Dù xã hội ngày nay đã phát triển nhưng dường
như gia trưởng vẫn là tính cách cố hữu của phần
lớn đàn ông Việt nói riêng và Châu Á nói chung.
Làm thế nào để có thể thay đổi tính cách vốn dĩ
đã cố hữu này?
Đỗ Hoàng Ngọc Tú, nhân viên văn phòng, Tp HCM
Sau hôn nhân, làm sao để nuôi dưỡng tình yêu và
phát triển tinh thần của nhau khi phải đối mặt với
“cơm áo gạo tiền”?
Phạm Minh Châu, Kỹ sư viễn thông, Đà Nẵng
Giữ gìn quan hệ sau hôn nhân thế nào?
Nguyễn Minh Quan Huấn, nhà xuất bản TGM, Tp HCM
Ông bà ta dạy các cặp vợ chồng giữ hạnh phúc lâu bền bằng cách kính trọng nhau như hồi còn mới. Hay nói một cách khác là luôn giữ “khoảng cách văn hóa” với nhau.
Thời còn theo đuổi nhau chúng ta giữ ý với nhau từng tí, chăm chút cho nhau từng tí, và không bao giờ lỗ mảng với nhau. Nhưng khi vợ chồng ở với nhau lâu, chúng ta bỏ khoảng cách văn hóa đó và bắt đầu lỗ mảng và xem thường nhau.
Nhưng, vấn đề còn nằm trong khái niệm riêng của mỗi người: Hôn nhân là gì?
Người công giáo nói: “Điều gì Thiên Chúa đã kết hợp loài người không thế phân chia.” Matt 19:5. Hôn nhân là do Thiên Chúa kết hợp người nam và người nữ, và hai thân thể đã trở thành một. Matt 19:6. Đó là một khái niệm hôn nhân có tính cách vĩnh viễn.
Chúng ta quan niệm hôn nhân là gì? Là vui thì ở chung, không vui thì bỏ?
Tại sao người ta phải làm đám cưới rình rang, mời bà con cô bác đến dự tiệc đông đúc làm gì? Hai công ty lớn ký hiệp ước liên doanh thường cũng làm buổi lễ ký hợp đồng rình rang như thế, nhưng vẫn không long trọng và nhiều nghi lễ như một đám cưới trung bình.
Trong truyền thống của hầu hết các nền văn hóa trên thế giới, hôn nhân là một ký kết suốt đời. Ngày nay dù li dị khá phổ thông, lời hứa hôn thú trong các nhà thờ vẫn là: “Anh (em) nhận em làm vợ (chồng), và hứa sẽ giữ lòng chung thủy với em (anh), khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan, khi bệnh hoạn cũng như lúc mạnh khỏe, để yêu thương và tôn trọng em (anh) mọi ngày suốt đời anh (em).”
Tại các lễ cưới trong chùa, gọi là lễ Hằng Thuận – luôn luôn hòa thuận, các đôi tân lang tân nương cũng cùng đọc lời phát nguyện sống chung thủy suốt đời; dù cho khó khăn hay giàu sang cũng phải yêu thương, chia sẻ, hiểu thấu, thông cảm nhau; đồng lòng nuôi dạy con nên người, trong đó có việc chăm sóc, hiếu đạo, phụng dưỡng cha mẹ; xem cha mẹ của nhau như thể cha mẹ ruột của mình khi còn sống cũng như khi đã mất.
Nói chung, ngày nay lời hứa hôn thú vẫn là lời hứa vĩnh cửu. Không ai làm lễ cưới mà hứa: “Anh hứa anh sẽ yêu em cho đến ngày anh không thích yêu nữa”.
Cho nên nếu các bạn đã làm lễ cưới và đã thề nguyền sống với nhau trọn đời, dù giàu nghèo sướng khổ bệnh khỏe, thì hãy cố gắng giữ lời hứa đó. Đại trượng phu, đại mỹ nương, đầu đội trời, chân đạp đất, nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy, một lời nói ra bốn ngựa đuổi không kịp, đã hứa thì cố gắng giữ lời hứa.
