Tag Archives: trà đàm

trà đàm

Giữ đẹp khu vườn tổ quốc

Leave a comment

Chào các bạn,

Hôm qua chúng ta đã bàn về nhiều vấn đề quan trọng của đất nước qua những phản hồi rời rạc của hai bài Phát triển con người, phát triển đất nước và Ánh sáng và bóng tối – Bạn chọn cái nào? Hôm nay chúng ta tóm tắt ý chính của các phản hồi đó trong bài này.

“Điều kiện cần và đủ để tội ác chiến thắng là người tốt chẳng làm gì cả.”

Câu nói này của Edmund Burke nói lên căn bản của một xã hội lành mạnh. Một xã hội lành mạnh không chỉ là một xã hội có người tốt, mà là một xã hội có người tốt tích cực ngăn chặn điều xấu.

Khu vườn có thể có đủ thứ kỳ hoa dị thảo, nhưng chỉ cần người làm vườn không nhổ cỏ, thì chỉ trong một thời gian ngắn, khu vườn thành khu rừng, và kỳ hoa dị thảo cũng ngợp thở mà chết.

Nghĩa là, gánh nặng giữ cho xã hội của chúng ta trong sạch rơi vào vai của mỗi người chúng ta trong xã hội. Không “nhưng nhị” gì hết.

Chúng ta đã thừa biết người tiêu cực thường viện hàng trăm cớ để sống tiêu cực, trong khi người tích cực chỉ có một qui luật duy nhất—đời sống của tôi lệ thuộc vào tôi.

Đời sống quốc gia lệ thuộc vào công dân.

Nhưng nói đến đời sống quốc gia thì chúng ta nghe đủ mọi loại bán cái của người tiêu cực. Và rất tiếc là trong vòng bao nhiêu thập niên nay, các lý luận bán cái này là dòng chính của nền văn hóa chúng ta, như là—một con én không làm được mùa xuân, tất cả chúng nó tham nhũng hết không làm gì được, toàn mà một đám gian tham nắm quyền, nhà nước nuôi tham nhũng… Đây toàn là các l‎ý luận tiêu cực kinh điển, các bạn có thấy được điều này không? Chúng luôn luôn được đưa ra như là cái cớ để “tôi không làm gì cả”, hay xa hơn là “tôi cũng phải đi theo họ để sống.”

Đây là qui luật chúng ta phải nắm vững, không thể mập mờ: Cuộc đời của mình do chính mình chịu trách nhiệm. Cuộc đời của quốc gia do quốc dân chịu trách nhiệm.

Và quốc dân là ai? Là mỗi người dân chúng ta góp lại.

Cho nên mỗi người chúng ta phải chấp nhận sự thật căn bản là: Tôi chịu một phần trách nhiệm về những vấn đề của đất nước.

Cũng như sân trường chỉ có thể sạch khi mỗi học sinh chịu trách nhiệm và hành động để giữ sạch nó, mỗi người dân phải chịu trách nhiệm và hành động để giữ sạch quốc gia.

Bằng cách nào?

Cho đến giờ này mà bạn còn hỏi bằng cách nào, thì bạn đã làm gì trong những năm qua?

1. Nhận biết điều sai là sai. Điều này thì ai cũng biết, tối thiểu là 90% của những gì xảy ra. Chỉ 10% vấn đề là mù mờ khó hiểu. Chẳng có gì khó khăn để biết gian lận, dối trá là sai cả.

2. Gọi điều sai là sai. Tiền hối lộ thì gọi là tiền hối lộ, đừng gọi là tiền bồi dưỡng. Và nếu gọi là tiền bồi dưỡng thì cũng đừng cho là bồi dưỡng là đúng, còn hối lộ mới sai.

3. Đừng lải nhải các l‎ý luận chứng minh điều sai là đúng, hay là nó cũng chấp nhận được.

4. Đừng làm điều sai.

5. Đừng ủng hộ người khác làm sai.

6. Đừng tiếp tay với cái xấu, với tham nhũng, dưới bất kỳ hình thức nào, như là chi hối lộ cho tham nhũng.

7. Kêu gọi người khác sống thanh liêm ngay thẳng.

8. Yêu cầu người khác, nhất là nhà nước thanh liêm ngay thẳng.

Một số quan chức nhà nước tham nhũng không thể tiếp tục được nếu toàn dân không tiếp tay.

Tùy theo hoàn cảnh, mỗi người sẽ phải quyết định mình nên làm gì trong hoàn cảnh đó. Điểm chính là chúng ta phải quyết tâm nhận cái sai là sai, và không đồng lõa thỏa hiệp với nó. Nếu không thì ta không thể giải quyết vấn đề phát triển của đất nước.

Chúng ta không thể tiếp tục sống như một quốc gia hạng đáy với tư cách công dân của một quốc gia hạng đáy. Chúng ta có 4 ngàn năm văn hiến, chúng ta đã từng thắng những cường quốc hàng đầu thế giới. Hãy sống như con dân của một quốc gia anh hùng vô địch và góp phần mình trong việc biến quốc gia mình thành một cường quốc vô địch.

Làm người tốt ngồi yên chưa đủ. Quốc gia cần người tốt tích cực ngăn chận cái xấu.

Tích cực như thế nào thì tùy bạn tự chọn lựa trong khả năng và điều kiện riêng của mình. Nhưng “tích cực ngăn chận cái xấu” là điều tổ quốc đòi hỏi trong mỗi công dân. Ta sẽ không làm tròn nghĩa vụ với tổ quốc nếu ta không làm gì để chận tối thiểu là một điều xấu đang xảy ra trước mắt.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

trà đàm, Văn Hóa

Ánh sáng và bóng tối – Bạn chọn cái nào?

73 Comments


Chào các bạn,

Hôm nay mình xin giới thiệu với các bạn một tác phẩm cây nhà lá vườn của mình – bức vẽ mình đặt tên là “Ánh sáng và bóng tối”. Mình mất khoảng nửa tiếng để hoàn thành. Mình xin dành tặng bức vẽ này cho blog Đọt chuối non – cũng chính là khởi nguồn cảm hứng cho ý tưởng của mình.

Là một thanh niên thế hệ 8x, mình tin rằng cũng có nhiều bạn giống như mình, đang thiếu một lý tưởng, thiếu một con đường và vẫn loay hoay đi tìm nó. Có người mong muốn làm doanh nhân, có người ước mơ được du học, có người chỉ đơn giản là cần một công việc thật ổn định và lương cao. Nhưng trong những hoài bão đó mình biết là ai cũng trăn trở – muốn cống hiến cho xã hội một cách lương thiện mà sao khó quá.

Người Việt Nam ta nghĩ gì bây giờ? Làm quan chức thì chắc chắn phải tham nhũng. Làm giáo viên thì phải đi dạy ngoài kiếm thêm tiền vì lương công chức không đủ sống. Làm bác sĩ thì phải móc nối với nhà thuốc để có hoa hồng tăng thu nhập còn nuôi vợ con. Đi qua những cánh cổng trường lúc tan học, bạn có dừng một chút và lắng nghe các em nhỏ đang nói với nhau thứ tiếng gì không? Mình đã thực sự ngạc nhiên vì bây giờ chúng nói bậy nhiều quá, và biết quá nhiều thứ từ Internet mà trong khi gặp người lớn không biết khoanh tay chào, ra đường không hiểu luật giao thông…Mỗi ngày đọc báo mạng, bạn xem có bao nhiều phần trăm dành cho các cuộc thi hoa hậu, các vụ án giết người cướp của, thầy hành hung trò, trò trả thù thầy…

Nước chúng ta vẫn nghèo, dù GDP bình quân đầu người đã đạt 1,000$ trong năm qua đi nữa, thì bao nhiêu năm mới gấp lên 10 lần? Và 30 lần để bằng nước Mỹ bây giờ? Liệu chúng ta có nên đánh đổi mọi thứ để chạy theo những con số đó, vì luôn cho rằng “Nghèo sinh ra hèn”, phải giàu, phải có tiền rồi mới nghĩ đến chuyện khác.

Chúng ta cứ so sánh với nước Nhật, họ quá nghèo tài nguyên, sau chiến tranh thế giới thứ 2 thì kiệt quệ, vậy mà chỉ trong có một thời gian ngắn đã phát triển thành cường quốc thứ 2 thế giới. Vậy họ hơn ta ở đâu? Mình chỉ nghĩ một cách đơn giản thế này: dân Nhật yêu nước, sống và làm việc có kỉ luật. Người Việt Nam mình có yêu nước không: Có. Người Việt Nam mình có kỉ luật không: Không!. Còn nước Mỹ thì sao? Nước Mỹ được trời phú cho nhiều ưu đãi và họ biết tận dụng ưu đãi đó để phát triển. Nhưng tài nguyên không thể giúp ta giàu có và mạnh mãi được. Nước Mỹ mạnh vì họ đã xây dựng được xã hội thượng tôn pháp luật. Sự Trung thực, Tôn trọng tính cá nhân, khuyến khích tính đa dạng và cái mới luôn được đặt lên đầu tiên trong các mối quan hệ xã hội. Tôi không cần biết anh là ai, đi ra đường anh phải tôn trọng quyền riêng tư của người khác. Anh mở nhạc to lúc nửa đêm tùy anh, miễn sao đừng lọt tai hàng xóm. Anh say xỉn tùy anh, miễn sao đừng ra đường đá vào người này người kia hay lái xe gây tai nạn. Anh có thể thoải mái phản đối ý kiến của người khác, nhưng không được xúc phạm họ. Chê ít mà khen nhiều. Vì lời chê đâu có mang lại điều gì tốt đẹp cho cả người chê lẫn người bị chê? Làm việc nhóm thì nhất định chấp hành quyết định của trưởng nhóm, sau khi đã bàn thảo công khai chứ không nói xong rồi để đó, mỗi người một phách.

Tất cả những điều này quy tụ lại một điểm mà chúng ta vẫn gọi là Văn hóa.

Phải nói rằng Việt Nam chúng ta cũng có một nền văn hóa lúa nước đáng ghi nhận, nhưng trong thế giới hội nhập ngày nay, chúng ta còn thiếu quá nhiều giá trị nữa.

