NLD – Ở rất nhiều tỉnh – thành hiện nay, bãi rác trở thành nỗi khiếp đảm đối với người dân vì quá dơ bẩn, hôi thối, lại gần nơi họ sinh sống hoặc nguồn nước sinh hoạt… Không còn cách nào khác, họ đành phải sống trong ô nhiễm
Cách trung tâm TP Thanh Hóa (tỉnh Thanh Hóa) khoảng 1 km, bãi rác Cồn Quán là nỗi khiếp sợ của hàng ngàn hộ dân ở các phường Phú Sơn, Đông Thọ và các xã Đông Tân, Đông Lĩnh… Gần đây, bãi rác này quá tải, phình ra khiến người dân không ăn ngon ngủ yên, cuộc sống đảo lộn do khí độc.
Ngủ phải đeo khẩu trang
Có mặt tại bãi rác Cồn Quán, chúng tôi không khỏi bất ngờ trước núi rác khổng lồ chỉ che chắn sơ sài bằng mấy tấm bạt. Mùi hôi thối nồng nặc cả một vùng. Chị Lê Thị Hương (ngụ xã Đông Lĩnh) bức xúc: “Trong các cuộc họp, tiếp xúc cử tri, chúng tôi nhiều lần kiến nghị về tình trạng ô nhiễm từ bãi rác này. Thế nhưng, bãi rác vẫn không được di chuyển mà ngày một ô nhiễm nặng hơn. Ruộng đồng quanh đây mất mùa thường xuyên vì mỗi lần mưa lớn là nguồn nước đen ngòm, hôi thối từ bãi rác tràn ra đồng”. Còn bà Nguyễn Thị Tuất (ngụ phường Phú Sơn) thì nói tối đi ngủ vừa đóng cửa kín mít vừa đeo khẩu trang mà vẫn ngửi thấy mùi thối, nhiều gia đình đã chuyển nhà hoặc cho con em đi nơi khác để học.
Ở tỉnh Nghệ An, bãi rác Bến Hương (phường Hòa Hiếu, thị xã Thái Hòa) hình thành tự phát từ năm 1991 và bình quân mỗi ngày tiếp nhận 3-5 tấn rác. Kể từ khi có bãi rác này, hàng trăm hộ dân quanh đó phải sống chung với mùi hôi thối, nước bẩn. Chị Phan Thị Linh (ngụ phường Hòa Hiếu) bức xúc: “Nắng thì hôi thối nồng nặc, mưa thì nước thải chảy thẳng vào nhà. Khổ nhất là những hôm họ chất rác đốt là cả xóm không thở được vì khét. Ruồi nhặng nhiều vô kể, nhiều hôm ăn cơm phải mắc màn”. Bao bóng, giẻ rách… trùm lên hàng trăm ngôi mộ trông rất đau lòng. Không chỉ vậy, bãi rác Bến Hương còn đe dọa trực tiếp đến đập Khe Bưởi do đập này chỉ cách đó khoảng 10 m, là nơi cấp nước nông nghiệp cũng như nước sinh hoạt cho nhiều hộ dân ở thị xã Thái Hòa.
Ông Phạm Văn Thạch, Chủ tịch UBND thị xã Thái Hòa, cho biết: “Do bãi rác gây ô nhiễm nặng, thị xã đã có kế hoạch đóng cửa, đồng thời có phương án xử lý lượng rác thải tồn đọng từ nhiều năm tại bãi rác này”. Tuy vậy, những kế hoạch mà ông Thạch nói có vẻ như vẫn chỉ trên giấy, còn tại hiện trường thì hiển hiện quá nhiều điều để bức xúc.
Chịu hết nổi!
