Tag Archives: Thiền

Văn tự, văn tự, văn tự – Words, words, words

Chào anh chị em,

Văn tự là chữ nghĩa, lời viết, lời nói – là cách thông thường nhất để chúng ta truyền đạt ý nghĩ và giao tiếp (communicate). Nhưng văn tự không bao giờ chính xác, văn tự luôn méo mó, cho nên ông nói gà bà nói vịt là chuyện thường xuyên hàng ngày.

Chính vì vậy mà Phật Thích Ca thuyết giảng 49 năm mà không thuyết giảng một lời nào: “Ta từ đêm được Chính Giác tối thượng cho đến đêm nhập Niết Bàn, trong khoảng thời gian ấy, chưa hề thuyết một chữ nào, cũng chưa từng đã thuyết hay sẽ thuyết.” (Kinh Lăng Già). Continue reading Văn tự, văn tự, văn tự – Words, words, words

Khổng tử: Người trẻ học thế nào – Confucius: How should a youth learn

Chào anh chị em,

Đoạn 6, Chương I, Luận Ngữ, ghi lại lời Khổng tử:

Tử viết: “Đệ tử nhập tắc hiếu, xuất tắc đễ, cẩn nhi tín, phiếm ái chúng nhi thân nhân; hành hữu dư lực tắc dĩ học văn”.

Dịch là:

Khổng tử nói: “Con em (người trẻ) ở trong nhà thì hiếu thảo với cha mẹ, ra ngoài thì kính nhường bậc huynh trưởng, thận trọng lời nói mà thành thực, yêu khắp mọi người mà gần gũi người có lòng nhân; làm được vậy rồi mà còn dư sức thì sẽ học văn (tức học các môn dạy trong trường).

Continue reading Khổng tử: Người trẻ học thế nào – Confucius: How should a youth learn

Khổng tử dạy ba niềm vui – Confucius taught three joys

Chào anh chị em,

Đoạn đầu tiên trong Luận Ngữ (Đoạn I.1, Chương I – Học Nhi) nói về ba niềm vui Đức Khổng Tử dạy:

Tử viết: “Học nhi thời tập chi, bất diệc duyệt hồ?
Hữu bằng tự viễn phương lai, bất diệc lạc hồ?
Nhân bất tri nhi bất uấn, bất diệc quân tử hồ?”

Nghĩa là:

Khổng tử nói: “Học mà mỗi buổi tập, chẳng cũng thích ư?
Có bạn từ phương xa đến, chẳng cũng vui ư?
Người không hiểu, mình không giận, chẳng cũng quân tử ư?”

Continue reading Khổng tử dạy ba niềm vui – Confucius taught three joys

Nên có một chút máu hài – We should have a sense of humor

Chào anh chị em,

Cuộc đời thường nhiều stress, và nhiều lý do để làm ta stressed. Sống khô khan quá thường tạo nên stress và giữ stress trong lòng. Có một chút máu hài có thể làm đời sống bạn dễ hơn, thân thiện hơn, thoải mái hơn, và mạnh khỏe hơn rất nhiều.

Chúng ta thường thấy tượng “Ông Phật Cười Di Lặc,” người béo tốt, cười toe toét, với 6 thằng giặc nhóc tì (lục tặc: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý) đã được Phật Di Lặc thuần hóa, bò chơi trên người Phật.

300
Phật Di Lặc, Hotei

Cười là an lạc, hạnh phúc, Thiền, Tỉnh thức.

Continue reading Nên có một chút máu hài – We should have a sense of humor

Bất chiến tự nhiên thành – Succeeding naturally without fighting

Chào anh chị em,

Khi nói đến câu “Bất chiến tự nhiên thành” người ta hay nói đến Tôn Vũ và Tôn Tử Binh Pháp của ông, và trích dẫn đoạn có lẽ là nổi tiếng nhất, ở Chương 3, Mưu Công: “Bách chiến bách thắng cũng chưa phải cách sáng suốt trong sự sáng suốt. Không cần đánh mà làm kẻ địch khuất phục mới gọi là sáng suốt nhất trong sự sáng suốt. Cho nên thượng sách trong việc dùng binh là lấy mưu lược để thắng địch, kế đó là thắng địch bằng ngoại giao, kế nữa là dùng binh thắng địch, hạ sách là tấn công thành trì.”

