Chào các bạn,

Chúng ta có nhiều lo âu mỗi ngày – nhiều công việc, nhiều bài vở, nhiều nợ nần, nhiều chi tiêu, nhiền vấn đề tình cảm, nhiều rắc rối… Cho nên đầu óc chúng ta thường luôn tản mạn khắp nơi, dù là lúc nào.

Và đây là vấn đề chính. Chúng ta thường nhắc nhau “Tập trung, tập trung, tập trung”, nhưng đối với nhiều người chúng ta, thói quen hầu như bẩm sinh là “Tản mạn, tản mạn, tản mạn”. Cho nên trong khi tập trung là việc dễ với một số ít người, đối với đa số người đó là việc khó vì “tản mạn” đã là phản xạ của họ.

Có một điều đúng hầu như trong tất cả mọi tổ chức của con người – nhà nước, doanh nghiệp, trường học, nhà thờ – là người lãnh đạo càng cao càng có sức tập trung mạnh. Nhân viên cấp thấp nói chuyện với lãnh đạo cao mà nói tản mạn là lãnh đạo biết ngay, có khi lại còn dũa nhân viên ngay vì bàn công việc mà đầu óc tản mạn như cóc nhảy lung tung.

Câu hỏi là, vì làm sếp cao thì ta phải tập trung, hay nhờ ta tập trung mà ta lên thành sếp cao?

Người tập trung thì như thợ săn giỏi, đợi con thú nào từ bìa rừng chạy ra là tập trung cung tên của mình vào đó. Người tản mạn thì như người đứng ngoài bìa rừng bắn cả trăm mũi tên vào trong rừng mà không biết là bắn gì.

Tập trung là một kỷ luật. Khi ngồi Thiền, tập trung vào hơi thở và không suy nghĩ gì, tức là tập trung vào hơi thở, không suy nghĩ gì. Khi đầu óc bắt đầu đi vẩn vơ thì kéo nó về với hơi thở. Khi đang hát một bài hát thì tập trung vào những lời sắp hát, để chuẩn bị trình bày cảm xúc của những lời đó bằng cường độ, trường độ, nhả tiếng, luyến láy, và bằng cả khuôn mặt mình (thay vì hát như thợ hát).

Tập trung có nghĩa là đặt hết tâm trí vào làm việc mình đang làm. Đó chính là “Thiền từng phút” và “sống ở đây lúc này”.

Thiền từng phút là Thiền mọi lúc trong ngày, khi đang làm việc gì – quét nhà, rửa bát, nấu cơm – thì để tâm trí vào việc đó và không nghĩ đến điều gì khác, chẳng khác gì người ngồi Thiền chỉ đặt hết tâm trí vào hơi thở và không nghĩ đến điều gì khác.

Khi tâm trí tập trung được vào một nơi, thì gọi là “định”, tức là đứng yên. Lúc đó tâm không dao động, như mặt hồ phẳng lặng, có thể phản chiếu chính xác hình ảnh của trời mây. Đó là lúc chúng ta có thể nhìn sự vật “như nó là” mà không bị những ảnh ảo từ xung động của tâm ta làm cho méo mó.

Nhưng các bạn đã thấy, tập trung không chỉ dành cho thiền sư, mà là kỹ năng đòi hỏi mọi nơi trong xã hội loài người. Người tập trung luôn làm việc giỏi, vì suy nghĩ nhạy bén, tập trung vào vấn đề, không chạy lăng nhăng. Đó là lý do các lãnh đạo lớn đều là người giỏi tập trung, ít nhất là trong công việc chuyên môn của họ.

Cho nên, các bạn, hãy phát triển kỹ năng tập trung, bằng cách tập trung 100% vào một việc đang làm. Nói chuyện với ai thì tập trung vào lắng nghe, suy nghĩ câu trả lời, trả lời, và không nghĩ gì khác như ngày mai phải vô sở làm gì, chút nữa đi chợ mua gì… Tập đàn thì tập trung 100% vào cây đàn và các nốt nhạc, không nghĩ gì khác. Rửa bát thì tập trung 100% vào bát và rửa bát.

Tập trung vào điều mình thích, như nhạc, thể thao, hội họa, thì thường dễ hơn tập trung vào điều mình không thích. Vậy hãy luyện tập trung vào thứ mình thích, rồi từ từ chuyển đến các thứ mình ít thích hơn.

Tiếng Anh có từ chê bai “scattered head” (đầu óc rải rác, đầu óc tản mạn). Người scattered head tức là người dốt. Đó chẳng phải là thành kiến phi lý, mà kinh nghiệm cho thấy người scattered head thì chẳng làm gì nên thân.

Cho nên các bạn, luyện tập trung.

Chúc các bạn luôn tập trung.

Mến,

Hoành

© copyright 2017
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com