Nguồn gốc của đức hạnh

Chào các bạn,

Nói đến đức hạnh của con người, chúng có thể có nhiều nguồn gốc đối với chúng ta:

– Thấp nhất, là sợ hãi trừng phạt và ham mê phần thưởng, ở đời này hay sau khi chết, như là nhân quả trả báo hay thiên đàng hỏa ngục. Đây là phần phổ thông nhất trong đa số tín hữu của các tôn giáo, và đây cũng là phần thấp nhất trong tâm linh. Nói theo Bồ Đề Đạt Ma “tâm thanh tịnh mới là công đức thật”, thì mọi việc làm vì tham hay sợ chẳng có công đức gì, cùng lắm thì chỉ là một chút phước đức hư ảo “như ảnh tùy hình”.

– Cao hơn một chút là làm điều thiện và không làm điều ác vì lòng yêu người, đây là cách sống của các thánh nhân, và lòng nhân ái là bản tánh chân thật của trái tim con người. Đây vẫn chưa đến mức tâm hoàn toàn thanh tịnh như tổ Bồ Đề Đạt Ma nói, nhưng đây là trái tim thệ nguyện độ mình và độ người của con đường Bồ tát.

– Mức cao nhất là làm thiện, như là bố thí, mà không còn chấp vào ta là người bố thí, không còn chấp vào người là người được bố thí, không còn chấp vào bố thí là việc thiện nên làm. Tâm thanh tịnh hoàn toàn vô chấp, bố thí mà tâm vẫn thanh tịnh tự nhiên như khát nước và uống một ngụm nước mà chẳng phải dính vào tư tưởng nào.

Không chấp vào bất kì điều gì, nói theo Kinh Kim Cang đó là “làm điều thiện mà chẳng làm điều thiện, đó mới là làm điều thiện”, đó là tâm hoàn toàn vô chấp, tâm thanh tịnh, và các điều tâm thanh tịnh làm mới là công đức.

Vậy tâm thanh tịnh mới là nguồn gốc của đức hạnh thật.

Chúc các bạn luôn có tâm thanh tịnh.

Mến,

Hoành

© copyright 2016
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

2 thoughts on “Nguồn gốc của đức hạnh”

  1. Hi Trang,

    Nói vậy thì không hẳn là lệch lạc, nhưng chưa đến nơi.

    Tâm thanh tịnh thấy mọi điều nhưng không dính mắc vào điều nào. Ví dụ: Hôm qua có thiền sinh lén ra ngoài chơi đến tối mới lén về. Thầy phạt đọc 100 lần Bát Nhã Tâm Kinh. Hôm nay có thiền sinh khác lén ra ngoài như thế, thầy chỉ nói: “Con làm vậy thầy buồn lắm.”

    Đó là thầy thấy cả hai đều sai, nhưng thầy không dính mắc vào cách xử lý nào – có người phải bị phạt mới nhớ, có người thấy thầy buồn là rất đau lòng và sẽ không tái phạm.

    Không dính mắc có nghĩa là thế. Nhưng “không dính mắc” vào tất cả điều gì là một điều cực kỳ sâu sắc hơn thế nhiều. Ví dụ:

      Thiền sư Đan Hà đi khắp nơi, đến chùa Huệ Lâm, gặp lúc trời lạnh, Sư bèn lấy tượng Phật gỗ đốt để sưởi, viện chủ trông thấy quở:

      “Sao đốt tượng Phật của tôi?”
      Sư lấy gậy bới tro nói: “Tôi đốt tìm Xá-lợi.”

      Viên chủ bảo: “Phật gỗ làm gì có Xá-lợi?”

      Sư nói: “Đã không có Xá-lợi thì thỉnh thêm hai vị nữa đốt.”

      Viện chủ nghe câu này tất cả kiến chấp đều tan vỡ.

    Thiền sư Đan Hà không dính mắc vào trang nghiêm của tượng Phật, chẻ tượng ra làm củi, là cách để dạy cho viện chủ đừng dính mắc, chứ bình thường thì sư cũng biết lợi ích của tượng Phật là để giúp bá tánh được trang nghiêm.

    A. Hoành

    Like

  2. Hi anh Hoành,
    Em có thể hiểu tâm thanh tịnh là: “làm được rất nhiều điều, khỏe thì làm, mệt thì thôi, không bị vọng đọng”. Hiều như vậy có lệch lạc không anh?
    E.Trang

    Like

Leave a comment