Tag Archives: trà đàm

4 bước để chuyển khó khăn thành cơ hội

Sự khác biệt giữa một hoàn cảnh khó khăn và một cơ hội là gì? Điều này chẳng hề rõ ràng đúng không? Nếu bạn trả lời câu hỏi rằng thực tế là như vậy – hãy nghĩ lại. Bạn đã từng nghe thấy hay chứng kiến điều này đúng không: hai người đạt được những kết quả khác nhau thậm chí khi họ bắt đầu với những điều kiện như nhau?

Ví dụ, khi đang ở giữa thời kì suy thoái kinh tế, một công ty thể nói rằng mọi công ty đều nghĩ họ sẽ bị ảnh hưởng tương tự nhau không? Nhưng thế còn những công ty thành đạt thì sao? Điều gì tạo nên sự khác biệt này? Sự khác biệt nằm ở cách mọi người phản ứng lại hoàn cảnh. Hãy lấy một nhà phân phối ô tô sang trọng đã kinh doanh rất tốt trong thời kì suy thoái kinh tế vào đầu những năm 90 làm ví dụ. Bằng cách nào họ đã làm được điều đó? Họ đã tập hợp những nhân viên của mình lại, động não và thử nghiệm những giải pháp đặc biệt với những vấn đề đang phải đối mặt – không có ai mua những chiếc xe ô tô sang trọng của họ. Một giải pháp đã hiệu quả? Họ đã mang những chiếc xe ô tô của mình xuống những câu lạc bộ cho giới thượng lưu địa phương và đưa ra những cơ hội lái thử xe. Doanh số bán hàng của họ đã tăng lên rất cao.

Bạn đối phó lại như thế nào trong một tình huống toàn những khó khăn? Bạn có trở nên sáng tạo? hay lại đánh mất sự tin? Bạn có nhìn vào khía cạnh tươi sáng của vấn đề? hay chỉ toàn nhìn vào những gì bạn chẳng hề muốn nhìn? Đây là 4 bí quyết giúp bạn giúp bạn xoay chuyển tình thế trong cuộc sống của chính bạn, vì thế như nhà phân phối xe hạng sang kia, bạn có thể trở nên thành công thậm chí ngay cả ở trong những điều kiện đầy thách thức.

“Tôi nên làm gì nếu điều này xảy ra CHO tôi?”

Phản ứng tự động của hầu hết mọi người đối với hoàn cảnh tiêu cực là cảm thấy điều này đang xảy ra VỚI họ. Thật dễ dàng khi trở nên sống theo kiểu của một nạn nhân và đắm chìm trong đó. Thay vào đó, bạn sẽ làm gì nếu bạn tự hỏi mình “Tôi nên làm gì nếu điều này xảy ra CHO tôi?” Sau cùng, điều này đang đóng góp phần xây dựng tôi như thế nào? Điều này mang ích lợi cho tôi như thế nào?

“Phải chăng cơ hội đang mở ra trước mắt tôi trước đây chưa từng tồn tại?”

Đôi khi, việc bạn mất những thứ bạn sợ mất nhất có thể giải phóng rất nhiều năng lượng. Ví dụ, nếu bạn sợ theo đuổi niềm đam mê của mình vì điều đó có nghĩa là từ bỏ việc đi làm thuê của minh và sau đó, bạn mất việc, đó chính là lúc bạn theo đuổi niềm đam mê của mình. Hoặc nếu bạn không còn cơ hội làm một điều gì đó đã từng ngốn mất quá nhiều thời gian của bạn, phải chăng việc đó giải phóng thời gian để bạn làm một việc gì đó? Hoặc khi một mối quan hệ kết thúc, phải chăng điều đó sẽ khiến bạn tiếp cận được với những người khác? Và bằng cách nào bạn có thể bước ra ngoài và tạo nên những thứ thậm chí còn tốt hơn?

“Tôi thực sự muốn gì?”

Mọi lời phàn nàn, mọi thái độ tiêu cực đều ngầm chỉ rằng có một điều gì đó bạn muốn mà chưa có được. Không có ai kêu ca phàn nàn nếu chẳng còn một lựa chọn nào tốt hơn. Vì thế, nếu bạn đã gặp phải một vấn đề nào đó, hãy sử dụng nó như một dấu hiệu dẫn đến điều bạn muốn. Hãy xoay ngược tình thế và thay đổi tiêu điểm của bạn. Thay vì tập trung vào những điều không đúng, thậm chí bạn có thể lập ra một danh sách những lí do cho việc bạn xem một hoàn cảnh là khó khăn và sau đó, với mỗi lí do, bạn hãy viết một hoặc nhiều hơn những thứ mà giờ đây bạn thấy rằng mình muốn đạt được. Và một khi bạn biết mình muốn gì, hãy tập trung hướng đến điều đó.

“Nếu tôi biết không có điều gì là sai lầm thì tôi sẽ làm điều gì tiếp theo?”

Một khi bạn nhận ra cách điều này đang xảy ra CHO mình, và bạn đã lật được lớp khăn che đậy những cơ hội, và rõ ràng về những gì bạn muốn, đó chính là thời điểm bước vào hành động. Hãy lập ra những mục tiêu mới, lập kế hoạch và bắt đầu. Chắc hẳn bạn tự hỏi “Nhưng nếu tôi thất bại, điều gì sẽ xảy ra?”. Nhìn chung, tất cả điều này bắt đầu với một vấn đề. Bằng cách nào, bạn có thể chấp nhận mạo hiểm hơn? Thật đơn giản. Hãy nhận ra rằng chẳng có bất kì một sai lầm nào. Sự khác nhau giữa thành công và thất bại chỉ đơn giản là: Đạt được thành công đến từ sự linh hoạt, sáng tạo và kiên trì. Thất bại chỉ xảy ra khi người ta từ bỏ. Hãy nhìn vào Thomas Edison, trước khi phát minh ra bóng đèn điện, ông đã trải qua bao nhiêu lần cố gắng đều bị thất bại. Như ông đã nói: “Tôi đã không thất bại. Tôi chỉ tìm ra 10.000 cách không thích hợp mà thôi.”

Hãy nghĩ về điều này – Mattie Christianson sinh ra với đôi tay chỉ dài đến khuỷu, đôi chân chỉ đến đầu gối. Đến năm 11 tuổi, anh đã là một tay ném bóng trong đội bóng mềm chiến thắng của mình. Người đàn ông trẻ tuổi hiểu biết này đã nói rằng: “Bạn phải từ bỏ tất cả những lời xin lỗi của mình.” Chỉ đơn giản là anh ấy không bao giờ chấp nhận thất bại và những giới hạn. Nếu anh ấy có thể làm được điều này thì liệu bạn có thể làm gì?

Nguyễn Hồng Hải dịch
.

Four Steps to Turning Any Problem Into an Opportunity

By Dinyah Rein

What’s the difference between a problem and an opportunity? Isn’t it obvious? If your response to that question is that obviously, it’s the circumstances – think again. Have you ever heard of or seen two people achieving different outcomes, even though they began with the same circumstances?

For example, in the midst of an economic downturn, might one say that every company might expect to be similarly effected? Well, what about the ones that prosper? What makes the difference? The difference is in how one responds to the circumstances. For example, one luxury car dealership did very well during the economic downturn in the early ’90s. How? They gathered their staff and brainstormed and experimented with extraordinary responses to the problem at hand – no one was buying their luxury cars. The one that worked? They brought the cars down to the local country club and offered test drives. Sales went through the roof.
How do you respond in the face of problems? Do you get creative? Or discouraged? Do you look on the bright side? Or see all the things you don’t want to see? Here are 4 keys to turning this around in your own life, so that, like that luxury car dealership, you can thrive, even in challenging circumstances.

* “What if this were happening FOR me?”

Most people’s automatic response to a negative circumstance is to feel that it’s happening TO them. It’s easy to become victim mode and wallow in that. What if, instead, you were to ask yourself, “What if this were happening FOR me?” How is this ultimately contributing to me? How is it for my greater good?

* “What opportunities are opening up for me that didn’t exist before?”

Sometimes, when you lose the thing you most feared losing, it can free up a lot of energy. For example, if you were afraid to pursue your passion because it would mean giving up your employment, and then you lose your job, well, it’s time to pursue that passion! Or if you no longer have the opportunity to do something that used to occupy a lot of your time, what does that free up time for? Or if a relationship ends, what does that make available? And how might you step out and create something even better?

* “What do I really want?”