“Không cần đánh mà làm cho kẻ khuất phục địch mới gọi lá sáng suốt nhất.” Chữ “đánh” trong câu này có nghĩa là không xua quân ra chém nhau chí chóe, nhưng thực sự là vẫn “đánh nhau” bằng mưu lược – lừa đảo, hư hư thực thực – hay ngoại giao. Continue reading Bất chiến tự nhiên thành – Succeeding naturally without fighting

Tri túc tiện túc đãi túc hà thời túc – Knowing enough is enough, waiting for enough when will it be enough

Chào anh chị em,

Hai câu của Nguyễn Công Trứ mà hầu như mọi chúng ta đều quen thuộc:

Tri túc tiện túc đãi túc hà thời túc
Tri nhàn tiện nhà đãi nhàn hà thời

Biết đủ thì đủ, đợi đủ bao giờ đủ
Biết nhàn thì nhàn, đợi nhàn bao giờ nhàn

Knowing enough is eough, waiting for enough when will it be enough?
Knowing leisure is leisure, waiting for leisure when will it be leisure?

Đây là hai câu trong bài Chữ Nhàn của Nguyễn Công Trứ. Continue reading Tri túc tiện túc đãi túc hà thời túc – Knowing enough is enough, waiting for enough when will it be enough

Tự kiêu – Arrogance

Chào anh chi em,

Tự kiêu là tội đầu tiên trong Bảy Mối Tội Đầu trong giáo lý Kitô giáo (Chính thống giáo, Công giáo, Tin Lành). Tự kiêu cũng là một khía cạnh của chấp ngã (attchment to self) -đầu mối của mọi tội lỗi và đau khổ, theo Phật pháp. Continue reading Tự kiêu – Arrogance

Tam nhân đồng hành tất hữu ngã sư – Three person walking together, of course there is my teacher among them

Chào anh chị em,

Đó là lời Khổng Tử dạy: “Ba người cùng đi, tất nhiên có thầy tôi trong đó.” Nghĩa là, trung bình trong bất kỳ ba người nào, sẽ có một người đáng là thầy tôi. Đó là nói về tính khiêm cung và hiếu học của Khổng Tử, một vị thầy rất lớn của thế giới.

Thật ra chúng ta có thể học mọi thứ từ thiên nhiên, nghĩa là thế giới thiên nhiên quanh ta. Đó là Giáo pháp thiên nhiên. Continue reading Tam nhân đồng hành tất hữu ngã sư – Three person walking together, of course there is my teacher among them

Trăm hay không bằng tay quen – Nói nhiều không bằng quen làm

Chào anh chị em,

Nhiều người giải thích rằng “Trăm hay không bằng tay quen” có nghĩa là biết hàng trăm lý thuyết không bằng thạo việc, thực hành giỏi. Tuy nhiên, mình đã đọc lâu rồi một giải thích về ngôn ngữ hợp lý hơn, mà nay mình gặp lại trên trang Facebook Tiếng Việt Giàu Đẹp:

““Đại Nam quốc âm tự vị” (tome II, 1896) của Huỳnh-Tịnh Paulus Của giảng ‘trăm’ là ‘nói trết trác, líu lo’. Ngoài ra, ‘Việt Nam tự điển’ của Khai Trí Tiến Đức (Hà Nội, 1931) cũng giảng ‘trăm’ là ‘nói líu-lo, dấp-dính’. Việt Nam tự điển của Lê văn Đức (Khai Trí, Sài Gòn, 1970), cũng khẳng định ‘trăm’ là ‘nói lăn-líu và tía-lia'”. Continue reading Trăm hay không bằng tay quen – Nói nhiều không bằng quen làm

Kiên trì – Persevering

Chào anh chị em,

Chúng ta đều đã biết kiên trì tập trung vào làm việc gì thì ta sẽ thành công việc đó. Nhưng có lẽ ít người nhận ra là kiên trì đòi hỏi bạn chấp nhận và vượt qua hàng lô “thất bại” trên đường đi. Chẳng có việc gì bạn làm mà không gặp trở ngại trên đường đi. Khi gặp trở ngại, nhiều người nghĩ rằng mình đang chọn sai đường, sai dự án, sai mục tiêu. Và họ bỏ mục tiêu cũ, đổi sang một mục tiêu mới. Và cứ thế loay hoay thay đổi cả đời. Kiến bò miệng cối, chẳng đi tới đâu. Continue reading Kiên trì – Persevering

