Hôm nay, 06/05/2011, theo hãng tin Bloomberg, đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam cho biết sẽ cho điều tra về thông tin chưa được kiểm chứng liên quan đến số nạn nhân thiệt mạng sau cuộc biểu tình của hàng ngàn người Hmong, xẩy ra cách nay vài ngày, tại tỉnh Điện Biên, một khu vực miền núi hẻo lánh, gần biên giới với Lào.

Thông cáo của đại sứ quán Mỹ kêu gọi « các bên liên quan tránh bạo động, giải quyết một cách hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp tại Việt Nam và các chuẩn mực về nhân quyền được quốc tế thừa nhận ». Đồng thời, đại sứ quán Hoa Kỳ đang cho « điều tra về những thông tin chưa được xác định về số người có thể thiệt mạng » trong cuộc biểu tình này.

AFP ngày hôm qua, dựa trên thông tin của một sĩ quan quân đội Việt Nam xin ẩn danh, cho biết là quân đội đã trấn áp hàng ngàn người Hmong biểu tình đòi mở rộng quyền tự trị và tự do tôn giáo. Trong khi đó, Trung tâm Phân tích Chính sách công, một tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nhân quyền, có trụ sở tại Washington, nói rằng có 28 người thiệt mạng và hàng trăm người mất tích.

Đây là cuộc biểu tình thứ ba được biết đến của các sắc tộc thiểu số tại Việt Nam, trong thập niên vừa qua. Trong các năm 2001 và 2004, lực lượng an ninh Việt Nam đàn áp các cuộc biểu tình của người Thượng ở vùng Tây Nguyên phản đối chính quyền bóp nghẹt tự do tôn giáo và chiếm đoạt đất đai của họ. Để tránh bị truy lùng, trấn áp, có ít nhất 1000 người Thượng đã vượt biên, chủ yếu chạy sang Thái Lan lánh nạn.

Chiều tối ngày hôm qua, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga ra thông cáo khẳng định là tại tỉnh Điện Biên, có nhiều người Hmong đã tụ tập sau khi có tin đồn rằng một “sức mạnh siêu nhiên” sẽ đưa họ đến “miền đất hứa“, ở đó, họ sẽ được ban sức khỏe, hạnh phúc và giàu sang. Vẫn theo thông cáo này thì lợi dụng tình hình này, một số phần tử xấu đã kích động đám đông đòi thành lập một vương quốc độc lập của người Hmong, làm mất trật tự, an ninh ở địa phương.

Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết thêm là chính quyền đã điều động cán bộ đến « thuyết phục  » những người biểu tình không nên tin vào những vào những chuyện thần bí, lừa bịp, đồng thời cảnh báo rằng những lời kêu gọi thành lập một vương quốc độc lập mà một số người đưa ra, là trái với chính sách đoàn kết dân tộc của chính phủ.

Theo Reuters, một số nguồn tin nói rằng cuộc biểu tình của người Hmong bắt đầu từ ngày 30/04, còn giới ngoại giao tại Hà Nội khẳng định có từ 5000 đến 7000 người đã tham gia biểu tình và một trong số những người này đã tự xưng là vua.

Cũng trong ngày hôm nay, Việt Nam từ chối không cho các nhà báo ngoại quốc đến khu vực có cuộc biểu tình của người Hmong. Tại Việt Nam, các phóng viên nước ngoài phải xin phép khi đi tác nghiệp ngoài thủ đô Hà Nội.

Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Nguyễn Phương Nga, được AFP trích dẫn, đã đưa ra một số lý do không thể cho phép các nhà báo nước ngoài đến nơi có vụ biểu tình như thời tiết xấu và đường xá dẫn đến  huyện Mường Nhé “rất tồi tệ“, chính quyền địa phương đang bận rộn kỷ niệm chiến thắng Điện Biên phủ, ngày 07/05.

U.S. Probes Reports of Deaths After Hmong Protests in Vietnam

The U.S. Embassy in Vietnam said it is looking into unconfirmed reports of deaths following protests by ethnic minority Hmong people in a remote mountain area near the Laos border.

Vietnamese soldiers clashed with thousands of protesters calling for greater autonomy and religious freedom, Agence France-Presse reported yesterday, citing an unidentified military official. Twenty-eight people were killed and hundreds are missing, according to Washington-based humanitarian advocacy group the Center for Public Policy Analysis.

“We urge all parties involved to avoid violence, to resolve any differences peacefully and in accordance with Vietnamese law and internationally recognized human rights standards,” the U.S. Embassy in Hanoi said in a statement today. The Embassy is inquiring into “unconfirmed reports of possible deaths associated with these protests.”

The protests are the third known incident of unrest among Vietnam’s ethnic minorities in the past decade. In 2001 and 2004, Vietnamese security forces confronted Montagnards in the Central Highlands protesting religious persecution and the loss of their homelands, causing at least 1,000 to flee the country.

Vietnam’s Ministry of Foreign Affairs said a “large gathering” of Hmong people took place in Dien Bien province in the country’s northwestern region after a rumor that a “supernatural force” would lead them to a “promised land.”

The crowd was incited to call for a separate territory for Hmong people, “causing disorder, insecurity and an unsafe situation,” the ministry’s statement said. Local officials have convinced many to return to their homes, it said.

“Significant numbers of Vietnam People’s Army troops from Hanoi, and security forces from Laos, have been deployed for special military operations directed against the Hmong minority people,” Philip Smith, the executive director of the U.S. advocacy group, said in a statement on its website, citing other non-governmental organizations and people inside the region where the protests were taking place.

To contact the reporter responsible for this story: K. Oanh Ha Bloomberg News at oha3@bloomberg.net