Every complaint, every negative, is an indication that there’s something you want that you don’t have. No one complains unless there’s some other option they believe would be better. So, if you’ve encountered a problem, use it as a pointer to what you want. Just turn around and shift your focus. Instead of focusing on what’s wrong, you can even make a list of all of the reasons you’re seeing it as a problem, and then for each one, write down one or more things you can now see you want. And once you know what you want, focus on and progress toward it!

* “If I knew there was no such thing as failure, what would I do next?”

Once you’re seeing how this is happening FOR you, and you’ve uncovered the hidden opportunities, and clarified what you want, it’s time to get into action. Set some new goals, make plans, and start. “But what if I fail?” you ask. Afterall, this all began with a problem. How can you take more risks? Easy. Recognize that there is no failure. The difference between success and failure is simply this: Achieving success comes from flexibility, creativity, and tenacity. Failure occurs when people quit. Look at Thomas Edison, and how many failed attempts he made before he actually invented the light bulb. As he said, “I have not failed. I’ve just found 10,000 ways that won’t work.”

Think about this – Mattie Christianson was born with no arms past the elbows, no legs past the knees. Yet when he was 11, he was the pitcher on his winning softball team. This wise young man said, “You have to give up all your excuses.” He simply didn’t accept failure, or limitations. If he can accomplish that, what can you do?

Không bám bụi

Zengetsu [Thiền Nguyệt: Zengetsu (J); Jianyuan Zhongxing (C), 833-912], một thiền sư Trung quốc đời Đường, viết lời khuyên sau đây cho các đệ tử:

Sống trong thế gian nhưng không bám bụi đất thế gian là đường thật của Thiền.

Khi thấy một việc thiện của người nào thì hãy cố học theo gương đó. Nghe thấy lỗi lầm của ai thì tự bảo là không bắt chước.

Dù đang ở trong phòng tối, hành động như đang đối diện một vị khách quí. Bộc lộ cảm xúc, nhưng không bộc lộ hơn là bản tính thật của mình.

Nghèo khó là kho báu. Đừng bao giờ đổi nghèo khó lấy một đời sống dễ dàng.

Một người có thể nhìn như một người điên, nhưng không điên. Có thể là anh ta chỉ bảo vệ cẩn thận sự thông thái của mình.

Đức hạnh là hoa trái của tự kỷ luật và chẳng rơi từ trời xuống như mưa hay tuyết.

Khiêm tốn là nền tảng của tất cả mọi đức hạnh. Hãy để láng giềng khám phá ra bạn trước khi bạn tự trưng bày bạn cho họ.

Một trái tim cao thượng không bao giờ xấn tới trước. Lời nói của nó là ngọc quí, it khi trưng bày, và có giá trị rất lớn.

Đối với một thiền sinh thành thật, mỗi ngày là một ngày ân phúc. Thời gian trôi qua nhưng thiền sinh không bao giờ trễ nãi. Cả vinh quang cũng như nhục nhã đều không làm thiền sinh bị xao động.

Khắt khe với chính mình, nhưng không với người khác. Đừng bàn luận đúng hay sai.

Vài điều, dù là đúng, vẫn bị xem là sai nhiều thế hệ. Vì giá trị của phẩm hạnh có thể được nhận ra sau nhiều thế kỷ, nên chẳng cần ham được nhận biết tức thì.

Sống với nhân và để luật lớn của vũ trụ lo quả. Sống mỗi ngày trong thiền định an bình.

Bình:

• Không chạy trốn cuộc đời. Sống trong cuộc đời bụi bặm, nhưng không bám bụi. Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Ta có làm được thế không?

Thưa, được, nếu bạn đừng phạm lỗi lầm nhiều người đang phạm, là sống thì phải “thực tế” thế này, “thực tế” thế kia. “Thực tế” thì chẳng có gì là sai sót cả, ngoại trừ ngày nay “thực tế” chỉ là từ lịch sự để chỉ “làm bậy như người khác”, cũng như “bồi dưỡng” là từ lịch sự cho “tham nhũng.”

Chỉ có một việc cần phải làm là đứng vững trên các giá trị nhân phẩm của mình, dù là chuyện gì xảy ra. Giản dị vậy thôi. Và đó cũng là thử thách tối hậu. Ta có quyết tâm không mà thôi.

• Nghèo khó là kho báu: Nếu bạn may mắn làm ăn thành công thành triệu phú, bạn có thể giữ được con tim khiêm tốn của người nghèo khổ không?

• Khiêm tốn là nền tảng mọi đức hạnh: Khiêm tốn là một khía cạnh của vô ngã. Người đạt được vô ngã là người giác ngộ.

Trong Bảy Trọng Tội Đầu Tiên (seven cardinal sins) của Thiên chúa giáo thì tội kiêu ngạo là tội đầu tiên, tội số một trên tất cả mọi tội khác.

• Sống với nhân và để luật lớn của vũ trụ lo quả: Làm việc thiện, và chuyện gì đến thì mặc nó. Nói thật, và chuyện gì đến cũng mặc nó. Ngay thẳng, và chuyện gì đến cũng mặc nó. Làm ăn trong sạch, và chuyện gì đến cũng mặc nó. Hy sinh bảo vệ công lý, và chuyện gì đến cũng mặc nó.

Gieo nhân tốt, và để mặc luật tự nhiên lo việc quả. Dù cho ta thấy quả thế nào trước mắt, thì trong trường kỳ, đương nhiên là nhân tốt phải mang đến quả tốt.

Nếu ta chỉ lo nhân, mà không quan tâm đến quả, ta sẽ có sức mạnh vô song. Sẵn sàng chấp nhận mọi thử thách.

Nếu ta chỉ cứ chăm chăm lo quả–tiền tới, danh tiếng tới, danh dự tới, an ninh cho đời sống—ta chỉ mất nguyên lý sống của chính mình và chỉ hèn đi thôi.

(Trần Đình Hòanh dịch và bình, trong “101 Truyện Thiền bình giải”)

No Attachment to Dust

Zengetsu, a Chinese master of the T’ang dynasty, wrote the following advice for his pupils:

Living in the world yet not forming attachments to the dust of the world is the way of a true Zen student.

When witnessing the good action of another encourage yourself to follow his example. Hearing of the mistaken action of another, advise yourself not to emulate it.

Even though alone in a dark room, be as if you were facing a noble guest. Express your feelings, but become no more expressive than your true nature.

Poverty is your treasure. Never exchange it for an easy life.

A person may appear a fool and yet not be one. He may only be guarding his wisdom carefully.

Virtues are the fruit of self-discipline and do not drop from heaven of themselves as does rain or snow.

Modesty is the foundation of all virtues. Let your neighbors discover you before you make yourself known to them.

A noble heart never forces itself forward. Its words are as rare gems, seldom displayed and of great value.

To a sincere student, every day is a fortunate day. Time passes but he never lags behind. Neither glory nor shame can move him.

Censure yourself, never another. Do not discuss right and wrong.

Some things, though right, were considered wrong for generations. Since the value of righteousness may be recognized after centuries, there is no need to crave immediate appreciation.

Live with cause and leave results to the great law of the universe. Pass each day in peaceful contemplation.

# 77

Tư duy tích cực trong các vấn đề xã hội

Chào các bạn,

Khi chúng ta bắt đầu học về tư duy tích cực ta luôn luôn chỉ nói vể luyện tâm của chính mình, và thực sự đây là toàn bộ tư duy tích cực ta phải luyên tập cả đời. Chẳng có gì nằm ngoài tâm ta cả.

Tuy nhiên đến một lúc nào đó, khi ta đã tạm vững tâm và có thể nói là khó đi lạc, thì đương nhiên chúng ta đối diện với những vấn đề xã hội quanh mình. Nếu thấy bãi rác ngay trước ngõ mình, mà ngày nào đi ra đi vô cũng cứ đi như là chẳng thấy gì, thì rất khó để chúng ta có thể tự nói với mình là ta tư duy tích cực.

Nhưng đây là vấn đề khó khăn. Khi nói đến các vấn đề xã hội, chúng ta vướng phải 3 vấn đề sau đây:

1. Chung quanh ta có quá nhiều vấn đề xã hội chẳng biết nên rớ vào chuyện gì và chuyện gì mình phải lờ đi, vì một người không thể rớ vào mọi chuyện của xã hội.

2. Phê phán một hồi thì chính ta trở thành tiêu cực.

3. Trong khung cảnh mọi thứ có thể bị chính trị hóa dữ dội, dính vào chuyện xã hội thường là dính vào chia rẽ chính trị. (Rất tiếc là “chính trị” là “trị một cách chính đáng”, tức là làm cho người ta đoàn kết lại. Chính trị của chúng ta bệnh hoạn lâu ngày nên thường gây chia rẽ).