Có nghĩa là chúng ta phải cố gắng sống cách nào để “bảo tồn sự hợp nhất trọn đời”—sống cách nào mà không tạo ra các sức công phá làm phá vỡ sự hợp nhất, và khi nào có áp lực làm phá vỡ thì ta phải biết cách chỉnh sửa để bảo tồn sự hợp nhất.
Và bí quyết để bảo tồn sự hợp nhất trọn đời đó là “tương kính như tân”.
Hồi còn “tân”:
– Anh không nói em ngu (Anh luôn khen em thông minh)
– Em không chê anh lười (Em luôn nói anh siêng học)
– Anh luôn khuyến khích em học giỏi (Anh không nói em nên ở nhà)
– Anh luôn nói em là nữ hoàng của anh (Anh không nói anh là gia trưởng)
– Em luôn muốn nghe ý kiến của anh (Em không nói anh chẳng biết gì)
– Anh luôn nói anh dâng hiến đời anh cho em (Anh không nói em phải phục vụ anh)
– Anh hứa sẽ chung thủy với em suốt đời (Anh không nói anh sẽ có 3 cô bồ)
– Em không bao giờ gặp anh ngay khi mới ngủ dậy chưa đánh răng (Bây giờ em cóc cần em thế nào trước mặt anh)
– Em lúc nào ra đường cũng rất đẹp (Bây giờ trong nhà hay ngoài đường em đều như cô bé lọ lem)
– Em không bao giờ chịu để anh mắng chửi thả dàn (Bây giờ anh xử em tàn tệ cách mấy em cũng để anh lạm dụng)
…
Vậy thì sau đám cưới ta hãy đối xử nhau như hồi chưa cưới. Chúng ta thường có lầm lỗi là “cưới nhau rồi những thứ lặt vặt không cần quan tâm nữa” hoặc là “chịu đựng” những điều phi lý, cũng như là chưa quen biết thì kính nể nhau, thành bạn với nhau rồi là tha hồ mắng mỏ “Mày ngu, mày kiêu căng, mày tồi…” Các bạn, có bạn kiểu đó thì thà đừng có còn tốt hơn cho mình. Có người yêu, mà thành vợ chồng rồi, thì tự tiện mắng mỏ lạm dụng mình, thì không có còn hơn.
Yêu nhau là nâng nhau lên, luôn ủng hộ người kia để người kia phát triển toàn vẹn nhân cách của nàng/chàng, là nơi cho người kia nương tựa, là bạn thân cho người kia tâm sự, là ứng xử với người kia như bạn chí thân…
Nếu người kia làm điều rất sai—cướp của, giết người, gian dối với vợ con, đánh đập vợ con—thì hãy tìm cách can thiệp với chính mình, với chuyên gia tư vấn, hay với chính quyền, để chấm dứt tình trạng sai sót đó. Yêu không có nghĩa là để người kia làm sai một cách tự do. Bạn bè, anh chị em, vợ chồng nên tìm cách can thiệp để người thân của mình không sa vào đường tội lỗi. Đó là nhiệm vụ của mình, vợ hay chồng.
Nhưng nếu không phải là những vấn đề hệ trọng, thì đừng đòi hỏi lắt nhắt để biến người ta thành một hình tượng theo ý mình. Hãy hỗ trợ nhau phát triển theo cách thích hợp nhất với bản tính trời sinh cho họ.
Tương kính như tân. Thỉnh thoảng hãy hỏi, ngày xưa mới yêu nhau mình có ứng xừ như thế này không? Nếu không, thì hãy tìm cách chỉnh sửa lại.
Tóm lại, những vấn đề của vợ chồng thì rất nhiều—cá tính, tiền bạc, con cái, lễ nghĩa—nhưng bí quyết bảo vệ hạnh phúc gia đình thì có hai điều:
1. Giữ lời hứa hôn thú vĩnh viễn,
2. Và tương kính như tân.
Không phải là tất cả mọi cặp đều may mắn vượt qua tất cả thử thách, vì nếu chỉ một bên quan tâm và bên kia thì không hề quan tâm thì rất khó thành công. Nhưng nếu cả hai cùng nhất tâm bảo tồn gia đình, thì có lẽ con số thành công cũng rất gần 100%.
