-
TĐH: Đây là phần giới thiệu sách mới Thủng Thẳng Với Thơ của ba tác giả Lý Phương Liên (thơ), Nguyễn Nguyên Bảy (thơ), Nguyễn Lý Phương Ngọc (tranh, với bài giới thiệu Chân Dung Mộng Mị của Đạo diễn điện ảnh Nguyễn Anh Tuấn đã post trên ĐCN), và loạt bài Thủng Thẳng Với Thơ của anh Bảy (đang post trên ĐCN).
Sau phần Lời Tựa của anh Bảy dưới đây là phần giới thiệu sách của mình, có tên là Không Đề. Mình viết lời giới thiệu, nhưng không cho nó đầu đề gì cả, gởi cho anh Bảy, và bây giờ lại thấy nó có đầu đề Không Đề. Bài học là: Điều gì ta viết cũng đã có sẵn một tên đề là Không Đề. Nếu ta không chọn cho nó một tên khác, Không Đề sẽ dính 🙂
Dưới đây giới thiệu Lời Thưa của Nguyễn Nguyên Bảy và Không Đề của Tiến sỉ Trần Đình Hoành.
thủng thẳng với thơ
Lời thưa,
Tiếp sau Lời Thưa này là bài Không Đề, giới thiệu sách thơ của Tiến sĩ Trần Đình Hoành, bạn vong niên chưa một lần gặp mặt, nhưng tình bạn đã như Bàn Tay, Xòe Ra Là Gặp, cảm ơn Hoành.
Phần 1 của sách thơ, tựa đề Lời Ru Với Anh, gồm tập hợp 9 bài thơ của Lý Phương Liên, trong đó 8 bài đã in trong tập thơ Ca Bình Minh (NXB Văn Học ấn hành 1/2011) và 1 bài mới viết về chân dung bạn thơ Ngô Thế Oanh.
Phần 2 của sách thơ, tựa đề Có Một Con Thuyền Trương Chi, gồm tập hợp 41 bài thơ của Nguyễn Nguyên Bảy, trong đó phần lớn đã in trong tập Thơ Nguyễn Nguyên Báy 1 (NXB Văn học ấn hành tháng 10/ 2010) và một số bài rút ra từ sách Thơ Nguyễn Nguyên Bảy 2, sắp in.
Như vậy, tồng số, bao gồm phần 1 và 2 là 50 bài thơ tình của Lý Phương Liên-Nguyễn Nguyên Bảy tính mốc 1975 ngược lại. 50 bài thơ này lấy hai câu bài thơ Hoa Nhài làm tiêu chí tuyển chọn cũng là ý muốn gửi cái tình thơ đến xa gần bằng hữu.
Ướp tra em. Cái tóc em. Mà vẫn khinh em. Hoa nở đêm
Nhưng em vẫn nở đêm. Tắm mình trăng. Tắm mình sương. Cho ngon trà. Cho ngọt tóc. Em vẫn cứ là em. Hoa Nhài.
Phần 3 của sách thơ, tựa đề Chân Dung Mộng Mị, Lời bạt tranh của Đạo diễn điện ảnh Nguyễn Anh Tuấn, cảm ơn Tuấn, với tuyển chọn 27 tranh sơn dầu của Nguyễn Lý Phương Ngọc qua triển lãm cá nhân lần thứ nhất 12/2010 tại Hội Mỹ Thuật TPHCM.
Phần 4 của sách thơ là 14 khúc đò đưa của Nguyễn Nguyên Bảy, tựa đề Thủng Thẳng Với Thơ.
