Chào các bạn,

Trong tiếng Tây Ban Nha, Lobo có nghĩa là chó sói, và Blanca là từ Blanco có nghĩa là Trắng. Đây là một chuyện tình hào hùng và bi thảm, của một đôi tình nhân, làm thổn thức trái tim nước Mỹ, và thúc đẩy việc hình thành những chính sách tạo ra những khu sinh thái quốc gia dành riêng cho thú vật được sống an toàn ngày nay.

Chàng Lobo là chú sói huyền thoại lãnh đạo bầy sói ở vùng thung lũng Currumpaw ở tiểu bang New Mexico vào thập niên 1890’s. Vào thời gian đó những người dân cư Mỹ đến New Mexico lập nghiệp đã săn bắn gần hết các thú hoang là thức ăn tự nhiên của các đàn sói, nên sói bắt đầu lẻn về các khu làng mạc của người và bắt các thú vật mà người nuôi. Và do đó người bắt đầu xem sói như kẻ tử thù.

Lobo được gọi là Chúa tể của Currumpaw (King of Currumpaw), lãnh đạo đàn sói “phi pháp”, có sự khôn ngoan ngoài sức tưởng tượng của người ta, đã thanh toán rất nhiều trâu bò của cư dân. Cư dân và các cowboys vùng Currumpaw dùng đủ mọi phương kế nhưng không thể thắng Lobo.

Nông dân tìm cách giết Lobo và đàn sói “phi pháp” của Lobo bằng cách đặt thuốc độc vào xác các con mồi, nhưng đàn sói xé những miếng thịt có thuốc độc ra và đặt qua một bên. Nông dân và cowboys lại tìm cách đặt bẫy và tổ chức từng nhóm đi săn, nhưng cũng không diệt được Lobo.

Ernest Thompson Seton là một người Canada gốc Scotland, ở Mỹ, với một số kinh nghiệm về chó sói. Seton nhập cuộc khi nghe tin về thử thách của Lobo và giá tiền thưởng 1000 đô la cho ai bắt được Lobo.

Seton bắt đầu bằng cách dùng 5 món mồi có tẩm thuốc độc, cẩn thận xóa hết các mùi người trong món mồi, và đặt mồi trong vùng lãnh thổ của Lobo. Ngày hôm sau cả 5 món mồi biến mất, Seton tin là Lobo đã ăn hết và đã chết. Nhưng sau đó, Seton khám phá 5 miếng mồi nằm dồn đống cùng với các “bằng chứng” khác cho thấy đó là sản phẩm của Lobo.

Seton mua các bẫy đặc biệt, che dấu rất kỹ trong vùng lãnh thổ của Lobo, nhưng sau đó Seton khám phá dấu chân của Lobo đì từ bẫy này sang bẫy kia, và tại mỗi bẫy có dấu Lobo bươi đất đá vào bẫy cho sập bẫy để bẫy không còn hoạt động được nữa.

Lúc đầu Seton đã dự tính là chỉ tốn khoảng 2 tuần để thanh toán Lobo, thì bây giờ đã mấy tháng qua và vẫn chưa có cách nào để chiến thắng. Seton bắt đầu mệt mỏi, bực bội và xấu hổ với mọi người.

Nhưng trong một buổi cắm trại phía trên dòng suối nơi ngỗng trời và hạc đang đến tạm trú trong mùa đông, Seton nhận thấy bên cạnh vết chân của Lobo có một vết chân nhỏ hơn một cách lạ thường. Ngay sau đó Seton khám phá ra điểm yếu của Lobo: người tình của Lobo, một chị sói lông trắng mà Seton gọi là Blanca.

Seton đặt một đầu bò làm mồi và một mớ bẫy trong một đoạn đường rất hẹp mà trước nay Lobo luôn tránh, nhưng Seton hy vọng là Blanca sẽ lọt lưới. Gần đoạn đường hẹp đó, Seton đặt một cái bẫy và tin rằng Lobo sẽ khám phá ra bẫy đó, và Seton hy vọng rằng trong khi Lobo bận rộn làm cho bẫy bị sập, Blanca sẽ bị mùi mồi đầu bò khuyến dụ vào con đường hẹp.

Cuối cùng rồi Seton cũng thành công. Blanca, trong khi vào con đường hẹp thám thính mồi đầu bò , bị lọt bẫy sắt kẹp chân. Khi Seton tìm ra Blanca, nàng sói đang gào hú đau đớn trong khi Lobo đứng cạnh nàng. Thấy Seton, Lobo chạy ra xa một khoảng an toàn và nhìn Seton cùng những người đi theo bẻ gãy cổ Blanca bằng cách thòng dây vào cổ và cho ngựa kéo.

Seton nghe tiếng hú đớn đau của Lobo lừng vang rừng núi nhiều ngày sau đó. Seton viết lại: “Tiếng hú của Lobo có âm vang buồn thảm không thể nhầm lẫn được… Đó không còn là tiếng hú mạnh mẽ, gan lì, nhưng là tiếng than dài, tuyệt vọng. Nó buồn hơn tôi bao giờ có thể tưởng tượng được.”

