Chào các bạn,

Khi ta học tư duy tích cực, cũng tương tự như các môn học khác, ta học những nguyên tắc với ngôn ngữ chung chung, tức là ít nhiều trừu tượng. Ta nói, yêu mọi người. Ta nói, yêu vô điều kiện. Ta nói, tích cực trong mọi tình huống. Tất cả những nguyên tắc này đều trừu tượng.

Ví dụ: Nói đến “yêu mọi người” thì hình ảnh gì hiện ra trong đầu ta? Có lẽ là một biển người, như là trong vận động trường ngày bóng đá; chẳng có gì cụ thể hơn thế. Hay nói đến “Yêu vô điều kiện”, trong đầu ta thấy gì? Chắc là chẳng có gì ngoài một màn ảnh TV trắng xóa. Đầu óc con người thường là như thế, chúng ta không thể suy tư tốt, cũng như không thể hành động tốt, với “số nhiều”, với khái‎ niệm tổng quát.

• Muốn tập trung tư tưởng mạnh và hiệu lực vào chuyện gì, ta phải “hình ảnh hóa” nó trong đầu ta. Tiếng Anh gọi là visualization. Visualization có ảnh hưởng rất lớn trong tâm thức con người. Chính vì thế mà khi yêu nhau, quà tặng qu‎ý nhất là một tấm ảnh chân dung, và người ta nhớ nhau chẳng gì khác hơn là nhớ hình ảnh người ấy trong đầu mình.

Pháp “quán” của Thiền lệ thuộc rất lớn vào visualization. Trong Thiền Như Lai chẳng hạn, khi ta quán thân, quán cảm xúc, quán tư tưởng, và quán các pháp, đó chính là visualize các điều này trong đầu để thấy rất rõ. Ngay trong thiền sổ tức (thiền hít thở), việc quán hơi thở cũng là visualize hơi thở vào ngực, xuống bụng rồi đi ra. Trong môn thái cực khí công của Đạo gia, ngồi tập trung tư tưởng “dùng ý dẫn khí” chính là visualize khí lực của ta đến các nơi ta muốn dẫn đến. Tịnh độ tông của Phật gia thì dạy ta visualize hình ảnh thế giới Tây phương cực lạc được tả chi tiết rất rõ trong kinh Vô Lượng Thọ Phật và thấy chính ta rất rõ là một vị phật rất đẹp như Phật Adiđà, ngồi bên tòa sen ngang hàng Phật Adiđà. Chúa Giêsu thì khỏi nói, chỉ toàn dùng hình ảnh để dạy học, “Như là kẻ thù tát con bên má này thì đưa thêm má kia”, hay “Ta là cây nho các con là nhánh nho…”

Visualization có sức mạnh cụ thể hóa tư tưởng, cho tư tưởng trừu tượng sức sống để đóng dấu ấn tạo ấn tượng rõ ràng trong tâm ta. Vì thế trong môn tư duy tích cực, visualization là một trong những khí cụ hàng đầu.

Nếu bạn muốn thi đậu, thì visualize trong đầu hình ảnh bạn xem bảng thấy tên mình, thấy mình ăn tiệc liên hoan với các bạn bè quen thuộc. Visualize như thế thường xuyên.

Nếu muốn làm luật sư hình sự sau này thì visualize thường xuyên mình đứng trước tòa tranh luận, tòa tuyên án tha bổng cho thân chủ, và thân chủ cùng luật sư cùng nhau đi ăn mừng.

Muốn làm chủ nhà hàng thì visualize một nhà hàng, với các món ăn cụ thể của nhà hàng (phở, hay bún, hay cà phê…), và bạn đang lo quán xuyến nó.

Nói chung là bạn phải tạo một cuốn phim sống động trong đầu bạn về chuyện bạn muốn, để tạo ra năng lực tích cực tập trung vào điều bạn muốn. Và chiếu phim thường xuyên trong đầu. Nếu không “làm phim” như thế được, có nghĩa là bạn chưa muốn điều đó thật sự mạnh nên không có đủ chi tiết để “làm phim”.

• Trở lại với các nguyên lý‎ tổng quát về đạo sống tích cực. Như đã nói, tổng quát thì rất mơ hồ. Chẳng “làm phim” được. Cho nên bạn phải cụ thể hóa số nhiều thành số ít. Thay vì “yêu mọi người” thì hình ảnh hóa thành một hay vài người nào đó bạn biết, nhất là những người mình đang bực mình hay không ưa. (Bởi vì hình ảnh hóa người yêu thì còn phải học gì nữa? 🙂 ) Visualize bạn đang gặp người đó, đang cười chào hỏi thăm vui vẻ, đang mời nhau đi ăn phở… Làm như thế thường xuyên với những người ta có vấn đề, từ trong nhà ra ngoài, từ gần (như bạn đồng nghiệp) đến xa (như mấy tên “Việt gian”, hay “phản động” 🙂 )…

Đối với người thân quen, nhất là người đã quá thân quen đến nỗi ta thường bỏ quên, như vợ chồng, ta cũng nên visualize thường xuyên—visualize nói chuyện hỏi han vui vẻ, giúp nhau làm việc trong nhà, nắm tay dung dăng dung dẻ rủ nhau đi nghe nhạc, v.v…

Visulization này không dễ đối với người mình không ưa, vì mang hình ảnh người không ưa vào trong tâm thường làm cho mình đau nhức. Nhưng nếu bạn thực muốn tạo nội công thâm hậu cho con tim của bạn, bạn phải làm được điều đó, visualize người mình không ưa, trong khung cảnh thân ái. (Không phải visualize đập anh chàng với cây gậy khổng lồ 🙂 )

Chỉ có như vậy thì ta mới thực sự thực hành các nguyên tắc sống tổng quát. Nếu không thì ta chỉ có nói nói nói, mà chẳng có một tí hành động nào.

• Nguyên tắc visualization này trung tính. Bạn có thể visualize chuyện thiện hay chuyện ác. Và visualize cách nào cùng có hiệu lực. Cho nên các bạn cần cẩn thận khi visualize, đừng visualize mình là tướng cướp.

• Ngay cả khi bạn visualize việc thiện, ghi nhớ rằng đây vẫn là mức thấp của luyện tâm, vì visualization là động, với mọi thứ hình ảnh trong đầu mình. Mình đang đưa hình ảnh thiện vào tâm để tập trung tâm vào việc thiện. Nhưng tâm này vẫn là tâm xung động (dù là xung động bằng hình ảnh thiện).

Đến một lúc nào đó, tâm mình đã rất thiện, nó sẽ phải, và sẽ có thể, vượt qua được tất cả các hình ảnh thiện để thành tâm rỗng lặng, tâm Thiền.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com