14/07/2014 10:15 (GMT + 7)
TT – Hai phóng viên báo Tuổi Trẻ đã hóa thân thành những người lao động nhà quê thâm nhập các đường dây môi giới lao động để vạch trần thủ đoạn kiếm tiền trên thân xác người nghèo khổ.
Người lao động được đưa lên Lâm Đồng và bị giam lỏng trong phòng kín chờ các chủ trang trại ra ‘mua’ * Ảnh nhỏ: lao động làm việc tại trang trại bà Thủy (ấp Buôn Chuối, Mê Linh, Lâm Hà, Lâm Đồng). Trang trại này hiện có trên 20 lao động làm việc, hầu hết được ‘bắt’ từ các bến xe. Nhiều người muốn về đều phải bán sức cả tháng trời mới đủ tiền trả ‘phí’ – Ảnh: Hoàng Lộc
Ông Hiệp – một tay chuyên đi ‘vét’ lao động – đòi PV Tuổi Trẻ (trong vai người tìm việc) phải trả 450.000 đồng để ‘bù lỗ’ cho một cuộc ‘bán người’ bất thành – Ảnh: H.L. – Đ.Ph.
Bà Hằng – nhân viên tuyển dụng lao động của Công ty Tuấn Sơn – thao thao bất tuyệt về mánh khóe ‘mua’ người từ ‘vệ tinh’ – Ảnh: H.L. – Đ.Ph.”
Các công ty môi giới ở TP.HCM thiết lập một mạng lưới “vệ tinh” rải khắp các bến xe An Sương (Hóc Môn), ngã tư Ga (Q.12), miền Đông (Bình Thạnh), miền Tây (Bình Tân)… để “vét” lao động từ các tỉnh lên và sau đó “bán” cho các ông chủ ở Lâm Đồng.
Trưa 3-7, tôi ăn mặc nhếch nhác, xách balô bước vào cổng bến xe miền Đông. Ông Hoàng (khoảng 40 tuổi, ở đội xe ôm của bến xe) chặn lại hỏi thăm. Khi biết tôi đang đi tìm việc, ông liền ra giá: “Anh chỉ lấy 50.000 đồng tiền xăng”. Tôi nhận lời, ông Hoàng tịch thu chứng minh nhân dân và chở tôi đi.
“Bán sống” không xong thì trấn lột
|
Trung bình mỗi ngày “mua” được 20 lao động Bà Hằng có một “bí kíp” tư vấn lấp lửng, thay vì nói lên Lâm Đồng làm cực lắm thì chỉ cần nói: “Lên đó, thực tế ra sao thì phải chấp nhận vì đó là sống theo kiểu gia đình”. Theo bà Hằng, trung bình một ngày bà “mua” được khoảng 20 lao động từ các “vệ tinh” tại TP.HCM. Nhờ đó mà lương của bà được công ty trả 12 triệu đồng/tháng, ngoài ra bà còn có khoản thu nhập thêm từ tiền thưởng vượt doanh số (trên 30 lao động/tháng) từ 4-5 triệu đồng/tháng. Theo bà Hằng, Công ty Tuấn Sơn hiện có hàng ngàn “vệ tinh” ở các bến xe lớn tại TP.HCM, thậm chí vươn vòi ra khắp các tỉnh thành trong cả nước để gom lao động cung cấp cho nhà vườn. Bà thừa nhận nhóm người ông Tiến dẫn tôi đến để bà tư vấn chỉ là một “vệ tinh” gom người “bán” lại hưởng hoa hồng, bán xong họ hết trách nhiệm. Theo đó, mỗi lần “vệ tinh” “bắt” được lao động, nếu tư vấn thành công bà phải chi cho “vệ tinh” 600.000 đồng/lao động. Còn đối với lao động tuyển trực tiếp từ quê lên thì bà phải tạm ứng trước cho gia đình mỗi lao động 5 triệu đồng, tiền này lao động sẽ làm trả dần, khoảng hai tháng là trả hết nợ. “Khỏe nhất là bắt lao động từ các vùng Nam Trà My, Bắc Trà My (Quảng Nam), họ mới 15-16 tuổi, vô đây đều được nhận hết, họ chỉ có biết làm và làm, cắm đầu cắm cổ làm, không có chuyện so sánh tiền lương, thời gian làm việc” – bà Hằng “bật mí”. Bà Hằng cũng nói mình làm nghề môi giới lao động được năm năm và hiện tại bà thích địa bàn nào là đến địa bàn đó, không sợ ai cả. “Chị đâu có vừa, thích là chiều. Làm trong nghề này phải có thế lực, máu mặt một chút, không thì người ta sẵn sàng loại bỏ mình nếu không cứng cựa” – bà Hằng nói. |
Điểm đầu tiên mà ông Hoàng chở tôi đến là Công ty TNHH KPH (đường Ba Tháng Hai, Q.11). Ông Hoàng đẩy tôi vào: “Vô đó đi, người ta sẽ bố trí việc”. Thời điểm này trong công ty có khoảng năm lao động nhà quê đang chờ được tư vấn. Khi tôi không đồng ý làm các việc mà nhân viên giới thiệu, ông Hoàng hậm hực dắt tôi đi chỗ khác.
