Chào các bạn,

Năm nay Buôn Hằng mình được phúc mưa thuận gió hòa, nên mỗi ngày đi về trên khắp những nẻo đường của Buôn Làng, nhìn xuống những ruộng lúa trĩu hạt chín vàng trông thật đẹp và vui. Bù cho năm ngoái, cũng vào thời điểm này, đi qua những ruộng lúa bị nắng cháy khô, trơ ra những thửa ruộng nứt nẻ vì hạn hán.

Mình thấy vui nhất là khi đi ngang qua những ruộng lúa anh em Buôn Làng mình đang đổi công để gặt cho nhau, mọi người dù làm tất bật để có đủ lúa cho máy tuốt lúa hoạt động, nhưng đây đó vẫn vang lên những tiếng cười nói gọi nhau í ới thật rộn ràng.

Vì được mưa nên không những nhà nhà được mùa lúa mà còn được cả mùa bắp và đậu. Sáng nay, trong khi đang vãi lúa cho gà ăn, nghe tiếng ồn ào ngoài cổng, nhìn ra thấy mẹ Sót đi vào cùng với em Sổ. Em Sổ là con trai út mẹ Sót, năm nay em bốn tuổi và đã đi học lớp mẫu giáo trong Buôn Làng. Nhìn mẹ Sót với cái địu con trên người, mình đoán mẹ Sót mang đến cho mình một thứ gì đó và vì không muốn cho những người khác thấy nên đã để nó trong địu! Khi mới về, mình không biết công dụng này của cái địu con nhưng ở một thời gian, quan sát các mẹ, mình mới biết thêm công dụng này của cái địu, mình thấy cũng ngộ thật!

Và điều mình đoán đã không sai vì hai mẹ con mẹ Sót vừa đến chỗ mình đứng, mẹ Sót đã lấy từ trong địu ra một túi nilon đựng khoảng hai lon đậu đen, đưa cho mình và nói: “Nhà mẹ Sót năm nay trồng được một ít đậu đen đem đến cho Yăh để Yăh nấu xôi ăn”. Mình cảm ơn mẹ Sót nhưng không lấy vì nhà mình mùa vừa rồi các mẹ cũng đến trồng cho mình một đám đậu đen xanh lòng, để nấu nước uống trong năm.

Thấy mình không chịu nhận túi đậu đen, mẹ Sót chỉ em Sổ và nói: “Hôm mẹ Sót đem em Sổ đến nhà Yăh chơi, Yăh đã cho em Sổ một lon sữa cô gái Hà Lan. Trên đường về, em Sổ mừng quá, ôm cứng lon sữa và nói: Sao Yăh cho mình mà Yăh không tiếc, mẹ Sót hể? Mẹ Sót đã nói với em Sổ: Yăh không có thì thôi, chớ Yăh có là Yăh cho mình và đã cho là Yăh không tiếc!

Khi hai mẹ con về gần đến nhà, em Sổ nói: Cái bụng mình nó muốn uống hết lon sữa này, không cho chị Sót uống nhưng mình cũng muốn giống như Yăh: Cho không tiếc! Im lặng một chút, em Sổ nói tiếp: Về nhà mình cho chị Sót uống một ly thôi, mẹ Sót hể? Vì chị Sót cũng mập và lớn hơn mình nhiều!

Sau một tuần nắng, mấy mẹ con hái đậu về đập và phơi. Hôm qua đậu đã được phơi khô. Trong khi chuẩn bị cho đậu vào bao để cất, em Sót cầm bao nilon ra nói: Mẹ Sót đong vào đây để đem qua cho Yăh! Mẹ Sót đang ngần ngừ vì biết nhà Yăh có trồng đậu, hôm các mẹ đến hái đậu cho Yăh, mẹ Sót cũng đi hái cùng với các mẹ.

Em Sổ thấy mẹ Sót ngần ngừ, em Sổ nói: Yăh cho mình, Yăh không tiếc, sao mẹ Sót cho Yăh, mẹ Sót tiếc? Cái bụng mẹ Sót của mình không có tốt!”

Mình cười và cảm ơn em Sổ nhưng em Sổ đã mắc cỡ quay đi. Em Sổ đã đi về nhà trước, không đợi mẹ Sót cùng về!

Matta Xuân Lành