Đã từ lâu, những khái niệm như Trung thực, Khiêm tốn, Tự tin, Cởi mở cho đến những tư tưởng quen thuộc trong đạo Phật như Tham, Sân, Si, Cảm thông, Nhân ái, Từ, Bi, Hỉ, Xả…đã bị chúng ta coi thường và xem như một thứ pha lê đắt tiền trưng bày trong tủ kính. Xã hội ngoài kia đã dạy cho ta rằng những giá trị này là không tưởng, sẽ là điên khùng khi mà muốn kiếm tiền lương thiện hay làm bất cứ việc gì mà không phải luồn cúi kẻ trên hay dẫm đạp lên kẻ dưới.

Những gì mình nhìn thấy xung quanh là một mảng tối đen sì. Đâu đâu cũng thấy chuyện một nhóm người cãi cọ lặt vặt, kêu ca, xả rác bừa bãi. Liệu chúng ta chấp nhận sống mãi như thế hay là tự đứng lên đi nhặt rác làm sạch môi trường?

Từ những kinh nghiệm của bản thân kể từ khi viết bài và trao đổi với mọi người ở khắp nơi trên Đọt chuối non, mình đã có những cảm nhận sâu sắc và thực sự đã có một sự chuyển đổi mạnh mẽ trong tư duy. Mình hiểu rằng những bước đi đầu tiên luôn là bước đi khó nhất. Có nhiều bạn vẫn nghĩ cả đời mình chắc chẳng thể nào viết nổi một bài văn xuôi cho tử tế hay làm một bài thơ tặng người yêu. Vậy mà chỉ bắt đầu bằng dịch một câu danh ngôn, nhận được những lời khích lệ của người đọc, mình và các bạn như dần được cởi bỏ lớp áo tự ti, và khơi dậy những tiềm năng lâu nay chưa được khai thác. Một anh kĩ sư điện tử vẫn viết bài chia sẻ về kinh nghiệm du học và sống ở nước ngoài liên tục mỗi ngày. Các bạn ơi, mỗi ngày nhé. Nếu mình nói là anh đã viết được 100 bài, nhưng trong 10 tháng, và có 1 tháng thì vì anh rỗi quá nên viết liền tù tì 99 bài thì không nói làm gì. Bạn đã bao giờ luyện tập cái gì mà làm MỖI NGÀY liên tục trong 10 tháng chưa? Có một cô giáo ở Đak Lak là nạn nhân chiến tranh, mất một cánh tay, nhưng chị không chỉ là tác giả của các bài viết về cuộc sống, âm nhạc, tình yêu cũng thường xuyên mỗi ngày mà còn lôi cuốn được sự tham gia nhiệt tình của các em học sinh tham gia dịch danh ngôn, dịch Anh văn, và các trí thức khác từ nhà văn, nhà báo, nhà giáo trong tỉnh. Còn rất nhiều những con người khác nữa, trong những lúc đau khổ và mất niềm tin nhất, họ đã may mắn tìm thấy ánh sáng từ những bài viết đầy nhân ái này, và tiếp tục sống. Những ai đã đến với Đọt chuối non đều như là tìm thấy nguồn sáng mà mình vẫn hằng đi tìm. Họ lại sáng bừng lên như ngọn lửa, và tiếp tục hành trình truyền lửa cho biết bao những người trái tim đang bị bóng tối che mờ.

Mình nghĩ, nếu như các bạn trẻ chúng ta, ngoài sự trau dồi về kiến thức mà cũng tu dưỡng về đạo đức, từ trong cách sống đến cách làm việc, cùng nhau xây dựng một văn hóa tư duy tích cực trong xã hội, thì Việt Nam chúng ta sẽ thật may mắn có được những nhà lãnh đạo vừa có tài vừa có tâm trong tương lai. Và khi đó, các chính sách có lợi cho sự phát triển đất nước chỉ còn là hệ quả tất yếu mà thôi.

Nếu bạn muốn làm, hãy tin và bắt tay vào làm một cái gì đó ngay nhé. Đừng ngồi và than thở nữa, vì không có bất kì môi trường sống nào là hoàn hảo cho ta. Chỉ có chính ta tìm thấy hạnh phúc khi hành động với tình yêu xuất phát từ một trái tim nhân ái mà thôi.

Cảm ơn các bạn.

Chúc các bạn một ngày tươi hồng,

Hoàng Khánh Hòa

Thiền, trà đàm, Văn Hóa

Giọng nói của hạnh phúc

Leave a comment


Sau khi thiền sư Bankei qua đời, một người mù sống gần chùa của thiền sư nói với một người bạn: “Bởi vì tôi mù, tôi không thể quan sát sắc mặt người ta, nên tôi phải xét tư cách của họ qua giọng nói. Thường thì khi tôi nghe một người chúc mừng người khác về chuyện vui hay thành công nào đó, tôi cũng nghe một âm bí mật của ganh tị. Khi chia buồn với người khác về mất mát của họ, tôi cũng nghe thích thú và thỏa mãn, cứ như là người chia buồn thật sự vui vì có cái gì đó để lại cho họ hưởng trong thế giới riêng của họ.

“Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi thì giọng nói của Bankei luôn luôn thành thật. Khi thiền sư bày tỏ hạnh phúc, tôi chẳng nghe gì khác ngoài hạnh phúc, và khi thiền sư bày tỏ buồn rầu, tôi chẳng nghe gì khác ngoài buồn rầu.”

Bình:

• Bankei yōtaku (eitaku), Bàn Khuê Vĩnh Trác (盤珪永琢), 1622 – 1693, cũng được gọi là Bàn Khuê Quốc sư (zh. 盤珪國師, ja. bankei kokushi), là một Thiền sư Nhật Bản, thuộc tông Lâm Tế, hệ phái Diệu Tâm tự (妙心寺, ja. myōshin-ji). Sư là một trong những Thiền sư danh tiếng nhất trong lịch sử Phật giáo Nhật Bản với tư cách là người đã phổ biến thiền học đến lớp quần chúng.

Chúng ta đã có bài Vâng Lời về Bankei trước đây.

• Ý nghĩa của truyện này rất rõ. Không phải chỉ là người mù, nhưng người sáng mắt, dù tai không thính như vậy, cũng cảm nhận được suy tư của một người khi họ nói chuyện với mình. Cho nên quy luật số một của truyền thông hiệu quả là: Thành thật.

Nếu khen thì khen thành thật, đừng khen dối. Nếu một người bạn cho xem một bài văn rối ren đọc không hiểu gì, nhưng ít ra cũng là cố gắng lớn của bạn, thì đừng khen “Bài này hay quá.” Nói thế là “nói láo tận răng” (lying to the teeth). Thay vì vậy thì khen thật tình, “Chị bận thế mà cố gắng bỏ công sức viết bài này thật là quý.” Hoặc là thêm nếu cần, “Em cần đọc lại vài lần nữa để hiểu hết ý bài viết.”

Khen dối, người bị hại đầu tiên là mình. Nó làm mình coi thường chính nhân cách của mình. Sau đó là hại bạn, vì nó cho bạn ăn bánh vẽ.

• Ngày nay chúng ta cần để ý đến lời mình viết trên email và Internet. Rất nhiều khi đọc một câu khen trên Internet diễn đàn ta thấy rõ ràng là câu khen đó không thành thật. Kỹ thuật viết là một chuyện, nhưng là chuyện nhỏ. Chuyện lớn hơn là tâm ta khi viết.

• Có lẽ vấn đề ta thấy thường xuyên nhất và tràn ngập nhất trong mỗi cá nhân chúng ta, trong gia đình, trong nhà nước, trong quốc gia… là thiếu thành thật.

Lời nói là bạc, im lặng là vàng, lời nói thành thật là kim cương xanh.

• Sống thế nào để lời nói ra ngoài và suy tư bên trong cùa mình là một–đó là thiền.

Dĩ nhiên là nếu tâm ta đang có suy tư tối tăm, thì không thể giả vờ sáng sủa bên ngoài để “trong ngoài là một” được. Cho nên, cốt yếu là tâm phải trong sáng như giọt thủy tinh.

• Không phải chỉ có người mù mới nghe được sự thành thật hay giả dối trong giọng nói của người khác. Ai trong chúng ta cũng có khả năng này, chỉ cao thấp khác nhau mà thôi. Thường thì chúng ta có thể biết được một người nói thật lòng không, hay chỉ nói cho có lệ, hay là nói dối. Cho nên người hời hợt hay dối trá trong đối thoại rất ít khi giấu được ai.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

.

The Voice of Happiness

After Bankei had passed away, a blind man who lived near the master’s temple told a friend: “Since I am blind, I cannot watch a person’s face, so I must judge his character by the sound of his voice. Ordinarily when I hear someone congratulate another upon his happiness or success, I also hear a secret tone of envy. When condolence is expressed for the misfortune of another, I hear pleasure and satisfaction, as if the one condoling was really glad there was something left to gain in his own world.

“In all my experience, however, Bankei’s voice was always sincere. Whenever he expressed happiness, I heard nothing but happiness, and whenever he expressed sorrow, sorrow was all I heard.”

# 27

trà đàm

Phát triển con người, phát triển đất nước

23 Comments

Chào các bạn,

Trong câu hỏi Nghiên Cứu Xã Hội tuần này chúng ta hỏi “Điều gì bạn cho là lợi thế kinh tế số một của Việt Nam?” và ta có các câu trả lời khác nhau: dầu hỏa, vị thế địa lý, con người, chính sách. Thực ra, thì mỗi thứ đóng góp một tí.

Nhưng, đi đến tận cùng gốc rễ của vấn đề, câu trả lời đúng luôn luôn là “con người”.

Bé hỏi mẹ: Mẹ ngày sau con sẽ sướng hay khổ?
Mẹ trả lời: Cái đó tùy con.

Tương lai thế giới này tốt hay xấu?
Tùy chúng ta trên thế giới sống với nhau thế nào.

Tương lai nước Mỹ (Pháp, Đức…) sẽ ra sao?
Tùy dân Mỹ (Pháp, Đức…) sống thế nào.

Trong tất cả các câu hỏi trên, chẳng bao giờ ai trả lời yếu tố gì ngoài yếu tố con người. Vì, trong trường kỳ, con người quyết định tất cả.