Chúc các bạn một ngày bền vững.
Mến,
Hoành
© copyright 2013
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com
Đọt Chuối Non 
Em Huấn chúc mừng Valentine cả nhà 😀
LikeLike
Hi cả nhà,
Hôm nay em đọc một bài báo thật hay – Thư tình U70.
Câu chuyện tình yêu này thật đáng ngưỡng mộ!
Em Hương,
***
“Anh đã tưới rễ cây cảnh rồi, cho anh đi uống trà chút anh về 5h chở em đi chơi có chịu không”, đó là một trong những bức thư của ông cụ 65 viết cho người vợ 61 tuổi.
Những bức “thư tình” viết trên giấy lịch hàng ngày của người chồng gửi vợ được chính con gái ông bà chia sẻ trên trang Facebook cá nhân và nhận được hàng nghìn lượt like. Con gái ông bà tên Nguyễn Ngọc Bích Dung, sinh năm 1981, hiện là giáo viên dạy tiếng Anh tại TP HCM.
Bích Dung cho biết bố mẹ cô rất yêu thương nhau. Ngày nào cũng vậy, trước khi đi đâu hay làm gì, ông đều viết một tờ giấy gửi cho “cô gái xinh đẹp nhất mọi thời đại” là vợ mình. Còn bà mỗi khi nhận được những bức thư này thì luôn cất cẩn thận trong ngăn kéo. Người con gái thú thật đã lén chụp lại những bức thư này để chia sẻ trên mạng, qua đây cô hy vọng các bạn trẻ có thể học hỏi bí quyết giữ gìn hạnh phúc của cha mẹ mình.
“Anh đi uống nước với bác Tư Phải chút anh về. Thương em nhiều. Sợ em lắm”, một bức thư viết. Theo giải thích của Dung, trong thư, ba cô ghi “sợ em lắm” có nghĩa là “sợ em giận lắm”, vì mấy hôm trước ông bị bà giận. Ở nhà, các con của họ gọi tên hai đấng sinh thành một cách thân mật là Papa (bố) và Mama (mẹ).
Cuối mỗi bức thư, ông đều viết “thương em nhiều” hoặc “hôn em”. Những bức thư này được chia sẻ trên mạng đã có hàng nghìn lượt like và share. Nhiều người cho rằng bất kỳ người phụ nữ nào cũng ao ước nhận được những lời yêu thương của chồng như vậy. “Đây xứng đáng là những bức thư tình được ao ước nhất mọi thời đại”, nick name thuypham bình luận.
Chia sẻ câu chuyện tình yêu của bố mẹ với niềm tự hào sâu sắc, Bích Dung cho biết ngày xưa mẹ cô là thiếu nữ đài các và xinh đẹp. Khi đến tuổi kết hôn, ông ngoại bắt bà phải lấy một chàng trai môn đăng hộ đối.
Nghĩ đến chuyện phải lấy một người mà mình không yêu làm chồng, thiếu nữ ấy cảm thấy buồn bã và sợ hãi. Trong lúc chán chường, mấy chị em rủ nhau đi ăn chè tâm sự thì “trời xui đất khiến thế nào” đã gặp một chàng cảnh sát giao thông cũng ghé quán ăn chè.
Chàng cảnh sát giao thông ấy ngỏ lời hỏi han và sau đó dẫn thiếu nữ xinh đẹp kia qua đường. Thế là mối tình sét đánh nảy sinh. Rồi sau đó chàng trai ngỏ lời yêu cô gái.
“Đương nhiên là ông ngoại không chịu rồi. Ông bảo lấy về có mà ăn ớt với mắm ruốc. Papa gốc người Huế mà. Rốt cuộc… chính Mama là người ghiền ăn ớt và mắm ruốc vì Papa chẳng biết ăn hai món đó. Nhưng Mama đã chọn không lầm. Chàng trai đó là một người rất có trách nhiệm và thương yêu vợ con. Cặp vợ chồng trai tài gái sắc đó có 4 đứa con: 3 trai, một gái”, nick name Cap Tain Bear chú thích dưới tấm ảnh.
