Dụng của cái không

Chào các bạn,

Dưới đây là chương 11, Đạo Đức Kinh của Lão tử. Lời dịch của GS Nguyễn Duy Cần (là giáo sư Triết Đông ở Đại Học Văn Khoa thuở trước, nơi mình học triết):

Ba chục căm, hợp lại một bầu
Nhưng nhờ chỗ không, mới có cái dụng của xe
Nhồi đất để làm chén bát
Nhờ chỗ không, mới có cái dụng của chén bát
Khoét cửa nẻo làm buồng the
Nhờ chỗ không, mới có cái dụng của buồng the
Bời vậy,
Lấy cái có để làm cái lợi
Lái cái không đó để làm cái dụng

Lời Hán Việt

Tam thập phúc, cộng nhất cốc
Đương kì vô, hữu xa chi dụng
Duyên thực dĩ vi khí
Đương kì vô, hữu khí chi dụng
Tạc hộ, dũ dĩ vi thất
Đương kì vô, hữu thất chi dụng
Cố,
Hữu chi dĩ vi lợi
Vô chi dĩ vi dụng

Ý nghĩa khá rõ. Không cần phải giải thích dài dòng. Có cái gì đó cũng là cái lợi, nhưng “cái lợi” đó chỉ có lợi nếu có “cái dụng”, tức là “có thể dùng được”.

Mà cái dụng của đa số vật dụng là ở chỗ vật ấy có “chỗ trống không”.

Cái tủ, cái hòm, cái tách, cái bình… cũng phải trống bên trong mới dùng được.

Tâm người cũng phải trống bên trong mới dùng được.

Đây cũng rất giống với tâm rỗng lặng của nhà Phật, và đổ sạch tách trà của Thiền Tông.

Tâm rỗng lặng là tâm không có vướng mắc, thành kiến, tham sân si, xung động…

(Tuy vậy, sự khác biệt này giữa Phật và Lão là một khác biệt lớn trong thái độ tư duy.

Lão tử thì làm cho tâm trống rỗng để hợp với Đạo tự nhiên, vì “Đạo thì trống không”. Đạo là cái “tự nhiên” của trời đất, và tâm ta trống rỗng để ta phù hợp với thế giới tự nhiên.

Phật triết thì: tâm ta quản lý thế giới của ta. Tâm ta trống rỗng tĩnh lặng để thế giới của ta thành tĩnh lặng. Tâm ta làm chủ thế giới của ta. Phật triết rất tích cực trong tư duy. Ta là chủ).

Chúc các bạn một ngày rỗng lặng

Mến,

Hoành

© copyright 2012
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

2 thoughts on “Dụng của cái không”

  1. Bạn t9g68 có ..ngộ hay thế,thực ra mình không hiểu hình tròn này lắm, mình nghĩ chắc nó sẽ tương ứng với mỗi hiểu biết của từng người để ngộ ra điều tương ứng của riêng mình.Đúng là các vị thiền sư giỏi thật, mình không thể hiểu nổi ý nghĩa sâu xa khi chưa đạt đạo.Mình thấy đó một hình tròn vô tận vì không gặp nhau,tạo nên một cách tự nhiên vì không góc cạnh,tròn trịa,nếu mình cố gắng tạo ra hình tròn thì nó sẽ chỉ có một nét tròn trịa,không có góc cạnh ,có nghĩa gì ta?

    Like

  2. Hi!

    Cái hình vẽ trong bài viết này em dùng để thiền cực tốt, các bạn nên copy nó và in ra một tờ giấy A4 rồi dùng để ngắm thì vỡ ra được rất nhiều điều. Nhưng phải để cái hình ở vị trí lệch một tí, đừng để nó ở đúng vị trí trung tâm của tờ giấy.

    Rồi các anh/ chị ngắm nó thì em nghĩ là … ngộ ra vài điều thú vị.

    Chia sẻ:

    Bản thân em khi in nó ra bị lệch, ngồi ngắm một lúc em lại thấy – vì mình chấp nên đi quan tâm đến cái vị trí thay vì ngắm cái hình tròn, và em chỉ cần xoay ngược tờ giấy là cái vị trí đã được lệch sang bên kia (ngược hẳn so với cũ để mình khỏi chấp vào vị trí)

    Khi em ngắm nó em tự hỏi sao họ lại vẽ nó từ dưới đi lên như thế nhỉ? Và rồi em cũng chỉ cần xoay tờ giấy là nó đã chuyển thành bắt đầu vẽ từ trên đi xuống. – và em không còn chấp vào việc điểm khởi đầu của hình tròn là từ đâu nữa.

    Thật vi diệu.

    Em cám ơn bài viết này đã cho em tấm hình thiền quý báu.

    Chúc các anh/ chị ngộ ra nhiều điều hay hơn em khi ngắm hình.

    P/s: anh Hoành ơi, em lấy cái hình tròn để thiền từ logo trong file pdf 101 truyện thiền của anh, ngay trong trang 1, dòng đầu tiên.

    hihi, anh nói nó ko phải của anh mà là của thiền sư hogen daido yamahata vẽ, anh ngắm lại nhé, hình của thiền sư … hoàn hảo như thế này cơ mà 🙂

    Em rất ngưỡng mộ các bài viết của anh Hoành.

    Chúc anh sức khoẻ để viết nhiều hơn nữa.

    Like

Leave a comment