Tài nguyên thiên nhiên–rừng núi, hầm mỏ, dầu hỏa, sông ngòi, bờ biển—được sử dụng thế nào, tốt hay xấu cho chúng ta, là do con người chúng ta quyết định.

Sử dụng vị thế địa l‎ý khôn ngoan đề xây dựng, hay ngu dốt để cứ đánh nhau với láng giềng năm này qua năm nọ, là do con người quyết định.

Chính sách tốt hay tồi là do con người quyết định.

Con người là yếu tố đầu tiên và yếu tố cuối cùng của xã hội.

Thế thì, muốn phát triển xã hội ta cần phải phát triển con người.

Nhưng, làm thế nào để phát triển con người?

Cái gì là gốc?

Bằng cấp? Kiến thức IT? Kiến thức y khoa? Kiến thức luật?…

Hay là thành thật, khiêm tốn, yêu người, yêu xã hội của mình…

Bạn nói tài và đức đều cần như nhau. Dĩ nhiên cả hai đều cần. Nhưng cái gì là gốc, cái gì là ngọn?

Nếu bạn nói “cả hai đều cần như nhau”, thì e rằng bạn nói chuyện kiểu nửa nạc nửa mỡ, thiếu quyết đoán.

Học cái gì khó hơn? Học luật hay học tử tế? Bạn đã thấy bao nhiêu luật gia, thẩm phán, công tố viên… tham nhũng trong những đường dây chạy án? Thế thì học luật khó hơn, hay học thành thật và thanh liêm khó hơn?

Tất cả những kiến thức kỹ thuật –y, dược, luật, hành chánh, IT—đều dễ học. Ai học cũng được. Đừng có ảo tưởng là chỉ người siêu thông minh mới học được các môn này. Chỉ là học nhanh hay chậm, với năng khiếu của mình mà thôi.

Nhưng đạo đức—thành thật, khiêm tốn, yêu người, can đảm—không phải ai cũng học được, không phải ai cũng chịu học.

Ai cũng học bắn súng được. Nhưng có người dùng súng để giữ an ninh cho dân, có người dùng súng để cướp của giết người. Và người ác, đôi khi không học đức hạnh được, vì họ không chịu học. Đôi khi đứng dựa cọc tử hình mà vẫn chưa vén được màn vô minh của mình được tí nào.

Cho nên ta phải lấy cái tâm làm gốc, lấy đạo đức làm gốc.

Tạo con người tử tế, rồi người tử tế đi học kỹ thuật.

Còn hơn là tạo ra một mớ người kỹ thuật mà tâm địa tối tăm, phá nhiều hơn xây.

Mấy ngàn năm mà ta cứ lẹt đẹt dưới đáy thế giới. Chúng ta không thể tiếp tục tiến trình đổ thừa dài mấy ngàn năm—Tàu nó đốt sách ta, nó làm ta ngu; Tây nó làm ta ngu; ta không có tài nguyên thiên nhiên làm ta giàu…

Kinh nghiệm sống dạy cho chúng ta biết người đổ thừa vào hoàn cảnh, vào bố mẹ, vào người khác… là người thua cuộc. Người chiến thắng chỉ dựa vào một chỗ–thắng hay bại là do tôi.

Vậy thì, như một dân tộc, chúng ta phải tự dựa vào mình—vào dân tộc mình và vào mỗi người mình. Đi học, chỉ bị đứng chót lớp một hai tháng là thấy khó chịu rồi. Ở đây nước ta có bốn ngàn năm văn hiến mà vẫn lẹt đẹt dưới đáy thế giới. Lâu lâu lại có người ngoài xâm lăng áp bức, vì ta nghèo và yếu. Ta không thấy khó chịu hay sao?

Chúng ta không thể tiếp tục truyền thống đứng chót mấy ngàn năm mãi. Phải quyết định là, ta có 4 ngàn năm văn hiến, ta phải khá hơn mấy nước mới có 200 năm văn hiến. Và phải quyết tâm đưa đất nước đi lên mức đó, bắt đầu từ chính con người của mình, rồi con người của những người chung quanh mình.

Hãy nhìn vào viễn ảnh đất nước ít nhất là 100 năm nữa. Rồi bước bước đầu tiên. Hôm nay.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

Danh Ngôn, trà đàm, Văn Hóa

Tôi có một giấc mơ

2 Comments

Chào các bạn,

Ngày thứ 2 của tuần thứ 3 của tháng 1 ở Mỹ là ngày lễ tưởng niệm nhà hoạt động vì dân quyền người Mỹ gốc Phi Martin Luther King, người có bài phát biểu Tôi có một giấc mơ – I have a dream rất nổi tiếng.

Năm 1964,Martin Luther King là người trẻ nhất nhận giải thưởng Nobel vì hòa bình cho những cống hiến của ông nhằm chấm dứt nạn phân biệt và chia rẽ chủng tộc. Từ đó cho đến năm 1968 khi ông bị ám sát tại bang Tennesse, Martin Luther King tiếp tục các nỗ lực chống nghèo đói tại Mỹ và chống đối chiến tranh Việt Nam.

Dưới đây là một số câu quote của Martin Luther King mà mình rất thích, chia sẻ cùng các bạn.

Chúc các bạn một ngày tươi hồng 🙂

~ Hoàng Khánh Hòa

.

Niềm tin là bước đi đầu tiên thậm chí khi bạn không nhìn thấy toàn bộ cầu thang.

Faith is taking the first step even when you don’t see the whole staircase.

.

Tự do không bao giờ được kẻ trấn áp đem đến một cách tự nguyện; nó phải được yêu sách bởi người bị trấn áp.

Freedom is never voluntarily given by the oppressor; it must be demanded by the oppressed.

.

Nếu một người chưa tìm ra rằng mình sẽ sẵn lòng chịu chết vì điều gì, anh ta không nên sống.

If a man hasn’t discovered something that he will die for, he isn’t fit to live.

.

Chức năng của giáo dục là dạy một người nghĩ một cách sâu sắc và có tư duy phê phán. Thông minh cộng với cá tính – đó là mục đích của giáo dục thực chất.

The function of education is to teach one to think intensively and to think critically. Intelligence plus character – that is the goal of true education.

Thiền, trà đàm, Văn Hóa

Đổi tranh luận lấy chỗ ngủ

5 Comments

Bất kỳ vị sư hành hương nào có thể thắng một tranh luận về Phật pháp với các sư sống trong một ngôi chùa đều có quyền ngủ lại trong chùa. Nếu thua, vị sư sẽ phải đi tiếp.

Trong một ngôi chùa ở vùng bắc nước Nhật có hai vị sư anh em đang sống với nhau. Người anh học rộng, nhưng người em thì dốt và chỉ có một mắt.

Một vị sư hành hương đến và xin ngủ nhờ, xin được tranh luận về giáo pháp cao thâm. Sư anh đã mệt vì phải học cả ngày hôm ấy, bảo sư em ra đấu thế. Sư anh cẩn thận dặn dò: “Đi ra và yêu cầu một cuộc đối thoại thầm lặng.”

Sư em và sư khách vào chánh điện và ngồi xuống.

Một lúc sau vị sư hành hương đứng dậy, vào gặp sư anh và nói: “Em của thầy quá hay. Đã thắng tôi.”

“Kể lại cho tôi nghe cuộc đối thoại,” sư anh hỏi.

“Vâng,” vị sư hành hương nói, “trước hết tôi giơ một ngón tay, biểu hiện Phật, người giác ngộ. Em thầy giơ lên 2 ngón, nói về Phật và Phật pháp. Tôi giơ ba ngón tay, biểu hiện Phật, Pháp và Tăng, sống an hòa với nhau. Rồi em thầy đưa nắm đấm vào mặt tôi, ‎ ý nói cả ba đều là một. Cho nên anh ấy thắng và tôi không có quyền ngủ lại đây.” Nói vậy rồi, sư hành hương ra đi.

“Anh chàng đó đâu rồi?” sư em chạy vào hỏi anh.

“Anh nghe là em thắng cuộc tranh luận rồi.”

“Thắng cái gì! Em phải đập cho hắn một trận.”

“Nói cho anh nghe đề tài tranh luận thế nào,” sư anh hỏi.

“Sao, mới thấy em hắn đã giơ lên một ngón tay, sỉ nhục em, ý nói là em chỉ có một mắt. Vì hắn là người lạ, em nghĩ là em nên lịch sự với hắn một tí nên em giơ hai ngón tay, chúc mừng hắn có hai mắt. Nhưng anh chàng bất lịch sự lại giơ ba ngón tay, ‎ ý nói cả hai người chúng ta chỉ có 3 con mắt. Vì vậy em nổi nóng và bắt đầu đấm hắn, nhưng hắn bỏ chạy cho nên hết đối thoại!”

Bình:

• Theo truyền thống Nhật các vị sư thường đi hành hương khắp nơi, thăm các chùa chiền cũng như các vị thầy lớn. Nếu là sư trẻ, thì thầy ra lệnh hành hương như là một loại tu tập. Nếu là sư thầy thì tự ‎ đi hành hương để học hỏi thêm và hành đạo trên đường đi. Tương truyền, các chùa ở Nhật có truyền thống đấu pháp đổi chỗ ngủ như trong truyện này.

• Ta chỉ nghe và thấy những gì tâm ta nghe và thấy. Một sự việc trước mắt, mỗi người chúng ta vẫn thấy và nghe khác nhau vì tâm ta khác nhau.

Đây cũng cùng ý với câu nói của triết gia hiện sinh Frederick Neitzche: “Không có sự thật nào cả, chỉ có sự diễn giải của sự thật đó mà thôi.”

Và đây cũng là một trong những quan điểm lý luận mà Phật gia dùng để kết luận “Đời là mộng huyễn bào ảnh” (mộng ảo bọt bóng – Kinh Kim Cang), tức là cuộc đời như ta thấy chỉ là cái nhìn riêng của cái tâm riêng của ta với những chấp trước, thành kiến, méo mó của nó, chứ đó không phải “sự thật như nó là” (the truth as it is).

• Vì vậy, đừng chấp vào điều ta hiểu, vào cái ta nghe thấy, để mà tranh cãi nhau, vì đó chỉ là ông nói gà bà hiểu vịt. Phật gia gọi là đừng chấp vào “danh sắc”.