Tại TP Vinh, bãi rác Đông Vinh (xã Hưng Đông) có diện tích 6 ha, bình quân mỗi ngày tiếp nhận khoảng 200 tấn rác. Sau nhiều năm hoạt động, đến năm 2011, bãi rác này đóng cửa nhưng khi chúng tôi đến vẫn thấy cả núi rác các loại khoảng hàng trăm ngàn tấn chưa được xử lý. Đây chính là nguyên nhân gây ô nhiễm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng trăm hộ dân. Anh Nguyễn Văn Cương (ngụ xã Hưng Đông) bất bình: “Lúc bãi rác ngừng hoạt động, các ngành chức năng hứa sẽ có biện pháp xử lý toàn bộ số rác thải tồn đọng tại bãi nhưng đã 3 năm qua rồi mà không thấy xử lý gì cả. Nỗi lo nhất hiện nay của người dân chúng tôi là nước thải từ bãi rác ngấm sâu vào lòng đất gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước ngầm. Bức xúc quá nên chúng tôi phải nhiều lần phản ánh lên chính quyền xã và thành phố nhưng cũng chẳng được gì”.
Tại tỉnh Hà Tĩnh, tình hình các bãi rác gây ô nhiễm cũng diễn ra tại nhiều địa phương. Điển hình là bãi rác ở thị trấn Kỳ Anh. Bãi rác này hình thành đã trên 10 năm với diện tích khoảng 7.000 m2, bình quân mỗi ngày tiếp nhận chừng 30 tấn rác. Khi chúng tôi đến, bãi đang chứa hàng trăm ngàn tấn rác và gây ô nhiễm nghiêm trọng đời sống của 600 hộ dân ở các khu phố Hưng Lợi, Hưng Hòa. Mùi hôi thối nồng nặc từ đây còn xộc thẳng vào các phòng học của hơn 2.000 học sinh Trường THPT Kỳ Anh dù ở cách bãi rác hơn 100 m.
Một người dân ở khu phố Hưng Lợi ngán ngẫm: “Sống ở đây cực khổ lắm. Suốt ngày phải chịu đựng mùi hôi thối, ruồi, muỗi. Người lớn còn chịu được, thương nhất là các cháu nhỏ ốm đau, bệnh tật thường xuyên”. Bãi rác này nằm cạnh sông Trí nên nước thải từ bãi rác tràn xuống đã gây ô nhiễm nặng nguồn nước sông.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại xã Tam Xuân 2, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Đi vào hoạt động từ tháng 4-2012, khu xử lý rác thải tại thôn Bích Sơn (xã Tam Xuân 2) gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân quanh vùng. Bà Hồ Thị Hồng (ngụ xã Tam Xuân 2) cho biết từ khi khu xử lý rác thải tại thôn Bích Sơn hoạt động, cuộc sống của người dân ở đây đảo lộn vì mùi hôi thối và khói bụi. Nhiều lần, do chịu không nổi, người dân đã dùng vật dụng chặn đường các xe chở rác thải.
Hủy diệt nguồn nước
Tại tỉnh Quảng Nam, nhiều năm qua, việc xả thải bừa bãi tại xã Tam Quang, huyện Núi Thành, không chỉ gây ô nhiễm môi trường sống, làm mất cảnh quan mà còn góp phần hủy diệt nguồn nước. Tại bến neo đậu tàu thuyền của thôn An Hải Đông (xã Tam Quang) cách khu vực cảng Kỳ Hà vài chục mét là một bãi rác sát mép sông tồn tại đã lâu. Mỗi khi người dân ra vào cảng là phải bịt mũi nín thở. Cũng ở huyện Núi Thành, việc thu gom rác thải trên địa bàn xã Tam Xuân 2 chỉ ưu tiên cho tuyến Quốc lộ 1A nằm dọc các thôn Phú Nam Bắc, Phú Nam Đông, Phú Khê Đông, chợ Bà Bầu và các cơ quan, trạm y tế. Các địa bàn còn lại, rác thải chủ yếu do người dân tự thu gom, xử lý tại chỗ, số không thu gom xử lý thì vứt bừa bãi ra môi trường.
Kỳ tới: Đảo xa cũng ngập rác
Tuấn Minh – Đức Ngọc – Quang Vinh
Sống chung với rác thải (*): Đảo xa cũng ngập rác
NLD – Theo khảo sát của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, tất cả vị trí quan trắc nước mặt ở đây đều không đạt tiêu chuẩn môi trường, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sản xuất của người dân
Tỉnh Quảng Ngãi có 2 KCN, 1 khu kinh tế, 11 cụm công nghiệp, 22 làng nghề và hơn 3.000 doanh nghiệp hoạt động. Trung bình mỗi ngày, toàn tỉnh thải ra khoảng 5 triệu m3 nước thải và hàng chục tấn chất thải. Thế nhưng, phần lớn các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất không có hệ thống xử lý, thu gom rác, chất thải.
