Chào các bạn,
A soft tongue can break hard bones. Đây là chân lý về sức mạnh của lời nói. Thời Đông Chu Liệt Quốc, Tô Tần làm tướng sáu nước, thắng nhiều trận chiến chỉ nhờ tài thuyết khách, chẳng tốn một người lính.
Có một điều là, xưa nay khi nói “lưỡi mềm” người ta chỉ nghĩ đến lời nói thì mềm dịu hơn vũ khí đao binh. Nhưng thật ra chữ “mềm” ở đây còn sâu sắc nhiều hơn thế.
Có lẽ chúng ta cũng đã nghe câu “Lưỡi không xương nhiều đường lắt léo”. Đó là sự không trung thực của lời nói.
Nhưng từ “mềm” trong lưỡi mềm là “soft”, mềm, dịu dàng, nhân hậu, gentle. Chữ mềm ở đây không có nghĩa là không xương, lắt léo.
Lời nói dịu dàng, nhân hậu, có thể bẻ gãy xương. Tức là có thể chiến thắng vũ lực.
Lời nói lắt léo, tráo trở, thì chẳng chiến thắng gì cả. Người tráo trở luôn luôn có danh tiếng tráo trở, ai gặp cũng chạy. Abraham Lincoln nói: “Bạn có thể lừa tất cả mọi người vài lần, và lừa vài người mãi mãi , nhưng bạn không thể lừa tất cả mọi người mãi mãi” (You can fool all the people some of the time, and some of the people all the time, but you cannot fool all the people all the time).
Phật gia có dạy bốn loại tà ngữ ta không nên dùng: vọng ngôn (nói dối), ỷ ngữ (nói thêu dệt), lưỡng thiệt (nói đâm thọc), và ác khẩu (nói lời hung ác). Khỏi cần phải bình giải, các loại nói kiểu này thì chỉ đưa ta đến lúc “cái miệng nó kiện cái thân”.
Các chuyên gia quản lý lãnh đạo khi dạy quản lý luôn luôn chú tâm đến lời nói, đến kỹ năng truyền thông, đến khôn ngoan trong cách dùng từ ngữ. Nhưng rất ít người chú trọng đến đức hạnh của ngôn ngữ–tức là tính cách thành thật, khiêm tốn, yêu người của ngôn ngữ. Sự im lặng của họ về đức hạnh của ngôn ngữ hàm ý rằng: “Nói cho khôn ngoan. Nói thế nào cũng được, miễn là được việc.”
Sự thật là các cách dạy truyền thông như thế rất thiếu hiệu quả, vì “thầy” không biết rằng hiệu quả của ngôn ngữ phần lớn là do năng lượng tích cực mà ngôn ngữ đó tạo ra. Người mà khẩu Phật tâm xà, thì lời nói không có năng lượng tích cực, mà chỉ có năng lượng tiêu cực. Năng lượng tiêu cực thì tự động làm việc hủy diệt. Không chóng thi chầy sự hủy diệt sẽ hiển lộ.
Cho nên khi ta dùng ngôn ngữ một cách khôn ngoan—sự khôn ngoan đó bao gồm các thành tố tư tuy tích cực: khiêm tốn, thành thật, yêu người, dịu dàng… Và những lời nói dịu dàng đó mới thật sự có sức mạnh bẻ gãy xương.
Chúc các bạn một ngày khôn ngoan.
Mến,
Hoành
© copyright 2011
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com
Đọt Chuối Non 
Hôm qua có chuyện em nhớ bài này của anh Hòanh và áp dụng ,hôm nay em mới thấy hiệu quả rất đáng ngạc nhiên của ”lưỡi mềm bẽ gẫy xương cứng”,hà hà. Em cảm ơn anh Hòanh ạ
LikeLike
Hi Ly Ly,
Nếu Ly Ly đã lỡ nói dối và nếu bây giờ nói ra thì có thể mất bạn, thì có lẽ là cũng chẳng nên nói ra làm gì. Không nhất thiết là người này phải biết hết mọi chuyện của người kia mới có thể là bạn. Bạn mình đã không biết chuyện mà mình nghĩ là có thể đau lòng bạn, thì cứ để yên như vậy là hơn.