Đôi vợ chồng ấy thề hẹn “Giữ lòng chung thủy khi thịnh vượng cũng như lúc gian nan” trước sự chứng kiến của linh mục và bà con giáo dân.
“Chàng trai đó là Papa của Bear bây giờ đấy. Bây giờ chàng trai ấy đã rất đẹp lão, ngày nào cũng phải viết một tờ giấy cho cô gái xinh đẹp đó trước khi đi chơi hay uống nước với mấy ông bạn già”, lời kể dí dỏm của cô con gái.
Bức ảnh mừng sinh nhật người vợ tròn 60 tuổi.
Bây giờ ông đã 65 tuổi, bà 61 tuổi.
Tình yêu của họ vẫn nồng nàn như thuở ban đầu.
“Mỗi lần mẹ bắt quả tang ba lén hút thuốc thì ba hay cười trừ vậy nè”, cô giáo trẻ chú thích.
“Một kiểu chụp hình duy nhất, bất kể không gian và thời gian”.
Theo Dung, ba của chị là người yêu vợ thương con và có trách nhiệm với gia đình. Cuộc sống hôn nhân có lúc thăng trầm, hạnh phúc gia đình không phải quá hoàn hảo, song điều khiến những người con của ông bà tự hào nhất chính là tình yêu và lòng chung thủy son sắt mà cha mẹ họ dành cho nhau.
Có hôm ông bị đứt tay rất sâu, máu ra nhiều. Bà hỏi: “Có đau lắm không anh?” – “Không”, ông trả lời. Bà hỏi tiếp: “Sao mặt anh buồn vậy? – “Vì xui quá, bị tay trái, chứ nếu bị tay phải thì khỏi bị em bắt đánh răng”, những mẩu đối thoại dí dỏm của ông bà cụ ở tuổi U70 khiến ai nghe cũng phải phì cười.
Cô giáo Nguyễn Ngọc Bích Dung và người mẹ đã ngoài 60 tuổi.
“Các cặp vợ chồng trẻ ngày nay nói ‘Chúng tôi chia tay nhau vì hoàn cảnh khó khăn’. Còn ba thì nói: ngày xưa nghèo khổ, lấy má về, ba thương lắm, quyết tâm phải thương má nhiều hơn để bù đắp cho cái khổ đó. Suy ra cùng tình huống, chỉ khác nhau suy nghĩ thôi nhỉ”.
Cụ ông thổi nến sinh nhật ở tuổi U70. “Má nói ‘ngày xưa, chạy chiếc xe đạp cọc cạch mà ba vẫn đèo má đi chơi chỗ này chỗ nọ. Lúc má có bầu, vẫn ngồi sau lưng ba trên chiếc xe đạp cũ đó đi vòng vòng chơi. Đến lúc có được chiếc xe Honda đỏ, chiều nào ba cũng chở má đi Sài Gòn chơi, ngắm phố phường và ăn hoành thánh”.
Ông bà hạnh phúc bên hang đá khi Giáng sinh về. Ông bà có 3 con trai, hiện tại đã lập gia đình và ra riêng, chỉ còn cô con út ở với cha mẹ. “Giờ già rồi ba vẫn thích chở má đi chơi, tìm chỗ có sông có nước, hai bô lão đem theo tấm bạt, mua cái bánh bao, hai chai nước suối, rồi ngồi câu cá ngắm trời ngắm đất”, những dòng chia sẻ của cô con gái nhận được nhiều lượt like trên Facebook.
LikeLike
Em rất tâm đắc với những điều anh nói về “bí quyết bảo vệ hạnh phúc gia đình thì có hai điều:
1. Giữ lời hứa hôn thú vĩnh viễn,
2. Và tương kính như tân.”
Tương kính như tân để các cảm xúc trân trọng nhau, trân trọng mối quan hệ thủa ban đầu được “bảo tồn” cho suốt cuộc đời hôn nhân. Đó là động lực, là năng lượng và cũng là mục tiêu để duy trì cuộc hôn nhân.
