Chào các bạn,

Đầu năm chúng ta thường cám ơn Trời Đất: Lễ Đàn Nam Giao ở cổ thành Huế, lễ cúng đầu năm tại mỗi gia đình. Tại phương tây, bản nhạc tạ ơn số một trong thế giới Tây phương là Amazing Grace.

Trong vòng hai trăm năm qua, Amazing Grace là một trong những bản nhạc phổ thông nhất trong thế giới nói tiếng Anh, một trong những thánh ca phổ thông nhất của Thiên Chúa Giáo (Christianithy), và là thánh ca hát thường xuyên nhất trong các nhà thờ tin lành (Protestant). Tuy vậy, đã có nhiều khi bản nhạc này chiếm hạng cao trong các danh mục nhạc phổ thông (ngoài nhà thờ) được yêu thích.

Nếu các bạn học văn hóa Anh ngữ mà chưa biết đến Amazing Grace thì vẫn là một thiếu sót lớn.

Amazing Grace là lời thơ do John Newton (1725-1807), một mục sư và thi sĩ, viết năm 1779, với thông điệp về những yếu đuối, lầm lỗi, và đau khổ của con người , và tình yêu của Thượng đế làm lành con người và giải phóng con người khỏi tối tăm tuyệt vọng.

Đây là lời thơ về kinh nghiệm thật của cuộc đời John Newton. Newton lớn lên chẳng có một lòng tin tôn giáo nào. Anh bị buộc gia nhập Hải quân Hoàng gia Anh và buôn bán nô lệ. Vào một đêm nọ một cơn bão khủng khiếp nhồi dập chiếc thuyền làm Newton sợ đến nỗi phải kêu cầu đến Chúa, đó là giây phút đánh dấu sự thức tỉnh tâm linh của Newton. Anh tiếp tục nghề buôn bán nô lệ vài năm nữa, rồi cuối cùng bỏ đi biển hẳn, và học thần học.

Năm 1764, anh được thụ phong linh mục Anh giáo và bắt đầu viết thánh ca cùng thi sĩ William Cowper. Amazing Grace lúc đầu không có nhạc, và người ta nghĩ là có thể bài kinh được đọc trong nhà thờ, và ít người biết đến nó. Nhưng đến đầu thế kỷ 19 thì bài kinh trở thành rất phổ thông trên đất Mỹ và có khoảng 20 bài nhạc khác nhau đi theo lời kinh. Tuy nhiên, đến năm 1835, lời kinh được ghép vào một đoạn nhạc có tên là “New Britain” và trở thành bản nhạc Amazing Grace ngày nay.

Jonathan Aitken, người viết tiểu sử John Newton, ước tính là mỗi năm bài Amazing Grace được hát khoảng 10 triệu lần.

Wikipedia tiếng Việt viết:

“‘Ân điển Diệu kỳ’ (Amazing Grace) cũng được phổ biến rộng rãi trong vòng những người ủng hộ công cuộc đấu tranh cho tự do và nhân quyền, dù là tín hữu Cơ Đốc hay không. Nhiều người tin rằng đây là bài hát chống nạn sở hữu nô lệ vì Newton từng là người buôn nô lệ, mặc dù có những tra vấn về điều này.

Bài thánh ca được nhiều người hát từ hai bên chiến tuyến trong cuộc Nội chiến Mỹ.

Khi bị chính phủ Mỹ cưỡng bức tập trung vào những khu định cư dành riêng cho người da đỏ, nhiều người thuộc bộ tộc Cherokee gục chết trên “con đường nước mắt” mà không được chôn cất tử tế, “Ân điển Diệu kỳ” là bài hát mang đến niềm an ủi cho những người sống sót. Từ đó, bài thánh ca thường được xem là Quốc ca của người Cherokee. Đó là lý do khiến nhiều nghệ sĩ da đỏ đương đại ghi âm ca khúc này.

Trong những năm gần đây, bài hát được phổ biến rộng rãi trong vòng các nhóm cai nghiện rượu và ma túy, đặc biệt là những nhóm được tổ chức bởi các tín hữu Cơ Đốc.