• Vấn đề số một thì dễ giải quyết. Mỗi người chỉ có năng lực và ý‎ muốn nhúng tay vào việc gì đó—lo cho sạch rác trong ngõ nhà mình, hay dạy học cho trẻ đường phố, hay tranh đấu cho bình đẳng nam nữ… Nhưng các việc khác thì không đủ thời giờ rớ vào. Tuy nhiên, ta vẫn có thể bỏ tiền túi giúp các tổ chức thiện nguyện lo những vấn đề ta quan tâm nhưng không có thời gian để nhúng tay vào. Ta có một mớ công và một mớ của; giữa công và của ta có thể liên hệ đến một số vấn đề xã hội.

Ngoài ra ta có thể giúp nhiều việc mà chẳng tốn công tốn của, như là chuyển thông tin về các việc tốt mà ta thấy trong mailbox của ta, đến các bạn bè.

• Vấn đề thứ hai là “đi lạc”. Bắt đầu phê phán thì tích cực, phê phán một hồi hăng say quá, ta thành tiêu cực lúc nào không hay. Đây là vấn đề nội lực. Chính vì vậy mà các vị thầy tư duy tích cực thường không nói đến các vấn đề xã hội cho môn sinh mới nhập môn, và chỉ nói với hàng đai đen.

• Vấn đề chính trị hóa mới là vấn đề phức tạp. Nhà nước làm gì đó sai, ta viết một bài phê phán. Bài dở thì không sao, bài hay thì liền được các nhóm chống nhà nước, thường là ở nước ngoài, ưu ái sử dụng trong việc tuyên truyền chống nhà nước. Thế là ta rất có thể được ông nhà nước gán cho cái mũ phản động, với đủ mọi rắc rối kéo theo. Cho nên bắt đầu thì vô tội vạ, chỉ một lúc sau thành đủ thứ tội vạ.

Dĩ nhiên vấn đề chính vẫn là ông nhà nước không đủ thông minh để giải quyết các vấn đề này một cách khôn khéo và văn minh–bởi vì không có đầu để dùng nên phải dùng tay chân.

Nói chung là chúng ta đã hết chiến tranh từ năm 1975 nhưng vẫn còn chiến tranh cho đến ngày nay. Chiến tranh có thể bùng nổ như bom nguyên tử trong tâm mà không cần vũ khí.

Dù sao đi nữa thì mọi tội vạ vẫn phải đổ lên đầu ông nhà nước và Đảng ta, vì vấn đề thì ở đâu cũng có trên thế giới, nhưng chính phủ giải quyết kiểu siêu thông minh hay siêu dốt thì tùy từng chính phủ.

Tuy nhiên, chúng ta không bàn chuyện nhà nước ở đây, mà bàn việc nếu tư duy tích cực của ta bị chính trị hóa ra khỏi ‎ý muốn ban đầu của ta thì sao?

Rất tiếc là mình không có câu trả lời cho câu hỏi khó khăn này của các bạn. Mỗi người phải tự tìm câu trả lời. Một là nhúng tay vào các vấn đề xã hội, rồi mặc ai muốn chính trị hóa thì đó là việc của họ, và sẵn sàng chấp nhận mọi hiểu lầm và phỉ báng. Hai là nhúng tay nhưng rất cẩn thận trong việc không để bị chính trị hóa, trong lời nói và cung cách làm việc của mình, và hy vọng cho điều tốt nhất. Ba là chẳng rớ tay vào cho chắc ăn.

Thực sự là mỗi người phải có câu trả lời cho chính mình. Chẳng có công thức chung nào cả. Khố rách áo ôm thì dễ hơn là một vợ ba con. Tuy nhiên, chọn đường nào thì chúng ta cũng phải tự bảo mình: “Tôi có quan tâm đến chuyện này, đây là vấn đề quan trọng cho quốc gia, tôi có lý do riêng để chẳng làm gì cả lúc này, nhưng tôi biết là tôi có quan tâm.” Đừng để con tim mình lãnh cảm với các vấn đề xã hội quanh mình là được.

Những điều này thực sự rất quan trọng cho việc phát triển tư duy tích cực của riêng bạn. Chúng ta cần nhớ rằng tư duy tích cực không phải là công thức. Nó là một thái độ sống từ trong tâm đi ra. Nếu tâm ta không quan tâm tích cực một cách nào đó về những vấn đề xã hội quanh ta, thì ta không thể có tư duy tích cực mạnh mẽ được. Nếu một đống rác ngay đầu ngõ của bạn mà bạn chẳng bao giờ quan tâm đến, nhưng bạn lại cho là bạn tư duy tích cực thì chắc là bạn cũng không đánh lừa được chính bạn. Tối thiểu người ta cũng phải nói chuyện với người trong nhà và với vài người trong xóm về đống rác.

Trong các truyền thống tâm linh người ta hay cầu nguyện để giải quyết các vấn đề xã hội. Ví dụ: Nếu tất cả các chùa và các nhà thờ tại Việt Nam đồng lòng có chương trình “Cầu nguyện cho đường phố sạch” một năm liền. Trong năm đó mọi cha mọi thầy nhắc nhở các tín hữu cầu nguyện siêng năng thành khẩn hàng ngày để phép lạ đến cho đường phố sạch sẽ. Bạn nghĩ là phép lạ sẽ đến không? Mình có thể chắc chắn 120% là phép lạ sẽ đến. Chỉ trong vòng một tháng tập trung tư tưởng như thế, bạn sẽ thấy đủ mọi chuyện bắt đầu xảy ra—sẽ có những người lượm rác, thu rác, quét đường, ngưng xả rác… Sẽ có đủ mọi chương trình từ các nhóm học sinh nhỏ đến các chùa chiền nhà thờ đến các công sở để làm cho đường phố sạch đẹp.

Tâm thức mọi người đã được đánh động ở mức sâu thẳm nhất, từ tiềm thức ra tới ‎ý thức.

Cho nên các bạn đừng quên cầu nguyện và phép lạ.

Và đừng quên cái gốc tâm thức của mình–chuyển hóa chính mình và chuyển hóa xã hội của mình.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Viết mỗi ngày

Viết là một hình thức cơ bản của giao tiếp. Trong 4 kĩ năng Nghe – Nói – Đọc – Viết, ai cũng phải thừa nhận kĩ năng viết là khó nhất. Thực ra viết có khó đến thế không nhỉ?

Có lẽ khi chúng ta nói viết khó là muốn ám chỉ tới lối viết chuyên nghiệp hoặc có tính học thuật nhưng không phải ai khi mới bắt đầu cầm cây bút viết cũng đều nhằm mục đích đó. Bạn có thể viết vì nhiều lí do: viết nhật kí để tự nói chuyện với mình, viết thư để chia sẻ với người thân, viết văn để biểu lộ cảm xúc, viết bình luận trên forum vv…

Có người cho rằng viết lách dù chỉ là viết một đoạn văn ngắn chia sẻ cảm xúc thôi là một kĩ năng trời phú, ví như nhà thơ thì sinh ra đã làm được thơ, nhà văn sinh ra đã có thể tả một bông hoa dài cả chục trang giấy. Còn tôi? Văn chương là thứ tôi dốt nhất. Cả đời chưa bao giờ viết nổi một bài văn lấy điểm 8, nửa câu thơ bẻ đôi không có, làm sao mà viết được cái gì cho gọn gẽ trừ mấy dòng chat chit và bình luận ngắn trên các forum?

Viết thực ra chẳng là cái gì cao siêu. Cũng giống như mọi kĩ năng khác, bạn hoàn toàn có thể viết cho nhiều mục đích, và cùng rèn luyện kĩ năng này để ngày càng hoàn thiện hơn.

1. Viết là một cách để xả stress

Đó là lí do vì sao nhiều người hay viết nhật ký. Viết là một cách để chúng ta bày tỏ cảm xúc mà không làm ảnh hưởng đến những người khác. Hôm nay có điều gì khiến bạn tức giận, hay thấy âu lo, nhưng bạn không muốn nói ra để làm tổn thương ai vì thế bạn tìm đến trang giấy và nguệch ngoạc ra những lời tâm sự. Nỗi tức giận hay lo lắng bỗng chốc tan biến, và bạn sẽ thấy hiểu rõ hơn nguyên nhân của chúng trước khi bạn thực sự nói ra với ai đó.

Quá trình viết đã giúp bạn có thêm thời gian để bình tâm và suy nghĩ mọi việc chín chắn hơn.