Đức hạnh của con người – Human virtues

Chào anh chị em,

Mình nói thường xuyên về đức hạnh con người, cho đến nỗi các bạn có thể nghĩ rằng mình là một ông thầy tu ngớ ngẩn chẳng hiểu gì về cuộc đời thực tế, hay là một đĩa hát hỏng cứ lập đi lập lại một đoạn đĩa. Nhưng các bạn biết không, mình dạy học từ năm 8 tuổi (dạy các em trong nhà), đến cấp 3 và đại học thì kèm cho các bạn cùng lớp, và sau đó thì bảo trợ các sinh viên thạc sĩ và tiến sĩ theo mình trong các vấn đề lớn của đất nước và thế giới. Nghĩa là mình có rất nhiều kinh nghiệm dạy học. Và điều quan trọng số một của dạy học là bạn (thầy) phải lập đi lập lại điều bạn dạy như một đĩa hát đã bị hỏng. Không có cách số hai.

Các bạn, không có gì quan trọng cho chính bạn, gia đình bạn, quốc gia bạn, và thế giới này, bằng đức hạnh của bạn. Không có gì quan trọng ngoài đức hạnh. Không có đức hạnh thì luật cũng vô ích, công an vô ích, tòa án vô ích, lời Phật vô ích, lời Chúa vô ích, lời Trời cảnh báo vô ích… Continue reading Đức hạnh của con người – Human virtues

Kinh nghiệm – Experiences

Chào anh chị em,

Mọi người đều hiểu kinh nghiệm là quý. Nhưng đa số mọi người vẫn sai, vì nghĩ rằng những kinh nghiệm quý giá là kinh nghiệm thành công, mang vào cho mìnn cả lô tiền. Sai, những kinh nghiệm thất bại mới thật sự làm cho mình khôn ra và thông thái hơn, và thường là những thất bại sẽ giúp đưa mình đến thành công – thất bại là mẹ thành công. Cho nên hãy trân quý và vui vẻ mỗi kinh nghiệm “thất bại” của bạn y như kinh nghiệm “thành công”. Mọi kinh nghiệm đều quý giá. Continue reading Kinh nghiệm – Experiences

Học hành – Learning and doing

Chào anh chị em,

Trong tiếng Việt, hoc hành hay học tập luôn có chữ “học” đi trước và “hành” hay “tập” đi sau. Chính vì thế mà mọi người khi giải thích “học hành” luôn chia việc học hành thành 2 giai đoạn: học lý thuyết trước và thực hành sau. Đó là sai, vì mọi người đọc đều nghĩ là mình đã đọc vậy là minh đã học, đã hiểu, đã có trí tuệ, và chẳng cần hành.

Học và hành không phải là hai giai đoạn kế tiếp nhau, mà chỉ là một giai đoạn, và trong giai đoạn duy nhất đó “hành” chính là học – làm chính là học. Làm là cách duy nhất để học, kể cả để phát triển lý thuyết sau này. Continue reading Học hành – Learning and doing

Nam quốc sơn hà Nam đế cư – Núi sông nước Nam thì vua Nam ở

Chào các bạn,

Có lẽ chúng ta ai cũng biết ít nhiều về bài thơ này của Lý Thường Kiệt, còn được người sau gọi là “Bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Việt Nam.”

Nam quốc sơn hà

Nam quốc sơn hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư Continue reading Nam quốc sơn hà Nam đế cư – Núi sông nước Nam thì vua Nam ở

Quyết liệt – Resolute

Chào anh chị em,

Ngoại trừ khi đánh nhau chống ngoại xâm “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” và, do đó, luôn chiến thắng, vào thời bình, dân ta xìu xìu ển ển – làm gì cũng chẳng có quyết tâm, như teen lười biếng; cũng chẳng quan tâm đến phẩm chất – rất ít người Việt tin vào hàng Việt; các đại gia thì sợ cạnh tranh như sợ cọp, luôn tìm cách “bảo vệ công ty trong nước” bằng cách khó khăn với các công ty nước ngoài; cho nên tham nhũng và buôn lậu ì đùng. Nhàn vi cư bất thiện. Hòa bình rồi, không còn chiến đấu sống chết nữa, ta nhàn hạ, ta có quyền hư nát để bù lai cho thời chiến đấu. Continue reading Quyết liệt – Resolute