Du lịch bị ảnh hưởng
Riêng tại TP Quảng Ngãi, theo báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường, toàn thành phố có 1.291 cơ sở sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp nhưng chỉ có 229 doanh nghiệp có hồ sơ đăng kýbảo vệ môi trường. Khoảng 776 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp không có hệ thống thu gom rác thải, chất thải.
Rất nhiều nhà máy, cơ sở sản xuất thường xuyên xả nước thải, rác thải ra môi trường khiến tình trạng ô nhiễm rất đáng báo động. Ngay cả các KCN, khu kinh tế như Tịnh Phong, Dung Quất đi đến đâu cũng thấy những “núi” rác thải, chất thải.
Cơ quan chức năng tại Quảng Ngãi đã bắt quả tang hàng chục doanh nghiệp lén xả thải trực tiếp ra môi trường nhưng tình trạng vi phạm quy định bảo vệ môi trường vẫn không giảm.
Tình trạng ô nhiễm môi trường còn hiển hiện tại các khu dân cư, các vùng biển, điểm chợ đầu mối nông sản, thủy sản. Điển hình như tại các cảng cá Sa Kỳ, Sa Huỳnh, Lý Sơn… do không có hệ thống thu gom rác thải, chất thải nên người dân vô tư xả thải từ việc chế biến hải sản trực tiếp xuống các nhánh sông, cửa biển.
Đặc biệt, một số địa phương như huyện đảo Lý Sơn, do không có quy hoạch bãi rác, không hệ thống thu gom xử lý chất thải, rác thải nên người dân sống chung với rác thải. Điều này khiến huyện đảo Lý Sơn bị ảnh hưởng nặng trong công tác phát triển du lịch.
Tỉnh Khánh Hòa có 9 bãi rác lớn như Rù Rì, Cam Thịnh Đông, Dốc Đỏ, Ninh An… hằng ngày tiếp nhận hàng trăm tấn rác nhưng việc xử lý chủ yếu là đốt, chôn lấp nên gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Tại TP Nha Trang, bãi rác Rù Rì được Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định là điểm đen về ô nhiễm môi trường. Nước rỉ rác chứa vi sinh Methanogenic có khả năng gây ô nhiễm cao cho các suối lân cận. Với lượng rác phát sinh 10.500 -16.800 tấn/tháng, hiện bãi rác Rù Rì không thể tiếp nhận rác thêm nữa.
Nguy hại hơn, từ tháng 8-2012, lò đốt rác thải duy nhất ở TP Nha Trang bị hỏng dẫn đến hơn 750 kg rác mỗi ngày ở các bệnh viện, cơ sở y tế chỉ được xử lý như rác thải thông thường. Để tránh nguy hại, Sở Y tế chỉ đạo các bệnh viện xử lý chất thải lây nhiễm, chất thải phẫu thuật theo phương pháp khử khuẩn bằng nhiệt ướt, sau đó đem đi chôn lấp.
Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa, mỗi ngày, bệnh viện thải ra gần 500 kg rác thải y tế, trong khi lò hấp của bệnh viện chỉ hấp được 40 kg/40 phút. Công việc xử lý rác trở nên quá tải. Nhân viên phụ trách phải làm liên tục cả ngày, tăng ca cả ngày thứ bảy, chủ nhật. Tuy vậy, nỗi lo nhất của bệnh viện là lò hấp này đã có tuổi thọ 10 năm, việc hỏng hóc sẽ khiến rác thải ứ đọng.