Lúc này ở ngoài, ông Hiệp – một đầu mối chuyên đi “vét” lao động – chạy xe Air Blade lao tới bóp vai tôi hỏi: “Mày đi làm à, để tao đưa lên Lâm Đồng”. Ông Hiệp quay sang trả giá với ông Hoàng để “mua” tôi: “Bán nó ông lấy nhiêu? Một xị nha?”. Ông Hoàng lắc đầu giơ bốn ngón tay ra hiệu “bán” tôi với giá 400.000 đồng. Ông Hiệp cáu gắt: “Đưa hai xị là cao lắm rồi đó, anh ăn miếng thì tôi phải ăn một miếng chớ. Từ bến xe vô anh lấy giá 200.000 đồng là được”.
Sau một lúc cò cưa, ông Hiệp rút tiền “mua” tôi với giá 200.000 đồng từ ông Hoàng, lấy chứng minh nhân dân và tiếp tục chở tôi đi “bán” cho Công ty TNHH cung ứng lao động Tiến Đạt (gọi tắt Công ty Tiến Đạt, số 137/31/3 Phan Anh, P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân) do ông Nguyễn Trọng Nghĩa quản lý. Trên đường chở tôi đi “bán”, ông Hiệp nói lên Lâm Đồng làm vườn, người ta bao ăn ở, lo hết tiền xe cộ, cuối năm nhận tiền rồi đi về. “Hôm qua, anh mới giao bốn người cùng quê với chú vô đó làm, một ngày công ty này lấy cả mấy chục người” – ông Hiệp nói.
Vừa bước vào Công ty Tiến Đạt, bà Hòa – vợ ông Nghĩa – thốt lên: “Thấy mày quen quen”. Tôi nói từng bị Công ty Tiến Đạt giới thiệu lên Lâm Đồng nhưng làm cực quá mới trốn về. Bà Hòa thản nhiên quay qua nói với ông Nghĩa: “Thằng này bữa mới đi nè, không chịu làm lại chạy về”. Ông Nghĩa gọi điện lên “công ty mẹ” ở Lâm Đồng, một phụ nữ nói lại với tôi: “Thôi, bây giờ em quay lại làm đi, tụi chị giới thiệu cho một ông chủ tốt lắm, không đánh đập đâu”. Tôi không chịu, ông Nghĩa sừng sổ, chửi: “Không làm được thì đổi chỗ khác. Đ.M, tại sao mày không nói để người ta đổi chỗ khác. Đồ ngu”. Ông Hiệp ngồi bên dỗ: “Thôi, bây giờ rút kinh nghiệm, nếu làm một hai ngày không được thì đổi”. Ông Nghĩa lại hỏi tôi có đi làm nữa không và dọa: “Đi bên đây người ta còn đàng hoàng, chứ mày đi bên khác thì mày hết đường về luôn. Đi qua chỗ con Hằng (một đầu mối gom lao động khác) nó đưa vào trong rừng sâu còn chết nữa”. Khi tôi vẫn kiên quyết không đi, ông Hiệp chửi xối xả: “Má mày, làm bể kèo luôn, mới mua mày hai trăm ngàn đó”.
