Bài thơ Bài học đầu cho con – Bài hát Quê hương

 

Chào các bạn,
MeCon
Trong bài thơ Bài học đầu cho con của nhà thơ Đỗ Trung Quân, mình ấn tượng bởi câu:

Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi

Vào thời điểm nhà thơ sáng tác (1986) thì điều đó có thể là chuẩn. Và vào thời điểm hiện tại, mình nghĩ, điều đó có thể được mở rộng thêm, như là mỗi người có thể có thêm một người mẹ, có thêm một quê hương.

Bài thơ lúc đầu được làm đề tặng bé Quỳnh Anh (con của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, khi đó mới một tuổi), đăng lần đầu năm 1986 ở báo “Khăn quàng đỏ”. Khi đăng bài này thì người biên tập (Việt Nga, con của nhà thơ Lê Giang) có bỏ một vài đoạn và thêm một câu “Sẽ không lớn nổi thành người” ở cuối cùng.

Trong tập thơ “Cỏ hoa cần gặp” (1991), tác giả đã đăng lại nguyên bản. Tuy nhiên, bài hát “Quê hương” của nhạc sĩ Giáp Văn Thạch đã được phổ nhạc theo bài đăng năm 1986.

Dưới đây là bài thơ Bài học đầu cho con của nhà thơ Đỗ Trung Quân:

Bài học đầu cho con

    Thơ: Đỗ Trung Quân

Quê hương là gì hở mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu
Quê hương là gì hở mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều

Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
con về rợp bướm vàng bay

Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông

Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Là hương hoa đồng cỏ nội
Bay trong giấc ngủ đêm hè

Quê hương là vàng hoa bí
Là hồng tím giậu mồng tơi
Là đỏ đôi bờ dâm bụt
Màu hoa sen trắng tinh khôi

Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ…

Và đây là bài hát Quê hương được nhạc sỹ Giáp Văn Thạch phổ nhạc từ bài thơ Bài học đầu cho con.

Quê hương

    Phổ nhạc: Giáp Văn Thạch

Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay

Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông

Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa câu rụng trắng ngoài thềm

Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài thềm

Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người

Dưới đây là 5 clip.

Clip đầu được thực hiện bởi chị Matta Xuân Lành, bài Quê hương theo tiếng kèn Saxophone Trần Mạnh Tuấn.

Clip thứ hai được ca sĩ Hải Triều hát bằng lời Nhật. Bài hát được phối âm bởi nhạc sĩ Matsushima Yoshio và Trần Gia Hòa với những giai điệu đặc trưng kiểu Nhật. Nhạc sĩ Matsushima Yoshio cũng là người phổ lời Nhật cho ca khúc này. Do đặc trưng ngôn ngữ và với mục đích muốn chuyển tải hết nội dung, cái đẹp của bài hát nên nhạc sĩ đã phải viết lời Nhật dài ra gấp đôi.

Hải Triều cho biết khá nhiều người Nhật yêu thích văn hóa Việt nhưng họ không biết nhiều về âm nhạc Việt Nam. Ca khúc Quê hương là một trong những cố gắng của anh giới thiệu Việt Nam đến với thị trường người nghe Nhật.

Clip thứ ba được ca sỹ Cẩm Ly thể hiện.

Clip thứ tư được thể hiện bởi bé Phương Mỹ Chi, học sinh lớp 5 trường tiểu học Tuy Lý Vương – Tp HCM, đang là thí sinh The Voice Kids 2013.

Clip cuối: Trong clip này, các bạn sẽ nghe bé Lê Vy đọc thơ “Bài học đầu cho con” nhân dịp Tết Nhâm Thìn 2012 ở Wismar, CHLB Đức.

Mời các bạn cùng nghe.

Chúc các bạn một ngày vui.

Chị Matta Xuân Lành – Quê Hương – Saxophone Trần Mạnh Tuấn

故郷 ハイチュウ Hải Triều – Quê hương

Cẩm Ly – Quê Hương

http://www.youtube.com/watch?v=AQW3rrE7HMA
Bé Phương Mỹ Chi (The Voice Kids) – Quê Hương

https://www.youtube.com/watch?v=Xo3Zl7lm0wM

Bé Lê Vy đọc thơ nhân dịp Tết Nhâm Thìn 2012 ở Wismar, CHLB Đức – Bài thơ Quê hương – Bài học đầu cho con Đỗ Trung Quân

2 thoughts on “Bài thơ Bài học đầu cho con – Bài hát Quê hương”

  1. QUÊ HƯƠNG, KẺ ĐI NGƯỜI Ở

    Viết sau khi đọc:

    1) Những bài thơ của Đỗ Trung Quân mới xuất hiện trên Tiền Vệ

    2) Mấy câu thơ của một ông thợ hớt tóc ở Đồ Sơn nói về sự thối nát của chính quyền cộng sản

    “Thiên đình còn đang thối
    Hạ giới thơm làm sao?
    Bất cứ địa phương nào
    Sờ vào đâu cũng thối”

    3) Mấy câu thơ của một nhà thơ trẻ trong ngày Thơ Nguyên Tiêu
    “ Quê hương là chùm khế ngọt
    Ai cao thì hái được nhiều”

    Ngày xưa anh hát:
    “quê hương là chùm khế ngọt”
    sao bây giờ cắn quả khế nào
    anh cũng che mặt bảo…chua?

    Có phải tại ngày xưa khế chua
    nhưng muốn nịnh người anh yêu (1)
    anh nói bừa là khế ngọt?
    hay tại sống với kẻ vô tình
    lâu rồi khế ngọt cũng thành chua?

    Ngày xưa anh hát:
    “đường đi học con về rợp bướm vàng bay”
    giờ sao ít thấy bướm vàng
    mà chỉ rợp trời bay cờ đỏ?
    Có phải tại ngày xưa
    anh thổi phồng con số?
    hay tại bướm vàng…
    sợ cờ đỏ bay đi?

    Anh còn hát về
    con diều biếc,
    con đò nhỏ,
    chiếc cầu tre
    cả hàng cau đầu hè
    hoa trắng xóa
    như muốn nài nỉ:
    “Người Việt ơi! Bỏ quê hương đi, sao nỡ!”
    nhưng những thứ ấy làm sao đổi được áo cơm
    và một chút tự do
    để sống cuộc sống của con người?

    Có những khung cảnh bình thường
    gần gũi lâu ngày thành thân thương
    có người gọi là quê hương
    có người gọi là kỷ niệm

    Tôi tên lái buôn liều lĩnh
    một lần
    đem hết kỷ niệm của đời mình
    đổi lấy hai chữ tự do
    rồi ngày lại ngày
    lênh đênh trên con thuyền viễn xứ
    kỷ niệm hiện về
    lòng quặn thắt nhớ thương

    Nhưng bù lại
    tôi có thể ung dung
    hát mấy bài ca,
    ngâm mấy vần thơ
    mà ở quê hương
    người ta cho là đồ quốc cấm

    Còn người ở lại
    được sống giữa lòng kỷ niệm
    không bồn chồn khi trời nắng
    chẳng ray rứt lúc trời mưa
    nhưng cắn phải quả khế chua
    lắm khi phải gượng cười
    nói là khế ngọt

    (1) nhưng lại không yêu anh

    Viết tại Đồ Sơn sau Tết Canh Dần 2010

    Like

  2. Cám ơn Thu Hương đã giới thiệu bài này, và làm chị nghĩ đến việc có thể dạy Cá hát bài này (vì Cá đã học bài thơ lâu rồi). 🙂

    Like

Leave a comment