Không dám dùng nước giếng
Ở thị xã Ninh Hòa, nước rỉ rác từ bãi rác Ninh An đen ngòm, hôi thối chảy theo kênh làm chết lúa, ớt và nhiều cây trồng của dân thôn Ninh Ích (xã Ninh An). Nước giếng trong thôn cũng đục ngầu, hôi thối nên người dân không dám sử dụng. Quá bức xúc, hàng trăm người dân ở đội 9, thôn Ninh Ích không cho xe chở rác của Công ty CP Đô thị Ninh Hòa vào bãi rác vào đầu năm 2014.
Tại đảo Bình Ba (xã Cam Bình, TP Cam Ranh), ngoài việc phát sinh rác từ các hộ dân, xã đảo này còn đối mặt với rác thải từ hoạt động du lịch, dịch vụ, các hộ nuôi hải sản gần bờ. UBND xã này cho biết lượng rác sinh hoạt từ các hộ dân và du khách cùng với rác từ các lồng bè nuôi trồng thủy sản lên đến hơn 1 tấn/ngày. Lượng rác lớn khiến bãi chôn lấp, xử lý của xã Cam Bình luôn quá tải, gây ô nhiễm môi trường.
Ở tỉnh Đồng Tháp, bãi rác Đập Đá (thuộc xã Mỹ Thọ, huyện Cao Lãnh) là nơi tiếp nhận một lượng rác khoảng 113 tấn rác/ngày. Thế nhưng, bãi rác chỉ có 2 hồ chứa nước rỉ rác với tổng thể tích chứa khoảng 22.000 m3.
Theo khảo sát của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, tất cả các vị trí quan trắc nước mặt của khu vực này đều không đạt tiêu chuẩn môi trường nên gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống sinh hoạt và sản xuất của người dân xung quanh. Nguyên nhân là do không có hệ thống xử lý nước rỉ rác. Do đó, một lượng lớn nước rỉ từ rác chảy tràn ra các khu vực xung quanh hoặc đổ trực tiếp xuống các lòng kênh ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng trăm hộ dân.
Còn theo báo cáo của Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh An Giang, mỗi ngày trên địa bàn có khoảng 1.305 tấn chất thải rắn sinh hoạt. Trong đó, lượng chất thải rắn sinh hoạt ở khu vực đô thị phát sinh khoảng 478 tấn/ngày và ở khu vực nông thôn khoảng 827 tấn/ngày, trong khi khối lượng được thu gom là 780 tấn/ngày, lượng chất thải rắn tự xử lý 325 tấn/ngày. Lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên toàn địa bàn trung bình hằng năm tăng rất cao.
Kỳ tới: Có công nghệ nhưng kẹt vốn
Phải xử lý triệt để
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang, toàn tỉnh có 11 bãi rác chính và một số bãi rác nhỏ. Trong đó có 9 bãi thuộc danh mục các khu điểm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng phải xử lý triệt để theo quyết định của Chính phủ.
Lượng chất thải rắn sinh hoạt chủ yếu được thu gom rồi vận chuyển đến các bãi chôn lấp hoặc chứa trong các hố rác. Cách xử lý cũng rất đơn giản như rải vôi, phun thuốc diệt côn trùng hoặc chế phẩm và đốt. Nước thải từ chất thải rắn sinh hoạt chưa được thu gom và xử lý, mùi hôi phát sinh từ các bãi chứa chất thải rắn sinh hoạt chưa được khống chế, gây ô nhiễm môi trường, nhất là vào mùa mưa lũ.
Các bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt và quy trình vận hành bãi không bảo đảm yêu cầu về vệ sinh môi trường. Toàn bộ các bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt là bãi lộ thiên, xây dựng không đúng quy trình kỹ thuật nên hầu hết các bãi này đều gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, phải xử lý triệt để, nhất là bãi rác tập trung thuộc phường Bình Đức (TP Long Xuyên) và bãi rác Kinh T4 (TP Châu Đốc).
