Thiên hạ nhu nhược,
Mạc quá ư thuỷ,
Nhi công kiên cường giả,
Mạc chỉ năng thắng.
Kì vô dĩ dị chi,
Nhu thắng cương,
Nhược thắng cường.

Thiên hạ mạc năng tri,
Mạc năng hành.
Thị dĩ thánh nhân vân:
Thọ quốc chi cấu,
Năng vi xã tắc chủ;
Thọ quốc bất tường,
Năng vi thiên hạ vương.
Chánh ngôn nhược phản.

Dưới trời, mềm yếu,
Không chi hơn nước,
Thắng được vật cứng,
Không chi hơn đó được,
Không chi thay đó được,
Mềm thắng cứng,
Yếu thắng mạnh.
Dưới trời không ai không biết,
Nhưng không ai có thể làm được.
Bởi vậy thánh nhân nói:
Dám nhận lấy bụi bặm của nước,
Mới có thể làm được chủ xã tắc;
Dám nhận lấy sự không may của nước;
Mới có thể làm vua thiên hạ.
Lời ngay nghe trái ngược.

Thiên chi Đạo kì du trương cung dư?
Cao giả ức chi,
Hạ giả cử chi,
Bất túc giả bổ chi.
Thiên chi Đạo: Tổn hữu dư nhi bổ bất túc.
Nhân chi đạo tắc bất nhiên:
Tổn bất túc dĩ phụng hữu dư.
Thục năng hữu dư dĩ phụng thiên hạ?
Duy hữu Đạo giả.
Thị dĩ thánh nhân:
Vi nhi bất thị,
Công thành nhi bất xử,
Kì bất dục kiến hiền.

Đạo Trời ư? khác nào cây cung giương lên:
Chỗ cao thì ép xuống,
Chỗ thấp thì nâng lên,
Có dư thì bớt đi,
Không đủ thì bù vào.
Đạo của Trời: Bớt chỗ dư bù chỗ thiếu.
Đạo của Người thì không vậy:
Bớt chỗ thiếu bù chỗ dư.
Ai đâu có dư để bù cho thiên hạ?
Nếu không phải kẻ đã được Đạo!
Bởi vậy thánh nhân:
Làm mà không cậy công,
Công thành rồi không ở lại,
Không muốn ai thấy tài hiền của mình.

Nhân chi sinh dã nhu nhược,
Kì tử dã kiên cường.
Vạn vật thảo mộc chi sinh dã nhu thuý,
Kì tử dã khô kháo.
Cố,
Kiên cường giả,
Tử chi đồ;
Nhu nhược giả,
Sinh chi đồ.
Thị dĩ binh cường tắc bất thắng;
Mộc cường tắc chiết.
Cố,
Kiên cường xử hạ;
Nhu nhược xử thượng.

Người khi mới sinh thì mềm yếu,
Mà khi chết thì cứng và mạnh.
Vạn vật cây cỏ mới sinh thì mềm dịu,
Mà khi chết thì khô héo.
Nên,
Cứng và mạnh,
Là bạn của chết;
Mềm và yếu,
Là bạn của sống.
Ấy nên binh mạnh thì không thắng;
Cây mạnh thì ắt gãy.
Ấy nên,
Cứng và mạnh ở bậc dưới;
Mềm và yếu ở bậc trên.

Dân chi cơ,
Dĩ kì thượng thực thuế chi đa,
Thị dĩ cơ.
Dân chi nan trị,
Dĩ kì thượng chi hữu vi.
Thị dĩ nan trị.
Dân chi khinh tử,
Dĩ kì cầu sinh chi hậu,
Thị dĩ khinh tử.
Phù duy vô dĩ sinh vi giả.
Thị hiền ư quí sinh.

Dân mà đói,
Là vì trên bắt thuế nhiều,
Nên mới đói.
Dân mà khó trị,
Là vì trên dùng đạo hữu vi,
Nên mới khó trị.
Dân mà khinh chết,
Là vì trọng cầu sự sống,
Nên mới khinh chết.
Kẻ nào không làm gì cả để sống,
Ngoan hơn kẻ cố “làm” để sống.