Some of my friends have told me that while love and compassion are marvelous and good, they are not really very relevant. Our world, they say, is not a place where such virtues have much influence or power. They claim that anger and hatred are so much a part of human nature that humanity will always be dominated by them. I do not agree.

Vài người bạn nói với tôi rằng trong khi tình yêu và lòng từ thật tuyệt vời và tốt đẹp, các đức tính đó thật ra chẳng liên can gì đến ta. Thể giới của chúng ta, họ nói, không phải là nơi những đức tính đó có ảnh hưởng và quyền lực. Họ cho rằng, sự giận dữ và hận thù là phần rất thiết yếu của bản chất con người, đến nỗi nhân loại sẽ luôn luôn bị thống trị bởi giận dữ và hận thù. Tôi không đồng ý với quan điểm này.

.

We humans have existed in our present form for about a hundred thousand years. I believe that if during this time the human mind had been primarily controlled by anger and hatred, our population would have decreased. But today, despite all our wars, we find that the human population is greater than ever. This clearly indicates to me that while anger and aggression are surely present, love and compassion predominate in the world. This is why what we call “news” is composed of mostly unpleasant or tragic events; compassionate activities are so much a part of daily life that they are taken for granted and therefore are largely ignored.

Con người chúng ta tồn tại trong tình trạng như hiện nay đã khoảng một trăm ngàn năm. Tôi tin rằng, trong khoảng thời gian này, nếu nhân tâm chủ yếu bị chi phối bới giận dữ và hận thù, nhân số chúng ta sẽ giảm. Nhưng ngày nay, dù có chiến tranh, dân số thế giới cao hơn bao giờ hết. Điều này cho tôi thấy, trong khi giận dữ và gây gổ chắc chắn có, tình yêu và lòng từ thống trị thế giới. Đó cũng là lý do tại sao mà cái chúng ta gọi là “tin tức” thường gồm các tin không vui hay bi thảm; các hoạt động đầy tình thương là phần lớn của cuộc sống hàng ngày nên các hoạt động đó được coi là đương nhiên và do đó thường bị lờ đi.

.

…We are, after all, social animals. Without human friendship, without the human smile, our lives become miserable. The loneliness becomes unbearable. Such human interdependence is a natural law–that is to say, according to natural law, we depend on others to live. If, under certain circumstances, because something is wrong inside us, our attitude toward our fellow human beings on whom we depend becomes hostile, how can we hope to attain peace of mind or a happy life? According to basic human nature or natural law, interdependence–giving and receiving affection–is the key to happiness.

…Chúng ta, suy cho cùng, là các động vật mang tính xã hội. Nếu chẳng có tình bạn giữa con người, nụ cười của con người, cuộc đời chúng ta sẽ trở nên đau khổ. Sự cô đơn sẽ trở nên ngoài sức chịu đựng. Sự phụ thuộc lẫn nhau giữa người và người là một quy luật tự nhiên, tức là, theo quy luật đó, chúng ta phụ thuộc vào nhau để sống. Nếu, trong tình cảnh nào đó, bởi vì có điều gì không ổn trong lòng chúng ta, thái độ của chúng ta đối với anh em đồng loại, mà chúng ta phụ thuộc, trở nên thù đich, thì làm sao chúng ta có thể hy vọng có được sự thanh bình trong tâm hay một cuộc sống hạnh phúc? Theo bản tính tự nhiên của con người hay luật tự nhiên, phụ thuộc lẫn nhau – cho và nhận tình nhân ái – là chìa khóa của hạnh phúc.

(From The Compassionate Life by Tenzin Gyatso, the Fourteenth Dalai Lama.
Trích từ Đời Sống Từ Ni của Dat Lai Lat Ma thứ 14.
Nguyến Minh Hiển dịch)