SỐNG CHUNG VỚI… RÁC THẢI (*)
Có công nghệ nhưng kẹt vốn
Thứ Hai, 22:24 14/07/2014
NLD – Để giải quyết các bãi rác gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, chỉ cần có tiền là làm được nhưng nhiều địa phương đang gặp chung bài toán khó: Không có nguồn vốn
Theo thông báo ngày 10-7-2013 về kết luận của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa – ông Nguyễn Đức Quyền – trong buổi làm việc về tình hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt của TP Thanh Hóa, bãi rác Cồn Quán (phường Phú Sơn) được liệt vào danh mục gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ở TP này, cần xử lý triệt để đến năm 2020. Ông Quyền chỉ đạo UBND TP Thanh Hóa đốc thúc nhanh chóng hoàn thiện thủ tục đấu nối với Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT), xin hỗ trợ ngân sách trung ương để xử lý triệt để môi trường ở bãi rác này. Bộ TN-MT chấp thuận hỗ trợ nhưng đến nay vốn vẫn chưa về.
Đành xử lý tạm thời
Theo ông Lê Văn Hoàng, Ban Quản lý Khu chứa và xử lý rác thải tập trung Cồn Quán, hằng ngày đơn vị này tiếp nhận khoảng 250 tấn rác, gần gấp đôi so với công suất thiết kế. “Bãi rác quá tải từ năm 2009, nay quá ô nhiễm. Chúng tôi xử lý tạm thời bằng cách phun chế phẩm khử mùi, dùng máy ủi dồn nén, che phủ bạt nhưng chỉ là giải pháp tình thế bởi lượng rác mỗi ngày một lớn, rác cao vượt quá tường bao có nơi tới 15 m” – ông Hoàng nói.
Bãi rác tại thị trấn Cái Dầu, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang hiện đã cao như núi. Ảnh: Thốt Nốt
Ngày 8-11-2010, UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt đầu tư xây dựng Khu Liên hợp xử lý chất thải rắn sinh hoạt của TP Thanh Hóa và vùng phụ cận giai đoạn I với diện tích trên 25 ha, công suất xử lý 500 tấn rác/ngày, đầu tư trên 88 tỉ đồng nhưng khu vực xây dựng dự án hiện vẫn là một bãi đất hoang. Ông Thiều Văn San, Phó Giám đốc Công ty một thành viên Môi trường và Công trình đô thị Thanh Hóa, cho biết bãi rác ở vị trí mới đã cơ bản giải phóng xong mặt bằng, nếu mọi thứ thuận lợi thì đến tháng 9-2014 sẽ hoạt động. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là vốn, chỉ cần có vốn là triển khai và hoàn thành đúng dự kiến” – ông San nói.
Khu vực chợ Bộng của huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh từ nhiều năm qua thành điểm tập kết rác thảibất đắc dĩ của nhiều xã trên địa bàn vì bãi xử lý rác quy hoạch từ nhiều năm trước nhưng ông Trần Hữu Long, Trưởng Phòng TN-MT huyện Vũ Quang, cho biết không có kinh phí giải phóng mặt bằng và xây dựng nên không thể triển khai được.
Theo Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam, dù các khu xử lý rác trên địa bàn tỉnh này cơ bản đáp ứng việc xử lý rác nhưng đa số có quy mô và công nghệ hạn chế nên cần quy hoạch thêm các khu xử lý rác với công nghệ hiện đại và khó khăn nhất là vốn. Theo quy hoạch đến năm 2020, tỉnh này có hàng chục khu xử lý chất thải rắn, không thể chủ động đầu tư vì thiếu vốn nên đành “có đến đâu làm đến đó”.
Ông Châu Ngô Anh Nhân, Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án cải thiện vệ sinh môi trường TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), cho biết ở TP này, để đầu tư bãi rác mới Lương Hòa với diện tích gần 13 ha thay thế bãi rác Rù Rì thì cần kinh phí hơn 93 triệu USD. Công nghệ tiên tiến nhưng vốn lớn như vậy thì rất khó áp dụng cho toàn tỉnh. Ở tỉnh Khánh Hòa, ngoài 2 bãi rác quy mô lớn, các địa phương vẫn hầu hết sử dụng phương pháp đốt và chôn lấp rác sơ sài. Công nghệ xử lý rác đã có nhưng hầu hết đang “treo” vì thiếu vốn. Theo Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa, tỉnh đã đồng ý xây dựng lò xử lý rác thải y tế theo công nghệ mới nhập từ Bỉ với kinh phí khoảng 1 triệu USD, công suất 250 kg/giờ nên có thể đảm nhận xử lý rác thải từ các bệnh viện trên toàn tỉnh. Tuy nhiên, gần 2 năm qua vẫn chưa được thực hiện vì thiếu vốn.