2. Viết là để nhìn lại mình

Khi tranh luận một chủ đề nào đó việc viết trả lời thay vì chỉ nghĩ trong đầu sẽ giúp bạn nhìn nhận lại vấn đề rõ ràng hơn rất nhiều. Trước hết là trong quá trình viết não của bạn buộc phải tư duy nhiều hơn để lựa chọn những từ ngữ cho thích hợp và diễn đạt sao cho đúng ý bạn muốn nói. Có khi bạn phải viết đi viết lại vài lần mới xong. “Bút sa ga chết” :), nếu bạn không muốn mình bị “ném đá” nhiều thì lại càng phải cẩn trọng trong câu chữ để tránh hiểu lầm. Và quá trình viết đi viết lại là quá trình bạn lật đi lật lại một vấn đề rất nhiều lần. Khi bạn có một câu trả lời tốt nghĩa là bạn đã rất hiểu vấn đề đó rồi.

Các bạn sinh viên khi nộp hồ sơ du học thường hay phải viết một bài luận khoảng 500-1500 chữ nói về mục đích học tập của mình. Đây là phần khó nhất trong bộ hồ sơ xin học và khiến ai cũng cảm thấy nản. Nhưng có một điều là sau khi viết xong bài luận này, các bạn cũng phải công nhận là dù mất nhiều thời gian và chật vật với nó, họ đã học được nhiều thứ, nhất là thấy hiểu bản thân mình hơn, xác định các mục tiêu trong cuộc sống rõ ràng hơn, và vì thế mà thấy tự tin hơn với lựa chọn học tập của mình.

3. Viết là để nhận

Ngoài những mục đích trên, viết còn là cách tốt nhất để “giải phóng” kiến thức của mình và tiếp nhận thêm những kiến thức mới.

Mỗi khi có một câu hỏi trong đầu mà chưa trả lời được, bạn sẽ luôn suy nghĩ về nó. Nếu không chia sẻ với ai bạn sẽ cảm thấy đầu óc thật bức bối khó chịu. Quá trình tiếp thu kiến thức cũng tương tự như thế. Khi bạn càng biết nhiều thì lượng kiến thức trong đầu sẽ ngày càng dày lên và có hàng loạt những câu hỏi cần phải trả lời. Chia sẻ với mọi người thông qua viết là cách để bạn khơi thông chúng tốt nhất. Và vì thế không chờ cho đến khi bạn muốn chia sẻ hay bạn có cảm xúc thì mới viết, hãy coi viết là một thói quen hằng ngày để bạn làm “trong” bộ não của mình và luôn sẵn sàng để tiếp nhận các kiến thức và ý tưởng mới mỗi ngày.

Làm thế nào để viết tốt?

Câu trả lời thật đơn giản: “Hãy thực hành mỗi ngày”.

Đừng bao giờ chờ cho cảm xúc đến, vì viết không phải là làm thơ, viết là chia sẻ. Hãy tưởng tượng như có một người bạn đang ngồi trước mặt và bạn kể chuyện cho họ nghe. Bạn có thể bắt đầu như thế này, “Buổi sáng hôm nay trên đường đi làm mình gặp một cụ già trông tội nghiệp lắm…”. Để dòng suy nghĩ chảy tự do và tay bạn chỉ làm nhiệm vụ chép lại chúng xuống giấy. Đừng bao giờ lo lắng về trình độ viết của mình và đặt mục tiêu phải hoàn hảo ngay ngay từ những câu chữ ban đầu. Cách đặt câu ngắt đoạn là kĩ thuật giúp bài viết hay hơn nhưng sự chân thành của người viết mới là yếu tố quyết định bài viết đó có hấp dẫn hay không.

Biên tập là công đoạn cuối cùng trước khi bạn đưa bài viết ra công chúng. Bạn đọc lại toàn bộ bài viết, bỏ đi những từ thừa, sắp xếp ý cho rõ ràng và có thể nhờ một người có kinh nghiệm cho nhận xét lần cuối.

Nếu như bạn thực hành viết mỗi ngày thì quá trình biên tập này sẽ ngày càng rút ngắn và bạn hoàn toàn có thể viết ra chính xác và rõ ràng những gì mình suy nghĩ.

Chúc bạn một ngày viết thành công nhé :).

Hoàng Khánh Hòa

Tâm đá

Hogen, một thiền sư Trung quốc, sống một mình trong một ngôi chùa nhỏ ở nhà quê. Một ngày nọ bốn vị sư đi đường ghé qua và xin đốt một đông lửa trong sân chùa để sưởi ấm.

Trong khi họ đang đốt lửa, Hogen nghe họ tranh luận về tính chủ quan và khách quan. Hogen nhập bọn và nói: “Đây là một viên đá lớn. Các bạn nghĩ là nó ở trong tâm mình hay ở ngoài tâm mình?”

Một trong bốn vị sư trả lời: “Theo quan điểm Phật giáo, mọi thứ đều là dự phóng của tâm, cho nên tôi nghĩ là viên đá ở trong tâm tôi.”

“Đầu của anh chắc phải cảm thấy nặng lắm,” Hogen nhận xét, “nếu anh mang viên đá như vậy trong tâm anh.”
.

Bình:

• Nếu cầm viên đá gõ vào đầu mấy cái, chảy máu đầu và sưng u một cục, thì ta biết ngay viên đá ở trong tâm hay ngoài tâm.

Nhưng người ta vẫn nói viên đá ta thấy chỉ là dự phóng của tâm ta, vì viên đá thì có đó, nhưng ta chỉ thấy điều gì tâm ta thấy—chỉ mặt ngoài và hình dáng của viên đá, đẹp hay xấu, màu sắc thế nào…

Chuyên gia về đá có thể thấy những điều người khác không thấy.

Chuyên gia về trang trí nhà cửa có thể thấy trong viên đá nét thẩm mỹ người khác không thấy.

Triết gia, thi sĩ… mỗi người nhìn viên đá và thấy những ‎y’ nghĩa, những nét khác nhau…

Mỗi người chúng ta chỉ thấy một phiên bản khác nhau của cùng một viên đá.

Cho nên, viên đá thì có đó, đó là khách quan, nhưng “viên đá ta thấy” chỉ là một phiên bản trong tâm ta, đó là chủ quan.

• Vì cái “biết” chỉ là một phiên bản chủ quan, không đầy đủ, của ta, cho nên cái “biết” của mỗi người rất tương đối. Ví dụ: Ta biết “ông An” qua một phiên bản ông An của ta, những người khác lại thấy ông An khác ta, qua phiên bản ông An của riêng họ. Mọi phiên bản đều không đầy đủ, cho nên không nên tranh nhau như người mù sờ voi. Cũng không nên cố chấp về cái “biết” của mình.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)
.

The Stone Mind

Hogen, a Chinese Zen teacher, lived alone in a small temple in the country. One day four traveling monks appeared and asked if they might make a fire in his yard to warm themselves.

While they were building the fire, Hogen heard them arguing about subjectivity and objectivity. He joined them and said: “There is a big stone. Do you consider it to be inside or outside your mind?”

One of the monks replied: “From the Buddhist viewpoint everything is an objectification of mind, so I would say that the stone is inside my mind.”

“Your head must feel very heavy,” observed Hogen, “if you are carrying around a stone like that in your mind.”

# 76

Đắc tâm ai?

Chào các bạn,

Có lẽ các bạn đều biết đến quyển How to Win Friends and Influence People của Dale Carnegie, mà ở Việt Nam dịch là Đắc Nhân Tâm—Làm thế nào để có nhiều bạn và ảnh hưởng được người khác. Đây đương nhiên là một quyển sách tốt về giao dịch, và chúng ta nên đọc nó để giỏi cách giao dịch.

Nhưng có một điều căn bản các bạn cần chú ý để hiểu giới hạn của các quyển sách loại đắc nhân tâm là: Đó là những quyển sách dạy chúng ta lấy lòng mọi người. Lòng mọi người là mục tiêu để nắm lấy của ta. Tốt cho chính trị gia muốn có nhiều phiếu hay doanh nhân muốn có nhiều khách hàng. Tuy nhiên, chúng ta đều hiểu rằng nếu cả đời ta chỉ chạy theo mục tiêu làm vừa lòng người khác thì có thể là ta sẽ như con choi choi cả đời chạy theo hàng triệu quả tim khác nhau, cố làm cho mọi người vừa lòng, và có thể là ta chẳng giữ được điều gì gọi là nguyên lý hay chân lý của riêng ta để mà nắm giữ.

Các quyển sách về đắc nhân tâm tốt khi ta muốn học cách để chinh phục lòng người, vì thông thường là ta muốn mọi người cùng vui vẻ và thích nghe điều ta nói. Nhưng nếu các bạn dùng chinh phục lòng người làm mục tiêu sống thì hỏng.