Dù tôi không đồng ý nhưng ông Hiệp vẫn tiếp tục chở tôi đi “bán” cho chỗ khác. Ông Hiệp cố tỏ ra nhỏ nhẹ: “Anh làm nghề này cả chục năm rồi, giờ anh chở em đi chỗ khác. Nhưng vô đó em đừng nói đã làm qua rồi và làm không nổi”. Cuối cùng, ông Hiệp chở tôi qua Công ty TNHH MTV Ngọc Thu (926 An Dương Vương, P.13, Q.6). Tại công ty này, một thanh niên bặm trợn ngồi canh ở cửa, phía trong một người đàn ông đang tư vấn cho một nhóm lao động ăn mặc nhếch nhác. Tôi nói không đi làm nữa thì ông Hiệp gằn giọng: “Giờ mày có đồng ý đi làm không, nãy giờ đi hai, ba chỗ rồi đó. Tao bỏ tiền ra hai ba trăm ngàn để mua mày, mày không đi tao mất tiền thì sao”.
30 phút chở tôi lòng vòng đi “bán” nhưng thất bại, ông Hiệp chở tôi về thả tại một quán cà phê trong hẻm 38 (đường Lãnh Binh Thăng, P.13, Q.11) và gọi thêm bốn người trong nhóm đến ngồi vây quanh giở trò uy hiếp tinh thần. Người đàn ông tên Hưng giới thiệu là nhân viên làm việc cho Công ty Đức Hoàng (Lâm Đồng) khuyên tôi tiếp tục đi làm, lên Lâm Đồng ông ta sẽ bố trí gặp chủ hiền lành, công việc nhẹ nhàng, không bị đánh đập. Tôi không đồng ý, ông Hiệp ngồi bên lộ bộ mặt côn đồ: “Bây giờ trả tao 450.000 đồng rồi đi về”. Tôi hỏi số tiền đó là tiền gì, ông Hiệp nói huỵch toẹt: “Tiền mua mày từ thằng xe ôm hồi sáng, cộng thêm tiền công của tao 250.000 đồng”.
Lúc này, trong người tôi chỉ còn 150.000 đồng nhưng ông Hiệp vẫn vét sạch rồi giữ lại đồ đạc, chứng minh nhân dân, bắt tôi gọi điện yêu cầu người thân đưa 300.000 đồng tới trả mới cho về. Khoảng 30 phút sau, tôi đưa số tiền còn lại cho ông Hiệp và nhóm cò “buôn người”. Cầm tiền trên tay, ông Hiệp nói: “Tao bán được mày thì chủ đưa tao 800.000 đồng đó, chứ mày không đi làm thì tao chỉ lấy 450.000 đồng thôi”. Tôi xin vài chục ngàn để ăn cơm, ông Hiệp quát: “Mày không làm thì tao không cho một đồng”.
Mánh khóe
Theo tìm hiểu, ngoài việc rải “vệ tinh” khắp các bến xe để lừa đảo người lao động, nhiều nhóm đối tượng còn sử dụng mánh khóe dán tờ rơi trên các trụ điện, thậm chí đăng thông tin trên các trang báo, trang mạng… với mức lương cao, công việc nhàn hạ.
Ngày 25-6, tôi gọi điện cho ông Tiến – người đăng thông tin tuyển dụng lao động lên Lâm Đồng trồng hoa. “Thẩm định” xong độ tuổi, chiều cao, cân nặng… ông Tiến nói: “Trồng hoa mức lương trên 3 triệu đồng/tháng, nếu làm tốt sẽ có thưởng, ngày tám tiếng, bao ăn, ở… Lúc đi nhớ mang theo quần áo, lên cầu vượt An Sương anh sẽ đón”. 10g30 ngày 26-6, tôi có mặt tại cầu vượt An Sương. Ông Tiến không ra mặt mà giao cho một thanh niên chở tôi về Công ty TNHH DV-TM vận chuyển hàng hóa Thuận Phát (quốc lộ 1, sát chân cầu An Sương, Q.12). Tại đây, một nam nhân viên vừa bấm điện thoại vừa nói bốp chát: “Quần áo đầy đủ chưa, xác định đi làm chưa, chứ đưa đi mà không chịu làm là tiền xe ôm anh phải chịu đó nha”. Tôi hỏi lương, công việc thế nào thì người này nói: “Cái đó không phải chuyên ngành của tôi. Bên tôi là chuyên vận tải, bốc xếp hàng hóa, còn việc anh hỏi sẽ có bên chi nhánh khác tư vấn, hiểu chưa”.