• Tâm của ta thường thấy điều gì ta say mê hay bị ám ảnh nhiều nhất. Vị sư chột mắt bị ám ảnh bởi chột mắt nên diễn giải mọi sự là chuyện chột mắt. Vị sư hành hương thì say mê Phật pháp nên nói gì cũng thấy Phật pháp.

• Phật pháp trong các con số ở đây rất rõ, như vị sư hành hương nói:

1 = Phật (Buddha)

2 = Phật và Pháp (Buddha and Dharma, phật và giáo pháp của Phật)

3 = Phật, Pháp, Tăng – Tam bảo (Buddha, Dharma, Sangha – Three Jewels). “Tăng” ở
đây không có nghĩa là sư, mà là sangha, ngày trước có nghĩa là tăng đoàn của các sư và ni, ngày nay là toàn thể các Phật tử, các người tu học Phật.

1 = Phât, Pháp, Tăng là một. Câu này có thể hiểu nhiều cách hơi khác nhau tùy cấp độ. Mức thấp, Phật Pháp Tăng, tuy ba nhưng là một con đường tu tập đến giác ngộ. Ở mức cao, Phật Pháp Tăng là Một, là Giác Ngộ, là Niết Bàn, là Phật, là Không.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)
.

Trading Dialogue For Lodging

Provided he makes and wins an argument about Buddhism with those who live there, any wandering monk can remain in a Zen temple. If he is defeated, he has to move on.

In a temple in the northern part of Japan two brother monks were dwelling together. The elder one was learned, but the younger one was stupid and had but one eye.

A wandering monk came and asked for lodging, properly challenging them to a debate about the sublime teaching. The elder brother, tired that day from much studying, told the younger one to take his place. “Go and request the dialogue in silence,” he cautioned.

So the young monk and the stranger went to the shrine and sat down.

Shortly afterwards the traveler rose and went in to the elder brother and said: “Your young brother is a wonderful fellow. He defeated me.”

“Relate the dialogue to me,” said the elder one.

“Well,” explained the traveler, “first I held up one finger, representing Buddha, the enlightened one. So he held up two fingers, signifying Buddha and his teaching. I held up three fingers, representing Buddha, his teaching, and his followers, living the harmonious life. Then he shook his clenched fist in my face, indicating that all three come from one realization. Thus he won and so I have no right to remain here.” With this, the traveler left.

“Where is that fellow?” asked the younger one, running in to his elder brother.

“I understand you won the debate.”

“Won nothing. I’m going to beat him up.”

“Tell me the subject of the debate,” asked the elder one.

“Why, the minute he saw me he held up one finger, insulting me by insinuating that I have only one eye. Since he was a stranger I thought I would be polite to him, so I held up two fingers, congratulating him that he has two eyes. Then the impolite wretch held up three fingers, suggesting that between us we only have three eyes. So I got mad and started to punch him, but he ran out and that ended it!”

# 26

trà đàm

Phản ứng lập trình hay hành động tự do?

3 Comments

Chào các bạn,

Chúng ta vừa nói qua hai cách giản dị để tự đo lường công phu tư duy tích cực của mình hàng ngày—đo tự ái vặt, và đo cách mình cư xử với người chung quanh. Hôm nay ta nói đến một cách giản dị thứ ba. Ba cách này dùng chỉ một cũng được, cả ba cũng được, tùy mình.

Cách thứ ba là cách xem xét chúng ta có phản ứng máy móc một khi có điều gì đó xảy đến hay không, hay phản ứng của ta là một hành động tự do của tâm trí, đã được suy xét kỹ.

Mỗi người chúng ta là một bộ máy computer được lập trình qua di truyền và các yếu tố sinh học, giáo dục, hoàn cảnh, văn hóa và kinh nghiệm, tạo thành “tôi” với một tâm tính đặc biệt của tôi. Cái “tâm tính” của tôi chính là tiếng gọi tắt cho toàn bộ hệ thống lập trình trong tôi, và hệ thống đó cứ như vậy mà làm việc.

Cho nên, chê tôi ngu thì không sao, nhưng chê tôi xấu là có chuyện với tôi; gặp người Thái thì tôi thích người Nhật thì tôi ghét; đàn bà con gái mà hút thuốc xài không vô; tôi tận diệt ai tranh giành quyền hành với tôi; nói xấu tôi sau lưng là có chuyện với tôi… Cứ như thế, mỗi người chúng ta có hàng triệu phản ứng lập trình có sẵn. Cứ input này vào—nói xấu tôi sau lưng—thì output kia tự động chạy ra—tôi nổi điên và sẽ cho ngay một trận.

Lối “phản ứng lập trình” như thế chính là điều mà các đạo gia và triết gia gọi là “tù ngục của chính mình.” Ta tưởng là ta tự do, nhưng ta chẳng tự do tí nào—tòan bộ suy tư và hành động của ta chỉ là hệ quả bộ máy computer trong ta chạy tự động. Có thể là phức tạp hơn Windows Vista một tí nhưng vẫn chỉ là một bộ máy lập trình không hơn không kém.

Mức cao độ của tư duy tích cực là có thể bắt bộ máy mình ngừng chạy kiểu tự động, không phản ứng kiểu máy móc. Tức là, có thể bắt tâm “tĩnh lặng” không choi choi nổi giận, ghen tức hay sợ hãi… khi có input, và tâm có thể bình tĩnh tự do suy tư cách phản ứng của chính nó. Không còn phản ứng “tự động” kiểu lập trình nữa, mà tâm phản ứng tự do, có suy nghĩ kỹ lưởng, trước khi quyết định. Đây là tự do đầu tiên và cuối cùng của tâm thức—có tự do này mới là tự do, và có tự do này thì không còn tự do nào nữa để tìm.

Thế thì một cách đo lường tư duy tích cực hàng ngày của chúng ta là xem thử ta đã ngưng được bao nhiêu phản ứng tự động kiểu lập trình:

* Có người nói xấu ta, ta có nổi điên không?

* Nói đến nhà nước Trung quốc ta còn tự động chưởi bới không, hay là bình tĩnh suy xét nhẹ nhàng?

* Thấy nàng đi chơi với chàng khác có tự động nổi điên lên không? Hay muốn về nhà uống thuốc chuột không? Hay, dù buồn, vẫn đủ bĩnh tĩnh để tôn trọng và chấp nhận tự do lựa chọn của nàng?

* Ta xưa nay không ưa Hồi giáo, nay ta có thể không đưa kết luận ngay về một việc liên hệ đến Pakistan không?

* Có ai đó viết một bài báo sát phạt ta về vấn đề gì đó, ta có nổi điên lên và thề là phải cho hắn một bài học ngay không?

* Một vị đại sư khả ái mới nói ra một vài câu Phật pháp, ta có suýt xoa cho là chân l‎ý ngay không?

Nói chung, cách ta phản ứng bình thường trước đây, hiện nay ta có ngừng, không phản ứng như vậy, và tâm trí vẫn ở trong trạng thái thong thả (tức là không căng thẳng hậm hực) để suy nghĩ từ từ không?

Khả năng ngăn chặn phản ứng tự nhiên kiểu lập trình của mình trong mọi vấn đề, và cho mình thời gian cần thiết để suy nghĩ từ từ kỹ lưởng, là bằng chứng của công phu tư duy tích cực. Ta cần dùng nó hàng ngày để đo lường, hầu biết được ta đã tiến đến mức nào. Đây là mức độ cao cấp của tư duy tích cực.

Các sự đo lường thường xuyên sẽ giúp chúng ta tinh tấn. Đọc tư duy tích cực hay giáo pháp cả đời cũng chẳng nghĩ lý gì nếu ta không cố công tinh tấn trong việc thực hành các điều mình đọc.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,
Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Bài liên hệ: Tự do đầu tiên và cuối cùng, Tâm trí tự do

Danh Ngôn, trà đàm

Ánh sáng và hơi ấm gia đình

3 Comments

Thân chào các bạn,

Con người từ khi phát minh ra cách tạo ra lửa, hay nói rộng hơn là cách tạo ra ánh sáng, đã làm chủ được bóng đêm. Họ không còn phải sợ bóng tối nữa. Chính lửa là một công cụ rất quan trọng trong công cuộc chinh phục thiên nhiên của loài người.

Có lửa, một ngày của con người không phải là 12 giờ mà là 24 giờ.

Có lửa, con người biết tìm được đường về.

Có lửa, con người biết chế biến thức ăn, diệt được vi trùng gây bệnh.

Có lửa, con người có thể sưởi ấm trông thời tiết lạnh giá.

Có lửa, con người biết phát quang cả cánh rừng trong chốc lát…

Và cũng nhờ có lửa, con người mới tiến lên được thời ky đồ Đồng, đồ Sắt, tạo ra công cụ làm việc, săn bắn, đi lại. Sau này, khi con người ở một đẳng cấp cao hơn, thay thế lửa là điện, là khí đốt, dầu mỏ, năng lượng nguyên tử…

Vì tính quan trong của lửa hay ánh sáng, tôi muốn dịch một số câu danh ngôn về chủ đề này. Hôm nay xin giới thiệu với các bạn câu danh ngôn về hơi ấm gia đình và một vài suy nghĩ quanh câu này.

Ánh sáng là thứ dẫn bạn về nhà, hơi ấm là thứ giữ bạn ở lại.

“The light is what guides you home, the warmth is what keeps you there”
Ellie Rodriguez

Đây là câu danh ngôn đạt giải nhất cuộc thi viết danh ngôn trên trang www.quotegarden.com về chủ đề ánh sáng vào tháng 12 năm 2009 của Ellie. Tôi nghĩ, phải có ít nhất một câu tương tự thế này, nhưng không nhớ là câu nào, vì chủ đề về tình yêu và gia đinh luôn chiếm một lượng lớn trong các câu danh ngôn, tục ngữ.

Nếu các bạn để ý, trong mỗi gia đình chúng ta, ánh sáng chính là những người ở nhà, còn hơi ấm chính là tình cảm bên trong ngôi nhà mà chúng ta tạo ra.

