Mình nghe Đạt Lai Lạt Ma cũng như Anthony de Mello nói rất nhiều về một câu nói: tất cả chúng ta đều như nhau. Hôm nay mình xin phép được trình bày dưới góc nhìn khoa học một chút vì trước đây mình có học tập và nghiên cứu trong lĩnh vực Công nghệ sinh học, chuyên ngành Sinh học phân tử và Vi sinh vật.

Về mặt cơ bản, như các anh chị đều biết, chúng ta đều cấu tạo bởi các phân tử ADN.

(Copy hình ở http://images.danviet.vn/CMSImage/Resources/Uploaded/xuantrang/DNA-of-life.jpg)

(Chú thích hình: ADN dài và mỏng nên để đảm bảo không bị đứt gãy trong quá trình di truyền, ADN phải cuộn xoắn lại, thành dạng như chữ X – gọi là Nhiễm sắc thể)

Đây là cấu trúc siêu nhỏ trong tế bào. Nhiệm vụ của ADN là lưu giữ thông tin di truyền. Mỗi ADN được cấu tạo bởi các bazo nucleotide, gọi tắt là các nu. Có 4 loại nu: A, T, G, C (như hình). Các nu này với số lượng khác nhau, thành phần khác nhau và cách sắp xếp khác nhau là đã có 1 bản mã di truyền mới. Sự sắp đặt là nhờ bàn tay của God. Ở đây mình không nói đến các trường hợp có sự can thiệp của con người. Nhưng dù đó là kết quả của công nghệ sinh học đi nữa, thì các động vật, thực vật và con người đó, tuy có sai lệch một chút về số lượng, thành phần cũng như sắp xếp các nu thì xét cho cùng cũng được cấu tạo bởi các nu.

Ngay cả vi sinh vật, ví dụ một đối tượng mình từng nghiên cứu, nấm Fusarium gây bệnh vàng lá cho cây hồ tiêu tại Quảng Trị .

Sợi nấm Fusarium bọc quanh rễ cây hồ tiêu – Ảnh: Thu Hương và cs

Nói qua em này một chút. Em này khi thành nấm thì gọi là nấm sợi, khi chưa thành nấm thì ở dạng bào tử. Bào tử em này nhỏ tới mức, nếu lấy đầu mũi kim chạm nhẹ vào các sợi tơ mong manh của em, đem hòa với một xíu xiu nước, sau đó lại lấy một que thép đã uốn đầu thành một vòng tròn xinh xinh, nhúng vào nước đó rồi phết lên đĩa thạch agar rồi ủ các em cho ấm [mục đích cả quá trình này (phân lập) là pha loãng các em 1000 lần – với công thức cụ thể – để có được số lượng các em ít nhất]. Sau 2 ngày, nhìn số tập đoàn các em Fusarium đã phát triển, các anh chị có thể thấy được em này nhỏ tới mức nào rồi đấy ạ.

Nấm Fusarium sau 2 ngày phân lập trong môi trường kháng sinh – Ảnh: Thu Hương và cs

Mình chưa có cơ hội giải mã ADN của Fusarium (ở VN vào thời điểm cách đây 3 năm, muốn giải mã ADN thì phải gửi mẫu sang Hàn Quốc, Singapore và các nước khác). Mình chỉ mới lấy được ADN của nó, gần như nguyên vẹn và ít lẫn tạp chất – các thành phần khác nhau trong tế bào – mà thôi.

Nhưng mình chắc chắn một điều, dù số lượng của nó có ít hơn loài người và mức độ sắp xếp của nó cũng ít tinh vi và phức tạp hơn nhưng AND của nó cũng cấu tạo bởi các nu.

Nói vậy để thấy em và các bào tử của em tồn tại cùng lúc với chúng ta, tuy nhỏ tới mức dường như vô hình như vẫn ngang hàng với chúng ta về cấu tạo hóa học, tức là đều cấu tạo bởi các nu. Hay nói cách khác, tất cả chúng ta đều như nhau.

Do vậy, xét cho cùng, không chỉ loài người chúng ta, tất cả đều như nhau mà, với động vật, thực vật, thậm chí cả vi sinh vật siêu nhỏ, cũng đều như nhau với chúng ta.

“Chúng ta hoàn toàn giống nhau…Do đó chúng ta cảm xúc như nhau, tinh thần cũng như nhau”. (Đạt Lai Lạt Ma trong bài Bài ghi chép Cuộc phỏng vấn của Barkha Dutt với Đức Đạt Lai Lạt Ma cho NDTV – Phần 1)

(Phạm Thu Hương)