Chào các bạn,
Sống giữa anh em Buôn Làng hơn một năm mình mới biết một điều: Ngoài một số đông thanh niên nam nữ trong năm từ tháng Mười đến tháng Mười hai dương lịch đi hái cà-phê thuê ở những vùng cách Buôn Làng khoảng bảy hoặc tám mươi cây số, cũng còn có một số không ít các em thanh niên nam nữ đi về các thành phố lớn làm công nhân trong các công ty tư nhân may mặc hoặc các công ty may giày dép, làm với thời gian dài mỗi năm các em chỉ về nghỉ Tết hai tuần tại Buôn Làng.
Thành phần đi làm đa số các em học sinh học xong cấp II, hoặc chỉ học nửa năm lớp Mười hoặc học hết một học kỳ của năm học lớp Mười một, và phần lớn các em học sinh nữ.
Mới đầu mình rất khó chịu về việc các em bỏ học đi làm xa vì nghĩ các em ham vui, không lo học hành, chỉ thích sống đua đòi nghe theo bạn rủ rê muốn đi xa để được sống tự do hơn. Cho đến khi gặp gỡ một số em biết rõ lý do các em bỏ học đi làm xa, mình mới hiểu được và nỗ lực giúp các em có việc làm ở các thành phố lớn.
Chẳng hạn đầu năm học Nk. 2015 – 2016 vào học được hai tuần, một buổi chiều trước giờ cơm tối mình thấy em Valy học sinh lớp Mười khóc, tưởng em Valy nhớ Buôn Làng vì lần đầu tiên xa gia đình xa Buôn Làng đến nhà Lưu trú ở để học, mình hỏi và được em Valy cho biết:
– “Mình khóc vì thương hai người em kế mình năm nay phải nghỉ học, một em học lớp Tám một em học lớp Bảy, hai em nghỉ học vào Tp. HCM làm thuê để cho mình và hai em nhỏ ở nhà được đi học.”
– “Hai em làm ở công ty nào? Và mỗi năm được trả bao nhiêu tiền?”
– “Mình không biết công ty, chỉ biết hai em đi làm ở Tp. HCM. Lương cho mỗi em một năm mười lăm triệu đồng.”
– “Sao làm một tháng không được một triệu năm trăm ngàn đồng?”
– “Mình không biết! Chắc do hai em mình còn nhỏ, một em mười lăm tuổi và một em mười bốn tuổi.”
– “Em Valy nói mẹ Valy gọi hai em về để Yăh xin việc nơi khác cho. Không đi làm với mức lương mười lăm triệu đồng một năm.”
Mình dặn người nhà gọi về, nhưng mãi đến Tết mọi người trong công ty về nghỉ Tết hai em mới được về, và đi làm sáu tháng hai em chỉ đủ tiền xe đi từ Tp. HCM về Buôn Làng.
Sau Tết người em nhỏ ở nhà, còn em Lyên em gái kế em Valy đến gặp mình nhờ xin việc làm giúp để có thể có tiền giúp gia đình. Mình hỏi em Lyên:
– “Em Lyên học hết lớp Tám sao không cố gắng học xong cấp III mà nghỉ học đi làm sớm quá như vậy?”
– “Bố bị tâm thần khi mình còn nhỏ, trong nhà không có người làm gia đình không bao giờ đủ cơm ăn. Hai năm nay bố đi với ông bà gia đình cũng không đủ cơm ăn, chị Valy học xong lớp Chín đòi nghỉ học đi làm. Mình nói chị Valy đi học tiếp để mình nghỉ học đi làm bởi chị Valy học tốt hơn, học giỏi hơn mình. Vì vậy người hy sinh phải là mình.”
Matta Xuân Lành
Đọt Chuối Non 
Hi chị Lành,
Câu chuyện hai em kế của em Valy, em thấy có vẻ giống nạn buôn bán trẻ em nhằm mục đích bóc lột sức lao động.
Trong CVD có bài này, em chỉ tóm tắt ở đây một số điểm để chị tham khảo nếu cần ạ:
“BUÔN BÁN NGƯỜI LÀ GÌ?