Giả sử sau này nếu bạn ấy biết được sự thật vì lý do gì đó, thì cứ nói là vì “em sợ anh đau lòng nên em không nói”. Nếu bạn ấy đàn ông đủ thì sẽ hiểu điều đó, và bỏ qua. Nếu bạn ấy không đàn ông đủ, thì tình cảm sẽ đổ vỡ. Nhưng nếu bạn ấy là người không đủ rộng lượng của đàn ông, thì có nói ra bây giờ cũng chỉ là đổ vỡ ngày bây giờ thôi, chẳng lợi ích gì để phải nói lúc này.
Đó là một phương án tốt.
Tuy nhiên, nhiều người sẽ có một phương án khác. Cứ nói thật ngay lúc này, một là còn nguyên vẹn, hai là đổ vỡ, nhưng ít nhất mình cảm thấy thanh thản hơn vì không còn giữ kín một bí mật trong lòng. Đây là phương án giải quyết vấn đề tận gốc rễ ngay lúc này, mai mốt khỏi stress.
Ly Ly cứ suy nghĩ rồi chọn phương án thích hợp với mình nhất.
Và nếu muốn chọn phương án nói ngay lúc này, thì suy nghĩ trước nên nói thế nào để lúc nói khỏi bối rối.
(Riêng chú thì chú nghĩ là đàn ông không cần biết hết các chuyện đã xảy ra với bạn gái mình. Mỗi phụ nữ có những những chuyện riêng, mình nên tôn trọng và chẳng nên tò mò. Và mình có lỡ biết thì cứ xem như chưa hề nghe biết gì. Mọi người nên tôn trọng dĩ vãng của nhau).
LikeLike
Con chào chú Hoành!
Đọc rất nhiều bài của chú nhưng con không dám comment vì những điều chú chia sẽ con có thể thay đổi bản thân tích cực hơn để cảm thấy thoải mái hơn nhưng vấn đề nói khôn ngoan này con không thể tìm được hướng giải quyết vấn đề con đang gặp phải. Vấn đề này con định hỏi riêng chú qua email nhưng vì không có nên con đành hỏi qua web vậy. Con đã và vẫn đang nói dối một người bạn nam về chuyện tình cảm, nếu con nói thẳng ra thì có thể chúng con không còn là bạn, và nguy cơ này rât cao, và bạn ấy sẽ sụp đổ. Con không muốn nói tới gốc gác vấn đề tại sao nói dối, nhưng chỉ có một mục đích khi con nói lời nói dối đầu tiên là một cái phao cho bạn ấy vượt qua tình trạng tồi tệ lúc đó. Sau đó, chính những hi vọng của bạn mà con không dám nói ra sự thật. Bây giờ, sống mà vẫn phải nơm nớp lo sợ lời nói dối của mình có ngày nào bị phát hiện thực rất khổ nhưng con vẫn chưa tìm ra được một cách nói khôn ngoan để vẫn giữ được người bạn mà con rất quý này. Chú có thể cho con một hướng đi hay một giải pháp nào để con có thể cởi bỏ được nỗi lo trong lòng và sống thật với bản thân mình không ạ?
Con rất cảm ơn chú vì những bài học con học được từ những chia sẽ của chú. Lần đầu tiên con nói cảm ơn chú trong suốt thời gian đọc bài chú đăng đó! Cảm thấy rất hạnh phúc vì được nói lời cảm ơn chú ạ!
Con chúc chú dồi dào sức khoẻ!
LikeLike
Bài này của anh Hoành rất thú vị. Xin phép được bổ xung tư liệu tham khảo cho những người đọc bài này: 1. Vở kịch Ê dôp (Con cáo và chùm nho) của tác giả Phi Ghen Riô – một kiệt tác của sân khấu thế giới, trong đó nhà triết học nô lệ Ê dôp đã nói rất hay về Cái lưỡi… 2. Mục Lưỡi ( langue) trong “Từ điển biểu tượng văn hóa thế giới” của Jean Chevalier và Alain Gheerbrant- NXB Đà Nẵng & Trường viết văn Nguyễn Du, hà Nội, 2002
LikeLike
Cám ơn chú Hoành ! Con rất thích mấy bài viết của chú ! Chúc chú sức khỏe ạ !
LikeLike
Bài viết rất hay. Cám ơn Anh Hoành, mong anh có thêm những bài viết bổ ích.
LikeLike