Và rõ rằng hôn nhân là con đường vô cùng chông gai vì … quá dài, 1 sự không đổi trong vạn nẻo đổi thay! 🙂 Nên nếu không có một tinh thần quyết tâm như không thể thay đổi, không thể rút lui, chỉ một chí ý đi tới và chiến thắng, không ai có thể “hi sinh cả cuộc đời” cho một con đường (“không có tương lai”) như vậy.
“Nếu các bạn đã làm lễ cưới và đã thề nguyền sống với nhau trọn đời, dù giàu nghèo sướng khổ bệnh khỏe, thì hãy cố gắng giữ lời hứa đó. Đại trượng phu, đại mỹ nương, đầu đội trời, chân đạp đất, nhất ngôn ký xuất tứ mã nan truy, một lời nói ra bốn ngựa đuổi không kịp, đã hứa thì cố gắng giữ lời hứa.” 😀
Và thật ra sóng gió chỉ có cơn. Có bắt đầu và sẽ có kết thúc. Chỉ cần “sống sót”, không bỏ cuộc, chắc chắn sẽ chiến thắng. 🙂
LikeLike
Dạ,
Em cảm ơn chị Lành, em cảm ơn anh Hoành.
Em hiểu rồi ạ.
LikeLike
Hi Phương và Xuân Lành,
Cám ơn Xuân lành đã trả lời. Gia đình là một tập thể. Câu hỏi của Phương giống như: Sao Thái Lan 2 phe biểu tình chống nhau hoài vậy mà còn ở với nhau?
Con người có khuynh hướng xem một tập thể là một “con người lớn”, có đủ thứ vấn đề và bệnh hoạn như một cá nhân. Khi con người lớn đó có vấn đề hay bệnh hoạn, người ta có muốn chạy chữa, hay có biết chạy chữa hay không, là một việc, nhưng không phải vì thế mà nói “rã tập thể này ra”, “xóa nó đi”…
Đặc biệt là gia đình, hầu như tất cả mọi nền văn hóa cổ truyền cửa loài người đều xem gia đình là một tập thể hầu như không thể phân ly–như là trong công giáo và chính thống giáo nói: Điều gì Thiên Chúa kết hợp thì loài người không thể phân ly.
Ngày nay người ta có khuynh hướng ngược lại, không vui thì rã. Cách này lại sinh ra hai vấn đề. Một là chẳng ai muốn bảo vệ con người lớn khi nó có bệnh. Hai là đủ thứ hệ lụy về con cái–nhiều đứa con ở Mỹ có nhiều bố mẹ quá, nên khái niệm bố mẹ cũng mất giá trị.
Đây là vấn đề vừa văn hóa vừa cá nhân. Mỗi người có một hoàn cảnh và một quyết định khác nhau.
LikeLike
Hi Phương
Mỗi con người, mỗi cuộc đời là cả một huyền nhiệm. Không phải là một loại cỗ máy để có lập trình giống nhau.
Nhưng nói như ông bà chúng ta thường nói: “Chín người mười ý” vì vậy mình nghĩ không có mẫu số chung cho vấn đề này 😛
Matta Xuân Lành
LikeLike
Hi anh Hoành,
Hi cả nhà,
Em đang thắc mắc 1 vấn đề, mong anh và cả nhà giải đáp giúp em:
“Tại sao những cặp vợ chồng hay những người là ba ba, ma ma, họ luôn có những giây phút vô tâm về nhau, thậm chí tổn thương nhau. Nhưng họ vẫn tiếp tục ở bên nhau? Lý do là gì vậy?”
“Tại sao những cặp yêu nhau, nhưng chưa cưới, chưa ràng buộc, họ luôn có những giây phút vô tâm về nhau, thậm chí tổn thương nhau. Nhưng họ vẫn tiếp tục ở bên nhau? Lý do là gì vậy?”
Em cảm ơn anh và cả nhà
Em Phương
LikeLike
Bài này hay đó
LikeLike
Ôi, Tuyệt vời quá anh ơi. Em cảm ơn anh, rất rất cảm ơn anh. Hay quá, quá hay. Đúng là cẩm nang cho hôn nhân hạnh phúc và bền vững. Càng đọc là em càng thích. Đây là câu trả lời mà em luôn tìm kiếm. Ôi! Em cảm ơn anh ❤
LikeLike