Khoảng 30 phút sau, tôi cùng hai lao động khác được chuyển đến một con hẻm trên đường Trường Chinh (Q.12) gặp bà Phạm Thị Nguyệt Hằng (chừng 30 tuổi, quê Thừa Thiên – Huế), nhân viên phụ trách tuyển dụng Công ty TNHH giới thiệu việc làm, cung ứng lao động Tuấn Sơn (gọi tắt Công ty Tuấn Sơn, ở thôn Đoàn Kết, xã N’ThoI Hạ, Đức Trọng, Lâm Đồng). Bà Hằng cho biết mùa này ít việc nên lao động vừa làm vừa chơi, tháng 2,5 triệu đồng, bao ăn ở. Tôi nói ông Tiến đăng quảng cáo là 3 triệu, bà Hằng nói “không biết ông Tiến là ai cả”. Hai lao động người ở Hưng Yên và Bình Định yêu cầu bà Hằng làm hợp đồng cụ thể thì bà Hằng nói: “Tụi bay làm được thì làm, không làm được thì thôi, chị còn nhiều lao động khác để tư vấn chứ không phải riêng gì tụi bay. Những gì tư vấn là thay cho hợp đồng”. Một lúc sau, hai lao động này thấy “không ổn” nên bỏ về, tôi và một lao động tên Anh (26 tuổi, quê Bắc Ninh) được đưa lên Công ty Tuấn Sơn ngay trong đêm.
Tại đây, chúng tôi gần như bị “giam lỏng” ở khu nhà phía sau khi lối ra bị khóa trái cửa, phía trên được giăng chằng chịt dây thép kiên cố. Do công việc không phải là trồng hoa như tư vấn ban đầu nên tôi đòi về thì nhân viên tên Hải ép ký vào bản cam kết: “Vì điều kiện sức khỏe không thích nghi được với khí hậu nên về” và bắt đóng 500.000 đồng tiền xe. Trở về từ chuyến đi, tôi liên hệ với bà Hằng, bà này nói: “Trường hợp em chỉ trả 500.000 đồng mà được về là một ngoại lệ. Những trường hợp khác sẽ bị bắt làm vì người ta bỏ tiền ra mà để cho mình bỏ về thì đâu có dễ”.
HOÀNG LỘC – ĐỨC PHÚ
—–
Thâm nhập sào huyệt lừa bán lao động
Sau khi tư vấn, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, quản lý Công ty TNHH cung ứng lao động Tiến Đạt, ép người lao động ký giấy nợ ứng số tiền 550.000 đồng để trả phí cho xe ôm, phí giới thiệu – Ảnh cắt từ clip điều tra của phóng viên
Kế hoạch ‘bán người’ cho trung tâm môi giới thất bại, ông Hiệp chở PV về quán cà phê trong hẻm 38 (đường Lãnh Binh Thăng, P.13, Q.11, TP.HCM), gọi thêm bốn người trong nhóm đến ngồi vây quanh giở trò uy hiếp tinh thần – Ảnh cắt từ clip điều tra của phóng viên
Theo điều tra của Tuổi Trẻ, ngoài các “vệ tinh” chuyên vơ vét lao động ở khu vực bến xe An Sương, ngã tư Ga, cầu vượt Sóng Thần…mang “bán” cho bà Phạm Thị Nguyệt Hằng (nhân viên Công ty TNHH giới thiệu việc làm, cung ứng lao động Tuấn Sơn, gọi tắt là Công ty Tuấn Sơn, thôn Đoàn Kết, xã N’ThoI Hạ, huyện Đức Trọng, Lâm Đồng), thì tại khu vực bến xe Miền Tây (Q.Bình Tân), các “vệ tinh” lôi kéo lao động nhà quê lại chở thẳng “bán” cho ông Nguyễn Trọng Nghĩa, quản lý Công ty TNHH cung ứng lao động Tiến Đạt (gọi tắt là Công ty Tiến Đạt, 137/31/3 Phan Anh, P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân).
