộc cũng như lấy bột làm bánh, hoặc lâu lâu cho các em hái lá nấu canh theo kiểu ở Buôn Làng. Những hôm như vậy, các em chung nhau làm trong bầu khí tưng bừng náo nhiệt như một ngày hội lớn.
Khi bày ra làm món củ mì hấp nước cốt dừa, mình vừa làm vừa có ý chỉ cho các em lớn, để sau này các em có thể tự làm hoặc về làm ở gia đình.
Trong khi một số em gọt vỏ, rửa sạch củ mì để hấp, mình nhờ hai em nam và hai em nữ lớp Mười nạo dừa và vắt để lấy nước cốt dừa. Mình giao năm trái dừa cho em A Phúc, là một trong bốn em ở nhóm nạo dừa để vắt lấy nước cốt. Mình chỉ cặn kẽ cách nạo dừa và bao nhiêu dừa nạo thì đổ bao nhiêu nước để vắt, và nói với các em vắt càng kỹ càng tốt. Chỉ cặn kẽ xong, mình nói các em nhắc lại xem có đúng không, và các em đã nhắc lại đúng như mình đã chỉ. Mình nói: Khi vắt xong, đem đến để trên bàn đá cho mình.
Sau khi củ mì hấp được khoảng hai mươi phút, mình đến bàn đá để lấy nước cốt dừa rưới lên củ mì, tìm hoài không thấy, chỉ thấy thau bã dừa vắt rất khô để trên bàn đá. Mình nhờ một em đi gọi em A Phúc. Khi em A Phúc đến, mình hỏi nước cốt dừa các em để đâu? Em A Phúc chỉ cho mình thau bã dừa. Mình nói đó là bã dừa, không phải nước cốt, nước cốt là nước mình bỏ bã vào và vắt ra!
Lúc này như hiểu ra, em A Phúc ngập ngừng, sau đó em nói: Chúng em đã đổ hết nước đó cho vịt uống, chỉ để lại thau này!
Mình nói: Các em nghĩ sao mà đổ nước cốt còn để bã lại? Vì Yăh không dặn cất gì và bỏ gì nên chúng em bỏ nước, vì các món ăn của người sắc tộc không nấu nước nhiều, chỉ nấu sền sệt nên chúng em đã để cái lại và bỏ nước! Chúng em xin lỗi Yăh!
Matta Xuân Lành
Đọt Chuối Non 
Đúng rồi chị Q.Linh…câu đó của chị thực ra là rất sâu sắc. Nhưng mà cái ý
em nói thì đơn giản hơn, cũng như ở nhà mẹ mình hay bảo mình “Con không
biết thì phải hỏi”…mãi thì thành thói quen. Thực ra thì em cũng không
hiểu về cách sống của các em dân tộc, nên cũng có thể nó chẳng work hì.
LikeLike
Hòa ơi, cái cửa ải khó qua nhất là “biết rằng mình không biết”! 🙂
LikeLike
Những câu chuyện của Matta Xuân Lành ngộ quá đi…em đang nghĩ mình mà trong hoàn cảnh đó thì không biết cho cục giận chui đi đâu hii (tưởng tượng món củ mì thơm mùi nước dừa ngon đến thế nào…vậy mà hỡi ôi 5 quả dừa của tôi 😀 :D).
Em nghĩ Matta nên nói với các em là “Nếu cái gì không biết thì hỏi, đừng tự ý làm”. Vấn đề này em nghĩ ai cũng gặp khi mà communicate với những người khác mình về cách nghĩ, văn hóa, lối sống vv…Nhiều khi mình cứ tự ý quyết định vì cho như thế là “đúng, hợp lý” hay tự mình suy diễn người kia cũng nghĩ vậy :), rồi hóa ra không phải vậy. Cái này là du học sinh bọn em cũng thường gặp lắm khi nói chuyện hay thư từ với người nước ngoài, nên em đã học được kinh nghiệm là không biết thì cứ hỏi, vừa thể hiện sự tôn trọng của mình vừa không gây hậu quả gì đáng tiếc.
LikeLike
Đọc bài của chị Lành xong em đang tưởng tượng món củ mì hấp nước cốt dừa… Đang nuốt nước bọt ừng ực, may mà ăn tối rồi.
Lại thêm cách anh Hoành bày làm dầu dừa thật là thèm quá đi! 😛
LikeLike
Dear Anh Hai
Đàn vịt này trước khi được các em cho uống nước cốt dừa, nó èo uột nên chết nhiều lắm, em mua 200 con vịt con về nuôi nhưng ngày đó em chưa có kinh nghiệm nên nó chết gần một nửa!
Các em lưu trú thấy vậy cũng buồn lắm, nên khi số vịt còn lại nhú lông đuôi một tí các em xin em cho các em dẫn vịt đi đào giun cho nó ăn cho mau lớn, các em nói ở Buôn các em vác cuốc đi là nó đi theo vui lắm như anh Hai nói vậy đó!