Một người thân đi xa, bao giờ cũng muốn quay về nhà. “Không đâu bằng nhà mình” là câu nói của cô gái hoạt hình trong bộ phim kể về một cô gái bỏ nhà ra đi rồi lạc vào thế giới người tí hon và sau đó là người khổng lồ. Cô ấy cuối cùng nhận ra rằng, ở đâu, cô ấy cũng không cảm thấy hạnh phúc, được quan tâm như ở nhà.

Chính vì những tình cảm tốt đẹp mà người thân mang lại, hầu như, ai cũng muốn trở về nhà, nhất là dịp Tết đến, Xuân sang.

Nhưng, cũng có những gia đình, những con người không có niềm vui tương tự. Họ không thấy ánh sáng nơi ngôi nhà của mình. Đó có thể là những cô bé, cậu bé hay bị bố mẹ đánh đập và mắng mỏ. Có thể là đứa trẻ phải bỏ nhà đi lang thang vì không chịu đựng được cảnh bố mẹ cãi nhau. Và cũng có thể là người chồng hay người vợ không còn muốn nhìn mặt người hôn phối . Vậy là, rất nhiều và rất nhiều cảnh đời, không còn nhìn thấy ánh sáng phía gia đình. Những người đọc câu này, hiểu được ý nghĩa, thì tôi nghĩ, luôn mong muốn tạo ra những thứ ánh sáng diệu kỳ trong căn nhà họ để dẫn đường cho người thân trở về. Thứ ánh sáng mà, nếu tồn tại, con người sẽ không còn nghĩ đến thiên đường – nơi có cuộc sống an nhàn và thanh thản. Thế nhưng, điều đáng buồn là, không ai chắc thiên đường có thật.

Bên cạnh đó, hơi ấm cũng có phần quan trọng như ngọn lửa vậy. Nếu có lửa, có ánh sáng mà không có hơi ấm, thì người ta có còn ngồi bên bếp lửa lúc đông về không?

Ngọn lửa muốn tồn tại thì phải được đốt cháy liên tục. Gỗ dùng để tạo ra lửa, có thể được hiểu là những cố gắng không mệt mỏi của mẹ, của bố, của chị, của anh… ngày ngày vun đắp. Gỗ có thể dùng để hàn gắn những vết thương nhỏ, có thể là những ngày lao động mệt nhọc để kiếm tiền lo cho những người khác. Có thể là những đêm không ngủ chăm người thân bị ốm, hay giọt nước mắt vui sướng khi có ai đó thành công…hay đôi khi chỉ là lời khuyên, lời an ủi, động viên dù nhỏ, nhưng củng đủ để nhen lên ngọn lửa trong ngôi nhà, truyền hơi ấm cho những người xung quanh.

Vì vậy, những gia đình luôn cố gắng tạo nên hơi ấm bằng cách nhen nhóm ngọn lửa tình yêu, sẽ có được hạnh phúc.

Tuy vậy, có nhiều người, dù vô tình hay cố ý, đã không biết cách tạo nên hơi ấm dưới mái nhà. Nguyên nhân thì nhiều. Có người, chưa có kinh nghiệm sống, nên không biết cách làm mọi người xung quanh thoải mái. Đó có thể là đứa trẻ không vâng lời, cậu bé cấp hai lười học, cậu sinh viên đại học ham chơi… và nhiều người không biết đến công ơn sinh thành của cha mẹ. Cũng có thể là, những người vợ, người chồng, đã biết là của nhau, nên lơ là duy trì ngọn lửa tình yêu, chỉ lo đến công ăn việc làm, chăm sóc con cái. Để rồi, một lúc nào đó, lại nghe những câu chuyện buồn trên mục tâm sự Vnexpress. “chị TT kính mến,..”.

Và vì, tình yêu không tự nhiên sinh ra, không tự nhiên mất đi, mà chỉ có thể chuyển từ người này sang người khác (phỏng theo định luật bảo toàn năng lượng). Nên các bạn đang yêu, đừng để tình yêu của người mình yêu chuyển sang cho người khác nhé.

Vài suy nghi mông lung,

Chúc các bạn vui

Dzu

trà đàm

Cư xử thế nào với người chung quanh?

Leave a comment

Chào các bạn,

Khi nói về tư duy tích cực, ta thường tập trung rất mạnh vào chính mình. Lúc mới đầu ta nói đến tự tin, quyết tâm, kiên trì. Đến mức cao hơn ta nói đến biết mình, quản lý‎ tâm mình, làm cho tâm mình tĩnh lặng—không sân hận, không chao đảo, không sợ hãi… Và vì thế, chúng ta rất dễ quên là tư duy tích cực chính là để ta sống với đời và sống với người.

Nếu ta ở trên rừng một mình, thực tế thì ta có tích cực hay tiêu cực chắc cũng không khác xa nhau lắm—ngày ngày kiếm đủ thức ăn, tối về ngủ đóng cửa đề phòng dã thú. Ngoài ra có yêu đời hay càm ràm về đủ mọi loại chim chóc thì có thể là khác nhau nơi tuổi thọ của mình, nhưng chẳng ai trên thế giới quan tâm đến việc đó cả.

Tuy nhiên khi ở chung với mọi người giữa phố thì người hay càu nhàu phàn nàn sẽ hoàn toàn khác với người vui vẻ yêu đời—một bên là thất bại và bị đa số người không ưa, một bên là thành công và đi đâu cũng nhiều người ưa thích.

Cho nên tư duy tích cực, dù là tập trung nhiều vào chính mình, thực ra ảnh hưởng rất lớn đến mọi người quanh mình.

Sở dĩ phải tập trung vào chính mình là vì: (1) Tập trung ra ngoài thì có vô số vô lượng điều để tập trung, tức là không thể tập trung được. Tập trung vào chính tâm ta thì chỉ có một điểm—cái tâm—để tập trung. (2) Tâm ta điều khiển tư duy và hành động của ta, từ đó mới ảnh hưởng đến thế giới bên ngoài.

Nhưng đừng quên hậu quả tất yếu của luyện tâm ta là ảnh hưởng của ta vào thế giới bên ngoài. Chính vì vậy mà ta thường nghe nói đến yêu người, vui với người, rộng lượng với người…. thường xuyên trong tư duy tích cực.

Và đó là một loại thước đo ta có thể dùng để đo lường công phu tư duy tích cực của chính mình, như là:

• Hàng ngày, ta có phân biệt (kỳ thị) người khác vì màu da chủng tộc (vd: Người Tàu không tin được), hay tôn giáo (vd: công giáo không tin được), hay chính trị (vd: không chơi với mấy tên phản động, hay mấy tên việt cộng), hay tiếng tăm (vd: Tên này có tiếng xấu, tránh xa hắn ra….)?

Tình yêu vô điều kiện của tư duy tích cực đòi hỏi ta chứng tỏ được yêu ái với tất cả mọi người.

• Bao nhiều lần ta nổi nóng (nhất là chưởi thề vì nóng) trong ngày? Như khi gặp mấy anh lái xe ẩu trong ngày? Mấy người làm việc lớ ngớ trong sở?…

Khả năng tĩnh lặng khi gặp chuyện bất bình là công phu tư duy tích cực.


• Bao nhiêu lần ta mỉm cười trong ngày?

• Bao nhiêu lần ta cám ơn trong ngày?

• Bao nhiều lần ta đứng lên—lên tiếng nói hoặc làm gì đó trong khả năng mình—để bảo vệ người cô thế, người bị áp bức, mẹ góa con côi, người nghèo khổ trong một ngày?

• Bao nhiêu lần ta hùa theo bất công chỉ vì chạy theo các thế lực có sức mạnh trong ngày?

• Bao nhiều lần ta hùa theo bạn bè chỉ vì peer pressure, mà không dám nói thẳng là bạn sai?

• Bao nhiều lần ta bị người chê cười và vẫn cười vui với người, kể cả khi ta không đồng ý phê phán của họ?

• Đã bao nhiều lần ta không dám nhận một người bạn cũ là bạn vì hắn hiện đang đứng “phe bên kia”, hay hắn đang bị báo chí phanh phui là “đại gian hùng”, hay mới bị kết án tù vì tội gì đó?

• Bao nhiêu lần ta nói dối trong ngày, kể cả khi ta nghĩ là nói dối như vậy là tốt?

Ta càng vui vẻ, hòa đồng, yêu người, thành thật, trung thành, và ít kỳ thi và bất công với người, thì công phu tư duy tích cực ta càng cao. Ta càng phê phán, kỳ thị, chống đối, chưởi bới người, công phu ta càng thấp.

Công phu tư duy tích cực của chúng ta chỉ phát triển được nếu chúng ta đo lường thái độ và tư duy của mình thường xuyên, hàng ngày.

Nếu không thì chúng ta sẽ có ảo tưởng là ta tích cực cao sau khi đã đọc một mớ sách về tư duy tích cực, trong khi thực tế thì ta chưa di chuyển được 1mm.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Kỹ năng quản lý, trà đàm

Gây quỹ thiện nguyện cho các tổ chức phi lợi nhuận

10 Comments

Chào các bạn,

Hôm nay mình xin giới thiệu với các bạn chia sẻ của anh Tony Ponderis về kinh nghiệm gây quỹ (fund-raising) cho các tổ chức phi lợi nhuận ở Mỹ.

.

Mỹ, Canada và Anh có truyền thống làm từ thiện từ rất lâu. Việc gây quỹ cho các tổ chức từ thiện là nhằm thúc đẩy đời sống con người cũng như văn hóa vì thế được xã hội chấp nhận và cổ vũ. Trong khi đó ở nhiều nước khác trên thế giới, các chương trình gây quỹ gần như rất mới mẻ hoặc cũng mới được người dân biết đến.

Có một số khác biệt giữa các quốc gia này vớ Mỹ, Canada và Anh. Trước hết bạn trả lời một số câu hỏi sau:

1. Nước bạn có truyền thống hay thói quen gây quỹ không?

2. Nếu có, có bao nhiêu điều khoản thuế hoặc các hình thức khuyến khích khác để khuyến khích công tác thiện nguyện của cá nhân và tổ chức

3. Nước bạn có truyền thống bố mẹ cho phần lớn tài sản cho con cái của họ không?

4. Khi các nguồn hỗ trợ của chính phủ của các tổ chức phi lợi nhuận và NGO bị cắt, liệu các tổ chức ở nước bạn có tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, hơn là phát triển các nguồn gây quỹ trong nước?