Sẽ có những lúc bạn phải phạt người học trò dù rằng hắn sẽ ghét thêm bạn chứ chẳng được gì. Có những lúc bạn cần nói thẳng với mọi người trong xóm “Xả rác thế này là sai. Chúng ta phải làm sạch đường phố” dù rằng có thể ¾ người trong xóm sẽ chế giễu bạn vì thế. Có những lúc ta phải nói với nhà nước là “Độc đoán thế này là sai” dù rằng sau đó toàn hệ thống thông tin tuyên truyền sẽ biến bạn thành chúa quỷ 3 đầu, 6 tay, 12 răng nanh với quần chúng.

Vì thế các vị thầy lớn của thế giới, và các truyền thống tâm linh lớn, chẳng ai dạy lấy lòng người khác cả, mà chỉ dạy ta lấy chính tâm ta mà thôi. Tâm ta là tâm hay đi lạc, hay nhảy choi choi, hay điên rồ, hay mù quáng, hay si mê… cho nên ta phải quản lý tâm ta, phải bỏ được màn si mê, tìm lại được tâm nguyên thủy tĩnh lặng trong sáng của mình.

Dĩ nhiên là thông thường thì nếu ta quản l‎ý tâm ta tốt, ta trở thành thành thật và nhân ái, và đo đó có nhiều người tự nhiên thương ta, tức là ta đắc nhân tâm một cách tự nhiên. Nhưng đắc nhân tâm trong trường hợp này là hậu quả chứ không phải mục tiêu. Và thực ra, như ta thấy trong các câu chuyện về các thiền sư, đôi khi ta thấy cần nói thật nói thẳng thì nói thật nói thẳng, dù rằng sau đó thì có thể chẳng đắc được tâm nào cả.

Khi Thiền tổ Bồ Đề Đạt Ma từ Ấn Độ mới sang Trung quốc, gặp Lương Vũ Đế, nhà vua hỏi: “Trẫm từ lên ngôi đến nay, xây chùa, chép kinh, nuôi tăng không biết bao nhiêu mà kể. Vậy có công đức gì không?” Bồ Đề Đạt Ma nói là đó chỉ là công đức nhỏ, chẳng được gì cả. Công đức thật sự phải là: “Trí phải được thanh tịnh hoàn toàn. Thể phải được trống không vắng lặng, như vậy mới là công đức, và công đức này không thể lấy việc thế gian (như xây chùa, chép kinh, nuôi tăng) mà cầu được.” Nhà vua không vui. Bồ Đề Đạt Ma không truyền pháp cho vua được nên đến chùa Thiếu Lâm ngồi nhìn vách tường 9 năm.

Nếu chúng ta hiểu được chính tâm của ta luôn nhảy dựng như khỉ, cực kỳ khó để kiểm soát, thì ta sẽ hiểu được hai điều chính: (1) Đắc tâm ta là chuyện phải làm cả đời. Và (2) tâm người khác thì ta không thể đắc được. Chẳng ai có thể nắm giữ tâm ai được.

Vì thế các chân sư thường hay kết thúc các lời dạy của mình: “Ai có tai thì nghe” hoặc “Ai muốn nghe thì nghe.” Ta chỉ nói điều gì, làm điều gì, tâm ta thấy là nên nói, nên làm. Nghe hay không là chuyện của người khác. Họ phải tự đắc tâm của họ. Không ai đắc tâm ai được.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Tính nóng

Một thiền sinh đến than phiền với Bankei: “Thưa thầy, con có tính nóng không trị được. Làm sao để con sửa nó.”

“Con có một cái thật lạ,” Bankei trả lời. “Đưa cho thầy coi cái con có.”

“Ngay bây giờ thì con không đưa cho thầy coi được,” thiền sinh trả lời.

“Khi nào thì con cho thầy coi được?” Bankei hỏi.

“Nó đến bất chợt,” thiền sinh trả lời.

“Vậy thì,” Bankei kết luận, “nó nhất định không phải bản tính thật của con. Nếu nó là bản tính thật, thì con có thể cho thầy coi bất kỳ lúc nào. Khi con sinh ra con không có nó, và cha mẹ con không cho con cái đó. Hãy nghĩ lại xem.”
.

Bình:

• Vậy thì nó từ đâu tới?

Nóng giận đến khi có điều gì đó không hợp ‎ý ta, như làm việc gì không được, nói điều gì đó mà người không nghe, người nói điều gì đó ta không thích, người làm điều gì đó ta không ưa, thấy điều gì đó mà ta kỵ…

(1) Gặp một điều không thích, (2) ta phản ứng lại bằng cách nổi nóng.

Vậy thì, muốn hết nóng thì phải phá một trong hai vế trên.

1. Hoặc biến điều không thích thành điều trung tính hay điều mình thích. Ví dụ: Ghét người da đen thì tập không ghét người da đen hay tập yêu người da đen.

2. Hoặc điều không thích đến thì cũng không phản ứng bằng cách nổi nóng.

Hệ thần kinh của ta đã quen phản ứng kiểu nổi nóng, không dễ để “đổi đường dây” trong một ngày. Nhưng nếu ta cố gắng luyện tập mỗi ngày thì hệ thần kinh của ta có thể tự “đổi dây” từ từ, vì hệ thần kinh là một hệ thống sống, có thể đâm chồi nẩy mộng, lập thêm lối mới, thay đổi lập trình được.

• Điểm quan trọng ở đây, đúng với tất cả các hiện tượng tâm lý—nóng giận, buồn vui, tự ái, lo lắng, sợ hãi…–là, tất cả các hiện tượng tâm lý đều là phản ứng của ta với một tác nhân nào đó, chứ chúng không phải là bản tính thật của ta. Nếu ta luyện tập để tâm ta không còn phản ứng kiểu phản xạ như thế nữa, thì tâm sẽ hoàn toàn tĩnh lặng, đúng bản chất thật của tâm là tĩnh lặng.

(Trần Đình Hoành dịch và bình)
.

Temper

A Zen student came to Bankei and complained: “Master, I have an ungovernable temper. How can I cure it?”

“You have something very strange,” replied Bankei. “Let me see what you have.”

“Just now I cannot show it to you,” replied the other.

“When can you show it to me?” asked Bankei.

“It arises unexpectedly,” replied the student.

“Then,” concluded Bankei, “it must not be your own true nature. If it were, you could show it to me at any time. When you were born you did not have it, and your parents did not give it to you. Think that over.”

# 75

Nhẹ để đi xa

Chào các bạn,

Các bạn đã kinh nghiệm du lịch nhiều hẳn nhiên biết rất rõ luật “đi nhẹ” (travel light). Người càng nhẹ thì đi càng xa, càng khỏe. Nếu bạn du lịch với 5 vali đồ đạc 30 ký một vali thì hỏng. Kẹt cứng trong khách sạn, và đi xe hay đi máy bay cũng rất mệt, nhất là qua các cửa an ninh phi trường và các cửa khẩu. Nếu chỉ có một balô trên vai với các vật dụng cần thiết tối thiểu, thì tha hồ đi mọi chỗ bất kỳ lúc nào. Sướng ơi là sướng!

Du hành qua cuộc đời cũng vậy. Càng mang nhẹ trên người, ta càng du hành nhanh và xa, trèo đèo vượt suối, thám hiểm được mọi hang hốc dễ dàng. Thông thường thì ở đời, càng lớn tuổi ta càng khó đi. Nếu là sinh viên mới ra trường khố rách áo ôm, có công việc gọi bất kỳ đâu đó, từ Cà Mau đến ải Nam Quan, hay cả đến nước ngoài, thì trong vòng 24 tiếng là có thể khăn gói quả mướp lên đường. Nhưng người đã có gia đình, một căn nhà, một vợ và 3 đứa con chẳng hạn, thì công việc gọi cũng phải suy tính lại xem có thể di chuyển được không, bán nhà được không, con cái bỏ học chuyển trường tiện không, đồ đạc đưa đi được không… Cả một lô câu hỏi, nếu thấy không tiện thì không đi, tìm công việc khác ngay tại địa phương vậy.

Sở dĩ người lớn tuổi di chuyển khó khăn vì càng sống lâu ta càng “thu góp” (collect) nhiều. Con người là một con vật thu góp—thu góp kiến thức, bằng cấp, tiếng tăm, danh vọng, tài sản… Càng sống lâu càng thu góp nhiều, càng nặng nề, càng khó di chuyển.

Về phương diện tâm linh cũng thế, càng sống lâu ta càng đụng chạm nhiều người, càng làm mất lòng nhiều người, càng bị nhiều người xúc phạm, càng có nhiều điều để ghét, nhiều người để cay cú, nhiều thứ để hận… Con nít 3 tuổi thì chưa có ai làm gì để hận đời, 30 tuổi thì cả có hàng trăm người mạo phạm ta đủ điều trong 30 năm, đến 60 thì con số đó đã lên đến hàng nghìn.