… Khi nghe tới cụm từ buôn bán người, nhiều người sẽ chỉ nghĩ tới việc buôn bán phụ nữ tới các quốc gia khác để bóc lột tình dục, nhưng đó chỉ là một hình thức buôn bán người. Có rất nhiều hình thức buôn bán người, chẳng hạn như gán nợ, bóc lột sức lao động, xin con nuôi, môi giới hôn nhân trá hình.
Trong cuốn tài liệu này, chúng tôi tập trung đề cập đến buôn bán trẻ em nhằm mục đích bóc lột sức lao động xảy ra tại Việt Nam.
Những đối tượng buôn người thường hướng tới trẻ em dưới 16 tuổi đến từ những gia đình rất nghèo tại các vùng nông thôn và đưa trẻ vào làm việc trong các cơ sở may ở thành phố Hồ Chí Minh (gọi tắt là TP. HCM).
Những cơ sở may mặc này thường có quy mô nhỏ, khoảng 10 – 30m2, đôi khi có thể chỉ là một phòng của một ngôi nhà trong một khu dân cư. Trẻ em thường bị ép làm việc 10 – 12 giờ một ngày, thậm chí lên tới 15 – 16 giờ một ngày mà không được trả công hoặc được trả rất ít. Thường thì trẻ bị giữ không cho giao tiếp, tiếp xúc với gia đình hay bất kì ai ngoài nơi làm việc hoặc có giao tiếp nhưng bị khống chế.
Hình thức buôn bán người này đang có xu hướng gia tăng tại Việt Nam và cuốn sách này sẽ giúp cơ quan chức năng cấp cơ sở có thể phát hiện trẻ em bị mất tích và cách đưa trẻ em ra khỏi tình trạng bị bóc lột sức lao động…”
“Tại sao trẻ không chạy trốn khỏi cơ sở may?
Có thể bạn sẽ nghĩ rằng nếu trẻ ở trong hoàn cảnh tồi tệ như vậy, trẻ có thể chạy trốn và trở về với gia đình. Thực tế không đơn giản như vậy.
> Trẻ em luôn cảm thấy sợ hãi. Chủ cơ sở may và những đối tượng buôn người thường đánh đập trẻ nếu trẻ lỡ làm điều gì đó sai hoặc đe dọa nếu trẻ có ý định chạy trốn, chúng sẽ hại tới gia đình của trẻ.
> Đôi khi, chủ của cơ sở may sẽ nói với trẻ rằng gia đình trẻ nợ chúng một khoản tiền và các em phải làm việc để trả khoản nợ đó.
> Trẻ em thường tin rằng gia đình mình cần mình phải làm việc. Ví dụ, các em tin rằng việc các em đang làm là cách duy nhất để giúp gia đình có thể vượt qua nghèo khổ hoặc có thể chi trả tiền thuốc men hay một khoản nợ.
> Trẻ không có tiền nên không thể đi xa, dù có cơ hội chạy trốn.
> Trẻ thường không biết chính xác mình đang ở đâu và không quen biết ai ở TP. HCM. Rất khó để trẻ biết nên đi đâu. Thường thì trẻ tin rằng công an sẽ có thể không giúp mình mà sẽ giúp chủ cơ sở may.
> Đôi khi trẻ không nhận ra rằng hoàn cảnh này là không thể chấp nhận. Trẻ có thể sẽ nghĩ rằng gia đình mình biết mình đang ở đâu và mình cần phải ở đây làm việc. Trẻ đôi khi nghĩ mình phải ở lại để kiếm tiền cho gia đình.
> Đối với những trẻ em dân tộc thiểu số, các em ở quá xa nhà và nói tiếng phổ thông không thành thạo, vì thế các em thường rất sợ phải bỏ trốn.”
” Lời kết
… Đấu tranh chống buôn bán người trong cộng đồng của bạn nghe có vẻ là điều gì đó to lớn và là nhiệm vụ khó khăn. Tuy nhiên, có những điều nhỏ bạn làm được vẫn có thể tạo nên những thay đổi lớn. Những lời khuyên và thông tin trong cuốn Tài liệu này có thể giúp bạn. Hãy cùng làm việc với những cán bộ địa phương trong cộng đồng của bạn, bạn có thể tạo nên sự thay đổi.