Kêu gọi doanh nghiệp chung tay
Sở TN-MT tỉnh An Giang cho biết để giải quyết triệt để các khu điểm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ở địa bàn, tỉnh cần nguồn vốn lên đến hơn 100 tỉ đồng – khoản này không dễ huy động.
Ông Nguyễn Út Nhỏ, Trưởng Phòng Kiểm soát ô nhiễm của Chi cục Bảo vệ môi trường thuộc Sở TN-MT tỉnh Đồng Tháp, cho biết khó khăn lớn nhất đối với các địa phương trong việc xây dựng nhà máy xử lý rác cũng chính là thiếu vốn. Do đó, việc xử lý môi trường tại các bãi rác hiện chỉ là cho vào các ô chứa rồi dùng chế phẩm phun xịt để giảm mùi hôi, côn trùng, ruồi nhặng. Ô rác chưa được phủ đất, phủ bạt theo đúng quy trình nên vẫn còn mùi hôi phát tán.
UBND tỉnh Đồng Tháp đã kêu gọi các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đến đầu tư nhà máy xử lý rác. Hiện chỉ mới có 2 doanh nghiệp đang làm thủ tục để được đầu tư nhà máy xử lý rác thải thành phân hữu cơ tại bãi rác Đập Đá (huyện Cao Lãnh) theo hình thức xã hội hóa với sự hỗ trợ 50% về vốn từ trung ương. Bãi rác tại TP Sa Đéc đang chịu áp lực lớn do rác thải và chất thải nguy hại từ các KCN trên địa bàn đổ về. Do Đồng Tháp chưa có nhà máy xử lý loại rác thải độc hại này nên phải ký hợp đồng với các đơn vị ngoài tỉnh đến thu gom. Thế nhưng, quá trình hợp đồng này cũng gặp nhiều khó khăn như chi phí xử lý cao do quãng đường từ nơi thu gom, vận chuyển đến các nhà máy khá xa. Ngoài ra, một số doanh nghiệp có lượng chất thải nguy hại thì các đối tác không đồng ý ký hợp đồng hoặc chỉ chịu ký với giá cao.
Mới đây, tỉnh Đồng Tháp đã phê duyệt một dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng và xử lý bãi rác thải sinh hoạt trên diện tích 25 ha với quy mô xử lý rác hữu cơ, bùn thải, rác vô cơ, rác nguy hại và tro… mỗi loại hàng chục tấn/ngày đêm nhưng để thực hiện được thì phải có hơn 88 tỉ đồng.
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 13-7
Kỳ tới: Áp lực nặng nề
Đánh giá tác động môi trường trước khi đầu tư
Theo ông Đặng Văn Lợi, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm (Bộ TN-MT), đối với chủ trương đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác cho các vùng trọng điểm trong thời gian tới của Chính phủ, theo quy định, khi triển khai các dự án đầu tư nói chung, đầu tư hạ tầng bảo vệ môi trường nói riêng đều phải thực hiện đầy đủ thủ tục về môi trường, đánh giá tác động môi trường trình cấp có thẩm quyền phê duyệt mới đủ cơ sở đầu tư. Việc đánh giá tác động môi trường nhằm dự báo diễn biến môi trường, các tác động tiềm ẩn để xác định các giải pháp xử lý trước khi hoàn thành các thủ tục tiếp theo.Th.Dương
SỐNG CHUNG VỚI… RÁC THẢI (*)
Áp lực nặng nề
Thứ Ba, 21:51 15/07/2014
NLD – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa hứa với dân giữa năm 2014 sẽ đóng cửa bãi rác Cồn Quán và xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại đây. Thế nhưng, hiện bãi rác này vẫn hoạt động bình thường
Bãi rác Cồn Quán hoạt động từ năm 2001, trên diện tích 4,2 ha với công suất 140 tấn rác/ngày, là nơi tiếp nhận không chỉ rác của TP Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa mà còn một phần của huyện giáp ranh. Lúc đầu, bãi rác có đủ nhà xưởng, khu phân loại, khu vi sinh và dây chuyền sản xuất phân bón. Hoạt động được một thời gian thì dây chuyền sản xuất phân bón “chết” do không có đầu ra. Các hạng mục khác cũng “chết” theo nên bãi rác thành nơi chôn lấp rác.