Cho nên nếu ta không thông minh đủ đề vất bỏ rác rến trên người, đến 30 ta đã oằn oại dưới vài trăm ký‎ rác trên mình, lết không nổi. Đến 60 chỉ còn nằm dưới rác mà thoi thóp thở. Sống sao được!

Cho nên buông xả là nguyên lý sống thông thái.

1. Lỗi lầm người khác: Đây có thể là rác loại căn bản nhất. Bạn đã thực sự buông xả lỗi lầm cho bao nhiêu người? Người ta xúc phạm ta, ta không xúc phạm lại, không đạp cho vài đạp, đó là nhịn, nhưng không là buông xả, nếu trong bụng ta vẫn hận thù người đó, đôi khi kéo dài cả đời. Buông xả thực sự là nghĩ đến người đó cũng như nghĩ đến hàng trăm người khác ta biết mà không thù oán bực bội. Đó mới là buông xả. Nếu không buông xả, thì dù ta có nhịn, cái bực bội vẫn nằm đó với sức nặng nguyên thủy. 20kg thì vẫn là 20kg, mang theo mỗi ngày, cả đời. Chịu gì nổi!

2. Lỗi lầm của chính mình: Đây mới là cái khó buông xả. Nhiều người chúng ta tha thứ cho người khác thì được, nhưng đến tội của mình thì không bỏ qua được, cứ mang nó kè kè, cho nên lúc nào cũng thấy mình tồi, mình tội lỗi, mình không có năng lực… và mình mất tự tin và tự trọng. Đây mới là chết người. Một lỗi của người khác nặng 5kg, mình mà có cũng lầm lỗi đó, nhiều khi nặng tới 20kg trên vai mình, chỉ vì mình xử với mình quá nặng. Mình cũng chỉ là một người như triệu người khác. Nếu mình có thể buông xả cho người khác được thì cũng có thể buông xả cho người này được.

3. Kỷ niệm đớn đau: Những kỷ niệm quá đớn đau, không bỏ qua được. Ví dụ: Nhiều người đã từng phải đi cải tạo thời 1975, bị đối xử quá tàn tệ và đau đớn cho chính họ và gia đình họ, nên đến ngày nay không bỏ qua được. Chính họ xác nhận một cách khách quan và thành thật như thế. Họ cũng biết như thế là không nên, và trái với lời Chúa Phật, nhưng họ không đủ sức mạnh để vượt qua các cảm xúc quá mạnh bên trong.

4. Kỷ niệm đẹp: Đây là một trong những điều khó buông xả nhất, và chẳng ai nghĩ là nên buông xả. Kỷ niệm đẹp thì mắc mớ gì mà buông xả? Thưa, vì cái đẹp khi trước thường là cái đau bây giờ. Ngày xưa nơi đây là một vùng quê hẻo lánh nên thơ, ngày nay xe cộ inh ỏi, cướp bóc tràn lan, những ai đã gây ra điều này? Ngày xưa mới quen, em hiền như ma sơ, bây giờ ma sơ đâu? Ngày xưa bạn bè trung học dễ thương, bây giờ nhiều đứa là ma đầu tham nhũng, cuộc đời thật tồi tệ!

Cuộc đời vô thường, mọi thứ điều thay đổi, đó là qui luật. Sao lại cứ ôm khư khư vào quá khứ?

4. Kiến thức: Kiến thức là cái thường làm cho ta mù nhất. Ví dụ: Kiến thức về Thiên chúa giáo có khả năng cao sẽ làm bạn mù về Hồi giáo và Phật giáo, nếu bạn không biết buông xả kiến thức đó, ít ra là một lúc nào đó, để mà học thêm cái mới. Kiến thức cao về luận l‎ý học có thể làm bạn rất yếu trong lãnh vực am hiểu cảm xúc và trực giác. Bằng cấp cao có thể làm bạn quên cách thông cảm với người nghèo khổ.

5. Danh lợi: Bao nhiêu người làm quan kiểu gọi dạ bảo vâng, bưng mắt bưng tai, không cần biết sự thật, không muốn nghe sự thật, không muốn nói sự thật, chỉ vì muốn giữ tí lợi danh đang có?

6. Cái tôi: Cái làm chúa tất cả mọi thứ kể trên là “cái tôi.” Cái tôi dễ hiểu nhất là sự tự cao, nhưng đó là mức thấp, dễ thấy. Tại mức thâm sâu, cái tôi là “chấp vào tôi” – ngã chấp – bám vào “tôi” như một hiện hữu vĩnh viễn cho đời sống này. Không buông xả “cái tôi” thì buông xả mọi cái khác cũng chỉ là hời hợt bên ngoài. Công phu tu tập thực sự là buông xả cái tôi. Nếu buông xả tất cả thứ khác mà còn cái tôi, thì chỉ cái tôi thôi đủ là bao gạo 100 kg mang trên lưng rồi.

Dù là tôi quan trọng thế nào trong cuộc đời này, so với toàn cảnh, toàn vũ trụ của ta, tôi chỉ là một cái chớp mắt trong cõi vô cùng, chẳng nghĩa lý gì hơn vậy cả. Cho nên dù ta có đóng một vai quan trọng trong gia đình hay trong tổ quốc ta, thì đó cũng chỉ là sự quan trọng của cái chớp mắt trong cõi vô cùng. Không nên quên sự thật này.

Nếu ta có thể buông xả hết các điều này. Tức là, nếu cần thì dùng, nhưng đừng bám vào chúng, và khi nào xả được thì xả ngay, thì ta sẽ rất nhẹ nhàng để đi qua cuộc đời một cách thoải mái, khỏe khoắn, và đầy hiệu năng. Bằng không thì ta sẽ chỉ có thể bò lết ì ạch dưới gánh nặng từng giây đồng hồ.

Nếu bạn hay căng thẳng, buồn giận, bực bội…, thử xét lại xem bạn đang mang bao nhiều quả tạ đủ loại trên mình.

Chúc các bạn một ngày vui.

Mến,

Hoành

© copyright 2010
Trần Đình Hoành
Permitted for non-commercial use
www.dotchuoinon.com

Các Mùa Trong Đời

Một người đàn ông nọ có bốn người con. Ông muốn con của mình học cách không phán xét mọi việc một cách vội vã. Vì vậy, ông yêu cầu bốn người con của mình lần lượt thay phiên nhau đi tìm một cây lê ở một miền đất xa xôi.

Đông
.

Người con cả bắt đầu cuộc hành trình vào mùa đông, người con thứ hai vào mùa xuân, người thứ ba vào mùa hạ, và người con út đi tìm cây lê đó vào mùa thu.

Sau khi tất cả đã trở về, người cha gọi các con mình lại để kể cho ông nghe họ đã thấy gì.

Người con cả nói rằng anh thấy một cái cây xấu xí, khô héo và rũ tàn, Người con thứ hai nói không, đó là một cái cây phủ đầy những chồi xanh mơn mởn và tràn đầy hứa hẹn.

Người con thứ ba không đồng ý; anh nói mình thấy một cây lê trổ đầy hoa với hương thơm ngọt ngào và trông rất đẹp, đó là loài cây đẹp nhất trên đời mà anh đã từng nhìn thấy.

Nhưng người con út thì bất đồng với tất cả; anh nói đó là một cái cây chín mọng với quả nặng trĩu cành, tràn đầy sức sống và sự toàn vẹn.

Thấy vậy, người cha bèn giải thích cho các con của mình rằng tất cả bọn họ đều đúng, bởi mỗi người trong số họ đều thấy nhưng chỉ thấy cây lê đó trong một mùa mà thôi.

Xuân
.

Ông nói với họ rằng: “Các con không thể phán đoán về một cái cây, hay một con người, chỉ bởi một mùa. Bản chất con người, niềm vui, và tình yêu đến từ cuộc sống này chỉ có thể đo lường được vào lúc cuối, khi bốn mùa trong năm đã trôi qua.

Nếu từ bỏ mọi thứ khi mùa đông ập về, con sẽ bỏ lỡ những hứa hẹn của mùa xuân, vẻ đẹp của mùa hè, và sự trọn vẹn của mùa thu.

Đừng để nỗi đau của một mùa phá hỏng niềm vui của những mùa còn lại.
Đừng phán xét cuộc sống chỉ bởi một trải nghiệm khó khăn.
Hãy bền chí với những lúc gian khó trong đời,
Sớm muộn gì rồi, ngày tốt đẹp chắc chắn sẽ đến.