5. Về việc tìm kiếm các nguồn hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, liệu chính phủ của nước bạn có ngăn cấm các nguồn hỗ trợ từ nước ngoài vào nước bạn không?

6. Chính phủ của bạn có ngăn cản các hoạt động từ thiện nhằm mục đích tư lợi cho chính quyền không?

7. Liệu các luật, lệ, của chính phủ và sự kiểm soát của nó với các hoạt động thiện nguyện phải thông qua một loạt các thủ tục hành chính rườm rà và có nhiều tham nhũng làm cho các tổ chức từ thiện khó hoạt động lúc ban đầu và cũng khó hoạt động tự do sau đó?

Nếu như bạn trả lời có trong hầu hết các câu hỏi này thì có nghĩa là bạn sẽ gặp khá nhiều trở ngại khi thực hiện công tác thiện nguyện, mà trước hết là xây dựng một thói quen thiện nguyện ở nước mình.

Để hỗ trợ các tổ chức phi lợi nhuận xây dựng tinh thần thiện nguyện và thói quen cho đi ở nước mình, bạn cần chỉ ra cho các nhà tài trợ tiềm năng thấy rằng các đóng góp của họ sẽ được sử dụng đúng như cách mà tổ chức hứa hẹn. Cởi mở, trung thực, và đáng tin cậy là các vấn đề mấu chốt nếu như bạn muốn xây dựng tìm tin từ các nhà tài trợ,. Bạn không chỉ chứng minh giá trị của tổ chức mà còn là sự hiệu quả và trung thực mà các chương trình và dịch vụ mà tổ chức của mình mang lại.

Nhiều người cho rằng gây quỹ như là một cái gì đó rất khó và mơ hồ, nhưng đây chỉ là một lời bào chữa cho các nỗ lực gây quỹ không thành công. Thực tế là các hoạt động gây quỹ thành công là kết quả của quá trình làm việc chăm chỉ bởi những người hết lòng vì công việc và sẵn sàng kĩ lưỡng cho công việc của mình.

Điều đầu tiên là bạn phải đánh giá khả năng gây quỹ của mình. Bạn phải chắc chắn rằng các tuyên bố sứ mệnh của mình sẽ nằm trong khả năng thực hiện được.

Các nguồn gây quỹ

1. Thành viên ban quản trị
2. Cá nhân
3. Doanh nghiệp
4. Các tổ chức tư nhân
5. Các tổ chức cộng đồng
6. Chính phủ

Ban quản trị

Tất cả các cuộc vận động gây quỹ bắt nguồn từ ban quản trị của tổ chức. Nói chung, nếu bạn đang lên kế hoạch gây quỹ và không kì vọng các đóng góp đáng kể từ thành viên ban quản trị, thì có lẽ là có vấn đề với kế hoạch vận động cũng như thành phần ban quản trị vì thông thường họ sẽ là những người đầu tiên đóng góp cũng như tích cực tham gia vào hoạt động gây quỹ nhất.

Cá nhân

Các cá nhân là nguồn gây quỹ chính ở Mỹ. Phần lớn các chương trình vận động gây quỹ nhận từ 70-80% tiền ủng hộ từ cá nhân. Họ là những người làm từ thiện rộng rãi và dễ tính nhất. Không giống như các doanh nghiệp, các tổ chức, và các cơ quan chính phủ, các cá nhân có thể ra quyết định ngay lập tức. Anh Joe Smith có thể rút ví hay kí séc nhanh hơn là tổ chức Metropolis Community Foundation với một loạt các cuộc họp và qua các cấp lãnh đạo khác nhau để thông qua một chương trình đóng góp từ thiện nào đó.

Doanh nghiệp

Có 3 kiểu doanh nghiệp tham gia từ thiện, dựa trên ba yêu cầu khác nhau từ số tiền đóng góp:

1. Đó có phải là chương trình từ thiện tốt không?

Một đóng góp tốt là đóng góp mà doanh nghiệp đó không đòi hỏi hoặc đòi hỏi rất ít lợi ích. Các khoản đóng góp này của doanh nghiệp thường lấy từ quỹ vận động hoặc quỹ từ thiện. Đây là hình thức hiến tặng chính, theo đó doanh nghiệp góp phần thực hiện các cam kết và trách nhiệm đối với các yếu tố liên quan đến doanh nghiệp như là người lao động, các cổ đông, và khách hàng. Thông thường, một doanh nghiệp sẽ có nhiều hình thức đóng góp dưới dạng này, họ không mong chờ sự quảng cáo khuếch trương tên tuổi thông qua việc hiến tặng.

2. Liệu chương trình đó có làm tăng hình ảnh của doanh nghiệp?

Một món đóng góp mà tập trung vào nâng cao hình ảnh doanh nghiệp tức là doanh nghiệp hi vọng hình ảnh của mình trong mắt công chúng sẽ trở nên tích cực và biết đến rộng rãi hơn. Các doanh nghiệp tài trợ dưới dạng này thường ở dạng tài trợ cho một sự kiện hoặc chương trình nào đó mà gắn liền với tên của doanh nghiệp đó. Các doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm hay dịch vụ cho công chúng thì thường yêu cầu các khoản tài trợ phải liên quan đến việc khuếch trương hình ảnh của doanh nghiệp.

3. Chương trình đó có tăng cường doanh thu cho doanh nghiệp không?

Một khoản đóng góp dựa trên tiềm năng tăng doanh thu thì giống như một hợp đồng kinh doanh hơn là một món quà từ thiện. Thông thường, các tổ chức phi lợi nhuận sẽ bán, quảng cáo, và khuếch trương sản phẩm của một doanh nghiệp, hoặc dịch vụ và nhận các khoản đóng góp trích từ doanh thu đó. Tuy vậy, kiểu đóng góp thế nay không chắc chắn, và doanh nghiệp có thể rút lui bất cứ lúc nào do đó dễ gây khó khăn cho tổ chức gây quỹ.

Các quỹ tư nhân

Các quỹ tư nhân là một nguồn quỹ quan trọng như là từ cá nhân hoặc gia đình. Họ thường hoạt động tự do hơn các quỹ cộng đồng và phản ứng nhanh hơn. Một số tuân theo các hướng dẫn chính thức, một số thì ủng hộ trên cơ sở quen biết.

Các quỹ cộng đồng

Các quỹ này thường hoạt động nhằm tăng chất lượng đời sống của cộng đồng và có hoạt động trải từ một thành phố đến một bang hay cả nước. Thông thường, họ cho tiền các tổ chức phi lợi nhuận từ lợi nhuận sinh ra trên khoản hiến tặng. Thi thoảng họ lấy lãi từ các khoản hiến tặng hoặc là đầu tư vào quỹ hiến tặng. Tuy vậy, việc xin tiền tài trợ từ các quỹ này thường mất thời gian.

Chính phủ

Chính quyền địa phương, bang hay liên bang cũng ủng hộ tiền cho các tổ chức phi lợi nhuận. Các cơ quan liên bang như là quỹ National endowment for the Humanities và National Institute of Health tặng tiền theo những mục đích cụ thể. Nói chung cấp độ càng thấp thì thời gian xem xét quyết định càng nhanh.

Một số hình thức khác

Thu phí thành viên

Theo cơ chế thu phí thành viên, một khách tham quan Metropolis Museum có thể tham gia và trở thành thành viên với khoản lệ phí đóng góp là 25$ hoặc 50$ và với tư cách thành viên, họ được nhận các tạp chí hàng tháng, miễn phí vào cửa, và chiết khấu tại các quầy hàng lưu niệm của bảo tàng, vé mời tham gia các chương trình đặc biệt, vv. Đây cũng là một cách đem lại lợi nhuận và thường do phòng marketing của bảo tàng phụ trách.

Chương trình tôn vinh

Các chương trình tôn vinh thành viên có đóng góp tích cực cũng là một cách để ghi nhận công của nhà tài trợ và tăng giá trị các món quà. Đây là một trong những công cụ hữu hiệu mà các nhà gây quỹ hay thực hiện. Các nhà tài trợ trao một số tiền nào đó sẽ được trở thành Bạn của tổ chức. Nếu họ tặng nhiêu hơn nữa thì trở thành Bạn đóng góp, Bạn ủng hộ, Bạn lâu dài. Các tên này thường được in ngay trên các báo cáo hàng năm. Và người ủng hộ nhiều nhất sẽ là nhà sáng lập hay nhà hảo tâm. Ngoài ra còn có các hoạt động để ghi nhận sự ủng hộ của các nhà tài trợ như là mời ăn tối, ăn trưa để các nhà hảo tâm và các tình nguyện viên giao lưu.

Ghi danh

Các chương trình ghi danh của nhà hảo tâm yêu cầu một mức đóng góp nào đó lớn như là xây dựng trường học, lớp học. Nhà hảo tâm không nhất thiết phải đóng góp hết số tiền để trang trải đủ chi phí xây dựng, nhưng cũng phải ở mức độ nào đó đáng ghi nhận.

Hoàng Khánh Hòa, theo http://www.raise-funds.com

Thiền, trà đàm, Văn Hóa

Eshun ra đi

4 Comments

Khi Thiền cô Eshun đã quá 60 và sắp sửa rời khỏi thế giới này, cô bảo vài vị sư sắp một đống củi giữa sân.

Ngồi ngay ngắn giữa đài hỏa táng, cô bảo họ đốt lửa chung quanh.

“Cô ơi!” một vị sư la lớn, “nóng không cô?”

“Chuyện đó chỉ có mấy người ngu như cậu mới quan tâm,” Eshun trả lời.

Ngọn lửa bốc cao, và ni cô qua đời.

Bình:

• Làm chủ sự ra đi của mình được xem như là một sức mạnh của Phật giáo. Ta không làm chủ được được sinh, nhưng ít ra cũng làm chủ được tử.