Vài dòng xuất xứ: Sáng,14/12/2010 bỗng tìm thấy trong thư viện gia đình cuốn chép tay viết năm 1975, có tựa đề Luận Văn Thứ Nhất. Tôi thực chẳng nhớ nguyên cớ gì tập tiểu luận này lại có tên là Luận Văn, ngẫm mãi, rồi tự bảo có lẽ đây là Luận Văn Thứ Nhất cho tu thân tôi trong nghiệp làm thơ, chăng? Rồi bèn rũ bụi thời gian và đọc, đọc cả những gạch xóa, sau đó ngồi viết lại trên máy và đặt cho tập chép tay này tên mới là Thủng Thẳng Với Thơ…Rồi lại nghĩ, nhưng dòng này dù viết cách nay đã 35 năm, nhưng vẫn còn thú ích cho bản thân mình và còn lợi lạc cho bạn đọc có nhu cầu, bèn khởi đăng trên mạng, đầu tiên là mạng của mình nguyennguyenbay.com, nào ngờ mạng bạn dotchuoinon.com khích lệ đăng nguyên văn, nguyên sách, tiếp sau các trang mạng vanhac.org, thovanviet.com, trieuxuan.info, vandanviet.com và các blog Trần Xuân Họa, Nguyễn Tùng Bách…lần lượt giới thiệu. Xin cảm ơn vì sung sướng.
Thủng Thẳng Với Thơ không là tập sách lý luận phê bình, mà chỉ là tâm sự nghiệp thơ, nghĩ sao viết vậy, mà hồi ấy, 1975, còn trẻ người non dạ, có thể những tâm sự này làm bực lòng bạn văn thơ nào đó, xin được tha thứ. Giá bây giờ, 2011, mới viết thì chắc chắn đã khắc phục được những lỗi lạc ấy, nếu vậy, biết đâu lại chẳng mắc những lỗi lạc mới, còn gây bực dọc nhiều hơn. Là nói vậy, chứ bây giờ, tuổi cao, trí và lực đều đã cỗi làm sao viết được Thủng Thẳng Mới Với Thơ!
Thưa, đây đơn thuần chỉ là tập sách thường nhật thú vui gia đình, muốn in ra chia sẽ cùng thân bằng quyến thuộc gần xa. Đó cũng là lý do sách này in ra không thương mại , chỉ mong cầu tặng bạn chia sẻ, cúi mong nương lời khích lệ, thế tất lỗi lầm (nếu có) để lòng vui mà in tiếp những sách đang xếp hàng chờ sinh.
Nguyễn Nguyên Bảy, kính bạch.
Tháng 4/2011
Liên lạc:
92 Ký Con, Quận 1, TPHCM Điện thoại: 0989722051
Email: nguyenbaybnn@yahoo.com.vn
Không Đề
Đây quả là một tập thơ gia đình, không phải chỉ vì ba tác giả–nhà thơ Nguyễn Nguyên Bảy, nhà thơ Lý Phương Liên, và họa sĩ Nguyễn Lý Phương Ngọc—thuộc về một gia đình, hay vì hai người giới thiệu sách và tranh—đạo diễn Nguyễn Anh Tuấn và mình—là bạn bè thân thiết trong gia đình, hay vì sách in ra không phải để làm thương mãi mà là để chia sẻ với bạn bè thân thuộc, mà điểm chính là tất cả các bài thơ đều nói về gia đinh, và ngay cả tranh của Phương Ngọc, đại đa số đều nói lên một nỗi niềm nào đó rất riêng tư.
Giới thiệu một tập thơ như thế, với bạn bè thân tình như thế, thì có lẽ là chúng ta không cần nói nhiều, dù rằng nếu muốn nói nhiều thì bao nhiêu văn tự cũng không đủ. Chỉ loạt bài Thủng Thẳng Với Thơ, khác với lời tự bạch khiêm tốn của anh Bảy rằng đó chỉ là bài viết “trẻ người non dạ” năm xưa, cũng đã cho chúng ta nhiều nhận xét và kinh nghiệm sâu sắc về thi ca, để ta có thể đàm luận hoặc tranh luận nghiêm chỉnh dài tháng dài năm. Hoặc những bức tranh mang nhiều bí ẩn nội tâm của Phương Ngọc luôn luôn có thể là đề tài phân tâm vô tận cho quý vị yêu chuộng phân tâm học. Đó là chưa nói đến những dòng thơ nặng tình của anh Bảy và chị Liên, luôn luôn có thể là đề tài để chúng ta phân tích, tán thưởng, và bình phẩm cạn trà cạn đêm.
Tuy nhiên, chính tính gia đình của tập thơ này lại là điều đáng nói đến trong thi ca Nguyễn Nguyên Bảy-Lý Phương Liên.