.

Lê Phan Viên Hy dịch

.

LIFE’S SEASONS

Hạ ..
.

There was a man who had four sons. He wanted his sons to learn not to judge things too quickly. So he sent them each on a quest, in turn, to go and look at a pear tree that was a great distance away.

The first son went in the winter, the second in the spring, the third in summer, and the youngest son in the fall.

When they had all gone and come back, he called them together to describe what they had seen.

The first son said that the tree was ugly, bent, and twisted. The second son said no it was covered with green buds and full of promise.

The third son disagreed; he said it was laden with blossoms that smelled so sweet and looked so beautiful, it was the most graceful thing he had ever seen.

The last son disagreed with all of them; he said it was ripe and drooping with fruit, full of life and fulfillment.

The man then explained to his sons that they were all right, because they had each seen but only one season in the tree’s life.

He told them that you cannot judge a tree, or a person, by only one season, and that the essence of who they are and the pleasure, joy, and love that come from that life can only be measured at the end, when all the seasons are up.

Thu
.

If you give up when it’s winter, you will miss the promise of your spring, the beauty of your summer, fulfillment of your fall.

Don’t let the pain of one season destroy the joy of all the rest.
Don’t judge life by one difficult season.
Persevere through the difficult patches,
and better times are sure to come some time or later.


Unknown

Ngữ Pháp Sống Đẹp

Có một bài thơ ngữ pháp vui của tác giả William de Witt Hyde, dạy chúng ta cách sống đẹp. Mời các bạn đọc bài song ngữ dưới đây và suy nghĩ về những khái niệm ngữ pháp và phong cách sống ta có thể học:

Hãy sống ở thể chủ động, tránh xa thể thụ động.
Nghĩ nhiều đến những gì mà bạn có khả năng làm được hơn là những gì đang xảy đến cho bạn.

Hãy sống cách khách quan hơn là ở giả định
Hãy quan tâm đến thực tế cuộc sống đúng với những gì đang thật sự diễn ra, hơn là mong muốn chuyện đời sẽ xảy ra như bạn mơ ước.

Hãy sống ở thì hiện tại, can đảm trực diện đối đầu với công việc ngày hôm nay.
Không luyến tiếc quá khứ, cũng đừng lo lắng đến tương lai.

Hãy sống ở ngôi thứ nhất, nghiêm khắc tự kiểm điểm mình hơn là đi soi mói những sai sót, lỗi lầm của thiên hạ.

Hãy sống ở số ít, lắng nghe lời phê bình xuất phát từ lương tâm mình hơn là thích thú với những lời tán thưởng của đám đông.

Hôm Qua là Lịch Sử,
Ngày Mai còn Bí Mật
Hôm Nay là một Tặng Vật.
Đó là lí do hôm nay được gọi là Quà.
.

Và nếu như phải chọn một động từ thì không gì hơn động từ yêu thương.
.

THE GRAMMAR OF RIGHT LIVING
.

Live in the active voice, rather than passive.
Think more about what you happen than what is happening to you.

Live in the indicative mood, rather than in the subjunctive.
Be concerned with things as they are, rather than as they might be

Live in the present tense, facing the duty at hand
without regret for the past or worry over the future.

Live in the first person, criticizing yourself rather than finding fault with others.

Live in the singular number, caring more for the approval of your own
conscience than for the applause of the crowd.

Yesterday is History,
Tomorrow is Mystery,
Today is a Gift,
That’s why it’s called Present.

If you want a verb to conjugate, you can do nothing better than ” love”.


Huỳnh Huệ dịch

Hối cải thực sự

Ryokan tận hiến cả đời mình để tu học Thiền. Ngày nọ thiền sư nghe là người cháu trai đang tiêu tiền cho một cô ca kỹ. Vì người cháu đã thay thế Ryokan để quản lý tài sản gia đình và gia tài này đang có nguy cơ bị tiêu tán, người nhà phải nhờ Ryoken nhúng tay vào.

Ryokan phải đi một quãng đường rất xa để thăm người cháu thiền sư đã nhiều năm không gặp. Người cháu có vẻ rất vui được gặp lại chú và mời chú ở lại qua đêm.

Cả đêm Ryokan ngồi thiền định. Vào lúc ra đi buổi sáng, thiền sư nói với người cháu: “Chú chắc là già rồi, tay chú run lắm. Cháu có thể giúp chú buộc dây giày của chú được không?”

Người cháu hăng hái giúp. “Cám ơn cháu,” Ryokan kết thúc, “cháu thấy không, người ta mỗi ngày mỗi già và yếu đi. Hãy tự chăm sóc cháu tử tế.” Rồi Ryokan ra đi, chẳng hề nói một lời đến các phàn nàn của người nhà. Nhưng, từ buổi sáng hôm đó, sự hoang phí của người cháu chấm dứt.
.

Bình:

• Việc chú của mình phải đi rất xa để gặp mình sau nhiều năm không gặp, đủ để nói với người cháu sự nghiêm trọng của vấn đề.

Cho nên, câu nhắn nhủ ngắn của chú trước lúc ra đi, mang trọn tính cách nghiêm trọng đó.

Người cháu đương nhiên là biết chú về để giáo huấn mình, mà có lẽ đã phập phồng cả đêm không biết mình sẽ bị sỉ vả cách nào đây.

Nhưng rốt cuộc cậu ta nhận một giáo huấn rất nghiêm trọng, một cách rất nhẹ nhàng. Cho nên ảnh hưởng rất mạnh.

• Nhưng cũng có thể vì một lý do khác nữa. Đó là việc Ryokan nhúng tay vào vấn đề. Người cháu có thể nghĩ: “Chú mình sẵn sàng nhúng tay vào chuyện thì không ổn rồi. Giả sử chú rút lại quyền của mình, tự tay quản lý tài sản gia đình, hay giao quyền cho ai đó khác thì sao?”

Câu hỏi: Ngưởi tu trì có nên cho “người đời” biết là mình sẵn sàng nhúng tay vào các việc sai trái ở đời khi cần không?

(Trần Đình Hoành dịch và bình)
.

True Reformation

Ryokan devoted his life to the study of Zen. One day he heard that his nephew, despite the admonitions of relatives, was spending his money on a courtesan. Inasmuch as the nephew had taken Ryokan’s place in managing the family estate and the property was in danger of being dissipated, the relatives asked Ryoken to do something about it.

Ryokan had to travel a long way to visit his nephew, whom he had not seen for many years. The nephew seemed pleased to meet his uncle again and invited him to remain overnight.

All night Ryokan sat in meditation. As he was departing in the morning he said to the young man: “I must be getting old, my hand shakes so. Will you help me tie the string of my straw sandal?”

The nephew helped him willingly. “Thank you,” finished Ryokan, “you see, a man becomes older and feebler day by day. Take good care of yourself.” Then Ryokan left, never mentioning a word about the courtesan or the complaints of the relatives. But, from that morning on, the dissipations of the nephew ended.

# 74

Trách nhiệm cá nhân – bao nhiêu là đủ?

Chúng ta hay nói về trách nhiệm của cá nhân khi sống trong nhiều cộng đồng nhỏ khác nhau và tự hào là khi nói rằng “Tôi là người sống có trách nhiệm”. Nhưng có thực sự bạn đã đủ trách nhiệm với cuộc sống chưa?

Cộng đồng nhỏ mà bạn sinh sống có thể là gia đình trong đó có bố mẹ, anh chị, họ hàng, hay trong một công ty có đồng nghiệp, giám đốc, trưởng phòng, nhân viên học việc. Mỗi cộng đồng có những nguyên tắc riêng mà mỗi cá nhân thường phải tôn trọng và có trách nhiệm trước mỗi hành động của mình để tạo một môi trường sống lành mạnh trong cộng đồng đó. Ví dụ trẻ em thì được dạy phải có trách nhiệm giúp đỡ ông bà bố mẹ khi ở nhà, làm bài tập đầy đủ khi đến lớp. Nhân viên có trách nhiệm hoàn thành tốt công việc, luôn niềm nở với khách hàng để tạo ấn tượng tốt về công ty.

Theo cách hiểu này bạn có thể cho rằng thời đi học thì mình luôn là con ngoan, trò giỏi, khi đi làm là nhân viên rất được việc và được nhiều người quý mến, như vậy thì mình là người rất có trách nhiệm và chẳng có gì phải cảm thấy “nợ” một điều gì đó.