‘Ân điển Diệu kỳ’ được trình bày bởi nhiều nghệ sĩ nổi tiếng, trong đó có thần tượng nhạc dân ca và nhà hoạt động nhân quyền Joan Baez. Bên cạnh việc ghi âm bài hát, Joan Baez đã mở màn phần trình diễn tại Hoa Kỳ của chương trình Live Aid – một chuỗi các buổi biểu diễn cứu trợ nạn đói châu Phi năm 1985 – với ca khúc “Ân điển Diệu kỳ”. Trong số các tên tuổi trong lãnh vực âm nhạc đã trình bày ca khúc này có: Arlo Guthrie, Bill and Gloria Gaither, Charlotte Church, Chris Tomlin, Destiny’s Child, Diana Ross, Elvis Presley, Johnny Cash, Kylie Minogue, LeAnn Rimmes, Mahalia Jackson, Rod Stewart….”

Bản nhạc này không chỉ là môt bài hát, mà là một lời cầu nguyện giản dị nhưng sâu thẳm cho người Thiên Chúa Giáo. Cho nên, như các bạn sẽ thấy trong vài video sau đây, không lạ gì khi ta thấy cả người khác lẫn người nghe rơi nước mắt khi hát bản nhạc này. Và người ta cũng thường hát bản nhạc này mà không dùng nhạc đệm.

Lời nguyên thủy:

Amazing grace

Amazing grace, how sweet the sound,
That saved a wretch like me!
I once was lost, but now am found,
Was blind, but now I see.

‘Twas grace that taught my heart to fear,
And grace my fears relieved;
How precious did that grace appear,
The hour I first believed!

Through many dangers, toils and snares,
We have already come;
‘Tis grace has brought me safe thus far,
And grace will lead me home.(Lead me home!)

The Lord has promised good to me,
His word my hope secures;
He will my shield and portion be,
As long as life endures.

Yes, when this flesh and heart shall fail,
And mortal life shall cease;
I shall possess, within the veil,
A life of joy and peace.

The earth shall soon dissolve like snow,
The sun forbear to shine;
But God, who call’d me here below,
Will be forever mine.

Lời dịch (TĐH)

Ân phúc diệu kỳ

Ân phúc diệu kỳ, nghe ngọt làm sao,
Đã cứu kẻ rách nát như tôi!
Tôi đã lạc, nhưng nay đã được tìm thấy.
Tôi đã mù, nhưng nay tôi thấy.

Chính ân phúc đã dạy tim tôi biết sợ,
Và ân phúc xóa tan mọi sợ hãi.
Quý hóa thay, ân phúc đã đến
Lúc tôi tin lần đầu!

Qua bao hiểm nguy, khó nhọc và cạm bẫy,
Chúng ta đã đến;
Và ân phúc đã giữ tôi bình an đến thế này,
Và ân phúc sẽ đưa tôi về nhà (Đưa tôi về nhà)

Chúa đã hứa điều tốt cho tôi,
Lời Chúa làm chắc hi vọng tôi;
Chúa nắm khiên tôi và phận tôi,
Ngày nào cuộc đời vẫn còn.

Vâng, khi xác thịt và con tim này ngã gục,
Và đời sống này ngưng;
Tôi sẽ có, bên trong màn che,
Một đời vui sướng và bình an.

Quả đất rồi sẽ tan như tuyết,
Mặt trời sẽ ngưng sáng;
Nhưng Thượng đế, người đã gọi tôi,
Sẽ ở cùng tôi đời đời.

(TĐH Chú thích: Tình yêu của Thượng đế cho con người, gọi là God’s grace—ân phúc của thượng đế–là trung tâm của Tân Ước. “For God so love the world that he sent his one and only Son, that whoever believes in Him shall not perish but shall have eternal life.” John 3:16. Vì Chúa đã yêu loài người đến nỗi sai con một và duy nhất của ngài [xuống thế], nên ai tin vào con của Ngài sẽ không bị hư nát nhưng sẽ được sự sống đời đời ).