Đại đa số các bài thơ của hai anh chị đều có những cá tính như nhau:
1/ Viết về người thân trong gia đình—người yêu, vợ chồng, bố mẹ con cái, ông bà cháu chắt, bạn bè thân thuộc—dù là tên bài có nói đến người hay không, từ Lục Bát Người Đang Yêu của Lý Phương Liên:
Ngôi nhà không ngủ nhà em
Tối nay anh đến hương đêm bồn chồn
đến Liễu Tây Hồ của Nguyễn Nguyên Bảy:
Em đứng bên hồ
Phong phanh liễu
Mưa phùn chuốt liễu mưa xanh
Từng nhành tóc xõa
Mẹ giắt em đi chôn cha
Liễu bồng em đi chôn mẹ
Bơ vơ em muốn quên mình
2/ Nghe rất thành thật và đơn giản, như khi chúng ta nói về người thân của mình (thay vì giới thiệu một cô ca sĩ trong rạp hát). Như:
Anh không nhỡ hẹn bao giờ
Kim ngắn chỉ vào số bẩy
Kim dài chỉ số mười hai
Anh sắp đến
(Chờ Anh Dưới Cột Đồng Hồ, Lý Phương Liên)
hay
Mặt trăng không sinh được con người
Mặt trời không sinh được con người
Sinh ra người là mẹ muôn vàn yêu quý của con.
(Nam Mô Đất, Nguyễn Nguyên Bảy)
3/ Hoàn toàn vắng bóng ngôn ngữ “thi ca” thời thượng, với những cliché bị lạm dụng trên thị trường đến mức tư tưởng nào đó tự thuở ban đầu, nếu có, cũng đã bị vắt kiệt hoàn toàn và chúng trở thành rỗng tuếch, không chuyên chở được một ấn tượng hay cảm xúc nào, ngoại trừ cảm xúc lạm dụng vào tai người đọc.
4/ Chính tình cảm chân thật và ngôn ngữ bình dị và trực tiếp đó làm cho thơ của anh Bảy và chị Liên đứng riêng rẽ và nổi bật trong rừng thơ Việt. Mỗi từ mỗi câu đều chất chứa nhiều cảm xúc và tư duy, như là “Xa anh nói nhớ làm sao / Chân đứng tổ kiến lòng chao gió cành” (LPL) hay Trai thời chiến mấy người ba chục tuổi / Được trời cho cưới tình yêu (NNB). Chúng truyền thẳng đến người đọc, một cách mạnh mẽ và tràn đầy, những cảm xúc, ấn tượng và tư duy của tác giả, có lẽ với cùng cường độ cho người đọc cũng như cho chính người viết. Cường độ của cảm xúc và tư duy xem như không bị mất mát vì mơ hồ hay quanh co của ngôn ngữ. Các lời thơ đã làm trọn chức năng của nó là diễn tả cho tác giả điều tác giả muốn diễn tả, và chuyên chở đến người đọc toàn diện diễn tả đó, không bị hao tổn trong tiến trình chuyên chở.Chính vì vậy mà thơ của Nguyễn Nguyên Bảy và Lý Phương Liên đọc ra nghe rất mới, như là mới viết hôm qua, dù nội dung cho thấy nhiều bài đã được viết nhiều năm về trước. Ngôn ngữ trực tiếp và giản dị luôn luôn vượt thời gian, vì chúng không phải là ngôn ngữ thời trang chỉ có một mùa.
Thơ của anh Bảy và chị Liên là một minh chứng nữa về chân lý ngàn đời rằng những điều rất nhỏ và đơn giản, cho người yêu, cho vợ, cho chồng, cho bố mẹ…, thực ra lại là những điều rất lớn, vừa về phương diện phẩm giá trong quan hệ con người, vừa về hấp lực nghệ thuật của ngôn ngữ.
Rất may mắn cho chúng ta đã được anh Bảy, chị Liên và cháu Phương Ngọc chọn vào vòng gia đình để chia sẻ tâm huyết của anh chị và cháu.
Cám ơn anh Bảy, chị Liên và Phương Ngọc.
Trần Đình Hoành
Washington DC
4.9.2011
nguyennguyenbay.com
Đọt Chuối Non 