Điều này khác với văn minh tây phương cấm tự tử—sự sống là do thượng đế ban cho con người và chỉ thượng đế mới có quyền lấy đi. Đa số các quốc gia Tây phương có luật cấm tự tử–người tự tử thất bại sẽ bị đưa ra tòa và phạt. Tuy nhiên, một số quốc gia ngày nay đã bãi bỏ luật cấm tự tử. Rất nhiều nơi luật cấm tự tử vẫn còn đó, nhưng người ta không còn dùng tới.

Một vấn đề nóng bỏng hơn hiện đang gây nhiều tranh cãi ở Âu Mỹ là luật cấm (hoặc cho phép) việc giúp người khác tự tử (assisted suicide, như các sư giúp Eshun ra đi trong chuyện này).

• Eshun là ni cô xinh đẹp trong bài “Nếu yêu, hãy yêu công khai” trước đây.

• “Cô ơi, nóng không cô?” Đây là câu nói đáng được ghi vào sách kỷ lục thế giới về độ ngu! “Nóng gì em, mát như máy lạnh đây!”

• Sự điềm tĩnh của một người đi vào cõi chết. Đó là mức tĩnh lặng cuối cùng chúng ta có thể đạt được.

Sao nhiều người chúng ta sợ chết thế nhỉ? Có gì mà phải sợ? Ai cũng phải đi một lần, không lúc này thì lúc kia thôi.

Nhưng nếu vì lý do gì đó ta tìm cái chết để chạy trốn cuộc đời thì cũng là một cái hèn, phải không? Nhất là khi làm sai, bị đưa ra tòa, chẳng hạn. Có gan làm thì có gan vào tù trả nợ. Việc gì phải chạy trốn bằng cái chết?

Cho nên, điểm quan trọng không nằm trong sống hay chết, mà nằm trong can đảm và tĩnh lặng của ta khi chọn đường nào.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

.

Eshun’s Departure

When Eshun, the Zen nun, was past sixty and about to leave this world, she asked some monks to pile up wood in the yard.

Seating herself firmly in the center of the funeral pyre, she had it set fire around the edges.

“O nun!” shouted one monk, “is it hot in there?”

“Such a matter would concern only a stupid person like yourself,” answered Eshun.

The flames arose, and she passed away.

# 23

trà đàm

Tự ái vặt

17 Comments

Chào các bạn,

Một trong những cách rất dễ để đo lường công phu tư duy tích cực của ta đã đến đâu, và xã hội ta đã có thể dân chủ được đến đâu, là đo lường mức độ tự ái vặt của ta. Còn ở mức thấp, thì tự ái vặt cùng mình; mức thượng thừa thì không còn tự ái vặt; đại đa số người nằm giữa hai thái cực.

Tự ái vặt thì khi bị chê, chỉ trích, hay phê phán, sẽ lấy làm tức tối, hoặc khó chịu, chán nản, buồn rầu, giận dữ, nổi điên… Nói chung là phản ứng tiêu cực (từ trong suy tưởng hoặc trong cả hành động) khi nhận một điểm thấp từ ai đó.

Ta có thể đo lường ta từ mức tư duy tích cực thấp nhất đến mức cao nhất, với các tình huống sau đây:

• Có người nói hay làm điều gì đó (1) trong vòng “riêng tư” bè bạn, (2) không rõ nghĩa 100%, (3) nhưng ta diễn giải là phê phán ta. Ví dụ: Một người bạn nói “Chà hôm nay làm gì coi lịch sự quá vậy?” Ta nghĩ, “À, vậy là hắn muốn nói hàng ngày mình không lịch sự.”

• Tương tự như trên, nhưng “công cộng” hơn, chẳng hạn như một câu viết trong một diễn đàn công cộng.

• Có người phê phán ta trong vòng riêng tư bè bạn.

• Có người phê phán ta một cách công cộng.

• Có người phê phán ta “sai” (tức là phê phán một cách bất công) trong vòng riêng tư.

• Có người phê phán ta “sai” nơi công cộng.

Trong mỗi tình huống đó phản ứng ta thế nào? Nhói tí xíu, như kim châm nhè nhẹ, rồi cười vui như không? Hay buồn rầu chán nản? Hay còn phản ứng tiêu cực (kém vui tươi) trong cách cư xử? Hay trả đũa bằng cách nào đó?

(Ta nói “nhói tí xíu như kim châm nhè nhẹ” mà không nói là “chẳng cảm thấy gì.” Người bị phê phán mà cứ trơ như gỗ đá, không cảm thấy gì cả, thì đã thành chai đá, không biết cảm xúc, và không thể tiếp nhận được ích lợi từ các phê phán).

Đây là một thước đo rất tiện nghi cho mỗi người chúng ta sử dụng hàng ngày, để biết được mình đã tiến đến đâu trên đường luyện tâm.

Từ cá nhân đến xã hội

Vấn đề tự ái vặt không chỉ là vấn đề riêng của mỗi người, mà là một vấn để xã hội lớn. Nếu chúng ta tự ái vặt nhiều quá, không dám phê phán nhau, thì đối thoại, trao đổi, sáng tạo và dân chủ không thể phát triển trong xã hội ta.

Bố mẹ hay tự ái vặt thì sẽ không cho con cái hạch hỏi phê phán. Thầy cô tự ái vặt thì không cho học trò đối thoại tự do. Quan chức tự ái vặt thì bịt miệng dân và trừng phạt nhân dân khi bị phê phán.

Một quốc gia dân chủ là quốc gia trong đó một người dân có quyền nói với thủ tướng hay chủ tịch nhà nước nơi công cộng, “Ngu như bò” và ngài lãnh đạo cười trả lời, “Ừ, mẹ tôi cũng hay mắng tôi vậy đó,” và chẳng ai trừng phạt người đó cả (ngoại trừ có thể mời đi nơi khác để lãnh đạo có thể làm việc). Và dân có thể viết báo chê lãnh đạo dốt, mà lãnh đạo vẫn vui cười để nhân dân xả xú bắp hàng ngày.

Chỉ có người tự tin mới không tự ái vặt. Chỉ nhà nước tự tin mới không tự ái vặt. Chỉ quốc gia tự tin mới không tự ái vặt.

Sáng tạo, đối thoại, tự do, dân chủ không rơi từ trên trời xuống, hay đến với mấy tờ văn bản luật, mà đến từ thái độ sống thoải mái thong thả bình thản của chúng ta đối với nhau trong xã hội.

Mỗi chúng ta cần tập cho da mình dày thêm một tí, và biết vui đùa với phê phán. Đừng như teen hơi một tí là mặt như cái thúng, và đòi mọi người chung quanh cư xử với mình như là bước trên vỏ trứng.

Muốn phát triển xã hội tự do dân chủ sáng tạo, mỗi người chúng ta cần dày da một tí. Và cười thường hơn.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Nhạc Xanh, trà đàm, Video & PPS

Hát cho Haiti, nạn nhân của vụ động đất

12 Comments

Chào các bạn,

Hơn hai ngày hôm nay kể từ thứ ba, 12 tháng 1, 2010 người dân thế giới sửng sốt về vụ động đất khủng khiếp ở  Haiti, tai nạn lớn nhất trong lịch sử châu Mỹ. Lãnh đạo liên hợp quốc, lãnh đạo các quốc gia, các tổ chức thiện nguyện khẩn cấp chỉ đạo công tác cứu trợ cho ước tính  khoảng 3 triệu người Haiti đang gặp nạn, khoảng 1/3 dân số Haiti.

Rất rất nhiều tiền cần thiết cho công tác cứu trợ khẩn cấp, và số tiền đó phụ thuộc rất nhiếu vào đóng góp từ làn sóng cứu trợ từ các cá nhân. Các bạn chỉ cần search “Haiti earthquake” trên Google là thấy. Trên mạng xã hội như Facebook, tổng thống  Bill Clinton cập nhật trang Fan Page thường xuyên những ngày này, sau đây là một số messages của ông:

President Bill Clinton: President Clinton, the UN Special Envoy to Haiti, asks for immediate assistance to raise funds for urgent needs such as food, water, and shelter. Donate using the link below or text “HAITI” to 20222 and $10 will be donated to relief efforts, charged to your cell phone bill.

President Bill Clinton: Please help provide immediate relief and long-term support
to earthquake survivors in Haiti by making a donation. Visit our official
Haiti Earthquake disaster information page at http://www.clintonfoundation.org/haitiearthquake.

Nhiều cá nhân cũng hát lên những bài hát để tỏ sự đồng cảm và giúp khuyên tiền cứu trợ cho Haiti và post trên Youtube. Hôm nay chúng ta cùng nghe một số bài hát nhé.

Công nghệ thông tin giúp truyền tải sự đồng cảm toàn cầu thật nhanh.  🙂

Thật may mắn là chúng ta không phải là nạn nhân của vụ khủng đất tích tắc vượt ra ngoài những dự báo thời tiết đó. Cảm ơn Thượng Đế!

Chúng ta có thể làm gì cho những nạn nhân Haiti? Bạn có thể góp tiền, cá nhân hay tổ chức. Bạn có thể cầu nguyện cho họ. Bạn có thể gửi đi những tấm thiệp vượt đại dương.

Bạn có thể hát một bài hát cho Haiti rồi post lên Youtube, kể cả hát bằng tiếng Việt, người khác sẽ lồng phụ đề tiếng  Anh giúp. Mọi người có thể làm việc nhóm với nhau được mà.

Dưới đây, chúng ta hãy cùng nghe một số bài hát cho Haiti.

Chúng ta quan tâm và lo lắng,

Hiển.