Chặn xe vào bãi rác
Quá bức xúc do bãi rác Cồn Quán gây ô nhiễm nên tháng 9-2013, hàng chục hộ dân ở phố Tây Sơn 1, phường Phú Sơn , TP Thanh Hóa, đã chặn đường, đổ đất đá ngăn không cho xe chở rác vào bãi. Chính quyền địa phương, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) và đích thân ông Nguyễn Đức Quyền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, tiếp xúc người dân và hứa đến giữa năm 2014 sẽ cho đóng cửa bãi rác này và xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại đây. Thế nhưng, hiện bãi rác Cồn Quán vẫn hoạt động bình thường.
Ông Dương Văn Xu, Phó Chủ tịch UBND phường Phú Sơn, cho biết sau sự việc dân chặn xe, Thành ủy TP Thanh Hóa họp và thống nhất hết tháng 6 sẽ đóng cửa, chuyển bãi rác đi nơi khác. “Hiện chúng tôi rất lo vì bãi rác sẽ không đóng cửa như dự kiến bởi mới đây, ông Trịnh Văn Chiến, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, tiếp xúc cử tri và hứa đến ngày 30-8 mới đóng được” – ông Xu nói. Theo ông Xu, vừa qua, người dân lại làm đơn gửi các cấp chính quyền yêu cầu sớm di dời bãi rác như đã hứa, nếu không thì họ tiếp tục không cho xe vào.
Liên quan đến bãi rác ở thị trấn Kỳ Anh gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ông Phạm Huy Tường – Trưởng Phòng TN-MT huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh – cho biết bãi rác nằm sát khu dân cư, trường học là bất hợp lý, ảnh hưởng trực tiếp đời sống của người dân. Hiện bãi rác tập trung của huyện đã được quy hoạch quy mô 30 ha tại xã Kỳ Tân, xây dựng xong thì sẽ đóng cửa bãi rác ở thị trấn, đồng thời có giải pháp xử lý hàng trăm ngàn tấn rác đang ứ đọng nơi đây.
Theo ông Hoàng Danh Lai, Phó Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Nghệ An, hiện tỉnh này có một số bãi rác xây dựng từ nhiều năm trước và gần khu dân cư, đầu nguồn nước, công nghệ xử lý không bảo đảm nên gây ô nhiễm. Để hạn chế các bất cập trên, khi thẩm định dự án xây dựng các bãi rác mới, sở sẽ kiểm tra chặt chẽ phần đánh giá tác động môi trường.
Khó kiểm soát
Ông Nguyễn Văn Thọ, Chánh Văn phòng Sở TN-MT tỉnh Quảng Nam, cho biết do khâu đầu tư khu xử lý rác thải tại thôn Bích Sơn (xã Tam Xuân 2, huyện Núi Thành) chưa đạt kỹ thuật, thiếu hệ thống xử lý nước thải nên ảnh hưởng đời sống người dân. Mới đây, sở đã làm việc với Công ty Môi trường đô thị và đề nghị lập dự án đầu tư thêm hệ thống xử lý nước thải.
Chính quyền tỉnh Quảng Nam vẫn đang lúng túng trong việc xây dựng dự án khu chứa và xử lý rác thải tại xã Quế Cường, huyện Quế Sơn vì phải dừng thi công do bị người dân phản đối. Theo thiết kế, dự án sử dụng hơn 19,5 ha; công suất xử lý 70 tấn/ngày, đầu tư gần 35 tỉ đồng nhằm bảo đảm môi trường sinh thái, giải quyết lượng rác thải sinh hoạt, rác thải các khu, cụm công nghiệp, các cơ sở sản xuất và bệnh viện trên địa bàn huyện Quế Sơn. Tháng 7-2013, khi chủ đầu tư khởi công thì hàng chục người dân dựng lều ngăn cản phương tiện cơ giới vì cho rằng bãi rác nằm trên đồi cao nên sẽ ảnh hưởng diện tích đất đang sản xuất của người dân phía dưới. Cạnh nhà máy xử lý rác có khe nước và phần lớn người dân sử dụng nguồn nước giếng ở đây đều lo ngại việc xây dựng nhà máy đặt ở thượng nguồn sẽ ô nhiễm nguồn nước.