“Vệ tinh” bắt lao động ở bến xe chủ yếu là tài xế xe ôm. Họ chở khách thì ít, lừa “bán” người lao động trục lợi thì nhiều. Từ manh mối có được, chúng tôi một lần nữa thâm nhập sào huyệt của các tay “buôn người”.
Ép ký giấy nợ
Khoảng 10g ngày 29-6, chúng tôi xách balô lớ ngớ đi từ trong bến xe miền Tây ra cổng thì một tài xế xe ôm giơ tay chặn lại. Tài xế này giở ngón nghề “buôn người” khi điện thoại cho một đầu mối đọc các “thông số” về quê quán, tình trạng sức khỏe, tuổi tác…rồi quay qua chốt giá: “Đi Lâm Đồng làm cà phê, lương 3 triệu đồng/tháng”.
Chúng tôi gật đầu, tài xế này chở thẳng đến ngã ba Lãnh Binh Thăng – Ba Tháng Hai (Q.11) “bán” cho bốn người đàn ông chầu chực sẵn (có ông Hưng, xưng là người của Công ty TNHH Đức Hoàng, thôn Đoàn Kết, xã N’ThoI Hạ, Đức Trọng, gọi tắt là Công ty Đức Hoàng, đã nói ở kỳ 1).
Tại đây, nhóm người này nuốt lời khi bớt xén tiền lương từ 3 triệu đồng xuống còn 2,5 triệu đồng/tháng. Chốt xong giá, hai người trong nhóm lấy CMND của chúng tôi và chở thẳng tới Công ty Tiến Đạt.
Dọc đường đi ông Hùng “bơm” vào tai chúng tôi viễn cảnh cuối năm ôm một cục tiền về quê ăn tết. Ông này còn vòi chúng tôi bằng được số tiền “bồi dưỡng” 40.000 đồng.
Trụ sở Công ty Tiến Đạt thực chất là nhà ở của gia đình ông Nghĩa. Để “ra dáng” công ty, phía dưới ông Nghĩa thiết kế một chiếc bàn và một dãy ghế làm việc. Gác xép phía trên mới là nơi giam lỏng những lao động vừa mua từ các “vệ tinh”.
Thời điểm chúng tôi bị mang tới “bán”, ông Nghĩa cởi trần, mặc quần đùi tư vấn: “Ở đây anh là người cuối cùng nhận vô để tư vấn cho tụi em. Lương khởi điểm là 2,5 triệu đồng, tiền chi phí bao trọn gói là 1,75 triệu đồng/người, chủ lo. Nếu phá hợp đồng, các em sẽ phải bỏ tiền ra đền bù”.
Nói xong, ông Nghĩa ép chúng tôi ký giấy nợ ứng mỗi người 550.000 đồng, sau đó bắt tận tay cầm số tiền ứng để trả lại cho nhóm người chở đến. Hai lao động người Hà Nam ngồi cạnh cũng bị ông Nghĩa ép ký giấy nợ 250.000 đồng/người trả tiền “xe ôm” và “tiền phí tìm việc” (trên thực tế lẽ ra số tiền này ông Nghĩa phải trả cho “vệ tinh” vì ông là người mua lao động – PV).
Trong sáng 29-6, chúng tôi chứng kiến một thanh niên quê miền Trung bị một con buôn “vệ tinh” xách cổ từ bến xe miền Tây vào “bán” cho ông Nghĩa.
Tư vấn xong, ông Nghĩa ép ký vào giấy nợ, người này nhùng nhằng thì bị con buôn chỉ tay vào mặt la lớn: “Mày quyết định nhanh đi tao còn về. Hồi nãy thấy mày hiền lành tao nói nhẹ nhàng. Đ.M từ sáng giờ tao nói đàng hoàng lắm rồi đó”.