Nhưng có bao giờ bạn nghĩ khi đi xe máy và thải khí độc vào không trung là bạn đã “nợ” cuộc sống một chút rồi và cần có trách nhiệm với đám khí độc kia? Hay khi bạn dùng nước hàng ngày là nước từ dưới lòng đất mẹ thân thương đã dành cho, dù đã trả tiền cho nhà máy nước nhưng bạn vẫn có trách nhiệm với nguồn nước mà mình đang uống?

Từ khi sinh ra, dường như chúng ta đã quá quen khi cho rằng không khí là miễn phí cho tất cả mọi người, cây cối, nguồn nước, sông, núi, phong cảnh… và những gì thiên nhiên ban tặng cũng là dành cho hết con người, vì thế con người mặc nhiên có quyền sử dụng chúng.

Chúng ta có một mỏ than tự nhiên lớn, vậy là chỉ mất công đào đất lên để lấy than, và giá trị của mỗi tấn than là chi phí để lấy chúng lên khỏi mặt đất. Trong khi chúng ta không hề nghĩ rằng hành động đào đất lấy than kia đang làm mất đi cân bằng sinh thái và sẽ gây ra rất nhiều những tác hại môi trường sống về sau. Nếu như tính cả những chi phí này vào thì một tấn than xuất khẩu có còn giá 50USD như bây giờ?

Bạn có thể lập luận vì nước ta còn quá nghèo nên không đào đất lên lấy than để bán thì làm sao mà giàu có được?. Nhưng hãy nhìn lại cách mà chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên kiệt quệ đến thế nào, cách mà chúng ta làm ô nhiễm môi trường sống và sử dụng miễn phí tài nguyên thiên nhiên, hậu quả là những tác hại rất rõ ràng như hiệu ứng nhà kính, nước biển dâng cao mỗi năm và Sài Gòn ngập lụt mỗi mùa mưa… liệu rằng đó không phải một phần là do lỗi của chúng ta? Và liệu bạn có thể nói những tác động đó không có chút ảnh hưởng gì đến bạn?

Nếu như bạn cảm thấy có một phần trách nhiệm nằm ngoài những trách nhiệm trong cộng đồng nhỏ mà bạn đang sống, thì chắc chắn là bạn sẽ thấy các chương trình cổ động hạn chế dùng túi nilon, hay tiết kiệm nước, hay tăng cường tái chế ý nghĩa đến thế nào với đời sống của bạn và những người xung quanh bạn.

Và vì thế, không chỉ là chúng ta làm tròn những trách nhiệm “được giao”, mà chúng ta cần hiểu rằng mỗi hành động nhỏ dù là hít thở hay đi lại trên đường phố, nói chuyện với mọi người đều có những tác động nhất định tới rất nhiều người khác và môi trường sống khác, cả xa lẫn gần, vi mô lẫn vĩ mô.

Nếu bạn thuộc về cuộc sống này, hãy sống có trách nhiệm với cuộc sống bạn nhé :).

Chúc các bạn một ngày tươi hồng

Hoàng Khánh Hòa

Mười Truyền Nhân

Thiền sinh có lời tuyên thệ là nếu họ bị chết dưới tay thầy họ vẫn qu‎yết tâm học Thiền. Thường là họ cắt ngón tay và dùng máu để thề. Theo thời gian, lời thề này trở thành hình thức mà thôi, và chính vì l‎ý do đó mà người học trò chết dưới tay Ekido đã được xem như là tử vì đạo.

Ekido đã trở thành một người thầy nghiêm khắc. Học trò rất sợ. Một học trò đang làm nhiệm vụ đánh chiêng để báo giờ, bị trật nhịp khi mắt của anh ta bị lôi cuốn theo một cô gái đẹp đang đi qua trước cổng chùa.

Vào ngay lúc đó Ekido đang đứng sau lưng người học trò, dùng roi đánh người học trò và sự chấn động bất ngờ giết chết anh học trò.

Người giám hộ của người học trò, nghe tin, đến gặp Ekido. Biết là thiền sư không có lỗi, người giám hộ ca ngợi thiền sư về giáo dục nghiêm khắc. Ekido vẫn giữ thái độ như là người học trò vẫn còn sống.

Sau khi chuyện này xảy ra, Ekido đã đào tạo được hơn 10 truyền nhân giác ngộ, một con số bất thường.
.

Bình:

• Ngày xưa thầy lỡ tay đánh chết học trò thì không sao, ngày nay như vậy là có thể vi phạm luật pháp quốc gia.

• Điểm chính là giáo dục nghiêm khắc. Hầu như tất cả các truyện thiền đều nhấn mạnh đến giáo dục nghiêm khắc của thầy, và quyết tâm tăng tiến mạnh mẽ của trò. Đó đương nhiên là yếu tố thành công cho những môn học và nghệ thuật khó khăn.

• Ngày nay thì chúng ta đi ngược lại, mang Thiền đến cho mọi người. Dĩ nhiên là nhiều người được một chút lợi ích, nhưng Thiền cũng bị hiểu sai rất nhiều…

Thế thì làm thế nào để có hệ thống giáo dục Thiền để thiền sinh vẫn có thể đi đúng đường, hiểu đúng đường, đến được điểm đến đúng, nếu thiền sinh đó tiếp tục học lên?

Hay, hỏi một cách khác: Làm thế nào để đào tạo các thiền sư không lạc đường?

Làm thế nào để phổ thông hóa Thiền ở cấp thấp, nhưng vẫn giữ được tinh túy Thiền ở đỉnh cao?

Trần Đình Hoành dịch và bình
.

Ten Successors

Zen pupils take a vow that even if they are killed by their teacher, they intend to learn Zen. Usually they cut a finger and seal their resolution with blood. In time the vow has become a mere formality, and for this reason the pupil who died by the hand of Ekido was made to appear a martyr.

Ekido had become a severe teacher. His pupils feared him. One of them on duty, striking the gong to tell the time of day, missed his beats when his eye was attracted by a beautiful girl passing the temple gate.

At that moment Ekido, who was directly behind him, hit him with a stick and the shock happened to kill him.

The pupil’s guardian, hearing of the accident, went directly to Ekido. Knowing that he was not to blame he praised the master for his severe teaching. Ekido’s attitude was just the same as if the pupil were still alive.

After this took place, he was able to produce under his guidance more than ten enlightened successors, a very unusual number.

# 73

Lĩnh Nam Chích Quái – Truyện Bánh chưng

Vua Hùng sau khi phá xong giặc Ân rồi, trong nước thái bình, nên lo việc truyền ngôi cho con, mới hội họp hai mươi hai vị quan lang công tử lại mà bảo rằng: “Đứa nào làm vừa lòng ta, cuối năm đem trân cam mỹ vị đến dâng cúng Tiên Vương cho tròn đạo hiếu thì ta sẽ truyền ngôi cho”.

Các công tử đua nhau đi tìm các vị trân kỳ, hoặc săn bắn, chài lưới, hoặc đổi chác, đều là của ngon vật lạ, nhiều không biết bao nhiêu mà kể. Duy có công tử thứ mười tám tên là Lang Liêu, mẹ hàn vi, đã bị bệnh qua đời rồi, trong nhà lại ít người nên khó bề toan tính, ngày đêm lo lắng, ăn ngủ không yên. Chợt nằm mơ thấy thần nhân bảo rằng: “Trong trời đất không có vật gì quý bằng gạo, vì gạo là vật để nuôi dân khỏe mạnh, ăn mãi không chán, không có vật gì hơn được. Nếu giã gạo nếp gói thành hình tròn để tượng trưng cho Trời, hoặc lấy lá gói thành hình vuông để tượng trưng cho Đất, ở trong làm nhân ngon, bắt chước hình trạng trời đất bao hàm vạn vật, ngụ ý công ơn dưỡng dục của cha mẹ, như thế thì lòng cha sẽ vui, nhà ngươi chắc được ngôi quý”. Continue reading Lĩnh Nam Chích Quái – Truyện Bánh chưng

Những vết chân chim

… một năm, một tháng, thậm chí chỉ một ngày đi qua.

Thời gian đi qua làm nguôi ngoai những nổi đau, xoa dịu những điều đáng tiếc, hạ nhiệt những suy nghĩ, hành động xốc nổi.

Thời gian dạy ta biết chờ đợi, biết chịu đựng.

Thời gian giúp ta nhận ra chân giá trị con người, sự việc.

Thời gian nhiều hơn giúp ta đến được với nhiều người hơn, yêu nhiều hơn.

Thời gian đem cho ta món quà của ngày mai nếu hôm nay ta xứng đáng được nhận.

Thế nên, xin cảm ơn thời gian và trân trọng những vết chân chim quanh đôi mắt.

Cứ thế, không cần mỹ phẩm xóa nếp nhăn đâu. Không cần. 😛
.

Phương Thảo