Theo ông Nguyễn Quốc Tân, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Quảng Ngãi, những năm qua, công tác phòng ngừa, đấu tranh bảo vệ môi trường được các cấp ngành ở tỉnh này đẩy mạnh. Nhiều điểm nóng được xử lý kịp thời, giải quyết bức xúc của người dân. Không ít cơ sở chế biến, doanh nghiệp đã tích cực đổi mới công nghệ nhằm giảm khí thải độc hại ra môi trường. Tuy nhiên, vấn nạn ô nhiễm môi trường vẫn còn hết sức gay gắt, nhiều doanh nghiệp không chấp hành quy định bảo vệ môi trường. Trong khi đó, công tác kiểm tra, kiểm soát tình trạng ô nhiễm môi trường còn rất khó khăn, bất cập, nhiều doanh nghiệp vi phạm hết sức tinh vi.
Mất cân đối
Số liệu từ Cục Kiểm soát ô nhiễm, Tổng cục Môi trường, Bộ TN-MT cho thấy trên toàn quốc, trong số 296 KCN được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập, có 198 KCN đã hoạt động với tổng lượng nước thải phát sinh ước khoảng 600.000 m3/ngày đêm. Sáu tháng đầu năm 2014, lượng chất thải rắn phát sinh tại các KCN có chiều hướng tăng 20% so với cùng kỳ năm 2013. Trong đó, 28% là chất thải rắn sinh hoạt, 65% chất thải rắn công nghiệp và 7% chất thải nguy hại.
Hiện có 147/198 KCN đang hoạt động đã đầu tư hoặc vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung với tổng công suất thiết kế của các hệ thống xử lý nước thải tập trung là 630.000 m3/ngày đêm. Xét về tổng số tuyệt đối, hệ thống xử lý nước thải tập trung của các KCN có thể đáp ứng nhu cầu xử lý nước thải. Tuy nhiên, có sự mất cân đối giữa lượng phát sinh và công suất xử lý giữa các vùng, các địa phương nên hiệu quả xử lý nước thải chưa đáp ứng yêu cầu. Chẳng hạn, KCN Cầu Nghìn (Thái Bình) phát sinh trên 1.000 m3/ngày đêm nhưng chưa đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung, trong khi KCN An Hạ (TP HCM) đã đầu tư hệ thống xử lý nước tập trung công suất 2.000 m3/ngày đêm lại không có ngành sản xuất phát sinh nước thải. KCN Hòa Bình (Kon Tum) đã đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung trong khi chưa có hệ thống thu gom nước thải nên cũng không thể vận hành.
Th.Dương
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 13-7
Đọt Chuối Non 
Em cám ơn các phóng viên cùng nhau viết loạt phóng sự này, để em có cái nhìn hệ thống về tình trạng ô nhiễm rác ở các tỉnh thành.
Trong khi đợi các cơ quan chức năng xử lý vùng ô nhiễm và cầu mong người dân ở vùng đó có cuộc sống trong lành hơn, mỗi người dân ở vùng còn lại (vùng còn đang được sạch sẽ) nên tự bảo vệ môi trường sống của mình.
Mỗi người một chút thôi, ví dụ: hạn chế vứt thức ăn thừa bằng cách mua đủ thức ăn và ăn hết; hạn chế vứt bao ni-long bằng cách dùng 1 bao cho nhiều thứ (không phải 1 bao 1 thứ) hoặc dùng túi tái chế..
Mỗi người sẽ có những sáng tạo riêng trong việc bảo vệ môi trường.
LikeLike