Nhưng em không tin, em nghĩ nó sợ người như gà nên em không chịu cho các em dắt đi 😀
Và đến hôm nó được các em cho uống nước cốt dừa thì nó đã trưởng thành, đã thành vịt mẹ đẻ rất nhiều trứng rồi 😀
Em M Lành
LikeLike
Nhìn ảnh mấy chú vịt con này làm anh nhớ hồi nhỏ ở Nha Trang (chính xác là Thành, Quận Diên Khánh). mùa nước lụt, mỗi ngày cho đàn vịt con ăn. Thành cổ (do Võ Tánh xây) thì có hào phòng vệ bên ngoài, nhà anh ở ngay trên bờ hào, ngoài thành. Mùa nước lụt, sông Cái dâng lên, nước theo con kinh đào từ sông Cái đi khoảng 1km đến hào thành, và ngập hào thành rất sâu, có nơi đến 4, 5 thước.
Và đó là mùa nuôi vịt vì vịt cần nước và vịt tự động bắt cá hay gì đó trong nước để ăn, khỏi cần thức ăn của người.
Vit rất thích giun (trùn). Mấy chú vịt con cực kỳ háu ăn, và rất nhanh trong việc dành giun. Mình chỉ cần vác cái cuốc đi xuống nơi đất ẩm, là cả đàn vịt con ùa chạy theo mình rồi. Vịt mẹ lĩnh đĩnh theo sau.
Mình vừa cuốc một mảnh đất, lật lên, và một đàn vịt con như một đàn banh tennis óng ánh vàng túa vào giành giật mấy con giun, la chí chóe.
Và các chú vịt con rất thông minh. Đôi khi mình chỉ đưa cuốc lên trời, là các chú đã nhào vào nơi nhát cuốc sẽ đi xuống. Tức là, một vài chú có thể bị cuốc chặt cổ. (Thông minh quá nên mình tự hại mình). Cho nên người cuốc phải dương đông kích tây, giả vờ cuốc chỗ này, mấy chú vịt nhào vô, là quay cuốc sang cuốc nơi khác.
Rất vui.
LikeLike
Wow! Anh Hai còn biết làm dầu dừa nữa ah? Anh Hai siêu thiệt 😀
Những năm còn khó khăn, ít bánh kẹo, các chị trong Dòng mỗi lần vắt nước cốt dừa, sau khi vắt nước cốt rồi nhưng không vắt kiệt quệ, các chị cũng rim bã dừa đó với đường cho cả nhà ăn thay bánh kẹo.
Còn bây giờ có những chị trong nhà mua dừa về nấu thành dầu dừa để uống và dầu các chị nấu uống thơm và chất lượng hơn dầu dừa em mua ở chợ đó anh Hai à! Nhưng có điều em thấy nấu cho được một mẻ dầu dừa lâu lắm!
Em M Lành
LikeLike
Làm dầu dừa:
Nạo dừa và lấy nước cốt dừa như thế, nhưng cho ít nước thôi, rồi để cả nước cốt dừa lẫn bả dừa vào nồi, lủa nhỏ để nước sôi nhè nhẹ, lâu lâu trộn một chút, một lúc nào đó nước sẽ bốc hơi hết và bả dừa vừa đủ vàng là ngưng. Chất còn lại là dầu dừa. Bả dừa đã chín vàng vớt ra ăn rất ngon.
Làm dầu dừa cách này rẻ hơn là đi mua, và ngon hơn vì tươi hơn.
LikeLike
Dear Anh Hai
Em cảm ơn anh Hai đã chỉ dạy thêm cho em, hy vọng với những chia sẻ này sẽ giúp em làm tốt hơn công việc em đang làm.
Em M Lành
LikeLike
Thực sự thì các hiểu lầm thế này có thường xuyên trong các tổ chức nhà nước và kinh doanh. Vì vậy 80% các vấn đề trong các tổ chức là vấn đề communication. Communication có nhiều vấn đề hơn ta nghĩ. Cho nên communication luôn luôn là điều cần được quan tâm rất lớn trong các tổ chức.
LikeLike
Nói theo cách của soeur sẽ là “mọi sự theo bàn tay sắp đặt của Thiên Chúa” phải không ạ? 🙂 Chúa gửi mọi người đến với nhau để yêu thương, nâng đỡ và giúp nhau đến gần với Người hơn. 🙂
LikeLike
Hi Quỳnh Linh
Mình cũng có cùng suy nghĩ như Quỳnh Linh, ngoài ra còn tập cho mình biết nhịn, làm chủ được tính nóng nảy và hiểu được giá trị của sự kiên nhẫn.
Cuối cùng không biết ai là thầy ai Quỳnh Linh nhỉ 😀
LikeLike
hihi… các bạn đáng yêu quá. Các bạn sẽ giúp soeur luyện tập … chánh niệm trong từng câu nói! 😀
LikeLike