Người thanh niên sợ hãi nói: “Bây giờ cháu không đi nữa, cháu gửi chú 200.000 đồng tiền xe”. Con buôn hét: “Hai trăm thôi à, hồi sáng giờ tiền xăng tiền cộ, tiền công tao chở mày đi thì mày tính sao. Tao đá một cái mày chết liền tại chỗ, tao kêu thằng em tao tới đây thì mày rụng cái đầu luôn đó. Đừng cà chớn với tao, anh em tao bỏ ra 200.000 đồng để mua mày bây giờ mày tính phủi à”.
Người thanh niên này giải thích trong người không có nhiều tiền, nếu lấy thêm phải chở đi lấy, con buôn hất hàm nói: “Không có ai chở mày đi kiếm tiền cả”, và giơ cùi chỏ dọa đánh người thanh niên nhưng bị ngăn lại. Ông này nói lớn tiếng: “Tao nể người nhà nên không tao thịt mày, ra ngoài tao đập chết cha mày”.
Giam lỏng
Xong xuôi mọi việc, vợ chồng ông Nghĩa yêu cầu chúng tôi bỏ đồ ở phía dưới rồi lùa lên trên gác nằm đợi. Bà Hòa, vợ ông Nghĩa, dặn: “Tụi bay mua gì thì nói để tao đi mua, đừng có đi ra ngoài lung tung”.
Trên gác tối om, nóng hầm hập, nhóm lao động năm người chúng tôi chỉ biết nằm thượt dài, im re. Mỗi lần muốn uống nước, hút thuốc hay mua thẻ điện thoại… đều phải đưa tiền cho Út (23 tuổi, quê Bến Tre, đệ tử của ông Nghĩa) đi mua chứ không được ra ngoài nửa bước.
Gần trưa có thêm một nhóm ba lao động từ Vĩnh Long được ông Nghĩa đích thân đi gom từ nơi khác về tập trung tại nhà để chuẩn bị “bán” lên Lâm Đồng. Bị giam lỏng trên gác, ngoài chúng tôi còn có ông Phôn (44 tuổi, quê Trà Vinh), các thanh niên tên Minh (17 tuổi), Sỹ (16 tuổi, cùng quê Hà Nam).
Theo những lao động này, họ đều đi tìm việc tại khu vực bến xe miền Tây (Q.Bình Tân), gặp xe ôm săn đón dụ đi làm ở Lâm Đồng chở vào nhà cho ông Nghĩa. Khi làm thủ tục, ông Nghĩa ép ký giấy nợ để trả tiền xe ôm và phí giới thiệu mới ngớ người biết bị “bán”.
“Bị bán vô đây rồi thì biết làm sao được, tụi em làm gì có tiền mà trả cho người ta. Nếu lên đó làm không nổi, bị chủ đánh đập chắc tụi em chỉ còn đường trốn quá” – Minh nói.
Theo Minh, khi quyết định đến TP.HCM tìm việc không dám nói với gia đình vì sợ bị ngăn cản. “Đến sáng, bố em gọi thì em mới nói đã đi xa rồi. Giờ vào đây bị lừa em chẳng dám gọi về cho ai để gửi tiền chuộc cả” – giọng Minh run run.
Với nét mặt khắc khổ, màu da đen nhẻm, ông Phôn nói rằng ở quê không có công ăn việc làm nên cả gia đình dắt nhau tha phương bán sức làm thuê kiếm sống.
“Vợ đi làm mướn, con gái lớn 20 tuổi cũng làm thuê ở Tây Ninh, con trai út thì đi ở nhà chùa rồi” – ông Phôn kể. Từ khi bị xe ôm “bắt” vào bán cho ông Nghĩa, ông Phôn liên tục gọi điện về cho con gái để thông báo.
Đến 14g30, sau bữa cơm ông Nghĩa gọi taxi chở tám lao động chúng tôi tới một quán cà phê ở P.7 (Q.Gò Vấp) đợi xe. Ông Nghĩa bố trí nhóm lao động ngồi trong góc quán, Út và ông Nghĩa ngồi chặn lối ra, lối đi vệ sinh để kiểm soát lao động.