Lời ca tiếng Việt: (Hát theo nhạc, chứ không là lời dịch của lời nguyên thủy)

Ân điển diệu kỳ

Làm sao nói được hết ơn sâu lạ lùng
Tình yêu Chúa rộng hơn biển lớn
Xao xác chân bước kiếm tìm
Rừng sâu in dấu chân người
Tìm chiên mắt lệ xót xa tìm

Lòng vương vấn tội lỗi như chiên lạc bầy
Ngày qua tháng lại đến tràn lấp
Chua xót cay đắng thân tàn
Lầm than bơ vơ phận này
Tìm tôi Chúa tìm thấy, thứ tha

Lòng Cha ái từ quá, yêu thương trọn đầy
Niềm tin hi vọng cháy bùng sáng
Che chở nâng giữ ân cần
Bàn tay ấp yêu dịu dàng
Bàn tay ấy hằn dấu đóng đinh

Rồi đây đất trời sẽ hư hao hoang tàn
Lòng tin mắt nhìn thấy sự sống
Nơi chốn xa ấy thiên đàng
Về đây quê hương trên trời
Về đây, phước hạnh mãi mênh mang

Sau đây mời các bạn nghe bản Amazing Grace qua các videos:

1. Leann Rimes hát không nhạc.
2. Hayley Westenra hát không nhạc
3. Đàn Bagpipes của Sctoland, trong phim Braveheart
4. André Rieu (violon & bagpipes) (khán giả khóc khi nghe)
5. Elvis Presley.
6. Thổ dân Da Đỏ Cherokee (hát tiếng Cherokee).
7. Judy Collins và ban hợp xướng (1970)
8. Mahalia Jackson – Nữ hoàng Thánh Ca (Gospel music) (Khóc trong khi hát)
9. Declan Galbraith, 11 tuổi, hát cho Nữ Hoàng Anh tại lễ Kim Khánh của Nữ Hoàng.
10. The Kelly Family – TV show 1989, ban nhạc khóc khi trình diễn.
11. Nana Mouskouri
12. Joan Baez (không có nhạc)
13. Whitney Houston
.

1. Leann Rimes – Amazing Grace (Hát không nhạc)

.

2. Hayley Westenra – Amazing Grace (Live) (Hát không nhạc)

.

3. Amazing Grace – Bagpipes (Đàn Bagpipes của Sctoland, trong phim Braveheart)

.

4. Amazing grace – André Rieu (violon & bagpipes) (xem khán giả khóc khi nghe)

.

5. Elvis Presley – Amazing Grace

.

6. Thổ dân Da Đỏ Cherokee – Native American – Amazing Grace (in cherokee)

.

7. Amazing Grace – Judy Collins and the choir (1970 RARE!!)

.

8. Mahalia Jackson – Amazing Grace (Nữ hoàng Thánh Ca-Gospel Music-khóc khi hát)

.

9. Declan Galbraith – Amazing Grace (Declan sinh ngày 19.12.1991, hát bản này năm 11 tuổi, tại nhạc hội mừng lẽ Kim Khánh của Nữ Hoàng Anh (Queen’s Jubilee) tại Vương cung Thánh đường St Paul’s Cathedral ở Luân Đôn.

Bản nhạc này có lời thay đổi so với lời nhạc truyền thống:

Amazing Grace, how sweet the sound
that saved a boy like me
I once was lost but now I’m found
Was blind but now I see

‘Twas Grace that taught my heart to sing
And grace my soul relieved
How precious did that Grace appear
The hour I first believed

If I should live ten thousand years
Bright shining as the sun
I would need more days to sing God’s praise
Than when I first begun

Amazing grace, how sweet the sound
that saved a boy like me
I once was lost but now I’m found
Was blind but now I see…..I see

.

10. The Kelly Family – Amazing Grace (Ban nhạc khóc khi trình diễn)

.

11. Nana mouskouri – amazing grace

.

12. Joan Baez – Amazing Grace – Live (1982. Không có nhạc đệm)

.

13. Whitney Houston – Amazing Grace