HÃY BẮT ĐẦU NÓI CHUYỆN VỚI MỌI NGƯỜI TRONG CỘNG ĐỒNG NGAY HÔM NAY
> Nói chuyện với các thầy cô giáo nếu họ biết có trường hợp học sinh bỏ học và bỏ nhà đi làm xa.
> Nói chuyện với các cán bộ địa phương nếu có người rủ rê trẻ em trong địa phương đi làm xa.
> Nói chuyện với các gia đình nếu họ gửi con em mình đi học nghề hoặc đi làm việc. Họ có biết con họ ở đâu không, có liên lạc thường xuyên với gia đình không? Họ có chắc được rằng con họ vẫn đang an toàn không?
HÃY BẮT ĐẦU VIỆC PHÒNG NGỪA TẠI CỘNG ĐỒNG CUA BẠN
> Tổ chức một buổi gặp mặt tập thể để thảo luận về vấn đề buôn bán người.
> Nghĩ tới những cách khác để truyền tải thông điệp tới mọi người: tờ rơi, băng rôn, khẩu hiệu, tuyên truyền tại trường học, tuyên truyền qua hệ thống loa phát thanh địa phương.
> Bảo đảm rằng các gia đình, giáo viên và cán bộ địa phương ý thức được những mối nguy hiểm và các dấu hiệu cảnh báo về việc buôn bán người (xem chi tiết tại Chương 1 của Tài liệu này).
> Giải thích với cộng đồng rằng các trung tâm dạy nghề và các doanh nghiệp hợp pháp sẽ không tuyển dụng trẻ em vì điều đó là trái pháp luật. Hãy nhớ rằng, luật pháp đứng về phía bạn. Thuê trẻ em dưới 16 tuổi là bất hợp pháp, và những người tuyển dụng muốn lừa đảo bằng việc thuê trẻ em sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.”
(Phòng chống buôn bán trẻ em vì mục đích bóc lột sức lao động)
LikeLike
Hi KimVinh Guigon
Cảm ơn bạn rất nhiều, hiện tại mình không thích các em vừa đi học vừa đi làm. Vì các em người sắc tộc học hệ phổ thông nên các em phải có nhiều giờ học, phải cố gắng rất nhiều mới mong theo kịp bài vở, mới mong theo được các bạn cùng lớp. Chưa nói đến những phức tạp rắc rối trong việc chuyển trường 🙂
Hơn nữa cách sống của các em rất tự do, nếu không có người quản lý nhắc nhở thường xuyên trong học tập các em sẽ nhanh chóng bỏ học.
Mình cũng có rất nhiều công ty quen ở Tp. HCM hiện tại mình gởi em Lyên đến công ty may mũ nón ở Q. 12 Tp. HCM. Em Lyên đã đi từ ngày 21/ 3/ 2016. Lương mỗi tháng 3.000.000 đồng, ăn ở trong công ty. Chúa nhật và các ngày lễ buộc bên công giáo em Lyên và một số em mình gởi làm ở đó còn được đi lễ, học giáo lý.
Cảm ơn bạn rất nhiều, những thông tin bạn cho rất tốt cho mình. Khi nào cần mình sẽ liên hệ với bạn.
chúc bạn một ngày an lành.
Matta Xuân Lành
LikeLike
Cac Chau con co co may co viec lam , khong bi roi vao Cac Tay ” ma co ” , may cho Cac Chau ….chi co la it Luong qua cho Cac Chau .cac Chau se truong Thanh tot . Cty toi co the ho tro duoc 20 Em , co hoan canh kho, cac Em duoc danh 1 buoi di hoc, 1 buoi phai giup Cac Co Chu Lon cong viec, co cho an o, dam bao , moi thang co tien gui ve cho Gia dinh . Xin lien lac voi toi.
LikeLiked by 1 person