15g, toàn bộ chúng tôi được lùa lên xe nằm tập trung ở hàng ghế phía sau. Toàn bộ CMND, giấy ghi nợ… ông Nghĩa gói vào trong túi chuyển tài xế đưa lên Công ty Đức Hoàng. 0g20 ngày 30-6, cả nhóm lao động đến trụ sở Công ty Đức Hoàng.
Tại đây ông Thi – nhân viên quản lý – sau một lúc kiểm tra giấy tờ tiếp tục lùa chúng tôi vào một căn phòng phía sau rồi khóa trái cửa. Căn phòng được thiết kế chỉ một lối ra vào, cửa sổ được hàn thêm một số thanh thép để tránh lao động bẻ cửa trốn thoát.
Bước vào căn phòng rộng khoảng 25m2 chúng tôi thật sự giật mình khi có đến gần chục lao động nhà quê ăn mặc nhếch nhác, người nằm người ngồi vật vạ trên phản gỗ.
Trong số những lao động này, Thìn (23 tuổi, quê Gia Lai) ngồi co ro trong góc nhà vẻ mặt đầy sợ sệt. Sau nhiều lần hỏi thăm, Thìn mới tâm sự: “Em đến TP.HCM xin việc thì bị bán lên Lâm Đồng nuôi heo. Do sức yếu làm không nổi nên làm một ngày em xin ra và đang chờ người nhà chuyển 1,95 triệu đồng tiền chuộc mới được về”.
Do quá đông người, căn phòng trở nên ngột ngạt, mùi hôi thối xộc lên nồng nặc. Tấm phản gỗ dài 8m trải chiếu được thiết kế cho người lao động ngủ đã ken chật chỗ nên ông Thi yêu cầu chúng tôi trải chiếu giữa nền nhà nằm ngủ để mai nhà vườn tuyển đi làm.
Trong phòng không quạt, không mùng mền… nhiều lao động nằm thổn thức, hậm hực vì biết mình bị lừa “bán” như một món hàng. Trong đêm, nhiều lao động gõ cửa xin ra ngoài mua nước thì ông Thi nhảy vào chỉ mặt chửi: “Đ.M, thằng nào, thằng nào muốn mở cửa vậy? Bọn mày mở cửa có chuyện gì không?”. Sợ hãi, những người lao động ngồi co ro nhìn nhau không dám hé răng nửa lời…
|
“Ăn” dày trên thân xác người lao động Theo bà Hòa (vợ ông Nghĩa), để có nguồn lao động người nhà quê chuyển lên Lâm Đồng, công ty phải đặt mối từ nhiều “vệ tinh” rải đều ở các bến xe miền Đông, An Sương, miền Tây… Đặc điểm nhận dạng của người lao động tìm việc là mang balô, mắt nhìn dáo dác tìm đường. “Bắt được lao động nhà quê tụi xe ôm mừng lắm, bắt được một người là no cả ngày rồi, được mấy trăm ngàn đồng liền” – bà Hòa tiết lộ. Bà Hòa còn khẳng định chỗ bà (Công ty Tiến Đạt) chỉ là chi nhánh, còn “công ty mẹ” nằm hẳn ở Lâm Đồng. “Xe ôm chỉ việc chở lao động vào đây thôi là tụi nó ăn được 600.000 đồng/người. Mình lấy mối nên sẽ ăn thêm 200.000 đồng/người, vị chi là 800.000 đồng/người. Một ngày xe ôm “bắt” nhiều nhất chỉ được 1-3 người, còn mình sẽ gom lại từ nhiều đầu mối nên sẽ ăn nhiều, có ngày công ty nhận đến vài chục người” – Út, “đệ tử” của ông Nghĩa, nói. Theo Út, mạng lưới “bắt” lao động của công ty còn vươn ra các bến xe tỉnh lẻ. “Trước kia lao động “bắt” về còn cho ra ngoài, bây giờ thì không vì hay bỏ trốn”. |
HOÀNG LỘC – ĐỨC PHÚ
————————————
* Tin bài liên quan:
>> Đau xót nạn bóc lột lao động nhà quê
>> Giới thiệu việc làm… kiểu giang hồ
>> Ăn trên lưng người làm bốc xếp
>> Giới thiệu việc làm móc túi người nghèo