Vùng đất không chuyển động

Anh chàng trên TV nói về chết chóc ở bờ biển nào đó
Tôi thấy nhà cửa vụn vỡ
Tôi chới với, nhưng tôi tạ ơn là tôi biết
Điều đó không bao giờ xảy đến cho tôi

Tôi đang đứng trên vùng đất không chuyển động
Chắc chắn dưới chân tôi
Tôi có bốn bức tường và một mái nhà
Điều đó không bao giờ xảy đến cho tôi

Tôi cảm thương những người khốn khổ lang thang đường phố
Tìm con cái họ
Thật buồn, có những người không có gì ăn
Tôi tạ ơn tôi không bao giờ là họ

Tôi đã làm lụng cho gia đình và nhà cửa
Cả đời tôi chiến đấu để tự do
Không ai đáng để vô gia cư, đơn độc
Điều đó không bao giờ xảy đến cho tôi

Tôi đã chọn đời tôi, tử tế và khôn ngoan
Và chọn đường đi cẩn thận
Ai đó trên trời đang mỉm cười
Vì điều đó không bao giờ xảy đến cho tôi

Không, không phải là tôi không có lỗi,
Và tôi cũng đã đau khổ mất mát
Tôi có vấn đề đè nặng trong tâm
Tôi có nợ phải trả, và một đứa con sắp sinh
Nên tôi phải dành từng xu

Những chuyên này xảy ra quá xa nhà tôi
Như là thảm cảnh chỉ xảy ra ở nước ngoài
Tôi mong là tôi có thể giúp, nhưng tôi vui cho tôi
Là điều đó không bao giờ xảy đến cho tôi

(Trần Đình Hoành dịch)

Motionless Land

The TV man spoke of death on some coast
I saw all the crumbling debris
It dealt me a blow, but I’m thankful to know
That it could never happen to me
I am standing on motionless land
A constant under my feet
I’ve got four walls and a roof overhead
It could never happen to me
I feel for the poor folks who wander the streets
In search of their daughters and sons
It’s sad there are people with nothing to eat
I’m thankful I’ll never be one
I’ve worked for my family and home
My whole life I fought to be free
No one deserves to be homeless, alone
But it could never happen to me
I’ve lived my life, righteous and wise
And chosen my path carefully
Someone just has to be smiling on high
Cuz this could never happen to me
No I’m not without flaws, and I’ve suffered through loss
I’ve got problems that weigh on my mind
I’ve got bills to pay, and a son on the way
So I’ve got to save every dime
These things always happen so far from my door
As if tragedy lives overseas
I wish I could help, but I’m glad for myself
That it could never happen to me

Haiti Earthquake – Josh Woodward: “Motionless Land”
Please give until it hurts.
http://doctorswithoutborders.org/

.

Haitian Earthquake Song

The fellahs at Dynomyte Production strongly urge you all to take time out and HELP Haiti by donating what ever it is that you can. Yele, Red Cross and several other organization along with event are going down in area to help get the necessities to those that are suffering in Haiti. Thank you for taking your time out and I ask that you keep my people in your heart and God Bless you all from the family hear at

Dynomyte Production.
Tribute to all Haiti Victims of Earthquake – Gone by Jim Chappell


.

Don’t you cry – Haitian Earthquake Song

When I heard about the Haiti earthquake through an article where Wyclef Jean was talking about his charity organization (www.yele.org) and how we could help the Haiti victims by TEXTING “Yele” to 501501 and automatically donate $5 I took action right away, but I felt the need to do MORE! So I encouraged all my friends to donate by texting the word “Yele” to 501501, and…

President Clinton, the UN Special Envoy to Haiti, asks for immediate assistance to raise funds for urgent needs such as food, water, and shelter. Donate using the link below or text “HAITI” to 20222 and $10 will be donated to relief efforts, charged to your cell phone bill.

Thiền, trà đàm, Văn Hóa

Tụng kinh

Leave a comment

Một nông dân nhờ một vị sư Thiên Thai tụng kinh cho vợ đã qua đời. Sau khi tụng xong, người nông dân hỏi: “Thầy nghĩ là vợ tôi có được phúc đức nhờ tụng kinh không?”

“Không những chỉ là vợ anh, mà tất cả sinh linh đều hưởng lợi nhờ tụng kinh,” sư trả lời.

“Nếu thầy nói tất cả mọi sinh linh đều có lợi,” người nông dân nói, “vợ tôi rất yếu và những người khác sẽ ăn hiếp cô ấy, lấy đi phước đức của cô ấy. Vậy thầy làm ơn tụng kinh chỉ cho cô ấy thôi.”

Vị sư giải thích là người Phật tử muốn dâng cúng và cầu phước đức đến mọi sinh linh.

“Đó là lời dạy rất hay,” người nông dân kết thúc, “nhưng làm ơn cho một ngọai lệ. Tôi có anh chàng láng giềng thô lổ và dữ dằn với tôi. Làm ơn dẹp hắn ra ngoài mọi sinh linh khác.”

Bình:

• Trong một cọng cỏ có toàn thể vũ trụ. Tất cả mọi thứ đều liên hệ chặt chẻ với nhau như các lọn sóng của một đại dương. Nên ta không thể làm tốt cho một người hay một thứ mà không tốt cho tất cả. Hoặc ngược lại, không thể làm xấu cho một người hay một thứ mà không làm xấu cho tất cả. Không thể chỉ dành riêng cho người ta yêu, cũng như không thể gạt bỏ người ta ghét.

• Hãy nghĩ đến khái niệm này trong cuộc sống hàng ngày – ảnh hưởng của bất kỳ hành động lớn nhỏ nào của ta, dù tốt hay xấu, đến những người gần ta, đến môi trường ngay nơi ta ngồi, rồi lan thành phố của ta, rồi quốc gia của ta, rồi thế giới của ta.

Không thể nói rằng: “Tôi quá nhỏ bé, việc tôi làm chẳng ăn nhập gì đến ai cả.”

Một tiếng gảy móng tay có thể rung động đến vô lượng thế giới.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)

.

Reciting Sutras

A farmer requested a Tendai priest to recite sutras for his wife, who had died. After the recitation was over the farmer asked: “Do you think my wife will gain merit from this?”

“Not only your wife, but all sentient beings will benefit from the recitation of sutras,” answered the priest.

“If you say all sentient beings will benefit,” said the farmer, “my wife may be very weak and others will take advantage of her, getting the benefit she should have. So please recite sutras just for her.”

The priest explained that it was the desire of a Buddhist to offer blessings and wish merit for every living being.

“That is a fine teaching,” concluded the farmer, “but please make one exception. I have a neighbor who is rough and mean to me. Just exclude him from all those sentient beings.”

# 24

trà đàm

Tạo tôi diệt tôi

Leave a comment

Chào các bạn,

Nếu chúng ta đã thực hành tư duy tích cực một thời gian dài, chúng ta có thể thấy hai giai đoạn lớn trong tiến trình phát triển của chính mình, gói trọn trong bốn chữ “Tạo tôi, diệt tôi.” “Tạo tôi” là giai đoạn đầu, “Diệt tôi” là giai đoạn cuối.

Lúc ban đầu, ta chẳng có tự tin tí nào, lúc nào cũng tin là tôi ngu, tôi dốt, tôi bất tài, tôi không được trời thương, tôi không có điều kiên tốt, tôi không đủ ô dù thanh thế gia đình… Nói chung, đây là lúc tất cả mọi suy tư tiêu cực làm cho chúng ta thấy mình chẳng nghĩa lý‎ gì, chẳng có kí lô nào, cuộc đời đã chẳng đến đâu và sẽ chẳng đến đâu. Đó là lúc ta thiếu tự trọng, thiếu hiểu biết về chính mình và những tiềm năng của mình, chưa thấy được con người thật của mình.

Đó là lúc ta phải “tạo tôi”, tức là xây dựng cái nhìn chân thật về mình, xây dựng tự trọng cho chính mình. Đây là lúc ta phải nhận biết con người mình, cũng như tất cả con người khác, đều là con của Thượng đế. Mình được yêu thương như tất cả mọi người khác, có những sức mạnh ngang những người khác, có những cơ hội ngang những người khác, có thể thành công ngang những người khác, dù là mới nhìn thoáng qua thì mình xem cứ như là đã sinh ra dưới một ngôi sao xấu, với một số phận rất tàn tệ.

“Tạo tôi” tức là mình phải tự tin vào vốn liếng sẵn có của mình, tự tin vào chiến thắng và thành công cuối cùng đến từ quyết tâm và kiên trì của mình, tự tin rằng nếu mình tập trung tư tưởng vào một mục tiêu tốt và không bỏ cuộc nửa chừng, thì mình sẽ đến đích. Đó là “nhân định thắng thiên”, là “số phận của mình nằm trong hai bàn tay của mình, do chính mình định đoạt.”

Khi đã đạt được mức “tạo tôi” rồi, khi ta đã có đủ tự tin rồi, ta phải bắt đầu bước cao hơn –“diệt tôi”, tức là bắt đầu nhận thấy “tôi” không còn là trọng tâm của suy tưởng của mình, không còn là trọng tâm của vũ trụ riêng mình nữa. Tôi là một người đứng trong 80 triệu người trong nước, môt người trong 7 tỉ người của thế giới, một sinh linh trong vô lượng sinh linh của thế giới, một sinh linh trong vô vô lượng sinh linh của vô vô lượng thế giới mà khoa học ngày nay vẫn chưa thấy tới…

Đó là lúc ta nhận thấy mình chỉ là một lọn sóng của đại dương, mình và thế giới chung quanh là một. Sức mạnh của mình đến từ thế giới chung quanh, như sóng lấy sức mạnh từ đại dương. Và mọi sự mình làm, tốt hay xấu, đều liên hệ và ảnh hưởng đến mọi người mọi vật chung quanh. Mình không là chính mình nữa, mà là một phần của xã hội quanh mình, của cuộc đời quanh mình.

Dù mình có là trọng tâm của sinh hoạt của mình, thì “tôi” lúc này vẫn là “tôi của thế giới”, và tập trung lo lắng cho “tôi” chính là lo lắng cho một phần tử của thế giới, là cho lắng cho sức mạnh và hạnh phúc của thế giới.

Cái nhìn của chúng ta lúc này vượt ra khỏi khuôn khổ chật hẹp của chính mình, để phóng tư tưởng, ước muốn, lo lắng của mình ra ngoài thế giới.

Bằng cách gạt bỏ cái tôi, chúng ta cho “tôi” đôi cánh cuối cùng, để thoát khỏi tù ngục của chính nó, cất cánh bay cao, trở thành một phần của đại dương sự thật, bay trên những làn sóng của biển đời mênh mông.

Đây là lúc mà nhà Phật gọi là trở về với bản lai diện mục – mặt mũi nguyên sơ – của mình, cũng chính là bản lai diện mục của vũ trụ–mình với đời là một, như bản tính nguyên sơ.

“Người nào có cuộc đời của họ, sẽ mất đi. Người nào mất cuộc đời của họ, sẽ tìm đươc nó.”

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com