Dù là Seton cảm thấy có lỗi với chú sói đang than khóc, anh vẫn tiếp tục kế hoạch tiêu diệt Lobo.

Dù là nguy hiểm, và Lobo chưa bao giờ làm thế, lần này chú sói lần về đến tận nhà của Seton, nơi anh ta giữ xác Blanca. Seton đặt thêm bẫy, tổng cộng là 150 bẫy sắt, kéo xác Blanca trên mặt đất để dùng mùi hương của Blanca khuyến dụ Lobo.

Bi thảm đã làm cho Lobo không còn biết tính toán sáng suốt như những ngày huyền thoại trước đó. Ngày 31 tháng 1 năm 1894, Lobo sập bẫy, với 4 bẫy sắt cặp vào 4 chân. Tuy vậy, khi Seton và đoàn tùy tùng đến nơi, dù đau đớn cả 4 chân, Lobo vẫn đứng dậy thách thức bằng tiếng hú.

Cảm động với sự can đàm và lòng chung tình của Lobo, Seton quyết định không giết Lobo. Seton gỡ bẫy, trói chân, bịt miệng Lobo, và đặt Lobo trên ngựa mang về nhà. Lobo từ chối không nhìn những người đã bắt mình. Họ xích Lobo bằng một sợi xích. Lobo chỉ đứng lặng yên nhìn ra cánh đồng mênh mông.

Lobo chết đêm đó, và Seton biết Lobo không chết vì bốn vết bẫy trên chân mà chết vì trái tim tan vỡ.

Seton rất ân hận vì cái chết của Lobo, và quyết định từ đó không giết một con sói nào nữa. Sau đó Seton viết quyển “Lobo – the King of Currumpaw” kể lại mối tình hào hùng của Lobo và Blanca, để kêu gọi người dân Mỹ nhìn chó sói như là những sinh vật hào hùng, can đảm và trung nghĩa, biểu tượng cho thiên nhiên hoang dã của nước Mỹ đang bị loài người xâm lấn.

Ông viết nhiều truyện về loài vật, kêu gọi người Mỹ không nên giết loài vật, ngược lại cần tìm cách bảo vệ loài vật, trong những khu rừng an toàn dành riêng cho chúng. Tổng Thống Theodore Roosevelt, người đã tạo ra rất nhiều công viên quốc gia để bảo vệ môi trường và muông thú được xem là đã được ảnh hưởng nhiều bởi các bài viết của Seton.

Mối tình bi thiết của Lobo và Blanca như vậy là đã tạo ra phong trào bảo vệ thiên nhiên (nature conservationism) ở Mỹ và từ đó lan tràn ra khắp thế giới, cho đến ngày nay.

Tình yêu, dù là tình yêu của loài vật, cũng đủ sức làm thay đổi thế giới.

Seton thành lập hội Woodcraft Indians, đề dạy các hội viên cách sống với thiên nhiên và thú vật. Các nguyên lý của hội này, về sau ảnh hưởng đến Baden Powell ở Anh, dùng để thành lập Boy Scouts (Hướng Đạo), sau này phát triển ra khắp thế giới. Và Seton cũng là thành viên thành lập hội Boy Scouts of America (Hướng Đạo Mỹ Quốc).

Nhiều người đọc truyện về Lobo và Blanca nổi giận vì Seton đã giết cặp tình nhân này và còn kể lại truyện như thế, Seton trả lời: “Điều quan trọng là tình cảm của người đọc sau khi đọc. Đọc xong thì họ có cảm tình với cặp tình nhân sói hào hùng trung nghĩa, hay là họ cảm tình với tay sát thủ, vẫn ngồi uống rượu, hút xì gà kể truyện cho mọi người nghe?”

Sách vở đã nói rất nhiều về cặp sói huyền thoại này. Gần đây nhất, năm 2008, kênh BBC2 ở Anh có làm phim tài liệu “Lobo, The Wolf That Changed America” do Steve Gooder đạo diễn và sản xuất. Cuối năm 2008, cuốn phim này được trình chiếu trên kênh truyền hình PBS của Mỹ.

Các bạn có thể xem trọn cuốn phim “Lobo, The Wolf That Changed America” dưới đây.

Chúc các bạn một ngày chung thủy.

Mến,

Hoành

 

Tài liệu tham khảo:

Lobo the King of Currumpaw
http://en.wikipedia.org/wiki/Lobo_the_King_of_Currumpaw

Ernest Thompson Seton
http://en.wikipedia.org/wiki/Ernest_Thompson_Seton

A man, a wolf and a whole new world
http://www.telegraph.co.uk/earth/3337634/A-man-a-wolf-and-a-whole-new-world.html

The Wolf That Changed America
http://www.pbs.org/wnet/nature/episodes/the-wolf-that-changed-america/introduction/4260/

 

(Trần Đình Hoành)