Koto là một loại đàn Tam thập lục. Nó đã từng được dùng như một nhạc khí chính trong dàn nhạc thính phòng, chơi theo lối nhạc cổ truyền Nhật Bản. Chiều dài của Koto vào khoảng 180cm. Một cậy đàn Koto truyền thống có 13 dây, được căng ngang qua 13 thanh ngựa đàn có thể dịch chuyển được ở suốt dọc chiều dài đàn. Người chơi điều chỉnh âm cơ bản của đàn bằng cách di chuyển 13 ngựa đàn này trước khi chơi.
Các sử gia cho rằng Koto ra đời vào khoảng thế kỉ XV – XIII trước Công nguyên ở Trung Quốc. Ban đầu đàn chỉ có 5 dây, sao đó tăng lên 12, và cuối cùng là 13 dây. Đó là đàn Koto 13 dây được du nhập vào Nhật trong thời Nara (710-794). Thời gian đầu, loại đàn này chỉ được chơi trong cung đình, sau đó nó được chơi chủ yếu bởi những nhạc công mù (hầu hết những dòng nhạc Nhật tiền cận đại đều được những nhạc công mù, thầy tu và người trong hoàng cung chơi).
Vào thế kỉ XVII (thời Edo), Yatsuhashi Kengyo (1614-1685), một trong những bậc thầy chơi Koto trong giới nhạc công mù, đã thành công trong việc chuyển Koto thành nhạc cụ độc tấu. Và vì vậy ông được biết đến như cha đẻ của phong cách chơi Koto hiện đại. Đến thế kỉ XX, Michio Miyagi (1894-1956), cũng là một nhạc công Koto mù, đã đưa phong cách nhạc phương Tây vào âm nhạc của Koto.
Ban đầu, Koto thường được chơi cùng với các nhạc khí bộ dây và bộ khí khác, nhưng sau này, người ta đã dùng nó để độc tấu. Nó cũng thường được chơi với shamisen và shakuhachi (một loại sáo làm từ tre) hoặc để đệm hát.
Trong các loại nhạc cụ truyền thống của Nhật Bản, Koto có lẽ là loại nhạc cụ quen thuộc và phổ biến nhất. Trong những ngày lễ hội đầu năm, người ta thường song tấu với shakuhachi làm nhạc nền, và vào mùa hoa anh đào, mọi người thường được nghe giai điệu quen thuộc, chơi bằng đàn Koto.
Dưới đây là một đoạn video clip có nhạc nền được chơi bằng đàn Koto. Mời các bạn thưởng thức.
Em gửi thêm link của 1 video clip, với nhạc nền là nhạc Thiền được chơi bằng Shakuhachi và Koto để mọi người thưởng thức và thư giãn sau một ngày làm việc vất vả! 🙂
http://www.youtube.com/watch?v=utA9yENx-QA&feature=related
LikeLike
Cám ơn Loan đã viết bài này. Anh rất thích tiếng đàn tranh Nhật. Nó mạnh mẽ chứ không ẻo lả như đàn tranh Tàu hay Việt. Hơn 10 năm về trước anh Võ Đình (họa sĩ, nhà văn) tặng anh một đĩa nhạc Nhật, chỉ có một đàn tranh và một sáo. Tiếng sáo dịu dàng uyển chuyển xoay tròn quanh những nhát chém của tiếng đàn tranh, như là một cuộc khiêu vũ lạ thường của hai thái cực. Anh Võ Đình ví tiếng đàn tranh trong đĩa nhạc đó là những nhát chém của kiếm Nhật. Anh quên mất anh ấy có ví tiếng sáo như gì không, nhưng anh xem tiếng sáo như những dải vải dài bay lượn giữa những nhát kiếm vùn vụt.
Good day, em.
LikeLike